N° 2088
Êondag 14 Juli 1907,
20ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland*
E)it blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 nur op den dag der uitgave.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel.
AANVOER TER MARKT.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt belanghebbenden in herinnering, dat
ingevolge het bepaalde bij art. 159 der
verordening van politie voor deze gemeente
gedurende de gewone weekmarkten, de
aanvoer alleen mag plaats hebben door
de straat, langs het hotel „de Zwaan",
dat op overtreding dier bepaling geld
boete is gesteld van hoogstens f 3,—
Texel, den 9 Juli 1907.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
LANDWEER.
INRICHTINGEN,
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat het verzoek van Tjeerdvan
der Zee te 's Gravenhage om op het
perceel, kadastraal bekend in Sectie D,
No. 2326 een aërogeengasfabriek te mo
gen oprichten door hen is ingewilligd.
Texel, den 12 Juli Ï907.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris; De Burgemeester,
RUIBING. W. F. HIDDINGH.
TEXEL, 13 JULI 1907.
De geest des tijds.
De tijdgeest leert en predikt vooruit
gang op ieder gebied. Wanneer men
de bladen en tijdschriften wat bijhoudt,
dan treft ons meermalen een verrassende
uitvinding, welke met vroegere gebruiken
en gewoonten spot en een geheel nieuwe
wijze van doen aan de hand geeft.
Datzelfde kan ons ook blijken wanneer
we voor korter of langer tijd ons van
onze woonplaats begeven en elders, niet
het minst in de grootere plaatsen, om
ons heen zien plaats hebben.
Doch ook op ons eiland laat de tijd
geest zich gelden en doet den drang
ontstaan naar verbetering, verfraaiing
of naar nieuwe zaken.
Of dat alles een gevolg is van den
veranderden tijd of wel dat de betere toe
standen zijn ontstaan door het begrijpen
van den tijdgeest, is een kwestie waar
over zeer lang kan worden gedisputeerd,
doch een feit is het dat de maatschap
pelijke toestand ook van velen onzer
eilandbewoners van meer gunstiger con
ditie is dan voor een dozijn jaren ge
leden, en niet onmogelijk voor een groot
deel is te danken aan het rekening
houden met den geest des tijds, welke
verbetering van gronden en veredeling
van den veestapel enz. op het programma
heeft.
Hoe het zij, die betere toestanden zijn
er onmiskenbaar, en het gevolg van de
betere levensvoorwaarde openbaart zich
in het maatschappelijk leven op meer
dan een gebied.
Om iets te noemen: zien we maar
de meer modische kleeding welke door
haast iedereen wordt gevolgd; het gebruik
van het rijwiel voor het bedrijf of als
luxe, dat door ouderen en jongeren niet
wordt versmaad en bij goede wegen wel
door motor en auto zal worden gevolgd;
het maken van uitstapjes; terwijl het
opknappen, hernieuwen of wel geheel
vernieuwen van gebouwen een afdoend
bewijs is dat de maatschappelijke toestand
er zooveel beter op is geworden.
Dat alles is een aangenaam en be
moedigend verschijnsel; het kunnen er
van, zeker gelukkig,
Is het de tijdgeest, welke tot al deze
dingen drijft, niet minder doet deze zich
kennen waar het betreft zaken of onder
nemingen van beteekenis.
Laten we er slechts aan herinneren
hoe de bloembollencultuur, waaraan men
vroeger niet dacht of er de schouders
voor ophaalde, thans voor meer dan een
eene winstgevende affaire is geworden.
De daarstelling van een Badhotel, wel
eens gekscherend ter sprake gebracht,
is thans een feit geworden. De oprichting
van een Gasfabriek is mede een feit en
iederen dag brengt ons nader aan de
voltooiing er van. De Holl. M. v. Landb.
durft te dingen naar de eer om in het
volgend jaar de gastvrouw der alg. verg.
te zijn en wil niet achterstaan bij grootere
plaatsen; 'tis alles de geest des tijds!
