N°. 1580.
Donderdag 2 October.
A0, 1902.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per S maanden
Voor den Borg 30 Cis. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nor op den dag der nitgave
Prijs der Advertentièn
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel
VI -V
LOTING voor de MILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente TEXEL
maken bekend*
1°. dat de LOTING van hen, die vóór den
lsten September van dit jaar voor delich-
van het volgend jaar in deze Gemeente
voor de militie zijn ingeschreven, zal geschie
den ten DEN BURG in de Openbare Lagere
School op Donderdag, den negenden Octo
ber 1902, des voormiddags te elf uren. De
lotelingen moeten hun oproepingshiljet ni'de-
brengen;
2„. dat op Donderdag, den 9 October 1902,
des voormiddags te tien uren, ter Gemeen
tesecretarie bij den Burgemeester, door of
vanwege de lotelingen, die meenen recht
te hebben op vrijstelling wegens broederdienst
of wegens vermoedelijke aanwijzing tot den
dienst van een of meer hunner in hetzelfde
jaar geboren broeders, het vereischte getuig
schrift kan worden aangevraagd;
3°. dat de lotelingen, die vrijstelling verlangen
wegens eigen militairen dienst of dien van
een broeder of van broeders, de noodige
bewijsstukken, zoo deze niet reeds onder
den Burgemeester berusten, bij dezen ter
Gemeentesecretarie kunnen inleveren, ten
minste tien dagen vóór den dag, waarop
de zitting van den Militieraad wordtgeopend,
en alzoo vóór den 25en November 1902.
Voorts worden de belanghebbenden er uit
drukkelijk op gewezen, dat, om vrijstelling
wegens eigen militairen dienst of dien van
broeders te verkrijgen, moet worden overgelegd
een paspoort of een ande.i bewijs van ontslag,
of een uittreksel uit het stamboek of een bewijs
van werkelijken dienstdat, ter bekoming van
vrijstelling wegens broederdienst, bovendien
moet worden overgelegd een getuigschrift van
den Burgemeester, waarui; het getal zonen, tot
het gezin bohoorende, blijkt en dat de opgave
van eene reden van vrijstelling bij de loting
hem, die vrijgesteld wenscht te worden, niet
ontslaat van de verplichting om bij den Militie-
rand de reden van vrijstelling in te brengen,
hetgeen in elk geval bij dit college moet worden
gedaan op het daarvoor bestemde tijdstip, hetwelk
bij openbare kennisgeving naderzal worden be
kendgemaakt.
Gedaan te Texel, den 26 September 1902.
De Seoretaris, De Burgemeester,
G. A. Hajenius. H. W. de Joncheere.
N.B. Volgens art. 31 der Militiewet 1901 (Staats
blad No. 212 van 1901) trokken de inge
schrevenen, in alphabetisoho orde op te
roepen, zeiven hunne nommers. Voor hem,
die niet is opgekomen of, hoezeer opge
komen, buiten staat of onwillig is zelf
zijn nommer te trekken, kan dit geschieden
door zijn vader, moeder, voogd of curator.
Zoo ook deze niet is opgekomen, geschiedt
het trekken door den Burgemeester of het
Lid van den Raad der Gemeente, waai
de loteling is ingeschreven.
Bezwaren tegen de wijze, waarop de
loting is geschied, kunnen bij ongezegeld,
tegen bewijs van ontvang bij den Bur
gemeester in te leveren en aan Gedepu
teerde StateD gericht verzoekschrift, gedu
rende vijf dagen, te rekenen van den dag,
waarop de loting heeft plaats gehad, wor
den ingebracht door belanghebbende lote
lingen, of door hun vader, moeder, voogd
of ourator. Dezen kunnen van de uitspraak
van dat college, gedurende vijf dagen, te
rekenen van don dag, waarop zij ter kennis
van de belanghebbenden is gebracht, bij
de Koningin in beroep komen bij onge
zegeld, ongefrankeerd, rechtstreeks aan
Hare Majesteit in te zenden verzoekschrift.
LOSLOOPEN VAN VEE.
