N°. 1994.
Donderdag 25 October 1906. 20"" Jaargang,
Nieuws-Sen
Advertentieblad.
Binnenland.
Overzicht van de Week.
Dit blad verschflnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Advertentiën vóór 10 unr op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LAN GE VELD DE ROOIJ, Parkstraat Bübg op Texel.
14 Oct. 31 Oct.
TEXEL, 24 OCTOBER 1906.
Loting voor de Nat. Militie.
Zaterdag is het naar men weet, de lotings
dag voor hen die zich daartoe in het begin
des jaars hebben moeten aangeven, als val
lende in de termen daartoe.
Yoor de deelnemers aan die loting is zulk
een dag van beteekenis, omdat het te trek
ken nummer vaak van grooten invloed is
voor komende tijden, yoor hun toekomst.
Te verwonderen is het daarom niet, dat
zij zich niet zoo geheel normaal gevoelen en
de uitslag der loting, hetzij ten gunste of
ten ongunste, zich nogal eens doet gelden.
't Is te vergoelijken wanneer daarvan iets
blijkt, indien het althans de grenzen der
betamelijkheid niet overschrijdt.
Wij zijn, sinds vele jaren geleden, in dit
opzicht alreeds veel vooruitgegaan; de lotings-
dag is gelukkig niet meer een dag van zoo
afzichtelijke vertooningen.
Ook thans weder wenschen wij voor den
goeden naam van onze jongelingschap, dat
er niet zal zijn te laken.
Gaarne voldoen wij daarom aan het tot
ons gerichte verzoek om mede te deelen,
dat evenals in het vorige jaar, ook dit jaar
weder, voor die er gebruik van willen maken,
gratis de gelegenheid zal worden geboden tot
het gebruiken van koffie en brood in het
gymnastieklokaal alhier.
Wordt daarvan gebruik gemaakt, dan zul
len de vroegere tooneelen van wansmaak
zeker tot het verledene mogen worden ge
rekend.
Wij wenschen zulks gaarne.
V. P. N. 15-20 Oct.
De eieren werden verkocht aan 90 a 92
ct. per kilo.
Van een opkooper werden 87 eieren ge
klasseerd als tweede soort18 stuks werden
uitgeschouwd, waaronder 6 van 29 die geheel
rot waren 9 stuks gekneusd.
De markt van Maandag was weder goed
voorzien van jong en ook ouder rundvee,
hoog in prijs. Ook biggen waren er vrij wat
aangevoerd, daarvan waren de prijzen billijk.
De afzet van schapen is van geen beteekenis
meer.
Aangevoerd werden 4 paarden f80 a f135;
22 koeien f 115 a f 185; 18 pinken f 100 a
f 13587 graskalveren f 45 a f 6565
Biggen f 9 a f 11.50;
Oudeschild, 21 Oct. In de vergadering
der leden der vereeniging „Neptunus", werd
het reglement ter wijziging behandeld. Een
concept, door het Bestuur met eene commissie
uit de leden opgesteld, werd na lezing en
verklaring met algemeene stemmen aange
nomen en vastgesteld. Bepaald werd, dat
het herziene reglement terstond in werking
zou worden gesteld.
Twee personen werden alsnog aangenomen
als lid, zoodat de vereeniging thans bestaat
uit 7 eere-leden en 77 gewone leden.
De eerste leesavond werd vastgesteld op
30 October e. k. Het bestuur werd uitge
breid met 2 leden, waartoe werden gekozen
de Heeren T. C. Bakker, van „Rozenhout"
en C. C. Koopman.
De garnalenvisscherij op stroom, die in
Juli 1.1. om het heete weer moest gestaakt
worden, is door een onzer visschers weer
hervat.