En bij dat alles komt thans nog de
stoute gedachte om een eigen stoom-
bootdienst tusschen Texel en Helder in
het leven te roepen, in concurrentie
tegen eene reeds 25 jaren bestaande
dienst.
Wel een stoute onderneming is dat
laatste, ook zeker aantemerken als een
drang des tijds, welke nog zeer vèr
strekkende gevolgen kan hebben ook
vcor het vervoer te lande.
Heden avond, we willen er bij deze
aan herinneren, zal eene vergadering
deze aangelegenheid betreffend, worden
gehouden in het Hotel Texel; daartoe
worden allen opgeroepen en uitgenoodigd,
onverschillig van welken rang of stand
men zij.
Wat in deze zaak reeds werd gedaan
zal ieder duidelijk zijn geworden na
lezing van het verspreid verslag.
Wat verder zal moeten volgen daarop
zal de komende vergadering het ant
woord moeten geven.
Komè daarom iecler op die een kind
van zijn tijd wil heeten 't betreft voor
Texel een gewichtig onderwerp hetwelk
aan de orde is; aller steun is dringend
noodig.
Heden avond, (Zaterdag) allen op naar
Hotel Texel!
Het arbeidscontract aangenomen.
De Eerste Kamer heeft Woensdag het
arbeidscontract aangenomen.
Het „N. v. d. D." zegt hieromtrent:
„Hiermee is dan de kroon gezet op
een belangrijk stuk werkgeving, dat veel
tijd en groote inspanning heeft geëischt
van Ministers zoowel als Kamerleden.
Zoodra het invoeringsbesluit in het
„Staatsblad" zal prijken, en vermoedelijk
zal dat zoo lang niet meer duren, moeten
allen „die voor loon in dienst van een
ander zijn", van den directeur eener
groote bankinstelling tot het dagmeisje
dat eenige stuivers daags verdient, de
werking der nieuwe bepalingen voelen.
De meester zal verplicht zijn, een zieke
dienstbode eenige weken verpleging en
onderhoud te verschaffen de dienstbode
zal weten waar zij aan toe is, wanneer
zij zonder reden haar dienst verlaat. De
patroon die het ongeoorloofde beding der
„gedwongen winkelnering" maakt, zal
in de groote boete, aan den werkman
verschuldigd, de kracht der nieuwe wet
voelende werkman die zijn patroon
plotseling onrechtmatig in den steek laat,
zal door het „staangeld" gedwongen
kunnen worden, de schade te vergoeden.
De rechten en verplichtingen van werk
nemer en werkgever, tot dusver geheel
in de lucht hangend, zullen in het ver
volg vaststaan.
Zoo zal m6n in alle klassen der maat
schappij de werking der nieuwe wet
voelen en wij zullen allen ondervinden
in tneyer de beloofde verbeteringen, die
zij brengen moet, bevredigen, in hoever
de geopperde bezwaren juist zijn.
Eindelijk opgelost
Een nieuwe verklaring voor het tot
nu toe zoo ongunstige zomerweder van
dit jaar, komt uit de kringen der sterre-
kundigen, die ons er aan herinneren,
dat de planeet Mars thans dicht bij onze
Aarde gekomen is. Om de 15 jaar
ongeveer komt deze naburige planeet
onze kleine Aarde een paar duizend
mijlen nader.
Geen wonder dus, dat deze invloed
zich in onaangename atmosferische ver
schijnselen doet gelden.
Zaterdag 6 Juli zijn de beide wereld
lichamen in „oppositie" getreden.
Op alle sterrewachten werden kijkers
en oogen in het tot waarneming gun
stige moment op de sedert Schiaparelli's
ontdekkingen zoo interressant geworden
zonnetrawanten gericht. Meer dan alle
resultaten, welke zij mogen waarnemen,
zullen onze landbouwers en onze leer
gierige jeugd de profectie der sterre-
kundigen interresseeren, dat Mars zich
weder op den normalen afstand van de
Aarde terugtrekt en daarom spoedig op
fraai zomerweder voor den tijd van den
hooibouw en der scholenvacantie te
hopen mag zijn.
