N°. 2091,
Donderdag 3 October 1907,
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOU, ParkstraatBurg op Texèl.
INRICHTINGEN,
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en "Wethouders der gemeente
Texel brengen ter openbare kennis, dat
het verzoek van Jacob Dros Sz., slager,
wonende te Oosterend op Texel, om op het
perceel, kadastraal bekend in Sectie B, no.
1513 eene slagerij te mogen oprichten door
hen is ingewilligd.
Texel, den 27 September 1907.
Burgem. en Wetb. voornoemd,
G. DIKKERS, Lo.-B.
RUIBING, Secretaris.
o o 1 o-
Er is nog een wet, die soms aanleiding
tot pruttelen geeft. We bedoelen de wet
regelende den arbeid in fabrieken en werk
plaatsen, de z g. Arbeidswet. Er zijn nog
altijd van die menschen, die maar niet
kunnen of willen begrijpen waarom het
noodig is, dat de wetgever de persoonlijke
vrijheid inzake den arbeid aan banden legt.
Gelukkig let de Overheid niet op de por-
temonnaiebelangen van enkelen als daar
door het algemeen welzijn geschaad wordt
en daarom ook mogen we dankbaar zijn
voor een wet die de arbeid van vrouwen
en kinderen beperkt en het werken
van mannen, in voor de gezondheid scha
delijke bedrijven eveneens, en die uitste
kende bepalingen bevat voor een goede
gezonde inrichting van fabrieken en werk
plaatsen.
Toch kan een wet niet dadelijk in alle
leemten voorzien en blijven er in ons
volksleven nog steeds gewoonten bestaan,
die eigenlijk al lang uitgediend behoorden
te wezen, maar die nog steeds onaangetast
blijven eenvoudig omdat de Overheid zich
daarmede nog niet bemoeide.
Een dezer gewoonten is stellig wel de
nachtarbeid in bakkerijen, die vooral in
onze groote steden nog altijd maar niet
tot het verleden wil gaan behooren. En,
die nachtarbeid zal dat ook wel nooit zoo
lang de Overheid buiten spel blijft, want
het verwende stadspubliek schijnt het nu
eenmaal niet buiten een warm broodje bij
het morgenontbijt te kunnen stellen en de
concurrentie is te scherp dan dat de patroons
het publiek niet gaarne zouden believen.
Intusschen, terwijl het publiek, dat eiken
morgen zijn warm brood thuis verlangt,
in Morpheus armen uitrust van de ver
moeienis van den dag, sloven en zwoegen
de duizende bakkersknechts in de heete,
ongezonde werkplaatsen om een onaange
naam uilenleven te leiden. Wat er van
het gezinsleven dezer menschen terecht
komt is niet moeielijk te gissen, afgezien
nog van de vraag of het lange nachtelijke
werk voor de gezondheid der betrokken
personen niet zeer bedenkelijk is.
Evenwel is er in de laatste jaren een
ijverig streven om aan die verkeerde toe
standen een einde te maken en daarvan was
ook het congres dat in de voorbije week
te Utrecht gehouden werd inzake de af
schaffing van den nachtarbeid in bakke
rijen een bewijs. Terecht wees een der
sprekers er op dat het congres vervuld
was met één wensch, een doel, een streven,
n.l. dat vele bakkersgezellen, die bij kunst
licht 's nachts moeten werken en overdag
rusten, ook eens mogen genieten van het
bijzijn hunner kinderen. Er is al jarenlang
propaganda voor de afschaffing van nacht
arbeid gemaakt en zelfs werden reeds een
drietal wetsontwerpen daaromtrent inge
diend, die evenwel alle door verandering
van regeering telkens weder werden inge
trokken. Verschillende sprekers van allerlei
richting w.o. ook dr. Kuyper voerden op
het congres het woord en allen om te
betoogen dat afschaffing van nachtarbeid
een dringende eisch van onzen tijd is en
het oogenblik meer dan gekomen is dat
de Regeering door wetgeving daarin voorziet.
Ongetwijfeld is het goede doel door dit
congres weder een schrede nader gekomen
wat we althans ten zeerste hopen.
—*o o o
De Kamerverkiezingen in Franeker en
Schiedam staan voor de deur. De candi-
datenlijsten zijn reeds ingeleverd. Te Schie
dam heeft deze verkiezing intusschen onder
de rechterzijde verdeeldheid gebracht. De
verbonden kerkelijke partijen besloten den
chr.-historischen Jhr. de Geer te candideeren,
maar de anti-revolutionaire kiesvereeniging
te Vlaardingen was daarvoor niet te vinden
en candideerde oud-minister Idenburg, thans
gouverneur van Suriname. Dat is dus een
kink in de kabel en voor de chr.-historischen
die recht op den zetel meenden te hebben
lang niet pleizierig. Wat nu de gevolgen
zullen zijn is moeilijk te zeggen, maar dat
de goede verstandhouding tusschen de hee-
ren der rechterzijde onderling er door ver
sterkt wordt is niet aan te nemen.
