N°. 2130.
Donderdag 20 Februari 1908.
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland,
Van week tof week
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Buiig 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verkooging der porto's.
COURANT.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LA N GEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
JACHT en VISSCHERIJ.
De Burgemeester van Texel brengt ter
openbare kennis dat de navolgende bekend
making is aangeplakt
De Commissaris der Koningin in de
provincie Noordholland,
Gezien bet besluit van Gedeputeerdo
Staten dier provincie d.d. 5 Februari 1908
no. 1
Gelet op artikel 11 dor „Jagtwet"
Brengt ter kennis van belanghebbenden:
a. dat de jacht op houtsnippen in deze
provincie zal worden gesloten op 29 Febr.
1908, met zonsondergang;
b. dat de jacht op eenden zal worden
geslotou op 29 Febr, 1908, met zonsonder
gang;
c. dat de jacht op ander waterwild zal
worden gesloten op 21 Maart 1908 met zons
ondergang
d. dat het weispel van kwartelen met
steekgaren of' vliegnet zal mogen worden
uitgeoefend van 1 Mei tot en met 11 Juli
1908;
e. dat de visscherij met het staande
spieriDgnet zal zijn gesloten van 1 Maart
tot 1 November 1908:
f. dat de visscherij met alle overige
vischtuigen, uitgezonderd die met. aalkorven
aaldobbers, aalreepen en palingfuiken op
aal, paling en grondelingeD, die met het
schepnet of de gebbe om kleine viscbjes
te vangen voor de aaldobbers en die op
sncek in de gemeente Texel van 15 Maart
1908 tot nadere aankondiging zal zijn ge
sloten, en
g. dat gedurende den gesloten vischtijd
vermeld sub f van dit besluit, ook het
visschen met den hengel in de hand, uit
gezonderd met de peur, is verboden.
En zal deze in het provinciaal Blad wor
den geplaatst en voorts in elke gemeente
van Noordholland worden aangeplakt.
üaarlem 8 Februari 1908.
De Commissaris der Koningin voornoemd,
VAN TIENL10VEN,
Texel, den 17 Februari 1908.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
8 Febr. 15 Febr.
De veronderstelling, die we in ons vorig
overzicht maakten is juist gebleken. Het
nieuwe Kabinet is er en zoo als gebruikelijk
is ook reeds door de politieke pers van
alle kanten bekeken, gekeurd dn gewogen.
En de verschillende beoordeelingen, die
samen een flink boekdeel zouden vullen,
loopen als gewoonlijk nogal uiteen, 'n ge
volg van het verschil in de politieke brillen
waardoor het nieuwe fabrikaat van den heer
Heemskerk bekeken werd. Dat is evenwel
geen ongewoon verschijnsel en daartegen
is ook al weinig te doen, want het hangt
er bij slot van rekening maar van af door
welko bril men ziet of het oordeel gunstig
of ongunstig, bevredigend of onbevredigend
zal zijn. Door een anti-revolutionaire of
katholieke bril bozien doet zich zoo'n nieuw
Kabinet heel anders voor, dan wanneer het
door een liberale, een vrijzinnig democra
tische of socialistische bril bekeken wordt.
Uw overzichtschrijver tracht echter het
nog zonder eenige bril te doen en voor hem
is hot dan ook niet hoofdzaak wat er goed
of slecht mocht zijn aan hot nieuwe Ka
binet maar wel dat het er is en gereed staat
den nrbeid in het bolang van land en volk
te aanvaarden. De vraag of wo er veel bij
gewonnen hebben, dat het Kabinet de
Meester het veld moest ruimen voor dat,
waarvan de leider der Anti-rev. het vader
schap op zich heeft genomen, laat hij dan
ook onbeantwoord, maar wel wil hij, nu
het nieuwe ministerie zijn taak aanvaard
heeft, den wensch uitspreken, dat het voor
den bloei van ons staatkundig leven, vrucht
baren arbeid zal kunnen verrichten. Daar
hebben bij slot van rekening wij allen en
al onze politieke partijen het meeste belang
bij.
Maar toch, als men zoo het ministerie
Heemskerk ook zonder bril beziet, dringt
zich de vraag op den voorgrond, die ook
reeds in de voorbije week nogal opgeld
heeft gedaan, of we hier te doen hebben
met een Kabinet der rechterzijde of wel
met een gemengd of liever een zaken-
ministerie. De nieuwe ministers van oorlog
en buitenland, alsmede de in zijn ambt
bestendigde minister van marine zijn kwalijk
bij de rechterzijde in te deelen. Het heet
dat ze meer naar links overhellen in hun
politieke opvattingen. Tenminste de vrij
zinnige bladen hebben dit zonder uitzonde
ring geconstateerd en daaraan de meening
vastgeknoopt dat van een positief Chris
telijke wetgeving in de toekomst voorshands
geen sprake kan zjjn. Het orgaan der
anti-revolutionairen daarentegen spreekt
echter het tegenovergestelde uit en is van
meening, dat waar twee derde van het Ka
binet tot de rechterzijde behoort er sprake
kan wezen van een rechts Kabinet van
flinke sterkte.
