N°. 2223. Zondag 17 Januari 1909. 22ste Jaargang Nieuws- en Advertentieblad. van en naar Texel. Het Arbeidscontract. Binnenland. BOOT- EN SPOORDIENST Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel. aansluiting gevende BOOT: v.Texel 6,15; 8,15; 11, 3, TREIN: v. Helder 5,18*; 7,31 12,13; 4,-; 7,- TREIN: a. Helder 8,27*; 11,20; 2,56; 6,31 BOOT: V. Helder 7,15; 9,30; 12,15; 4,15; Zondags 10,20. Men lette er wel op dat de met een aaDgeteekende treinen des Zondags niet rigden. Voor de uren van de boot geldt de gewone tijd, voor die der treinen Green- wicbtijd, alzoo 20 minuten later. Men raadplege verder de door ons verstrekte Boot- en Spoordienst, gratis aan ons bureau verkrijgbaar. i In de Staatscourant is bepaald dat de wet op het arbeidscontract den 1 Februari in werking komt. Ten einde onze lezers een denkbeeld te geven omtrent'het bepaalde bij deze wet, kunnen wij zeker niet beter doen dan door in een tweetal artikelen over te nemen hetgeen door Mr. Coert op de alg. verg. van de H. M. v. L. in September des vorigen jaars alhier gehouden, over deze wet werd gezegd. Mr. Coert zegt als volgt Om de beteekenis der nieuwe bepalingen goed te begrypen, moet men in het oog houden, dat men met de nieuwe wet tweeërlei doel had: nl. 1. eene volledige regeling van het arbeidscontract te geven en 2. om den arbeider bescherming te ver- leenen en hem te helpen zich billijke arbeidsvoorwaarden te bedingen. Eene volledige regeling. De thans bestaande wet geeft haast geen regeling—en de regeling die ze geeft is dan nog maar alleen van toepassing op dienstboden en werklieden, Hierin is thans voorzienuitvoerig is thans alles in de wet geregeld en de rege ling geldt voor allen tusschen wie dienst verhouding bestaat (uitgezonderd zijn alleen schipper en schepelingen en zij die in over heidsdienst zijn.) Wel wordt er drieërlei onderscheid van arbeiders gemaakt: f4— en daarboven per dag verdienende en min- derverdienende- in- en uitwonenden- minder en meerderjarigen. De regeling is zoo volledig dat, wanneer oen boer een knecht in dienst neemt en zij spreken heelemaal niets daarbij af, zelfs het loon wordt niet bepaald, dan kunnen we thans in de wet vinden wat het loon is, voor hoe laDg de dienst is aangegaan, enz. enz. Tevens heeft men de bevoegdheid van gehuwde vrouwen om arbeidscontracten aan te gaan nader geregeld: tenzij de man uitdrukkelijk zich verzet, zijn zij bevoegd contracten als arbeidster aan te gaan of voor de huiehouding dienstboden aan te nomen. De gehuwde arbeidster mag hare verdiensten zelfstandig ten bate van het gezin besteden. Ook is geregeld de bevoegdheid van minderjarigen om arbeidscontracten te sluiten met machtiging van hun wettelijken vertegenwoordiger. Deze mogen ook zelf loon ontvangen, tenzij de vertegenwoordiger zich verzet. Het tweede doel was als gezegd de beachorming van den arbeider. Alvorens het arbeidscontract zelve te bezien, hierover ook een enkel woord. Het oude standpunt is: in het maatschap pelijk verkeer moet men aan de partijen zelve overlaten welke bedingen zij maken willen. Men ging daarbij uit van het standpunt, dat de partijen, gelijk gerechtigd, ook gelijk sterk tegenover elkaar stonden. Dit uitgangspunt is echter voor de arbeids overeenkomst niet juist. Werkgever en arbeider staan niet gelijk sterk tegenover elkaarde werkgever kan wel buiten den arbeider een tijd lang, de arbeider niet buiten den werkgever, wil hij geen gebrek lijden. De arbeider moet zijn arbeid ver huren, moet per slot iedere voorwaarde aannemen die men hem oplegt. Misbruik bleef niet uit en daartegen heeft de wet gever zich nu gekeerd, inziende het belang dat de