Do BURGEMEESTER van Texel herinnert
belanghebbenden aan het bepaalde vervat in
art: 102 sub b der Politie verordering dezer
Gemeente, luidende;
Het is verboden, tenzij na verkregen schrifte
lijke toestemming van Burgemeester en Wet
houders rammen van 1 October tot 1 November
in de weide te lat9n loopen.
Overtreding wordt gestraft met geldboete van
ten hoogste f25.
Texel, den 1 October 1902.
De Burgemeester voornoemd,
H. W. de JONCHEERE.
TEXEL, 1 October 1902.
De opkomst in hotel „Texel" op Maandag
avond j.l. was jammer genoeg niet zoo groot
als het onderwerp dat zou worden behandeld
wel had doen verwachten.
Zij die echter waren opgegaan, zullen onge
twijfeld allen wel overtuigd zijn, dat hun
tocht daarheen niet te vergeefs was, en zeker
niet nalaten anderen mede te deelen wat
door hen daar gehoord en gezien werd.
Was bij velen der aanwezigen zeker het
machinaal ontroomen der melk niet onbekend
en bleek het dat verschillende personen daar
mede reeds gunstige resultaten verkregen,
toch bleek het, dat ook voor hen nog wel
iets viel te leeren.
Door den heer Palmer, ingenieur te Stock
holm, die als spreker enz. optrad, werd de
samenstelling van de Alfa-melkoDtroomer
nauwkeurig verklaard, terwijl tevens met dat
werktuig eene hoeveelheid van 25 liter melk
werd ontroomd, waarvoor niet meer tijd noo-
dig was dan 11 minuten.
Gedurende dienzelfden tijd werd ook met
een model karntje (van de Palmerkarn) boter
gekarnd, waarbij door spr. vooraf werd gewe
zen op de oude manier van karnen, waarbij
de hand als thermometer moest dienst doen
en d9 tegenwoordige, waarbij met de ther
mometer de juiste warmtegraad wordt be
paald De beste warmte daarvoor was volgens
den heer P. 14 a 16 gr. Celsius.
Spr. raadt ten sterkste aan te zorgen, dat
de room, die men bjjeen verzamelt om latei-
te karnen, niet reeds gedeeltelijk zuur is, doch
alle room daarvoor te gelijk te laten verzuren,
door b v. de vergaarde zoete room, na ze eerst
goed te hebben omgeroerd, op een warme
plaats te zetten ter verzuring.
Bij het botermaken komt het volgens spr.
ook zeer aan op de soort van karn, die men
gebruikt, daar bij vele soorten niet alle boter
uit de room wordt gehaald en een deel er
van in de karnemelk blijft Men spreekt
dan van lekkere karnemelk, doch vergeet dat
die karnemelk wel wat duur is.
Door spr. wordt gewezen op de Palmerkarn,
waarmede beslist alle boter uit de room wordt
gehaald, aangezien alle room evenveel in be
weging is.
Zooals uit de aanschouwing bleek, was dit
een zeer eenvoudig werktuig, bestaande uit
een kubus-vormige kast met hermetisch slui
tend deksel gesloten. Bedoelde kast was van
binnen voorzien van een paar dwarslatjes
had aan de zijde een klein kijkglaasje en onder
aan een kleine opening gesloten met een stop.
De geheele kast wordt bij het karnen op een
onderstel door middel van een slinger rond
gedraaid. Een paar malen gedurende het
karnen wordt de stop even geopend ten einde
de bij het karnen zich ontwikkelende gassen
te laten ontsnappen. De boter is gereed zoo
dra het glaasje aan de zijde weer doorschijnend
is geworden.
Spr. raadt aan op te houden met karnen
zoodra de boter aan kleine korreltjes, ter
grootte van een rijstkorrel zich heeft afgezet,
ze dan van de karnemelk af te scheiden door
middel van een kleine zeef, om ze daarna
nog eens in de leege kom te doen met koud
zuiver water en nog even door te draaien.
De boter is dan ontdaan van de karnemelk
en kan verder worden bewerkt met de boter.
kneder, onz. Spr. keurt sterk af de bewerking
van de boter met een lepel, waarbij de boter
wordt gestreken, inplaats van geknee den
geslagen.