Natuurlijk hebben de organen van die
zijde er reeds heel wat over gezegd en ook
die der linkerzijde lieten zich niet onbe
tuigd. Dat de laatsten in hun Dopjes zijn
behoeft zeker niet te worden gezegd,
—o—o—o—
Terwijl op het oogenblik dat wij dit
schrijven de strijd in het Rotterdamsche
havenbedrijf nog maar steeds voortduurt,
schijnt naar luid der laatste berichten die
te Antwerpen eindelijk geëindigd te zijn.
Reeds in het begin der voorbije week
kwam het bericht dat de arbeid zou wor
den hervat. De burgemeester had n.l. de
stakers uitgenoodigd weder aan het werk
te gaan, waarbij hij hun de verzekering
gaf dat de patroons over eenige maanden
den gevraagden loonstandaard zouden in
voeren. De stakers voldeden aan die nit-
noodiging maar toen kwam plotseling de
vereeniging der patroons, de Federution
Maritienne verklaren dat de burgermeester
wel meer verzekeringen kon doen maar
dat zij daarvoor geen opdracht hadden
gegeven. De zaak zat dus weer vast en de
stakers besloten opnieuw den strijd maar
weer voort te zetten. Toch hebben de
werkgevers ten slotte maar toegegeven en
dat is maar gelukkig ook. De vreemde
werkkrachten, die tijdens de staking aan
genomen werden zullen als deze regels
onder de oogen der lezers komen wel weer
naar hun vaderland teruggezonden zijn.
Maar wie vergoedt de miljoenen die er
door deze staking verloren zijn gegaan?
o o o—
In Marokko schijnt de toestand wat beter
te worden. Het krachtig optreden van
generaal Drude schijnt niet zonder invloed
te zijn gebleven, want naar luid der laatste
berichten beginnen de bergstammen om
vrede te vragen en de onderhandelingen
dienaangaande zijn in vollen gang. Toch
is er nog weinig op te vertrouwen want
Marokko is nog en zal ook vooreerst nog
wel een wespennest blijven. Want als de
bergstammen tot rust gebracht zijn blijft
er nog steeds de kwestie over, wie de
Fransche regeering zal erkennen als sultan,
de oude die een groot deel van zijn invloed
verloren heeft of Moley Hafid, de nieuwe,
die zich den Sultans-zetel toegeëigend heeft.
Dat blijft vooreerst een lastige kwestie.
Raisoeli is er nog niet het minste aan
toe. Hjj heeft zich in de huidige strijd
niet gewaagd, maar eenvoudig door den
Engelschman Mac Lean gevangen te nemen,
invloed trachten te verkrijgen. Wat hem
gelukt is ookwant de Engelsche regeering
heeft hem bescherming en een flinke som
toegestaan en waarschijnlijk dat de Engelsch
man reeds tot de vrijheid is teruggekeerd
en Raisoeli in zijn vuistje lacht.
o o.) o—
Tusschen Engeland en Rusland is in de
voorbije week een overeenkomst tot. stand
gekomen die ten doel heeft geschillen tus
schen beide Staten, rakende hun weder
zij dsche belangen in Azië te voorkomen.
Volgens die overeenkomst zal Rusland zijn
invloed beperken tot het noordelijk en
Engeland tot het Zuidelijk deel van Perziö,
zonder dat de onafhankelijkheid van Perzië
wordt geschaad. Verder doet Rusland
afstand van eiken invloed in Afghanistan
en verbindt zich de politieke betrekkingen
met dit land slechts te onderhouden door
tusschenkomst van Engeland. Engeland
daarentegen verbindt zich den toestand in
Afghanistan te laten zoo hij is en geenerlei
beweging te steunen, die aldaar tegen
Rusland gericht is. Thibet zullen beide
Staten onaangeroerd laten en alleen zal
Engeland de Chumbi-vallei bezet houden
totdat de achterstallige termijnen der scha
deloosstelling nog door Thibel te betalen
voldaan zijn.
De Russische en Engelsche bladen zijn
nogal ingenomen met deze overeenkomst
waardoor de goede verstandhouding tus
schen beide naties bevorderd kan worden.
Ook in Perzie schijnt men er nogal vrede
mede te hebben, hoewel echter dit nog
weinig zegt, als de toestand van Perzië
in aanmerking wordt genomen. Want
daar is het alles behalve rozegeur en
maneschijn op staatkundig gebied. De
nieuwe Sjah kan het maar niet met de
regeering en het volk vinden, te verbazen
hoeft het niet als binnenkort van daar
ernstige dingen gemeld worden.
TEXEL, 2 OCTOBER 1907.
Gymnastiekvereniging „Sparta."