Oostekend, 23 Oct. De Handelsvereeniging
„Wilhelmina" heeft in hare vergadering van
Zaterdag j.l. nog 5 nieuwe leden aangenomen,
terwijl één lid is afgevallen. De toetreding is
nog opengesteld tot I November a.s. Meldt
niemand zich meer aan, dan zal men de gar-
nalenvangst dezen winter met 38 schuiten
kunnen uitoefenen.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden
Voor den Btjbo 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Kaar Amerika, en andere
landen met rerhooging der porto's;
Prijs der Advertentiën
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
Toen ik zoo'n jongen van een jaar of achtien was
en nog zoo lustig en gemakkelijk den bergtop mijner
idealen kon bestijgen een liefhebberij den jongelings
leeftijd eigen-heb ik me meer dan eens niets minder
dan minister gedroomd, 'k Was misschien wat vroeg
groot, want nauwelijks uit de korte broek begon ik
al levendig belangstelling te toonen in politieke sprekers,
vergaderingen en geschriftenmeer zelfs dan tegenwoor
dig wel het geval met me is en met den waanwijs
heid den groenen leeftijd eigen, wist ik mee te praten
over de maatschappelijke toestanden, waarover ik toen
naar mij op mijn laturen leeftijd bleek, nog geen sylabe
goed begrip had. Wat was ik een groot licht in m'n
eigen oogen, ik gevoelde mij tot iets gewichtigs geschapen
ik noemde de lijfspreuk van Napoleon, dat ieder soldaat
den veldmaarschalksstaf in zijn randsel had, de mijne
en stelde me vaak den grooten Corsicaan, die van een
eenvoudigen jongen tot den machtigsten Keizer opklom,
voor oogen of dacht met voorliefde aan den touwsla
gersjongen waaruit onze dapperste admiraal groeide, of
aan den zoon van den Amerikaanscken pionier die
president werd, of aan wijlen meneer Scholte, die in
zijn jeugd evenals ik klompen droeg en zich tot een
groot industrieel wist op te werken.
In mijn toekumstdroomen namen een kamerlidszetel
en vervolgens een ministersportefeuille een groote
plaats in.
En wat stelde ik me zoo'n ministerbaantje als iets
begeerlijks, iets schoons voor. Ik moet er waarlijk wel
om glimlachen als ik er goed aan denk.
Intusschen de jaren hebben me wijzer gemaakt. Niet
alleen weet ik nu dat men maar niet zoo een-twee-drie
Zijne Excellentie wordt maar ook heeft het ministeri-
eele ambt veel van zijn gouden glans voor mij verloren.
Och, 'n minister is niet zoo'n benijdenswaardig wezen
als het in de oogen van een onervaren jongmensch of
een oppervlakkigen meer bejaarden toeschouwer wel
lijkt. Niet alleen in het rumoerige Rusland waar van
alle zijden bommen, dolken en revolvers het minister
leven bedreigen, ook in ons rustig landje kan een
minister dikwijls zijn plezier wel op.
l)at heeft meneer Eock, onze minister van koloniën
nog deze week op minder aangename wijze moeten
ondervinden, 't Ging in de Tweede Kamer om het
wetsontwerp tot terugbrenging van particuliere bezit
tingen in Staatsbezitin ons Insulinde wel te verstaan.
De minister vroeg f 500.000 om een begin te maken
en wilde alvast aanvangen met den aankoop van het
land Nanggocng van de weeskamer te Batavia, voor
f 260.000. Maar daar had je de poppen aan't dansen;
de heeren vonden het veel te dunr. Er werd van
velschillende zijden een vinnige oppositie gevoerd
tegen den minister en 't eind van 't liedje wasdatz'n
ontwerp //gekaaid" werd. Dat was 'n gevoelige kaak
slag voor hem en ik veronderstel dat Z.Exccllentie niet
in een beste luim thuis is gekomen.
Intusschen de zaak is van niet zoo'n gewicht dat de
minister zijn portefeuille ter beschikking zal stellen,
maar de herinnering aan de voorbije week zal voor
hem stellig geen aangename zijn en de balsturighcid
der heeren kamerleden zal geenszins zijn liefde voor
hen ten goede zijn gekomen.
