N°. 2122,
Donderdag 23 Januari 1908.
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland,
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor ben Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD& DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
INVORDERING
'S RIJKS DIRECT li BELASTINGEN.
De BURGEMEESTER der Gemeente
Texel maakt bekend, dat het kohier
der grondbelasting op de gebouwde en
ongebouwde eigendommen overhetdienst-
jaar 1908, invorderbaar verklaard op
den 17 Januari 1908, aan den Ont
vanger ter invordering is ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende
belastingschuldige verplicht is zijnen aan
slag, op den bij de wet bepaalden voet
te voldoen.
Texel, den 20 Januari 1908.
De Burgemeester,
W. F. HIDDINGH.
11 Jan. 18 Jan.
De Kamerverslaggever vaii een onzer
groote bladen 't gebeurde eenige jaren
geleden die geen kans zag van een onbe
langrijke vergadering een belangrijk verslag
te geven en dus liever géén verslag gaf,
maakte zich met een journalistieke handig
heidje van de zaak af door onder het
gebruikelijke hoofd van zijn rubriek een
drietal puntljjntjes te laten plaatsen met
daaronder: „De rest was onbelangrijk."
En nu wij ons nederzetten om als gewoon
lijk ons overzicht te schrijven, gevoelen
we werkelijk eenige lust om ten opzichte
van de binnenlandsche gebeurtenissen der
voorbije week hetzelfde trucje toe te passen.
Want er valt inderdaad zoo weinig te
kronieken dezen keer althans zóó weinig
van wat onze lezers belang zal kunnen
inboezemen, dat het haast onnoodig is de
pen in de inkt te doopen.
Er valt eenvoudig niets belangrijks te
kronieken, tenzij we nog eens op willen
halen wat er al zoo over de huidige Kabi-
netscricis geschreven en gesproken wordt
en werd Maar een mensch kan ook van
het goede te veel krijgen en niet het minst
van de iedere dag terugkeerende crisis
geruchten, gissingen en missingen. Wij
wandelen in dat opzicht nog steeds in
raadselen en we zullen dat wel blijven
ook totdat de definitieve oplossing gekomen
zal zijn. We zullen daarom dan ook slechts
alleen vermelden, dat blijkbaar de heer
Heemskerk nog steeds op zoek is naar de
mannetjes, die geschikt en genegen zullen
worden bevonden zich te plaatsen aan het
roer van het schip van Staat. En dienten
gevolge ontbreekt het niet aan gissingen
en geruchten en zelfs berichten uit „zekere
bron vernomen" enzoovoort, waarvan de
aandacht wel gaandeweg zal moeten ver
flauwen.
Laat ons maar hopen dat de oplossing
van de huidige cricis maar niet te lang
op zich zal laten wachten. Dat is al het
beste wat we kunnon doen. Altijd maar
weer over de cricis vertellen, waarvan
eigenlijk niets te vertellen valt, wordt ten
slotte maar vervelend.
o—o—o—
En nu 't buitenland.
We beginnen met een uitstapje naar
Oldenburg, waar in de voorbjje week zich
een eigenaardig geval heeft voorgedaan.
De groothertog van Oldenburg ligt met
zijn Landdag overhoop en naar men fluistert
moot dat een gevolg zj)n van het feit dat
Zijne Hoogheid het niet te best met zijn
gemalin kan vinden. De groote „men"
zegt, dat het tusschen die beiden in den
laatsten tijd niet altijd koek en ei is en
er van „twee harten gloênd aaneengesmeed"
kwalijk gesproken kan worden. Een en
ander moet den groothertog aanleiding
hebben gegeven een voorstel bij den Land
dag in te dienen om met ter zijdestelling
van vroeger genomen besluiten, aan de
groothertogin het recht te ontnemen, om
als regentes op te treden, voor het geval de
erfgroothertog niet meerderjarig is, wanneer
de groothertogelijke zetel van Oldenburg
vacant mocht worden. Maar de Landdag
wilde van dit voorstel eenstemmig niets
weten, 't Gevolg was dat de groothertog
geheel uit zijn humeur geraakte en een
eigenaardige en zonderlinge wraak nam.
Onmiddelyk na de stemming liet hij door
den minister Willich verklaren, dat hij niet
meer zou toestaan dat zjjn opperstalmeester
Von Wenckstern door den Landdag tot
president der Oldenburgsc'ne hengstenkeu-
ringen zou worden benoemd.
Wel heeft de Landdag hartelijk om die zet
gelachen, maar zoo belachelijk is ze zeker
niet als men weet dat daardoor aan het
belangrijke bedrijf der paardenfokkerij een
bekwaam man wordt onttrokken. Oldenburg
is het paardenland bij uitnemendheid.