De werkende leden der Gymnastiek
vereniging „Sparta" hielden Zaterdag
avond een propagandatocht door den Burg.
Met het vaandel voorop en onder trom-
geluid en hoorngeschal marcheerden de
gymnasten moedig daarhenen en bezoch
ten vrij wel alle straten van het dorp.
Op de Groeneplaats teruggekeerd wer
den door de meisjesafdeeling eenige
orde-oefeningen uitgevoerd, welke, uit
muntende door regelmaat en orde, een
allerliefst aanzicht boodt en zeer zeker
bij het publiek in den smaak vielen,
want, wat maar zeer zelden hier voor
komt het publiek applaudisseerde
na deze gratis voorstelling. Om propa
ganda voor de zaak te maken is zulk
een oefening ongetwijfeld het beste
middel.
De gymnasten trokken zich daarna
terug in het Hotel Texel, waar eenige
ontspanning hen wachtte.
Verg. Holl. Maatsch. van Landb.
De vergadering door de afd. Texel der
H M. v. L. Zaterdagavond in „de Zwaan"
gehouden, werd door zoo ongeveer 40
personen bijgewoond.
De Yoorz, opende de vergadering met
een welkom tot de aanwezigen, doet
mededeeling van het reeds bekend besluit
dat in 1908 de Alg. Verg. te Texel zal
worden gehouden en stipt aan het voor
nemen om alsdan eene tentoonstelling
te houden. Spr. wenscht dat we dan
goed voor den dag zullen komen, opdat
de bezoekers zullen kunnen zeggen„ze
willen daar en ze kunnen daar." Spr.
roept tot de aanwezige leden en tot alle
inwoners helpt allen ons om iets goeds
tot stand te brengen.
Daarna worden de notulen der vorige
vergadering gelezen en goedgekeurd.
Vervolgens krijgt de afgevaardigde
naar de alg. verg., de heer Wagemaker,
het woord tot het uitbrengen van verslag.
De spreker begint met te zeggen dat
hij ten zeerste de eer heeft gewaardeerd
31 Sept. 28 Sept.
Nog maar nauwelijks was ons vorig
overzicht geschreven of de nieuwe week
vroeg door een ontzettende gebeurtenis onze
aandacht. We bedoelen de verschrikkelijke
brand in onze hoofdstad, die een zevental
menschen tot zijn slachtoffer maakte. De
bijzonderheden van het vreeselfjk drama
dat in dezen Zondagnacht in de Marnix-
straat te Amsterdam werd afgespeeld zullen
onzen lezers bekend zijn en we zullen ze
daarom dan ook niet hier herhalen, maar
toch kunnen we het feit niet geheel onbe
sproken laten daar het een schel licht heeft
geworpen op de woningentoestanden in
onze groote steden, speciaal in Amsterdam.
We hooren in onze dagen meer dan eens
klagen over de strenge bepalingen der
bouw- en woningwet en zelfs worden er
van die pruttelaars gevonden, die de be
moeiingen der Overheid in dat opzicht een
ongeoorloofd ingrijpen in particuliere aan
gelegenheden durven noemen. En onge
twijfeld, er zullen in die wet bepalingen
voorkomen, die noodeloos zwaar zijn, maar
dat er van Hoogerhand een scherp toezicht
op het bouwen en bewonen van huizen
wordt uitgeoefend moet eerder tot tevreden
heid dan tot ontevredenheid stemmen.
Hoe noodig dat toezicht is heeft de Amster-
damsche brand opnieuw bewezen, want
ware dat toezicht in het verleden niet zoo
verwaarloosd geworden de brand in de
Marnixstraat zou niet de ontzettende ge
volgen hebben gehad als thans het geval
was. De zucht om zoo goedkoop mogelijk
te timmeren en zooveel mogelijk procenten
van zijn geld te maken, mogelijk in den
tjjd toen er nog zoo goed als geen toezicht
was, heeft de revolutiebouw in het leven
geroepen, die zich thans eens weder op
zoo ontzettende wijze heeft gewroken. Is het
niet verschrikkelijk om te lezen, dat het
vroeger mogelijk was huizen te bouwen
die zoo'n f 1000 huur in den zak van den
huisjesmelker brengen, maar die bij brand
even veilig zjjn als een spanen doos? Dat
was het geval met no. 275 in de Marnix
straat en dat moet ook het geval zijn met
nog veel meer van die kazerne-woningen
in Amsterdam en wie zal zeggen welk
vreeselijk lot nog menigeen van die minder
bedeelde bovenhuisjes-bewoners boven het
hoofd hangt.
Het moet daarom toegejuicht worden,
dat de ernstige bemoeiingen der Overheid
zich ook tot den woningbouw uitstrekken,
ook al wordt daardoor de last die op som
mige schouders rust wat verzwaard.
TEXELSCHE COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco perr post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.