Nu we laten het gekibbel over die vraag
maar aan de partijorganen over, doch con-
stateeren alleen dat het nieuwe Kabinet
als gevolg van zijn samenstelling zal moeten
weten te geven en te nemen. Ingrijpende
wetsvoorstellen, waaromtrent tusschen de
verschillende politieke partijen diepgaande
principieele verschillen bestaan, zullen we
vooreerst niet behoeven te verwachten. De
desbetreffende voorspelling, onlangs door
ons gemaakt in een onzer overzichten zal
ongetwijfeld bewaarheid worden. We gron
den die meening mede op het feit dat de
Standaard in zijn beoordeeling over het
Kabinet thans dezelfde voorspelling doet.
Do politiek van het nieuwe Kabinet zal
van verzoeningsgezindheid blijk moeten
geven, wil het onder de huidige omstan
digheden met een linksche Tweede Kamer
vruchtbaar werk doen.
En we betreuren dat geenszins, want
dan blijft altijd nog de mogelijkheid bestaan,
dat rechts en links zich beter met elkaar
leeren verstaan en vruchtbare parlementaire
arbeid niet dadelijk weer door politiek
gekibbel onderbroken wordt.
Want ook op het gebied dat men de
neutrale zóne noemt, is er voorloopig nog
wel wat te doen.
'tls dan ook niet zonder belangstelling
dat we de plannen van den heer Heemskerk
en de zijnon tegemoet zien.
—o—o—o—
Toen we ons vorig overzicht schreven,
was juist tc Amsterdam de algemeene ver
gadering gehouden van de Liberale Unie,
onder presidium van den heer Mr. Goeman
Borgesius Hoewel we thans goen uitvoerig
verslag kunnen geven van al het daar be
handelde, mogen we toch deze vergadering
niet stilzwijgend voorbijgaan, inzonderheid
omdat daarin door de Unie een besluit werd
genomen, dat van vérstrekkende gevolgen
voor later kan zjjn en daarom alle aandacht
verdient.
We bedoelen hot besluit ten opzichte
van het kiesrechtvraagstuk. De getrouwe
lezers onzor wekelijksche overzichten zullen
zich herinneren wat aan de openbare be
handeling dezer belangrijke kwestie in den
Unie is voorafgegaan. De daarvoor benoemde
commissie had een uitvoerig rapport over
de kiesrechtkwestie opgesteld en aan het
Hoofdbestuur ingezonden en dit laatste
bood de algemeene vergadering naar aan
leiding van dat rapport een motie aan, die
we in ons overzicht voor 14 dagen een
plaatsje hebben gegeven.
Onze daarbij uitgesproken veronderstelling
dat deze motie wel kans van slagen zou
hebben is juist gebleken. Ze is door de
Alg. vergadering aangenomen met een
enkele wijziging, n. 1. dat de vereischte
leeftijd van de vrouwelijke kiezers van 30
op 25 jaar werd gebracht. Zooals men
weet wilde het Hoofdbestuur alleen aan
ongehuwde vrouwen hetkiesrecht verleenen.
Een deel der vergadering wenschte echter
de gehuwde vrouwen niet uit te sluiten.
Toch werd overeenkomstig de motie van
het H.B. beslist, al was het dan ook met
31 tegen 29 stemmen. Ook werd na lang
durige discussies aangenomen het voorstel
om uit te sluiten zij die doorloopend be
deeling ontvangen en' verder allen die
vallen onder de bepaling door het H.B.
voorgesteld.
De Liberale Unie heeft door de aanneming
van de motie van het H. B. een stap in
democratische richting gedaan. Ze heeft zich
verklaard voor een kiesrechtregeling, die
bijna voert tot algemeen kiesrecht voor de
man en een beperkt kiesrecht voor devrouw.
Een belangrijke beslissing voorwaar! Een be
slissing die voor de toekomst groote gevolgen
kan hebben, als men bedenkt dat de Unie nu
met de vrijz.democraten en soc,-democraten
ten opzichte van de kiesrechtregeling zoo
goed als schouder aan schouder staan.
Als bewaarheid wordt wat we onlangs
uitspraken en wat ook de meening blijkt
te zijn van den voorzitter der Unie, dat in
de toekomst de kiesrechtkwestie vooraan
zal staan, een goed teeken voor hen, die
de tegenwoordige regeling onvoldoende
achten.