maatschappij heeft dat haar arbeiders behoorlijke levensvoorwaarden kunnen bedingen. Bezien we thans het arbeidscontract zelf. Het is de overeenkomst, waarbij de eene partij, de arbeider, zich verbindt, in dienst van de andere partij, den werkgever, tegen loon gedurende zekeren tijd arbeid te verrichten. Er zijn dus twee partijenwerkgever en arbeider, die wederzijdsche rechten en verplichtingen hebben, de rechten van den een zijn de verplichtingen van den ander en omgekeerd de werkgever heeft recht op arbeid en is verplicht loon te betalen, de werknemer arbeider heeft recht op loon en is verplicht zijn arbeid te praesteeren. Over de rechten van den werkgever d.w.z. de verplichtingen van den arbeider- is de wet kort. De wet kan hier kort zijn de werkgever heeft niet als den arbeider zijn specialen steun noodig. De werkgever heeft recht op den arbeid van den arbeider. De arbeider zal de arbeid zelf moeten verrichten, hij zal zich daarbij hebben te houden aan de voorschriften van den werkgever omtrent het verrichten van den arbeid alsmede aan die, welke strekken ter bevordering van de goede orde in de onderneming des werkge rers. De inwonende arbeider zal zich bovendien hebben te gedragen naar de orde des huizes. Hiermede zijn wij uitgepraat over de rechten van den werkgever en de verplich tingen van den arbeider. Wat kan men trouwens meer verlangen. Veel uitvoeriger is de wet over de rechten van den arbeider dwz. de verplichtingen van den werkgever. Trouwens dit is het car dinals punt van de nieuwe wetgeving, in deze bepaling vinden we de bescherming van den arbeider in zijn strijd om het bestaan door de werkgever verleend. Op te merken is, dat vele dier bepalingen alleen van toepassing zijn voorzoover f 4 of minder per dag verdiend wordt. Arbeiders die meer verdienen, worden geacht minder steun noodig te hebben. De wetgever wil I. dat de arbeider zijn loon in bruikbaren vorm en tijdig ontvange. II. dat hem eene behoorlijke behandeling ten deel valle. III. dat zijne vryheid niet door al te knellende bepalingen kan belemmerd worden. I. Onder loon verstaat de wet alles wat de arbeider als bedongen vergoeding voor zijn arboid van den werkgever ontvangt dit zal voor uitwonendo arbeiders in den regel in hoofdzaak uit geld bestaanbp de inwonenden daarentegen zal in den regel do kost en inwoning hoofdzaak zijn en geld bijzaak. Do uitwonende arbeider moet met zijn gezin van zijn loon leven, de inwonende zal van dat loon in deD regel slechts zijn kleeren hebben te betalen. Hoofdzaak is dus voor de uitwonenden dat hij zijn loon ontvangt in een bruikbaren vorm om van te leven, hoofdzaak voorde inwonenden is behoorlijke kost en verpleging. De wet onderscheidt dan ook bij dit punt tusschen inwonende en uitwonende arbei ders, en geeft ten aanzien van de uitwo nende mimtieuse voorschriften, die moeten waarborgen, dat zij een bruikbaar loon ontvangen, voorschriften, die ten aanzien van de inwonenden niet gelden. De meest bruikbare vorm nu acht de wetgever geld. Wil men het loon daarin vaststellen, dan is men geheel vrij, wil men het in een anderen vorm vaststellen dan is men beperkt. De wetgever gaat er daarbij van uit, dat wil men het loon niet in geld bepalen men het toch in elk geval zoo bepale, dat de arbeider dingen ontvangt, waarvan hij zelf en zijn gezin direct nut kunnen hebben, geen dingen, die de arbeider weer zelf van de hand zou moeten doen. Ook hier zijn nog de noodige waarborgen bij verstrekt, dat de arbeider niet door den werkgever wordt benadeeld. Zie uit dat oogpunt art. 1637 p. hetwelk luidt Het loon van arbeiders, welke niet bij den werkgever inwonen, mag niet anders