NX 2148.
Donderdag 23 April 1908.
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tof week
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LAN9EVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
NATIONALE MILITIE.
YCJILNIS OP DE WEGEN.
De Burgemeester van Texel verzoekt
den ingezetenen beleefd, geen vuilnis,
scherven, enz., neer te gooien op open
bare wegen, daar deze op verzoek bij
afzonderlijke gereedligging dus niet
vermengd met andere stoffen, immer
door den gemeentereiniger worden weg
gehaald.
Texel, den 7 April 1908,
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH
MEIVIJREV.
De Burgemeester van Texel verzoekt
den ingezetenen beleefd ten behoeve der
Meivuren, geen goederen, voorwerpen,
enz. af te geven dan in de laatste week
der maand April.
Texel, 7 April 1908.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
11 April 18 April.
De Paaschvacantie is weer aangebroken
weliswaar niet voor uwen overzichtschrijver
en waarschijnlijk ook niet voor een groot
aantal zijner lezers, maar dan toch voor
een breede schare jonge en oudere men-
schen en wel inzonderheid voorouzejongelui
die op studie zijn en voor de mannen, die
de jeugd in verschillende onderwijsinrich
tingen opleiden in de voor hun verder
leven noodige kennis en wetenschap. Ver
genoegd zullen velen hun koffers pakken
om weder eenige dagen rustig en gezellig
door te brengen in den kring hunner fa
milie of bekenden of misschien ook
zich voorbereiden voor het bijwonen van
de een of andere vergadering die of con
gres, dat de komende week staat gehouden
te worden. Want gedurende de laatste
jaren wordt inzonderheid de Paaschweek
benut voor het houden van de vergaderingen
van verschillende bonden en vereenigingen.
Ook onze Tweede Kamer is op recès.
De heeren zijn bljjven steken midden in
het visscherijontwerp, waaraan ze na de
vacantie de laatste band denken te leggen,
't Voornemen bestaat dat de Kamer Dinsdag
28 dezer weer bijeen zal komen om dan na,
zooals boven gezegd, nog eerst de noodige
aandacht te hebben gewijd aan de visschers
en de visschen en wat daarmede verband
houdt, verschillende kleinere ontwerpen en
moties te behandelen. Onder deze laatsten
zal ongetwijfeld die van den heer Dr. Bos
inzake de Staatsexploitatie der spoorwegen
de belangrijkste zijn en het meest de be
langstelling tot zich trekken. Waarschijnlijk
zal het parlementaire werkjaar wel niet
veel bjjzonders meer opleveren. In kringen,
waarin men het kan weten, verwacht men,
dat de Kamer na de vacantie nog een 5 tal
weken zal vergaderen om dan te scheiden
om niet voor September den arbeid te
hervatten. Het nieuwe Kabinet heeft dan
gelegenheid de grootere zaken voor behan
deling gereed te maken, waaronder de be
grootingen, en minister Heemskerk zal dan
voldoende tijd hebben zijn lijstje op te
maken van den arbeid die hij met mede
werking der Kamer wenscht te verrichten
in de laatste zittingsperiode der Kamer voor
de algemeene verkiezingen in 1909.
—o—o—o—
De dood heeft in de voorbije week een
einde gemaakt aan het leven van een man
die, al moge Hij wellicht, wat zyn Gods
dienstige of politieke richting betreft, niet
de geestverwant zijn geweest van een deel
onzer lezers, toch wel waard is even her
dacht te worden. We bedoelen Mr. J. H.
Geertsema, die deze week op 92-jarigen
leeftijd is heengegaan, een staatsman, die
in verschillende belangrijke betrekkingen
land en maatschappij goede diensten heeft
bewezen. Mr. Johan Hendrik Geertsema
werd in 1816 te Groningen geboren, stu
deerde daar in de rechten, werd notaris en
in 1863 tot lid der Tweede Kamer gekozen.
In 1866 werd hem de portefeuille van mi
nister van binnenlandsche zaken toever
trouwd, maar na 3 maanden tengevolge
van de verwerping der cultuurwet werd
hy reeds tot heengaan gedwongen. Al
spoedig zond Haarlem en later Arnhem
hem naar de Tweede Kamer tot hij in 1869
lid van den Raad van State werd. Van 1872
tot 1874 was hij weder minister van binnen
landsche zaken. Na zyn aftreden werd hij
in 1877 benoemd tot Commissaris des
Konings te Overijssel welk ambt door hem
tot 1893 werd bekleed. In 1894 nam hij
zitting als lid der Eerste Kamer voor de
provincie Groningen en hy bleef dit tot
1901 toen hij meende genoeg te hebben
gearbeid. In die verschillende jaren zijn
enkele belangrijke werken van zijn hand
verschenen.
Met den heer Geertsema is een man
heengegaan, die een werkzaam leven achter
zich had en naar zijn boste weten het
land jarenlang met zijn beste krachten
had gediend. Iets wat zelfs zijn politieke
tegenstanders in hem moeten eeren. De
vele ridderorden, die zijn borst sierden
droeg hij dan ook met eere.
