N°. 1624.
Zondag 8 Maart.
A0. 1908.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Dit blad verschflnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Advertentiën vóór 10 our op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTEËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE ROOU, Parkstraat, Buna op Turn.
TEXEL, 7 Maart 1903.
Woensdag had in het lokaal „de Vergulde
Kikkert" de 3e buitengewone vergadering
plaats van 't Nut in dit winterseizoen. De
omstandigheden in aanmerking genomen, als
daar zijn: ziekten in verschillende huisge
zinnen, toelating alleen van leden en begun
stigers met hunne dames enz. als anderzins,
mocht de opkomst redelijk worden genoemd.
Bij afwezigheid van den Voorz die wegens
ongesteldheid verhinderd was, werd de ver
gadering geopend door den vice-Voorzitter,
den heer de Braai, die allen en in 't bijzonder
den spr. voor dezen avond, den heer Ludwig
van Tjalleberd het welkom toeriep, om daarna
het woorü te geven aan den heer Ludwig.
Deze hield hierop een zeer interessante
lezing over een der drama's van Ibsen„Brand."
Vooraf werd echter door ZEd. eene korte
levensschets van Ibsen gegeven, als inleiding,
ten einde te doen zien hoe de levensomstan
digheden van dezen een zeer grooten invloed
hadden moeten hebben op zijn denken, voelen
en streven. Van nature als kind in zich zelf
gekeerd en stil, moest hij dit nog meer wor
den toen zijn vader door teruggang in zaken,
failliet ging en verplicht was, zich met zijn
huisgezin af te zonderen. Als 8-jarige knaap
kwam Ibsen toen weinig in aanraking met
andere knapen, doch hield zich thuis onledig
met het doorsnuffelen van oude boeken en
platen. Zijne artistieke neiging kwam nu
langzamerhand voor den dag. Hij wilde
schilder worden. Op 16 jarigen leeftijd werd
hij apothekersleerling, een vak dat echter
weinig strookte met zijn geaardheid, onder
wijl studeerde hij in de letteren. In lS48op
20 jarigen leeftijd, toen overal het gevoel voor
vrijheid ontwaakte, werd door hem zijn eerste
drama, „Catalina," uitgegeven, waardoor de
aandacht op hem werd gevestigd. Weldra
werd hij aangesteld tot leider van den schouw
burg, waarvoor hij menig drama schreef.
Zoo langzamerhand kwam zijn geest in op
stand tegen do leugens die hjj opmerkte in
de maatschappij, hij kon het niet nalaten
deze sterk te hekelen, waardoor hij zich vele
vijanden maakte en zijne betrekking moest
opgeven. Hij leed nu armoede, doch bleef
in zijn stiijd tegen het z. i. verkeerde vol
houden. Weder door den steun van enkele
vrienden werd hem door het rijk een toelage
verstrekt voor het verzamelen van Noorsche
Sagen.
Hij gevoelde zich echter niet meer thuis
in Noorwegen en begon zijn zwerftocht door
Europa. In dien tijd werd door hem geschre
ven het drama „Brand," dat door den heer
Ludwig daarna op zulk eene schoone wijze
werd behandeld. De hoofdpersoon daarvan
is een priester en naar men beweert had de
schrijver daarmee wel degelijk een bepaalde
persoon op het oog. „Brand" nu is een lijder
voor zijn principe. Hij gaat uit van deze eisch
„niets of alles." Aan die eisch wordt door hem
alles opgeoflerd. Prachtvolle scènes komen
in dit drama voor, waarop door den spr. de
aandacht zijner hoorders werd gevestigd.
Het zou ons te ver voeren, die allen te her
halen, daarom me enen wij te mogen volstaan
met te wjjzen op de scène, waar hij meent
te moeten weigeren zyne stervende moeder
den priesterzegen te geven, omdat deze niet
geheel afstand wil doen van haar geldzucht
en volkomen berouw wil toonen, zoodat zij
zonder die zegen sterft; op het offer dat
door hem wordt geëischt van zijne vrouw
door niet naar elders te verhuizen, omdat
hij meent, dat dit voor zijn volgelingen ver
keerd is, ofschoon daardoor zijn kind wordt
opgeofferd; vooral ook de scène der afgifte
van de laatste herinneringsstukken aan dit
kind, zjjn treffend.
