N°. 2190.
Donderdag 17 September 1908.
21ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof meek.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 nar op den dag der uitgave.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
HERHALINGS ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend dat vanaf 1 October tot en
met de maand Maart as. in deze gemeente
gelegenheid zal bestaan tot het ontvangen
van herhalings onderwijs, welk onderwijs
zal worden gegeven op Woensdag en Za
terdag van iedere week van des namiddags
2 tot 4 uur, op de O. L. Scholen te den Burg,
Oosterend en de Cocksdorp, terwijl die ge
legenheid op de overige O. L. scholen even
eens wordt opengesteld wanne er zich al
daar minstens zes leerlingen hebben
aangemeld.
Ouders of verzorgers, die hunne kinde
ren het herhalings-onderwijs willen doen
volgen, zijn verplicht daarvoor aangifte te
doen bij de hoofden der O. L. Scholen tus-
schen 15 September en 1 October as. onder
duidelijk opgave hunner naam en woon
plaats, alsmede de juiste namen hunner
kinderen of pupillen, en onder overlegging
van het vacinebewijs.
De leerlingen mogen den leeftijd van 16
jaren niet hebben overschreden bij den
aanvang van den cursus, alzoo op den len
October.
Het schoolgeld bedraagt f 0,40 per leer
ling en per maand; voor meerdere leerlin
gen uit hetzelfde gezin, die gelijktijdig het
herhalingsonderwijs volgen, bedraagt voor
iedere leerling het schoolgeld f 0,20 per
maand. Voor minvermogenden is de helft
van de hiervoren genoemde bedragen ver
schuldigd, terwijl bedeelden en zij die,hoe
wel niet bedeeld onvermogend zijn, van de
betaling van dit schoolgeld zijn vrijgesteld
Burgemeester en Wethouders beslissen
wie ten aanzien van de hierboven genoem
de bepalingen als minvermogend en als
onvermogend zijn te beschouwen.
Texel, 15 September 1908.
Burg. en Weth. voornoemd,
J. S. DIJT, L.-B.
RUIBING, Secretaris.
5—12 Sept.
Wij hebben den komkommertijd weldra
weer achter den rug en voor uw overzicht
schrijver en hen die in den dienst van
madame Pers staan breken de gouden dagen
weer aan. Toch hebben we niet te klagen
gehad in het achterliggende zomertijdperk,
want iedere week geeft nog voldoende ge
legenheid om verschillende belangrijke
gebeurtenissen onder de aandacht onzer
lezers te brengen. Zelfs de politiek kon
niet ongestoord haar zomerslaap eindigen
Af en toe werd ze nog eens wakker geschud
en gaf den volke gelegenheid zich met haar
bezig te houden.
Wat ons land betreft viel er op het gebied
der politiek evenwel weinig te doen.
Het eigenlijke politieke leven ontwaakt pas
do kombnde week als onze afgevaardigden
weder in de residentie samenkomen en do
Staten Generaal zijn arbeid hervat Zoo
als men weet worden Dinsdag de Kamers
weder geopend zooals men dat noemt. In
afwijking met vorige jaren zal de vereenig-
de zitting der Staten Generaal dezen keer
niet door onze vorstin persoonlijk geopend
worden maar gelukkig ligt daaraan geen
droeve oorzaak ten grondslag. Integendeel
oen verblijdende, een zeer verblijdende,
Langzamerhand begint het meer en meer
zekerheid te worden, dat wat eerst onder
de grootste reserve, later meer pertinent in
de pers werd medegedeeld, werkelijkheid
zal worden. Wel liepen er in de laatste
dagen geruchten, dat de toestand der Ko
ningin te wenschen overliet en zelfs werd
gemeld, dat onze Landvrouwe opnieuw in
Haar blijde verwachtingen was teleurgesteld
doch gelukkig zijn deze geruchten onwaar
gebleken. Moge de blijde hoop die leeft in
het hart van heel ons volk niet opnieuw
verijdeld worden.
Officieel is nog niets gemeld omtrent
datgene wat algemeen als zeker wordt
aangenomen. Maar wellicht dat de komen
de Troonrede, waarmede de Staten Generaal
geopend wordt de blijde bevestiging brengt
Wat deze Troonrede betreft, we gelooven
niet dat zij met meer dan gewone belang
stelling te gemoet wordt gezien. Het nieuwe
kabinet Heemskerk heeft reeds bij zijn
optreden uiteengezet wat het denkt te doen
en met de algemeene verkiezingen van 1909
in 't verschiet kunnen geen belangrijke
althans ingrijpende wetsontwerpen te ge-
moet worden gezien. Doch we zullen maar-
afwachten, verrassingen zijn nimmer uitge
sloten.
