N° 2154.
Donderdag 14 Mei 1908.
21ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tot week
Uit blad verschijnt Woensdag'- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave.
ABONNEMENTEN ea ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE R O O IJ, ParkstraatBurg op Texel.
STREMMING PASSAGE.
De Burgemeester van Texel maakt
bekend, dat op 14, 15 en 16 Mei a.s.
voor rij- en voertuigen de passage over
den Koogerweg van Buitenlust tot aan
den Burger-Nieuwlanderweg gestremd
zal zijn.
Texel, den 8 Mei 1908
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
o
De Burgemeester van Texel brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat voorrij
en voertuigen do passage over den ivil-
stuksweg" in Waal en Burg van Donder
dag a.s. tot nador aankondiging gestremd
zal zUn.
Texel, don 11 Moi 1908.
De Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
2 9 Mei.
Er is eens een poöet geweest, die ons
landje in een zijner zwartgalligste zangen
bezongen heeft op een wijze, die den indruk
moost vestigen, dat wij Hollanders in don
regol over woinig anders te denken en te
praten hebben hebben, dan over kille mist,
gure regenvlagen, eeuwig-druipende para-
pluies, kwekkende eenden en kwakende
kikkers, jicht en rheumatiek en wat dies
meer zij. Nu zal de man zeker niet op
een zonnigen Meidag zijn overkropt gemoed
op een dergelijke wijze lucht hebben ge
geven, dat zou althans het toppunt van
zwartgalligheid zijn geweest; waarschijnlijk
is het dat een triesterige herfstdag mits
gaders reumathische aandoeningen in een
of meer ledematen, den dichter hebben
geïnspireerd. Als uiting van een minder
prettige stemming beschouwd, valt des
dichters zang dan ook in de termen als
overdrijving en onwaar te worden veroor
deeld. Id iedere dwaling echter ligt een
kern van waarheid, zegt het spreekwoord
en dit moge in 't onderhavige geval tot
verontschuldiging van den Schwartzscher
aangevoerd worden. Als het heerschap
evenwel het genoegen had mogen beleven,
met ons de voorbije week te hebben door
gemaakt zou zijn dichtersziel ongetwijfeld
niet aan den aandrang zijn ontkomen om
ons lief vaderland te bezingen als een
land waarin over niets anders gedacht en
gesproken wordt dan over de geschubte
bewoners onzer binnen- en buitenwateren.
Want in al de gebeurtenissen van de afge-
loopen week was het inzonderheid visch
en nog eens visch, die daarin de hoofdrol
speelde.
Zoo heeft onze Tweede Kamer zoo goed
als over niets anders gepraat en gehandeld
dan over visch in de laatste dagen. Hoe,
waar, wanneer, waarmee, en onder welke
voorwaarden wij de vischjes mogen ver
schalken, hebben onze hoogmogende volks
vertegenwoordigers wettelijk geregeld, iets
wat stellig niet van belang ontbloot is als
in aanmerking wordt genomen dat de
vischvangst voor menigeen een geliefde
sport en voor anderen een middel van
bestaan vormt.
Maar alsof het nog niet voldoende was,
dat zooveel nationale tyd gewijd werd aan
de dartele bevolking onzer wateren, ook
buiten 's Lands vergaderzaal was het de
visch die van zich spreken deed. Niets
minder dan een vischoorlog is ontbrand
en daarmee wordt niet bedoeld een oorlog
in de vischwereld zelf, maar een strijd
waarin zij betrokken zijn die zonder visch
niet kunnen leven.
De plaats van den strijd is IJmuiden,
onze visschersplaats bjj uitnemendheid en
bij dien strijd zelve zijn inderdaad groote
belangen betrokken en deze kan van ver
strekkende gevolgen zjjn ook. Waarom
we van hetgeen in IJmuiden in de laatste
dagen voorviel, hier in ons overzicht het
een en ander willen mededeelen.