Ten slotte blijkt Brand dat hij zich in alles
heeft bedrogen, dat zelfs zijn trouwste volge
lingen hem afvallen en dat zijn eisch, „niets
of alles" te streng is. Een lawine maakte
een einde aan zijn strijd Ofschoon de held
van het drama zeer eenzijdig is en zijn streng
heid en kilheid afstoot, dwingt hij "toch eer
bied af.
Als bijdragen werden nog door den spr.
voorgelezen eenige stukjes van Dr. Laurillard,
die naar spr. vreesde misschien wel door
velen geheel of ten deele bekend waren, doch
zoo aardig, dat hij niet kon nalaten ze nog
eens voor te dragen, omdat ze voor hem steeds
aardig blijven en hij meent dat zulks bij de
hoorders en hoorderessen ook wel het geval
zal zijn. Achtereenvolgens werden hierop voor
gelezen: „Hier naast, Overvragen, Wat
't niet, wat 't wel was, Genoeg gehad,
Practisch, Slachtoffer van taalmin, Las
tige bezorging en Niet heel veel noodig."
Door den Voorz. werd de vergadering ge
sloten met een woord van hartelijken dank
aan den spreker voor zijn keurige lezing,
welke naar hij uit de ademlooze stilte gedu
rende de lezing meent te mogen opmaken,
de algemeene goedkeuring ten volle kan weg
dragen; we hopen, vervolgt spr. dat de heer
Ludwig nog eens weder lust moge gevoelen
om van uit Friesland naar hier over te komen
om ons op eene lezing te vergasten. Het
„alles of niets" zou hoopte de Voorz. niet
worden toegepast in den tegenwoordigen tyd
van werkstakingen enz., en wat het Nut
betreft niet door de leden en begunstigers;
eenige toegefelijkheid wordt gevraagd nu door
de samenloop van omstandigheden gedurende
den winter zoo weinig kon worden gegeven,
terwijl nu een drietal lezingen zoo kort op
elkaar volgen. 19 Maart a. s. zil n. 1. in 't
Nut optreden de heer Adrianie van Warmen-
huizen. Met het oog op het reeds vergevor
derd seizoen als anderzins, besloot het bestuur
voor dien avond den leden en begunstigers
het recht te geven iemand meer teintrodu-
ceeren (mannelijke of vrouweiyke) dan waarop
zij anders recht hebben.
Uit goede bron vernemen wij, dat tot
den Bond voor Staatspensionneeringook alhier
reeds eenige leden zijn toegetreden, oeneaf-
deeling zooals op vele andere plaatsen reeds
ontstond, werd alhier tot heden nog niet
opgericht, zeker wel in hoofdzaak omdat tot
heden nog geene algemeene oproeping voor
dit doel werd gedaan. Het doet ons genoegen
thans te kunnen melden dat er groote kans
bestaat, dat ook hier meerdere bekendheid
aan die zaak zal worden gegeven, doordien
een spreker van elders daarvoor in het hotel
„Texel" zal optreden. Vermoedelijk zal zulks
plaats hebben op 20 dezer. Het vermoeden
ligt voor de hand dat tengevolge van dit
optreden, ook alhier wel eene afdeeling zal
worden gesticht; velen toch zullen ongetwij
feld het hunne willen doen om medt tewerken
waar pogingen worden aangewend om het
aantal personen, van wien moet worden ge
zegd „oud en arm," zoo weinig mogelijk
te doen zijn.
Oosterend, 6 Maart. Mej G Koning, onder
wijzeres in de nuttige handwerken aan de
o. 1. school en de herhalingschool alhier, be
haalde Woensdag j. 1. te 's Gravenhage acte
voor dat vak.
De Zangvereeniging „Harmonie," onder
directie van den heer M. Kikkert, hoopt hier
op Maandag a s. hare eerste uitvoering te
geven. Naast een achttal zangnummers zal
mede gegeven worden het zangspel„Oost
West; t' Huis best," waarvoor de heer Ooykaas
van Oudeschild de begeleiding voor zijne re
kening zal nemen.