o o—o
Nu we toch over de Staten Generaal
spreken is het misschien niet ondienstig
melding te maken van de dezer dagen
verschenen memorie van antwoord op het
4 jaren geleden verschenen voorloopig ver
slag over het voorstel der sociaal-democra
ten tot grondwetsherziening omtrent het
kiesrechtvraagstuk. We kunnen over den
inhoud van dit lijvige stuk hier niet uit
voerig zijn en volstaan met er uit aan te
halen dat de voorstellers van meening zijn,
dat de urgentie van hun voorstel sedert de
indiening daarvan niet is verminderd vooral
ook het vrouwenkiesrecht heeft in de laatste
5 jaar een plaats veroverd in de practische
politiek. Na er op gewezen te hebben dat
reeds voor 4 jaren de kiesrechtkwestie aan
de orde werd gesteld in vier onzer politieke
partijen die te samen 'n meerderheid kunnen
vormen in de Tweede Kamer nl. deantirevo-
lutionnaire de vooruitstrevend liberalen, de
vrijz. democraten en de soc. dem merken de
voorstellers op, dat de grondwetsherziening
sedert de verkiezingen in 1905 een eerste
plaats ingenomen heeft in de practische
politiek.
In den breede weerleggen de voorstellers
de tegen hun voorstel ingebrachte bezwaren
houden de noodzakelijkheid van de invoe
ring van het algemeen kiesrecht staande
zetten nader hun grieven tegen de bestaande
kieswet uiteen en eindigen met ook
het algemeen kiesrecht te eischen voorde
vrouw, nu de actualiteit van het vrouwen
kiesrecht in de laatste jaren zoo is vooruit
gegaan, dat het een nieuw stadium is in
getreden. Ook meenen de voorstellers nog
dat het voldoende is de mogelijkheid tot
invoering van evenredige vertegenwoordi
ging in de grondwet open te stellen.
Tot zoover van deze memorie van ant
woord. We weten niet of nog in de komen
de zittingsperiode het voorstel van den
heer Troelstra en de zijnen in openbare
behandeling zal komen, maar mocht dit wel
het geval zijn dan gelooven wij niet gezien
de samenstelling der Kamer en de nogal
uiteenloopende meeningen omtrent het
kiesrechtvraagstuk onder de verschillende
partijen, dat do heeren er veel pleizier mee
zullen boleven.
o—o—o—
De Katholieke Sociale Actie heeft weder
haar sociale week gehad. In het gebouw
der Jozefs gezellenvereeniging te Rotterdam
werden de geheele afgeloopen week verga
deringen dienaangaande gehouden. We
zullen hier niet de verschillendo behandelde
onderwerpen releveeren maar alleen er op
wijzen wat we onder de sociale week heb
ben te verstaan. Met de sociale week wordt
bedoeld een soort van congres, waarop
evenwel niet na een korte inleiding over
de voorgestelde stellingen wordt gestemd
maar die meer beschouwd moet worden
als een school, een volksuniversiteit, waar
onderwijs wordt gegeven over verschillende
vragen van den dag.
De onderwerpen van behandeling worden
vooraf in een programma aangegeven en
nader toegelicht. Dagelijks werden een
drietal vergaderingen gehouden, waarin dit
jaar speciaal onderwerpen betreffende de
gemeenten en de sociale kwestie werden
behandeld.
Ook dit jaar is deze sociale week weer
goed geslaagd en zal ongetwijfeld de tal
rijke deelnemers weder heel wat kennis
bijgebracht hebben.
—o—o—o—
De sociaal-democraten in Duitschland
liggen 'n beetje met elkaar overhoop. De
kwestie is ontstaan over de vraag of een
sociaal-democraat, lid zijnde van een parle
ment, voor de begrooting mag stemmen.
Het partijbestuur te Berlijn heeft die vraag
ontkennend beantwoord, omdat zij van
meening is dat het stemmen voor de begroo
ting eigenlijk in strijd is met de ware
partijbeginselen, omdat daardoor den Staat
erkend wordt en hem een middel tot bestaan
wordt gegeven, wat niet geheel revolutio
nair is. Doch de broeders denken daar
niet geljjk mee. Vooral de zuidelijke niet.
Zij redeneeren dat er op de begrooting posten
voorkomen voor maatregelen die de arbei
dende klasse ten goede komen en ze derhalve
daarom de regeering wel mogen steunen.
Dies hebben de partijgenooten in de Baden-
sche en Hessische Kamer heel burgerlijk
voor de begrooting gestemd en dat heeft
men hen in Berlijn nogal kwalijk genomen.
De socialistische bladen zijn nu aan het
vechten geraakt en de broedertwist is ont
brand. De vraag wordt in verband daar
mede gehoord of dit misschien ook het
begin kan zijn van een scheuring tusschen
de noordelijke en zuidelijke partijgenooten.