De strijd is een gevolg van een maatregel
der regeering tot wijziging van het hal
reglement en die ongeveer hierop neerkomt:
Tot nog toe genoot de handel te IJmuiden
8% korting. Kocht een handelaar in de
vischhal voor f 100 dan betaalde hij maar
f 97. Verder heft de Staat van de ver
kocht wordende visch 1%, zoodat de visch-
verkoopers, in dezeu de reederjjen, slechts
f 96 van elke f 100 ontvingen. Daar de
inkomsten voor den Staat naar het oordeel
van de Kamer niet voldoende waren, besloot
de minister van Waterstaat de retributie
voor den verkoop van den visch met 1%
te verhoogen, waardoor de reeders dan van
iedere f 100 slechts f95 zouden ontvangen.
Dit was natuurlijk niet naar het hart der
reeders en deze verzochten en verkregen
dat de minister de korting van 3% voor
de handelaren met 1% verlaagde. De 1%
wat jaarlijks een totaal bedrag r an f 50,000
beteekent, zou dus komen uit den zak der
handelaren. Daartegen nu zijn deze in verzet
gekomen en wel op krachtige wijze door
eenvoudig de vischhandel te IJmuiden te
boycotten. Ze weigerden er visch te koopen.
Wel trachten de reeders toen andere
afzetgebieden voor hun visch te vinden,
doch dat ging met te groote kosten gepaard
en leverde geen gunstige resultaten op.
't Gevolg van een en ander was, dat de
vischhandel te IJmuiden zoo goed als stil
ligt en tal van mannen die met de visch
vangst een broodje verdienen, zonder werk
en dus zonder verdienste zijn, terwijl ook
de reeders geen duiten verdienen en ook
de Staatsinkomsten ophouden te vloeien.
Daar de toestand zeer ernstig werd, ver
zochten de reeders aan den ministér den
nieuwen maatregel voorloopigop te schorten
om een mogelijke oplossing in studie te
nemen, maar de minister weigerde.
Intusschen zijn reeds groote geldelijke
verliezen geleden, 't Loopt al in de dui
zenden en de handel schijnt niet van plan
toe te geven. Ook in de Kamer is reeds
de minister geïnterpelleerd, maar zonder
dat daardoor verandering in den feitelijken
toestand gekomen is. Als het zoo doorgaat
moet. gevreesd worden, dat het geheele
visschersbedrijf te IJmuiden ten gronde
zal gaan.
Met belangstelling zal door menigeen
den loop der dingen worden gadegeslagen,
't Is maar te hopen voor het visscherijbedrijf
dat aan zooveel handen werk en voor
zooveel monden brood geeft, dat de kwestie
spoedig op bevredigende wijze wordt op
gelost.
(De laatste berichten melden dat Zater
dagmiddag de staking is opgeheven.)
—o—o—o—
Toch niet enkel en alleen was het de
visch en de vischvangst, die in de voorbije
week onze aandacht vroeg. Nogal belang
rijk nieuws kwam uit onze Oost. De gou
verneur van Atjeh, de heer Van Daalen,
heeft ontslag uit zijn betrekking gevraagd
en verkregen en onder de huidige omstan
digheden moest dit wel de aandacht trekken.
'tWas al lang geen geheim meer, dat er
ten opzichte van ons militair optreden in
Atjeh geen overeenstemming bestond tus-
schen den landvoogd Van Heutz en gou
verneur Van Daalen. De meening van den
landvoogd is, dat een krachtig bestuur
gehandhaafd moet worden bij een geleide
lijke vermindering der troepensterkte. Van
Daalen heeft het op die manier niet klaar
kunnen spelen. Onder zijn bewind toonde
de vijand in Atjeh grootere roerigheid dan
men in jaren had waargenomen.
Van Daalen meende dan ook dat het
stelsel van den landvoogd niet voldoen kon
en het hierdoor ontstane meeningsverschil
is de oorzaak geworden, dat hij ontheffing
van zijn taak verzocht en verkregen heeft.