Boor een vergrootglas gezien.
Eenige dagen geleden is met veel
ophef gewag gemaakt van diefstallen
welke door een onderwijzer te Leeuwar
den zouden zijn gepleegd.
Thans blijkt dat bedoelde diefstallen
alleen bestaan in het hier of daar af
snijden of -plukken van bloemen en tak
jes in een openbaar plantsoen.
Volgens de wet mag men echter zulks
niet en een politieagent hielp mee aan
de naleving der wettelijke bepalingen en
bracht den onderwijzer voor de rechtbank.
Maandag heeft de „misdadiger" te Leeu
warden terechtgestaan.
Voor het voortgezet misdrijf van dief
stal en voor diefstal vorderde het O. M.
veroordeeling tot f 25 boete of 25 dagen
hechtenis.
De verdediger vroeg vrijspraak daar
volgens hem het oogmerk tot een weder
rechtelijk handeling niet aanwezig is
geweest.
Het hoofd der school waar de beklaagde
werkzaam is, getuigde, dat deze een man
is met 'n goed karakter, met groote liefde
voor het onderwijs en die meermalen
bewijzen heeft gegeven van groote onbaat
zuchtigheid.
Een treurig gevolg
Bij Mitslawier kreeg de arbeider S.,
die aan het aardappelrooien was, een
weinig kopervitriool, gebruikt tegen de
aardappelziekte, in een wondje aan een
zijner vingers. De man is aan bloed
vergiftiging overleden.
TEXELSCHE COURANT,
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor uen Beug 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
De Burgemeester der Gemeente Texel;
Gezien het 3e lid van 10 der Landweerinstructie I;
Brengt ter kennis van een ieder wicn zulks aangaat:
lo. de dienstplichtigen bij de militie te land die in
den loop van dit jaar een achtjarigen dienst bij de
militie te land hebben volbracht, dat zijn in het al
gemeen zij, die behooren tot de lichting van 1899,
zullen op 1 Augustus a.s. overgaan naar de Land
weer; echter gaan niet over naar de Landweer de
plaatsvervangers, de nummerverwisselaars, zij die
behooren tot een der bereden korpsen of tot het
korps Torpedisten en zy, die in het genot zijn van
ontheffing van den werkelijken dienst;
2o. zij, die overgaan naar de Landweer, moeten
zich, ingevolge artikel 24 der Landweerwet vóór 31
Augustus a.s. in persoon aanmelden bij den Burge
meester hunner woonplaats en daarbij inleveren
hun zakboekje met daarin gehecbten verlofpas; do
verlofgangers evenwel die buitenslands verblijf hou
den, behoeven zich Diet in persoon aan te melden,
doch zullen hun zakboekje met daarin gehecbten
verlofpas bij aangeteekenden brief (met duidelijke
vermelding van hun volledig adres buiten bet Rijk)
hebben toe te zenden aan den Burgemeester hun
ner laatste woonplaats binnen bet Rijk;
3o. zij die op 1 Augustus a.s. overgaan naar de
Landweer, zijn van dien datum af onderworpen aan
alle voorschriften voor de Landweer gegeven.
Vestigt met nadruk de aandacht op de navol
gende bepalingen der Landweerwet
Artikel 25. De verlofganger van de Landweer,
die zich in een andere gemeente gaat vestigen geeft
daarvan kennis aan den Burgemeester zijner woon
plaats. Binnen dertig dagen na den dag, waarop hij
komt in de gemeente, waaiin bij zich vestigt, meldt
hij zich aan bij den Burgemeester dier gemeente ten
einde deze zijn verlofpas voor gezien teekene.
Artikel 27. De verlofganger van de Landweer,
mag zich zonder toestemming van Onzen Minister
van Oorlog niet langer dan gedurende een jaar bui
tenslands begeven.