Intusschen hoe zoet de wraak ook moge
zijn, het aanzien van den groothertog zal
door zijn zonderlinge daad stellig wel niet
verhoogd worden.
o—o—o—
De voorbije week stond voor onze Ooste
lijke buren in het teeken van het kiesrecht
en wel tengevolge van hetgeen 's Vrijdags
bevorens in het Pruisische Huis van Afge
vaardigden was voorgevallen. Plaatsgebrek
en tevens de omstandigheid dat de juiste
bijzonderheden nog niet bekend waren,
noopten ons van een en ander nog geen
melding te maken in ons vorig overzicht.
De zaak komt hierop neer
In Pruisen bestaat nog altijd het getrapte
kiesstelsel en nu was door de vrijzinnigen
en de sociaal-democraten bjj het Huis van
Afgevaardigden een voorstel ingediend van
tweeledigen aard. Ten eerste werd aan
de regeering verzocht nog in deze zitting
een wetsontwerp in te dienen, waardoor
het voor den Rijksdag geldende algemeene
kiesrecht met geheime stemming ook voor
de verkiezing van het Pruisische Huis in
gevoerd zou worden en voorts om een
wetsontwerp in te dienen tot andere indee
ling van de kiesdistricten, met nieuwe
vaststelling van het aantal afgevaardigden.
Weliswaar was het bekend dat Von Bulow
als voorzitter van het Huis uit naam der
Regeering een weigerend antwoord zou
geven, maar in hoeverre de Regeering zou
toegeven, dat het geldende kiesstelsel ge
brekkig is en wijziging behoeft en of de
Regeering bereid zou zijn ook voor Pruisen
de geheime stemming in te voeren, dat
waren de vragen waarvoor het antwoord
met spanning werd tegemoet gezien. En
Von Bulow heeft namens de Regeering
geantwoord, maar zijn bescheid was voor
de vragende partijen één groote teleurstel
ling. Het regeeringsantwoord liet niets
aan duidelijkheid te wenschen over en
kwam in 't kort samengevat hierop neer
Geen kiesrecht voor Pruisen op den voet
van het Rijksdagkiesrechtgeen geheime
stemminggeen wijziging meer tijdens deze
zitting. Het oude stelsel blijft bestaan,
wordt misschien wat opgelapt en als dat
laatste vlug gaat tegen het einde van het
volgende jaar.
Terwijl Von Bulow kalm deze verklaring
voorlas had buiten een groote kiesrecht-
betooging plaats. Duizenden waren samen
gestroomd die door gezang en geroep uiting
gaven aan hun verlangen naar algemeen
kiesrecht. Een extra nummer van de
Förwarts werd bij handen vol rondgestrooid
en duizenden spoedden zich naar de'ver
gaderingen die in de verschillende stads
gedeelten gehouden werden. Maar Von
Bulow had op de betooging gerekend en
de troepen geconsigneerd in de kazernes,
stonden voor optreden gereed. En toen het
volk wat te onstuimig begon te worden
en opdrongen naar de paleizen van den
Keizer en den Kroonprins, werden ze met
de scherpte des zwaards uiteengedreven,
waarbij menigeen een bebloeden kop kreeg.
Intusschen dringt zich nu een vraag op
den voorgrond en wel deze: Wat zullen
de gevolgen zijn voor de Duitsche politiek
van Von Bulow's verklaring
De conservatieven zijn hoogelijk met het
weigerend antwoord ingenomen, maar dit
is geenszins het geval met de sociaal
democraten zooals te begrijpen is. En met
deze niet alleen, maar ook de vrijzinnigen
zijn er lang niet mee ingenomen. En nu
zjjn de vrijzinnigen aangesloten by het
„bloc" waarop Von Bulow steunen moet,
maar ze hebben nu duidelijk ervaren dat
zij wel officieel tot de regeeringspartij be-
hooren maar hun invloed niet van de
minste beteekenis is.
De liberale pers is eenstemmig van oor
deel, dat de regeeringsverklaring beneden
de bescheidenste verwachtingen is gebleven
en ze komen tot de slotsom, dat het libe
ralisme van Von Bulow niet eens de in
voering van het geheime kiesrecht heeft
te verwachten. En waar dat zoo is, wordt
de vraag gedaan wint onder de vrijzinnigen
de meeDing veld, dat nu de Rijkskanselier
de meest reactionaire opvattingen is toe
gedaan er voor hen geen reden meer is
hem door ondersteuning van zijn bloc-
politiek in zjjn ambt te handhaven.
Waarschijnlijk dus dat dit muisje nog
wel een staartje zal hebben.
De sociaaldemocraten hebben een inter
pellatie over de kwestie aangekondigd en
'tis mogelijk dat ook de vrijzinnige partij
bij die gelegenheid uit den hoek zal komen.
Dan zullen we er stellig wel meer van
hooren.