Zooals men zich herinnert heeft de Land
voogd onlangs een bezoek aan Atjeh ge
bracht, maar het heeft niet geleid tot een
bevredigende oplossing.
In de plaats van den afgetreden gouver
neur is benoemd overste Swart. Naar
hetgeen bekend is van zijn optreden op
Borneo en Celebes mag worden veronder
steld, dat hij een bekwaam militair is. Of
het hem evenwel zal gelukken Atjeh spoedig
te pasificeeren moet de tijd leeren. In elk
geval, gemakkelijk is zijn taak allesbehalve.
Wie met aandacht den loop der gebeur
tenissen van den laatsten tijd op Atjeh
gevolgd heeft weet, dat het er nog verre
van pluis is.
De toekomst ook zal moeten uitmaken
of het stelsel van den landvoogd tot be
reiking van het doel zal leiden.
o—o—o—
Voor Weenen was het een feestweek.
De 77 jarige Keizer Frans Jozef heeft het
voorrecht zijn 60-jarig regeeringsjubileum
te mogen vieren, een voorrecht maar weinig
Staatshoofden beschoren.
Keizer Wilhelm, die zijn Middellandsche
zeereis volbracht heeft en op zijn terugreis
naar Berlijn was, wilde zich van de dankbare
taak kwijten den grijzen Oostenrijkschen
monarch persoonlijk met zijn jubileum
geluk te wenschen. Dus reisde hij naar
Schönbrunn, waar tegelijk met hem elf
Duitsche bondsvorsten aankwamen om aan
het feest deel te nemen.
De eigenlijke feestdag van Keizer Frans
Jozef valt eerst op 2 Dec. a. s. maar om
de drukte wat te verdeelen is het geheele
60ste regeeringsjaar voor feest-of jubeljaar
genomen. Maar aanvankelijk wilde de grijze
Keizer van een officieel huldebetoon niets
weten en gaf hij met nadruk te kennen
dat het jubileum alleen door werken van
liefdadigheid zou gevierd worden. Nog niet
lang geleden heette het dat niemand anders
dan de Prins-regent van Beieren, omdat
deze familielid is, zou toegelaten worden
om de gelukwenschen aantebieden, doch
de Keizer is ten slotte voor den aandrang
bezweken. Zoodat thans een stoet van
Vorsten door hem ontvangen werd, benevens
de vertegenwoordiger der drie Hanzesteden.
Nu is er evenwel aan deze feestviering
voor den grijzen monarch een smartelijke
zijde. Hij toch behoorde tot hen die in 1863
in Frankfort alle Duitsche vorsten in het
belang van de hervorming van het Duitsche
Verbond bijeenriep en die drie jaren later
door den grootvader van den Duitschen
Keizer na een bloedigen oorlog uit Duitsch-
land werd geworpen en de Duitsche kroon,
die het erfdeel zijner voorouders was,
moest zien overgaan op de Hohenzollerns.
Er zijn er dan ook die in het huldebetoon
der Duitsche vorsten een bewijs van slechten
smaak zien tegenover den jubilaris.
Onwillekeurig zal Frans Jozef in dezen
tijd aan de donkere dagen van eertijds
teruggedacht hebben, maar toch ook zal het
voor hem een aangename gedachte moeten
geweest zijn, dat de Duitsche vorsten thans
tot hem kwamen als tot een zeer gewaar-
deerden bondgenoot. Men stelt in Duitsch-
land zijn bondgenootschap op hoogen prijs
en waarschijnlijk is het vooral om aan die
erkentelijkheid uiting te geven, dat de
Duitsche Keizer er zoo op aangedrongen
heeft den grijzen monarch persoonlijk te
komen gelukwenschen.
o—o—o—
Ten slotte nog enkele regels over Belgie.