Aan den verlofganger van de Landweer, die niet
in verzuim is, wordt deze toestemming, wanneer zij
gevraagd wordt eu blijkt noodig te zijn ter zake van
uitoefening van of opleiding tot landbouw, handel
of nijverheid, in gewone tijden niet geweigerd.
Bij de toestemming kan de verlofganger worden
vrijgesteld van de verplichting tot deelneming aan
de oefeningen in artikel 11 vermeld, tot het bijwo
nen van bet bij artikel 29 voorgeschreven onderzoek
en tot het komen in werkelijken dienst ingeval van
oorlog, oorlogsgevaar of andcro buitengewone om
standigheden. Aan de toestemming kunnen overi
gens zoodanige voorwaarden worden verbonden, als
in bet belang van den dienst noodig worden ge
oordeeld.
Artikel 28. De vorlofganger van de Landweer,
die artikel 24,25 of 27 niet naleeft, wordt in werke-
ken dienst geroepen en daarin gedurende ten hoog
ste een maand gehouden. De duur van dozen dienst
wordt bepaald door onzen Minister van Oorlog, die
tevens het korps van bet leger nan wijst waarbij de
werkelyko dienst moet worden vervuld.
Zij, die familiebetrekkingen hebben, die in bot
buitenland verblijf houden en in do termen val
len van overgang naar de Landweer, worden uit-
genoodigd belanghebbenden te herinneren aan de
bepaling van artikel 24 bovengenoemd.
Texel, den 9 Juli 1907.
De Burgemeester voornoemd;
HIDDINGH.
RRANDGEVAAR
door het broeien van hooi.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente Texel
vestigen bij deze de aandacht van de landbouwers
in deze gemeente op do maatregelen van voorzorg,
die naar hot oordeel van deskundigen, op ervaring
gegrond kunnon genomen wordou tegen het brand
gevaar door broeien van hooi.
In hoofdzaak komt dit oordcol op bet volgende
neer
Allereerst, gelijk trouwens algemeen bekend is,
is het noodig, dat bet gras werkelijk hooi zij, alvo
rens het wordt binnengehaald.
Maar dit is tea opzichte van krachtig hooi niet
genoeg, en bij regenachtig weer ook niet altijd
mogelijk.
Daarom is in de tweede plaats noodig, dat een
behoorlijke hoeveelheid zout in bet hooi gestrooid
wordt en lagen oud hooi of stroo er tusscben wor
den gebracht.
Zout verhoogt bovendien den smaak van bet
hooi.
Het oude 'nooi en vooral bet stroo nemen bier
door zeer in voedingswaarde toe.
Beide (bet zout en de lagen oud hooi of stroo)
temperen den broei.
In de derde plaats behoort elke hooitas van ten
minste een lucbtkanaal te zijn voorzien, dat ge
makkelijk te vervaardigen is van stevige manden
makerstwijgen of van eenig eenvoudig latwerk.
Het is vrij zeker dat zich geen gevaarlijke broei
zal voordoen, waar de drie bovenomschreven maat
regelen zijn genomen.
Ten slotte achten zij bet weDschelijk te wijzen
op den inhoud van artikel 16S van het Wetboek
van Strafrecht, waarbij o.a. straf bedreigd is tegen
hem, aan wiens schuld brand is te wijten, en wel
le. gevangenisstraf of hechtenis van ten hoogste
drie maanden of geldboete van ten hoogste drie
honderd gulden indien daardoor gemeen gevaar
voor goederen ontstaat; 2e. gevangenisstraf of hech
tenis van ten hoogste zes maanden of geldboete
van ten hoogste driehonderd gulden, indien daar
door levensgevaar voor een ander ontstaat; 3e.
gevangenisstraf of hechtenis van ten hoogste een
jaar, indien bet feit iemands dood ten gevolge
beeft.
Texel, den 9 Juli 1907.
Burgem. en Weth. voornoemd,
HIDDINGH, Burgemeester.
RUIBING, Secretaris.