Minister i'ock is een ervaring rijker en als hij het
nog niet wist, zal hij nu wel weten dat het ook ln het
leven van een minister niet altijd rozengeur en mane
schijn is.
o
Van Bali kwam goed nieuws. Het slotbedrijf is daar
afgespeeld en golukkig zonder dat het een droppel bloed
heeft gekost. De radja van Bangli heeft ten langen
leste eieren voor zijn geld gekozen. Wat verstandig
van den vorst was ook. Baaoeng zou het kunnen be
wijzen. Bangli heeft zich onderworpen, geweren inge
leverd, de hoofden van 't verzet uitgeleverd en is in
genade aangenomen.
De expeditie is wel buitengowoon voorspoedig geweest
boven verwachting zelfs. Er is weinig Balisch bloed
vergoten en aan onze zijde vielen slechts enkelen. In
nog geen zes wekon, de reis meegerekend is ons gezag
op Bali hersteld.
Bali is een mooi land en tamelijk dichtbevolkt vooral
in het Westen en Zuiden. Hot telt meer dan een
millioen inwoners, dio naar uit de beschrijving van
deskundigen kan blijken, lang niet zoo achterlijk zijn
als men wel zou mecnen. Als ze straks goed en wel
aan ons gezag gewend zijn en dat gezag oordeelkundig
wordt uitgeoofend, kan er voor ons Indisch bezit nog
wel iets goeds uit groeien. Ons bestuur zij een helder
inzicht toegcwcnscht.
oo
Er heet opnieuw gevnar to dreigen voor ons rustig
bezit van Indië. Ditmaal komt het gevaar niot van
den kant der inlanders maar vau buiten. De //Inde-
pcdanco Beige// kwam de vorige weck vertellen dat
Japan verliefd is op ons Java. Do Mikado zou voor
nemens zijn ons van dat oiland te verdrijvon en orde
vlag van de geeltjes te planton. Talrijke Japansche
spionnen zouden reeds in de weer zijn hun voor onze
bezitting gevaarlijk bodlijf uit teoofencn. Een Dnitsck
blad bevestigt dit sonsationcclo bericht en voogt er aan
toe dat het gouvernement op een en ander voorbereid
en op zijn hoede is. Prettig nieuws is dit voorzeker
niet. Want al namen sommige bladen er ook een
loopje mee, er kon toch wel iets van aanwezen. Japan
is kregel geworden nadat het den Russischen beer zoo
ongenadig afgerost heelt. En ons Indië ligt zoo dicht
naast zijn deur en lijkt van buitenaf bezied e'en lang
niet te versmaden kluifje, 'tls daarom maar te hopen
dat het spoedig zal blijken dat het verontrustende be
richt uit den //grooten duim// gezogen is. Want alles
wat me mooi toelijkt, vechten tegen de //gele duivels//
zeker niet.
oo
Onze tijd staat in het teeken van den vooruitgang,
is meer dan eens gezegd en dan bedoelde men daar
mee, dat wij menschen meer en meer de nog sluime
rende verborgen natuurkrachten weten te brengen onder
de heerschappij van ons verstand, onzen wil en onze
kracht. Ik wil dat volstrekt niet bestrijden maar wensch
op te merken dat tegenover dien vooruitgang ten goede
ook eene ten kwade staat, waarvoor //achteruitgang//
misschien een betere benaming is. De mensch schijnt
met den dag vernuftiger te worden en dat vernuft
wordt nu juist niet altijd in de goede richting gebruikt.
Te Berlijn is in de afgeloopen week een stukje uit
gehaald dat er op wijst, dat men bezig is ook de schur
kerij in nieuwe banen te leiden. Trouwens de Rus
sische bankberoovingen van den jongsten tijd deden
aan zooiets eveneens denken. Voorheen pleegden de
heeren inbrekers zoo stiekum mogelijk hun slag te slaan
bij voorkeur in het holst van den nacht. Thans begin
nen ze hun bedrijf op klaarlichten dag uit te oefenen,
met militair machtsvertoon nog wel.