Gaarne wenschen we de jeugdige vereeni-
ging succes toe op haar streven, terwijl we
beminnaars van zang en spel aansporen deze
uitvoering te gaan by wonen.
Waal' 6 Maart. Onze plaatsgenoot B. had
een paar dagen geleden het ongeluk, bij het
houthakken een stuk hout tegen het gezicht
te krijgen.
De man stelde zich dadelijk onder genees
kundige behandeling en wordt nu verpleegd
in het ziekenhuis te Amsterdam.
Men vreest voor het verlies van een oog.
Oudeschild, 6 Maart. Naar wij vernemen
zal voortaan, te beginnen met Maandag a. s.,
uitsluitend ten gerieve der veeverzenders, te
elf uur 's morgens de „Ada" gereed liggen
voor eene expresse reis om 't te verzenden
vee naar het Nieuwediep te vervoeren.
Gisteren werd in de „Zeven Provinciën,"
op verzoek van een aantal leden, eene alge
meene vergadering gehouden, die zeer talrijk
bezocht was. Vele leden drongen er op aan,
met het oog op de ongunstige financieels om
standigheden, het fonds te ontbinden en de
in kas zijnde gelden onderling te verdoelen.
Het bestuur voerde aan, zich daartoe niet
gerechtigd te achten en deed een beroep op
de aanwezigen van het voornemen af te zien.
Toch werd er stemming met briefjes verlangd.
Nadat dit geschied was, bleek de grootste
meerderheid voor ontbinding te zijn, waarna
het Bestuur en bloc bedankte en tevens zijn
mandaat neerlegde als Bestuurders van den
Schippers- en Visschersbond Een commissie
werd daarna uit de leden gekozen, ter verdere
afdoening der zaken. Alles had een zeer kalm
verloop. Te ongeveer half tien was de ver
gadering geëindigd.
Buitengewone spoed wordt gemaakt met
het opmaken van het voorloopig verslag der
Tweede Kamer over de stakingsvoorstellen.
1 De Comissie van Rapporteurs heeft ziGh
reeds geconstiueerd er is overgegaan tot vast
stelling der hoofdpunten betreffende de alge
meene beschouwingen, die in alle afdeelingen
gesloten zijn.
Revolutie overalDe diakenen der
Hervórmde gemeente van Oost-Zaandam, die
met herbenoemd, toch diaken hadden moeten
blijven, tot dat hun opvolgers zouden zijn
bevestigd, hebben er het werk bij neergelegd.
Zij hebben daardoor gehandeld in lijnrechten
strijd met art. Ha van het Synodaal Regie
met voor de Kerkeraden, een wet waaraan
ook zij zich hebben te houden. Gelukkig
zjjn er onder de predikanten en ouderlingen
der genoemde gemeente, die zich terstond
bereid hebben verklaard, als onderkruiper
dienst te doen en dan ook reeds als zooda
nig zijn opgetreden (Z. Ct.)
Vee voor Zuid-Afrika
In een te Amsterdam gehouden buitenge
wone algemeene vergadering der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw is aangenomen
een voorstel der afdeeling Haarlemmermeer,
bedoelende ten minste flOOU uit de kas af
te staan ter bevordering van de uitzending
van Hollandsche fokrunderen naar Zuid-Afrika.
Het hoofdbestuur gaf in overweging te lezen
„ten hoogste f 1000".
Een schip zoek.
Van het schroefstoomschip „Sloterdijk", een
vrachtboot van de Holland-A merika-lijn, het
welk den 7 Februari j. 1 uit Rotterdam naar
NewPort News vertrok, is sedert niets meer
vernomen. Het schip, dat een reis had van
gemiddeld 11 dagen, is dus thans reeds 26
dagen weg.
Men begint het ergste te vreezen.
De „Sloterdijk" werd in 190' gebouwd aan
de werf van Furness Withy Co., te Londen,
en meet 6480 ton bruto ton.
Gezagvoerder is J. Baron, die vroeger op
het stoomschip Soestdijk" voer
Trouwlustig
Eén der bladen bevat de volgende zotte
advertentie
„De steller van deze advertentie zoekt in
kennis te komen—opdat deze kennismaking
TEXELSCHE COÜRAHT.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Burg 30 Cts. Franco pet post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentién
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 8 Cts. per nummer.