—o—o—o—
Maakten we in een onzer vorige over
zichten melding van het feit, dat zich in
den boezem van de Anti revolutionaire
party verschijnselen voordoen, die er op
wijzen dat de lieve eensgezindheid ernstig
in gevaar verkeert, wie in de voorbije week
met aandacht het hoofdorgaan dezer partij
en het orgaan van partijgenoot Dr. Fabius
heeft gelezen, moet wel tot de veronder
stelling komen dat de verhouding er in de
laatste dagen nog niet beter op geworden
is. Over en weer worden harde noten
gekraakt en de polemiek en beter gezegd
pennestrijd tusschen „Standaard" en „Rot
terdammer" wordt er niet vriendschappe-
lijker op. En dat niet alleen maar de
terugslag van deze ruzie laat zich hier en
daar reeds in de partij merken. Niet alleen
dat een der medewerkers van de „Rotter
dammer" Ds. Rudolph voor verderen arbeid
bedankt heeft en dat verschillende kleine
anti-revolutionaire organen zich ook al in
den strijd mengen en braaf de „Standaard"
een handje helpen om Prof. Fabius op zijn
nummer te zetten zoodat deze reeds
spreekt van een drijfjacht die men tegen
hem op touw heeft gezet zelfs in de
vergaderingen der anti-rev. kiesverenigin
gen maakt men zich druk met de kwestie
en volgt men den in onze dagen zoo zeer
in zwang zijnde gewoonte van het aan
nemen van moties van afkeuring etc.
Dit alles lijkt ons voor de partij van
Dr. Kuyper een ernstig verschijnsel. Zelfs
al is de schare van aanhangers van Prof.
Fabius wellicht niet groot, toch kan deze
stryd voor de eenheid van de partij per
slot van rekening bedenkelijke gevolgen
hebben. En juist die eenheid moet in deze
dagen, waarin de verhouding tusschen
anti-revolutionair en chris. historisch ook
al niet zoo bijster geestdriftig is, door de
rechterzijde niet te licht worden geacht.
Wie zal zeggen wat ons in de komende
dagen op staatkundig gebied te wachten
staat. Minister Heemskerk zal wel politiek
genoeg zijn voorloopig de Kamer niet voor
ernstige principieele uitspraken te stellen,
maar onvoorziene omstandigheden kunnen
zich altijd voordoen en een Kamerontbinding
behoort ongetwijfeld niet tot de onmoge
lijkheden. En als deze eens onverhoopt
mocht komen, zou de onderlinge verdeeld
heid in de partij volgens welker grond
slagen het nieuwe ministerie heet te regeeren
voor deze geen bedenkelijke gevolgen
kunnen hebben. En ook al gebeurt dit
niet, blijft dus de Kamer aan tot 1909 dan
is de verdeeldheid een veeg teeken voor
de toekomst. De partijen der linkerzijde
zullen wel met eenig welgevallen den loop
der dingen aan den overkant gadeslaan,
gedachtig aan het BijbelwoordEen ko
ninkrijk dat tegen zich zelf verdeeld is kan
niet bestaan. En van die verdeeldheid
zullen zij ter hunner tijd wel profijt weten
te trekken, overmits het in troebel water
goed visschen is. Dat is nu eenmaal zoo
d6 manier van doen op politiek gebied.
Met het oog op een en ander verdient
de kwestie dan ook alle aandacht.
o o -o
De Belgische Kamer is deze week Woens
dag aangevangen met do behandeling van
het vraagstuk der Congo-overname. Tot
heden hebben nog slechts enkele voorbe
reidende besprekingen plaats gehad betrek
king hebbende op de wijze van behandeling
dezer voor het Belgische volk zoo belangrijke
kwestie, maar het laat zich aanzien dat er
heel wat woorden zullen gewisseld worden
voor Belgie overgaat in de rij der koloniale
mogendheden. De Regeering is zooals men
weet met den Koning tot overeenstemming
gekomen omtrent de voorwaarden van de
overname, doch wat die voorwaarden
eigenlijk zijn, daarover kunnen wij buiten
staanders voorshands nog weinig te weten
komen. Wel is bekend, dat er een strooming
in de Kamer is tegen de overname en in
de rij der tegenstanders staan de socialisten
vooraan. Deze hebben alvast hun best
gedaan te voorkomen dat het ontwerp door
de kamermeerderheid met een vloek en een
zucht werd aangenomen. Door te dreigen
met obstructie hebben ze de toezegging
gekregen dat de zaak zoo uitvoerig mogelijk
zal worden behandeld en aan hen voldoende
gelegenheid zal worden gegeven onom
wonden hun bezwaar ter tafel te brengen.
Overeengekomen is dat de beraadslagingen
tot 9 Mei zullen duren. Dan begint de
vacantie en zullen de verkiezingen plaats
hebben. Na deze zal de behandeling worden
voortgezet. Door deze regeling hebben de
tegenstanders alvast gedaan gekregen, dat
bij de verkiezingen bet Belgische volk zich
over de zaak zal kunnen uitspreken. Wat
een succes voor de heeren mag genoemd
worden omdat van hunne zijde steeds op
een volksrefercndum over de overname was
aangedrongen.