—o—o—o—
De „zelfbewuste" kiesrechtvrouwen ten
onzent zullen over de beslissing der Libe
rale Unie omtrent het vrouwenkiesrecht
zeker wel niet geheel voldaan zijn, maar
toch valt niet te ontkennen dat hun zaak
weder een stapje vooruit gebracht is. Dat
zal haar ongetwijfeld moed geven de propa
ganda in woord en geschrift met ijver voort
te zetten. Wat wel niemand deze voor
vechters kwalijk zal nemen als ze maar
blijven bedenken dat men in den regel het
met een kalm en waardig optreden verder
brengt dan met het roeren van de groote
trom zooals in de laatste dagen de Engelsche
kiesrecht vrouwen pleegden te doen.
Dat lijken me geen katjes om zonder
handschoenen aan te pakken, die Londen-
sche dames en al mag het drieste optreden
dezer leden der „zwakke en schoone sekse"
al bljjk geven van groote geestdrift voor
het beginsel dat zij verdedigen, een pret-
tigen indruk vermag dat gewelddadig ij veren
op ons toch niet te maken.
De Engelsche bladen hebben in de laatste
dagen weer heel wat van de „heldendaden"
dezer Kenau's weten te vertellen. Zooals den
lezer bekend is vergadert tegenwoordig
weder het Engelsche Lagerhuis en de weer
bare dames zetten alles op haren en snaren
om de leden van het parlement aan het
verstand te brengen hoe onbillijk de wet
gever is, die aan de vrouwen wel den
belastingplicht oplegt, maar het kiesrecht
onthoudt. Ze trachten de parlementszaal
binnen te komen om daar luidkeels tegen
het onrecht te getuigen, tengevolge waar
van de orde natuurlijk verstoord wordt.
Daar ze dit spelletje al eens met succes
gespeeld hebben, is de politie dubbel waak
zaam en zoo konden de vorige week met
kracht van wapenen dergelijke luidruchtige
demonstraties verijdeld worden. Er wordt
bij de poorten van het lagerhuis scherp de
wacht gehouden door de politie.
Maar de kiesrechtvrouwen hebben liefde
voor de zaak en de liefde maakt vinding
rijk zegt het spreekwoord. Daarbij komt
dat vrouwen wat ze aan kracht minder
aan list meer hebben dan de man en ten
gevolge van een en ander was het haar
in de voorbije week weer bijna gelukt de
politie te verschalken. Een dertigtal dames
lieten zich in gesloten verhuiswagens naar
het Lagerhuis brengen en toen de wagens
stilstonden voor de uitgang kwamen ze
plots voor den dag tot groote verrassing
van de politie die eerst even verbouwereerd
stond maar er toch ten slotte in slaagde
de vrouwen in den stormloop te stuiten,
waarbij een aantal in arrest werd genomen.
Ze werden allen tot 6 weken „brommen"
veroordeeld of tot een flinke boete, maar
de meeste kozen het eerste, ze noemen dat
martelares zijn voor het beginsel.
Er zit wel durf in die dames, maar of
de weg die zij bewandelen wel de juiste
is naar het hart der wetgevende mannen
mag wel worden betwijfeld. En of ze de
zaak die ze voorstaan er veel verder mee
brengen mag op zijn minst wel worden
betwijfeld.
—o—o -o
Een zaak waarin men in ons land onge
twijfeld belang moet stellen maakt in den
laatsten tijd een punt van onderhandeling
uit tusschen Duitschland, Engeland, Frank
rijk, Denemarken en ons land. Ze betreft
de regeling van het status quo voor de
oeverlanden aan de Noordzee/ m.a.w. om
te voorkomen dat er wijziging komt in het
grondgebied van de aan de Noordzee gren
zende landen en de toestand dus blijft
zooals deze thans is.
Duitschland heeft daarover voorloopige
besprekingen gevoerd met Frankrijk en
Engeland en deze zijn tot overeenstemming
gekomen, waarna ze zich tot Denemarken
en ons land gewend hebben. Een dergelijk
status quo sluit in dat Denemarken en
Nederland onzijdig verklaard worden en
het belang van een zoodanige regeling voor
beide kleine landen mag niet uit het oog
worden verloren. Ze geeft een zekere
mate van gerustheid in deze dagen waarin
men heden niet zeggen kan wat er morgen
op staatkundig gebied zal gebeuren. Naar
het ons voorkomt hebben we er dan ook
belang bij dat het status quo bevestigd
wordt, waarvoor dan ook alle kans bestaat.
TEXEL, 19 FEBRUARI 1908.
De avoud van Aurora en Trinitas.
Voor de beminnaars van zang en van
muziek, was het een recht aangenamen
avond, Zaterdagavond in Hotel Texel,
toen „Aurora" en „Trinitas" het aan
gekondigde Concert gaven.
De medewerking van veien, buiten die
vereenigingeu staande, werkte daartoe
in niet geringe mate medemaakte
mogelijk meerdere aanvulling van het
Orchest, alsook om voor den zang te
genieten van gemengd koor.
Niet minder dan 15 nummers ver-