—o—o—o—o
De Marokkaansche kwestie is een nieuwe
phase ingetreden. In de moskee te Fez
is door de Oekmas en de voornaamste
overheidspersonen der stad, de gehoorzaam
heid aan den Sultan Abdel Azis opgezegd,
deze van den troon gezet en in zijn plaats
als Sultan uitgeroepen de bekende preten
dent Moeley Hafid. De grief der Marok
kanen tegen Abdel Azis was dat hij het
Marokkaansche grondgebied door de Chris
tenen heeft laten schenden en zich met hen
verstaan heeft, over de inrichting van een
politiekorps in de havens van zijn rijk,
hetgeen geacht wordt te zjjn geheel in
strijd met de tradities en gebruiken. De
ambtelijke bevestiging van het gebeurde te
Fez is reeds te Tanger ontvangen.
De kwestie wordt er intusschen nog in
gewikkelder door. Wat zal Abdel Azis
doen en wat zal Moeley Hafid doen Twee
vragen die nog niet beantwoord kunnen
worden. Naar het heet beschikt de nieuwe
Sultan over een behoorlijke troepenmacht
en veel geld, iets wat nu juist niet van Abdel
Azis gezegd kan worden. Zal de nieuwe
Sultan nog gebruik maken van het recht
van den sterkste En als hij dat gedaan
heeft zal hij dan den heiligen oorlog uit
roepen
Hoe het zij, naar luidt van een verklaring
van Pichon, den Franschen minister van
buitenlandsche zaken zal de houding ten
opzichte van Marokka niet veranderd
worden. Onverschillig wie er Sultan is,
van de acte van Algeciras zal door de Mo
gendheden niet afgeweken worden.
Maar toch zullen Frankrijk en Spanje
met den nieuwen toestand rekening moeten
houden. Nu Moeley Hafid te Fez door de
hoogwaardigheid tot heerscher is uitge
roepen is volgens de rechten van het land
Abdel Azis uitgeworpen. Maar zullen de
Mogendheden den nieuwen Sultan als zoo
danig erkennen Daarop is nog geen
antwoord te geven. Waar de Fransche
afgevaardigde Jaures evenwel deze week
over een en ander in de Kamer zal inter-
pelleeren, bestaat de mogelijkheid dat mi
nister Pichon daaromtrent meer licht zal
ontsteken. Afwachten is dus vooreerst de
boodschap.
TEXEL, 22 JANUARI 1908.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de
Notarisplaats op Texel, opengevallen
door bet overlijden van den Notaris
Cl. H. de Boer, niet zal worden vervuld.
Waal, 20 Januari.
De derde bijeenkomst in dit seizoen
van „Nut en Genoegen," gehouden in de
„Bellevue," was ondanks den min gun-
stigen toestand dei wegen, toch vrij goed
bezocht.
De heer de Jongh, die] als spreker
optrad, had als lezing gekozen eene
boeiende novelle van A. J. de Buil, geti
teld: „Leven en laten leven." Na de
pauze gaf spr. nog twee bijdragen ten
bester „Kijkjes op de ijsbaan," door Jan
Courage en „Onder familie," een voor
dracht van Willem van Zuylen. Zoowel
met lezing als bijdragen had de spr. veel
succes.
De laatste bijeenkomst, die gewijd zal
zijn aan muziek, voordrachten enz. enz.
zal worden gehouden in het lokaal van
A. P. Eelman en wel op Dinsdag 18 Febr.
Oosterend, 21 Jan.
Daartoe uitgenoodigd door de Chr.
Jongelingsvereeniging „Filadelfia" trad
Zaterdag 1.1. in de Herv. Kerk, alhier,
de heer Bulten op met een reeks van
lichtbeelden Interessant was menig
beeld, dat op doek werd gebracht, getuige
de ademlooze stilte, waaronder de aan
wezigen ook luisterden naar de beschrij
ving van het afgebeelde. Bovenal bleek
het des sprekers bedoeling om aan te
toonen de ellende, die door het drank
misbruik wordt veroorzaakt. Zoowel de
invloed daarvan op het familieleven als
op den enkelen mensch werd duidelijk
gemaakt.
't Was ein aangename en leerrijke
avond, waarom het den heer B. dan ook
zeker niet aan een belangstellend publiek
zal ontbreken, wanneer hij Zaterdag,
S Februari, nogmaals optreedt.
De Minister van Marine heeft ter
kennis gebracht van het bestuur van de
Yisscherij-vereenig. „Betracht het Goede,
dat, in beschikking op zijn request van
den 13 Januari j.l. in het aanstaande
vooriaar gevolg zal worden gegeven aan
de uitlegging vau een lichtboei bij de
Onrust (Molengat), ter vervanging van
de aldaar uitliggende zwarte kogelton
met ruit.
TEXELSCHE COURANT.