Er wordt in de Kamer zoo uitvoerig over
de bekende Congokwestie gepraat, dat de
tijd te kort schiet voor de verkiezingen
tot een eind te komen. Op voorstel van
den Minister heeft de Kamer daarom be
sloten de verdere behandeling aan te houden
tot na de verkiezingen. Daardoor hebben
dus de sociaal-democraten hun zin gekregen.
De lezer weet dat zij een volksreferendum
wilden laten houden, wat evenwel verwor
pen werd. Nu zullen evenwel de verdere
beraadslagingen gehouden worden door de
nieuw te verkiezen Kamer, 't Spreekt van
zelf dat de socialisten nu de Congokwestie
tot inzet van de verkiezingen zullen maken,
zoodat het Belgische volk er straks over
beslissen zal hoe die kwestie zal worden
opgelost.
Intusschen voor de oplossing gevonden
is zal er nog wel heel wat tijd moeten
verloopen.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cfca. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verliooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Cts
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
LAMMERENM UtKTEN.
Burgemeester en Wethouders brengen belangheb
benden in herinnering:
le dat dit jaar de groote lammerenmarkten alhier
zullen worden gehouden op Maandagen 18 en 25
Mei, 1 Juni, Dinsdag 9 Juni en Maandag 15 Juni;
2e de navolgende artikelen der politieverorde
ning dezer gemeente:
Art. 160.
Het is verboden gedurende de groote lammeren-
markten
a zich met wagens anders dan door de Parkstraat
naar het marktplein te.begeven (met dien ver
stande dat tot dat doel geen gebruik zal mogen
worden gemaakt van de Nieuwstraat) of dit plein
met wagens ot vee anders te verlaten, dan door de
overige daarop uitkomende straten;
b het van gemeentewege verstrekte stroo ofandeie
stollen, welke tot strooisel gediend hebben in de
lammerenhokken, daaruit te verwijderen of zelf
daaraan meer toe te voegen;
c met het wegvoeren der lammeren vóór des voor
middags elf uur een aanvang te maken, tenzij met
toestemming van den marktmeester, krachtens
opdracht verleend.
Art. 161.
Ieder, die ter gelegenheid van de in het vorig
artikel bedoelde markten, lammeren ter markt
wenscht aan te voeren, is verplicht vooraf, hetzij
mondeling of schriftelijk, de noodige hokken te
bespreken.
Art. 162.
Ieder, die gerechtigd is tot het gebruik van een
hok, moet het zelf gebruiken of bezetten en tot geen
ander doel bezigen dan tot plaatsing van het vee.
Het is aan alle andere personen, gelijk mede aan
hen, wier recht op eeriig hok, door het niet voldoen
der verschuldigde marktgelden is vervallen, verbo
den een standplaats in te nemen, tenzij met toe
stemming van Burgemeester en Wethouders; zij
worden door den marktmeester geweerd, die zoo
noodig de hulp der politie inroept.
Zij brengen voorts ter algemeene kennisse, dat
voor het verplicht bespreken der noodige hokken
gelegenheid bestaat
a ter Gemeente-Secretarie op alle werkdagen, ge
durende de gewone bureau-uren van 9 uur vm.
tot 2 uur nm.;
b des Maandags van I 9 uur vm. tot 2 uur nam.
aan de kiosk op of nabij het Marktplein
c voor de markten op Maandag te houden bij den
Marktcontroleur, die daags voor die markten
zitting zal houden van des voormiddags half elf
tot namiddags half twee in een der aan het
marktplein gelegen hotels.
Z'u, die lammerenhokken bespreken, worden drin
gend uitgenoodigd daarbij het verschuldigde markt-
geld, enz. onmiddelijk te voldoen.
Aangiften, hetzij mondeling of schriftelijk ter Se
cretarie of door den marktmeester ontvangen na
Zondagnamiddag half twee voor de Maandagscbe
markten worden r.iet meer ten uitvoer gebracht.
Texel, den 8 Moi 1908.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
HIDDINGH, Burgemeester.
R/UIBING, Secretaris.
STREMMING VAN PASSAGE.