De boter werd door spr. geheel gereed ge
maakt en daarna ter overtuiging dat de boter
best was ter proeving aangeboden.
Wat de kosten van het aanschaffen van
een ontroomer betreft, deze heoft men volgens
spr al zeer spoedig gewonnen door de meer
dere boter die men uit de melk haalt. Spr.
beweert, dat wanneer men uit 100 L. melk
bij de oude manier 3 K.G. boter haalt, men
bij het gebruik van een centrifuge uit dezelfde
hoeveelheid 4 K.G. haalt.
De ondermelk, die men overhoudt, als de
room aan de melk is onttrokken, is een uit
stekend voeder voor kalveren en wanneer
men als proef eens van 2 kalveren gedurende
6 a 7 weken het eene met zuivere melk en
het andere met warme ondermelk, zoo dade
lijk uit de centrifuge, voert, zal mén zien,
dat het verschil in prijs dier kalveren zeer
gering is, hoogstens 6 a 7 gulden, terwijl de
kosten van voeder toch enorm verschilt.
Kon er dus door aanschaffing van betere
werktuigen nog veel door de veehouders wor
den verdiend, ook op vele andere manieren
is door hen nog geld te winnen Zoo wijst
spr. op de vele mestvaalten, die hier en elders
onbedekt zijn blootgesteld aan weer en wind,
waardoor veel uitstekende voedingsstoffen ver
loren gaan. Spr raadt ten sterkste aan de
mestvaalten met daken te bedekken.
Ten slotte wijst spr. er op, dat in zijn vader
land met ongeveer 5,000,000 inwoners, 20 jaar
geleden ongeveer 800,000 koeien waren en
thans naar gis 3,500,000, terwijl voor de boter
de hoogste marktprijzen worden besomd
Naar men spr. had verteld, werd alhier
volgens de oude manier van 19 a 20 L. scha
penmelk 1 K.G. boter verkregen en bij het
gebruik van de ontroomer kreeg men diezelfde
hoeveelheid boter reeds van 12 a 14 L.
Yaa de gelegenheid tot het doen van vragen
werd door verschillende personen gebruik ge
maakt. Naar ons daarbij bleek, bestond het
verschil der vroegere ontroomers met de te
genwoordige in hoofdzaak in de invoering
van de schoteltjes (systeem Bechtolsheim)
waai door de machine ook voor de ontrooming
van grootere hoeveelheden melk nog licht
loopt, hetgeen bij de oude constructie niet het
geval was.
Het schoonmaken der machine die bij som
mige constructies nog al tijdroovend schijnt
te zijn, was bij de Alfa zeer spoedig afge-
loopen en werd door den heer Palmer gedaan
ln 3'/j minuut. Ook het schoonmaken van
de karn enz. was in uiterst korten tijdfge-
loopen. Boterkneder enz. werden n.l. i i de
karn gedaan, eene hoeveelheid heet water
werd er bijgevoegd, de deksel op de karn ge
schroefd, daarna de karn een paar malen
rondgedraaid en alles was schoon, uiterst
gemakkelijk dus
Ter markt waren Maandag alhier aan
gevoerd103 lammeren, 98 schapen, 58
ko9ien, 3 paarden, 36 biggen en 6 korven
kippen.
Yan 24 tot en met 30 Sept. zijn van
hier verscheept 330 schapen, 159 lammeren,
6 koeien, 4 kalveren en acht varkens.
Oudeschild, 30 Sept In de gewone huis
houdelijke vergadering van de vereenigin g
„Neptunus" alhier, werden Zaterdag met a 1-
gemeene stemmen tot honoraire leden der
vereeniging benoemd de Heeren J. K. G.
Muller, en S Kuijper Gz. en wel uithoofde
der veelvuldige diensten aan het plaatselijk
nut bewezen in hunne hoedanigheid van be
stuursleden.
Yoorts werden twee nieuwe leden bij
ballotage aangenomen en ging het pas ge
kozen bestuur over, om de verschillende
funotiën onderling te verdeelen.
TEXELSCHE COURANT,