Temeer omdat het allang niet al te
zuiver aan den partijhemel was. Er zijn
meer zaken waarin de zuidelijken, die wat
verburgerlijkt schijnen te zijn, niet met
de noorderlijke gelijk denken. Niet zoncler
belangstelling wordt dan ook het spoedig
te houden partijcongres te Mannheim tege
moet gezien. Want dat de zaak daar ter
sprake zal komen ligt voor de hand. Het
partijbestuur zal het er wel niet bij laten,
dat de zuidelijke broeders weigeren zonder
tegenwerpingen getrouwelijk in het partij
gareel te loopen. Voor de Duitsche sociaal
democratische partij maar ook voor de
democraten van andere landen belooft het
a.s. Duitsche congres te Mannheim derhalve
belangwekkend te worden.
—o—o—o—
Duitschland heeft met zijn jongste nota
omtrent de Marokkaansche aangelegenheden
bot gevangen. Want naar luid der berichten
heeft nog geen enkele der mogendheden
haar instemming er mee betuigd en de
Engelsche minister van buitenlandsche
zaken maakt er zelfs geen geheim van dat
hjj aan zyn Duitsche collega bericht heeft,
dat hjj Moeley Hafid niet eerder zal erken
nen, dan nadat hij van de Fransch-Spaan-
sche voorstellen kennis zal hebben genomen.
Dit heeft tengevolge gehad dat men in
Duitschland wat water in de wijn begint
te doen. Zoo wordt nu beweerd, dat het
Duitschland volstrekt niet te doen was om
Frankrijk den voet dwars te zetten en de
Franschen de nota geheel verkeerd hebben
gelezen. Jammer genoeg was aan de nota
geen voldoende zorg besteed, zoodat het
vredelievende karakter daarin niet voldoende
op den voorgrond trad.
Inmiddels heeft er ook reeds een confe
rentie plaats gehad tusschen den Franschen
gezant te Berlijn en den onderstaatsse
cretaris van buitenlandsche zaken van
Duitschland en moet het gevolg daarvan
zijn geweest, dat Duitschland een nieuwe
nota beloofde te zullen verzenden.
Over Marokko zelf valt weinig bijzonders
mede te deelen. Moeley Hafid schijnt van
zijn overwinning en Abdel Azis van zijn
nederlaag uit te rusten. En intusschen
heeft het Fransche leger een groote vijan
delijke Marokkaansche harka, die een aanval
op de Fransche bezettingen in den zin had,
vernietigd.
De Fransche en Spaansche regeeringen
hebben intusscb en de voorwaarden opgesteld
waaronder zij den nieuwen sultan wenschen
te erkennen. Hoewel de tekst daarvan nog
niet bekend is, mag verondersteld worden,
dat de acte van Algeciras daarvoor als
leiddraad is gebruikt.
o o—o—
TEXEL, 16 SEPT. 1908.
12 en 13 September.
Wanneer wij ons verslag over het
landbouwfeest willen vervolgen, dan
hebben wij aan te stippen hetgeen plaats
vond op de datums bovengenoemd,
waartoe wij kunnen verwijzen naar het
programmaZaterdag te halfn egen muziek
om den Burg, 12 uur rijtoer enz. Koog,
te 3 uur weder Concert, des avonds als
vorige dagen Cafe-Chantant in de feest
tent, en vuurwerk.
De muziek om den Burg trok nog
niet zooveel, de rijtoer naar de Koog,
daarvan geeft onze corr. van daar een
verslagjehet concert des middags had
maar zeer weinig bezoek omdat de
feestgangers naar de Koog waren getrok
ken het vuurwerk was zeer mooi voor
hen die het voorrecht hadden het te
kunnen zien, het gelukte naar wensch
met een „Hulde aan de Landbouw."
Het weer was ook dien dag in den
namiddag niet gunstig't was maar
voortdurend regenbuien, welke het feest
genot zeer twijfelachtig maakte.
Des Zondags hield het weder zich iets
beter, doch 't was nog niet zoo om er
met een zomerpakje op uit te gaan.
Des middags te 12 uur kondigde het
Leidsch muziekcorps van den torentrans
aan dat het feest een aanvang nam^
Het Harmoniecorps van Wieringen,
intusschen aangekomen werd door
Texelsch Fanfarecorps en door de feest
commissie ontvangen en zoo werd een
rondgang door het dorp gemaakt, waarbij
beide corpsen zich om de beurt lieten
hooren; eene groote menigte volgde den
stoet.
Booten na booten kwamen aan het
Oudeschild aan, vol beladen met feest
gangers en deze begaven zich al wan
delende, per fiets of per rijtuig naar den
Burg, zoodat al spoedig een stroom van
bezoekers de straten vulde.
Het tentoonstellingsterrein werd druk
bezochthet Wieringer Harmoniecorps
trok aldaar vele bezoekers, zelfs de
dansbaan voor het Bal Champêtre werd
voor een oogenblik in gebruik genomen,
en Kokadorus vermaakte het publiek en
wist goede zaken te doen.
De luchtballon was niet present, dat
nummer verviel dus tot groote teleur-
TEXELSCHE COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Boeg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Ameeika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 C
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruim
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