In een volgend overzicht zullen we stellig
wel gelegenheid hebben op de debatten
over de Congo-overname terug te komen.
In Galicië is in de afgeloopen week een
politieke moord gepleegd die groot opzien
heeft gewekt. De gouverneur Potocki n. 1.
is onder sluipmoordenaarshanden gevallen.
Om deze gewelddaad eenigszins te kunnen
beoordeelen is noodig dat we onze lezers
een en ander mededeelen over den politieken
toestand van den laatsten tijd in Galicië.
In dit land zijn het de Polen die er de
lakens uitdeelen. Ze overheerschen geheel
de niet-Poolsche elementen, die voor een
deel bestaan uit joden en voor het andere
deel uit Roethenen. Met name deze laatsten
hebben zeer veel van de Polen te lijden
wat bij hen groote verbittering heeft gewekt.
Nagenoeg alle lagere ambtenaren in Galicië
zijn Polen en deze die niet eens de taal
der onderdrukte bevolking verstaat, maakte
het deze reeds sinds lang door verschillende
verkiezingsmisbruiken onmogelijk langs
wettigen weg verbetering in den toestand
te brengen, 't Gevolg was dat de bevolking
telkens tot gewelddaden zijn toevlucht nam
om tegen de overbeerscbing te protesteeren.
Van die verbittering is thans de gouver
neur Potocki het slachtoffer geworden. Nu
stond deze eigenlijk geheel buiten de ver
volgingen der Roethenener wordt zelfs
beweerd dat hij zeer gekant was tegen
deze onderdrukking en zich daardoor maar
matig in de gunst der Polen mocht ver
heugen. Maar de moordenaar, een Roe-
theensch student, Seizynski geheeten, heeft
niet den persoon van den gouverneur, maar
den vertegenwoordiger van het Poolsche
regime willen treffen. Zelfs moet hij ver
klaard hebben, dat een tweede Roetheen
den opvolger van Potocki voor zijne reke
ning zou nemen. Voor den nieuwen titu
laris zeker geen prettig vooruitzicht.
Vooral in Oostenrijk heeft deze moord
een diepen en pijulijken indruk gemaakt.
De oude Keizer moet er smartelyk door
getroffen zyn.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor ben Buiig 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 0 Cts
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Oproeping van verlofgangers in werkelijken
dienst.
De Burgemeester van Texel maakt bekend,
dat de in deze Gemeente gevestigde Verlof
gangers wier namen hieronder zijn vermeld,
bij deze, ieder tegen het achter zijnen naam
aangegeven tijdstip, krachtens artikel 111
der Militiewet 1901 in werkelijken dienst
worden opgeroepen
Licb
ting.
Da«
Korps en
Namen der Verlofg.
van
garm-
opk.
zoenspl.
1902 Willem Vlas 4 Mei Torpodis-
1904 Martinus Brouwer 25 Mei ten Helder
De opgeroepen verlofgangers zullen zorg dragen
dat zij zich, ieder op den voor hem aangegeven
dag, in uniform gekleed en voorzien vao hun ver
lofpas (zakboekje), alsmede van al de bij hun ver
trek met groot verlof medegenomen voorwerpen
van kleeding en uitrusting, bij hun korps aan
melden, en wel des namiddags voor vier uur of
indien dit met het oog op den duur der reis niet
mogelijk is, zoo spoedig doenlijk daarna. Zij, die
binnen het Rijk woonplaats hebben, behoeven
hun reis niet eerder aan te vangen dan op den
dag voor de opkomst bepaald.
Ingeval ziekte of gebreken de opkomst
mochten verhinderen, moet hiervan zoodra doen
lijk, door overlegging van eene op gezegeld pi
pier geschreven en gelegaliseerde geneeskundige
verklaring ter Gemeentesecretarie blijken. Geldt
het verlofgangers, aan wie wegens onvermogen
eene ongezegelde verklaring is afgegeven, dan
kan deze aldus, ter verzending aan wien behoort
ter Gemeentesecretarie worden ingeleverd. Betreft
het verlofgangers, aan wie, in verband met eene
vorige oproeping in werkelijken dienst door den
zelfden geneeskundige reeds eene verklaring is
uitgereikt, dan kan ook voor niet-onvermogenden
met eene ongezegelde en niet-gelegaliseerde ver
klaring worden volstaan.
Hij die zonder geldige reden niet voldoet aan
deze oproeping wordt, na daartoe verstrekte mach
tiging van den Minister van Oorlog als deserteur
afgevoerd.
Hij die zonder geldige redenen zich te laat bij
het korps aanmeldt, maakt zich strafschuldig.
Het niet ontvangen eener bijzondere oproeping
ontheft een verlofganger geenszins van zijne ver
plichting tot opkomst in werkelijken dienst, daar
de openbare kennisgeving EENIG en ALLEEN
als BEWIJS geldt, dat hij behoorlijk is opgeroepen.
Zoo noodig kunnen nadere inlichtingen mon
deling worden gevraagd ter Gemeentesecretarie,
eiken werkdag.
Texel, den 18 April 1908.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
—o—o—o—