De nieuwste vinding is dezeJe steekt je in een
kapiteinsuniform, beveelt een stel goed gedrilde gedis
ciplineerde soldaten je te volgen, spoort met hen naar
een naburige gemeente, omsingelt net raadhuis, neemt
den burgervader en de andere hoofden in arrest, steekt
het geld uit de kas van den ontvanger in je zak, zendt
de soldaten met de gevangenen stadwaarts ende
zaak is gezond. Even den knevel afgeschoren, een
ander costuumpje aangetrokken en onderwijl men in de
stad raast en vloekt of wel zich half dood lacht over
het vermetele boevenstukje, zit'je allang gerust een
sigaartje te rooken eD weet je veilig voor den ijverigen
Harmandad. Zoo droeg zich ongeveer 't geval toe dat
in de nabijheid van Berlijn werd afgespeeld en dat de
Duitsche gemoederen in rep en roer bracht.
Vooral de Duitsche pers is er van op stelten. Eerst
stond ze half verbouwereerd 'I geval aan te grinneken
maar nu ze zoowat van de verbazing bekomen is, gaat
ze vreeselijk te keer. Niet tegen den genialen boef,
maar vooral tegen den geest van het Duitsche mili
tairisme, die ieder zelfstandigheidsgevoel der mannetjes
doodt.
De grenselooze discipline van het Duitsche leger
wordt door 't komische geval dan ook.in een belachelijk
licht geplaatst en dat een blad nijdig-spottend de sol
daatjes voor schietautomaten schold, is waarlijk nog niet
zoo verkeerd gezien.
Intusschen heeft dit voorval de aandacht der Duit
sche bladen voor een oogenblik afgeleid van de andere
geruchtmakende zaak betreffende ae gewraakte gedenk
schriften van Hohenlo. De Duitsche collega's hebben
daarover anders ook heel wat kabaal gemaakt en moord
en brand geschreeuwd over de onbescheidenheid van
den kanselierszoon, waardoor ze den uitgever een wel
kome reclame bezorgden. Want dat het publiek be-
scheidenheidshalve de lezing der geschriften zou wei
geren kon niet verwacht worden. Ze maakten daaren
tegen juist een geweldigen opgang en de eerste oplage
van 10000 ex. was reeds begin dezer week uitverkocht.
Voor den uitgever een aardig faveurtje en dat deze nu
om ook niet onbescheiden te zijn een herdruk achter
wege zal laten, geloof ik allerminst. De man zal ver
moedelijk wel denken
Bescbeidenheit ist eine Zier,
Doch weiter kommt man ohne ihr.
oo
Erankrijk krijgt een nieuw kabinet. Sarrien, de
premier, tevens minister van justitie moest om gezond
heidsredenen aftreden en de andere ministers heb
ben besloten hem te volgen. Clemencau is met de
vorming van een nieuw ministerie belast. Het vermoe
den ligt voor de hand, dat het nieuwe kabinet in de
richting van thans zal blijven voortsturen.
Een belangrijke vraag is thans hoe zal het ministerio
staan tegenover de scneidingswet. Clemencau's mee
ning is bekend, in verschillende redevoeringen heeft
hij die uiteengezet. De wet zal naar den letter uitge
voerd worden, zeide hij en van toegeven tegenover den
Paus zal geen sprake zijn. De 12o December zal de
vrijheid aan Erankrijk brengen. Maar toch ontveinsde
hij zich de moeilijkheid niet die wellicht komen zal.
De wetgever heeft niet voorzien dat de Paus weigeren
zou. Eerstgenoemde wil de kerken aan vereenigingen
voor den ecredienst overdragen. Maar die zijn er niet.
Wat nu F Dc kerken sluiten gaat niet.
Hoe het nieuwe kabinet hierin zal handelen wordt
mot belangstelling tegemoet gezien, 'tGeval is lastig
en do 12e December nadert met rassche schreden.
Wc mocton afwachten hoe do zaak loopen zal.
Clemencau zal allerocrst oen kabinet vormen, dat
dan zijn gedragslijn inzake de sckcidingswct nader zal
vaststellen. We zullen er dus binnonkort wel meer
van hooron.