worden vastgesteld dan in 1°. geld 2°. voedsel te nuttigen, alsmede ver- lichtings- en verwarmingsmiddelen te ge bruiken, ter plaatse waar ze worden verstrekt 3°. kleeding, door den arbeider bij de waarneming der dienstbetrekking te dragen; 4°. eene bepaalde hoeveelheid der voort brengselen van het bedrijf, waarin het loon verdiend wordt, of der grond-of hulpstoffen in dat bedrijf gebruikt, een en ander voor zoover die voortbrengselen of grond- en hulpstoffen, wat aard en boeveelheid betreft, bebooren tot de eerste levensbe hoeften van den arbeider en zijn gezin, of als grond- of hulpstoffen, werktuigen of gereedschappen in bet bedrijf des land bouwers worden gebezigd, en in ieder geval met uitsluiting van alcoholhoudenden drank. 5°. bet gebruik van een aangewezen woning of lokaal, van een bepaald stuk grond of van weide of stalling voor een bepaald aantal naar de soort aangeduide dieren, toebehoorende aan den arbeider of aan een der leden van zijn gezinbet gebruik van werktuigen of gereedschappen, alsmede het onderhoud daarvan 6°. bepaalde werkzaamheden of diensten door of voor rekening van den werkgever voor den arbeider te verrichten 7°. onderricht, door of vanwege den werkgever aan den arbeider te verstrekken. Bij art. 1737 p. no. 4 vadt op te merken, dat een boer dus bet loon wel gedeeltelijk in aardappels, die een eerste levensbehoefte zijn, mag vaststellen, niet in kazen echter, daar deze niet een eerste levensbehoefte vormen. Op te merken is ook, dat natuurlijk niets belet, dat de arbeider vrijwillig bij den werkgever dingen koopt, of een woning, een schuur of een stuk land van hem in huur neemt, maar dit moet dan buiten het arbeidscontract om geschieden, en wordt daarbij aan den arbeider crediet gegeven, dan zijn daarbij bepaalde voorschriften in acht te nemen, wil de werkgever hetgeen bij zoo te vorderen krijgt met bet loon kunnen verrekenen. (Wordt v e r v O' 1 g d.) TEXEL, 16 JANUARI 1909. Gaf Januari des vorigen jaars ons te kronieken een kort doch hevig onweder op den avond van den Bisten dier maand, ook dit jaar deed zich in den nacht van 13 op 14 dezer hetzelfde voorboven het loeien van den stormwind hoorde men het rommelen van den donder, terwijl het hemelvuur alles verlichtte in den donkeren nacht. Ben Hoorn, 14 Jan. Bij den strandvonder alhier is aan gebracht en opgeborgen een zware balk, merk F F F E L en een stuk van een ra. De tweede uitvoering van de Red. Kamer „Oefening kweekt kennis" zal in het begin van Febr. plaats hebben en belooft veel genot. Er zullen vier blijspelletjes worden opgevoerd. Oosterend, 15 Jan. Niettegenstaande het ruwe weder kon de Voorz. gisterenavond nog aan velen het welkom toeroepen in de eerste ver gadering die „Nut en Genoegen" in dit jaar hield. Inzonderheid werden welkom geheeten eenige vrienden van Oudeschild, die overgekomen waren om het een en ander ten beste te geven. Als eerste spreker trad op de heer W. Mets Tz., die eene keurige lezing gaf over „Iets over lezen, schrijven en rekenen," waaruit men ongetwijfeld menige leerzame gedachte naar huis heelt medegenomen. 't Was de heer M. Kroon, die met de twee ernstige stukjes „In het kritieke oogenblik" en „Vrede" de aandacht van de vergadering wist te boeien, 't Waren keurige stukjes, waarnaar men met veel genoegen hoorde. De heeren T. C. Bakker en K. Zegel hadden een groot lachsucces 'met een drietal zangstukjes, de eerste met „Daar gaat ie weer voor niks" en „de Lucht vaarder" en de heer Zegel met „de Strandjutter," waarin alleraardigste mo menten voorkwamen. Als slot gaf de heer J. de Jongh eene bijdrage over „Spietsen en toasten." Natuurlijk voldeed dit slot uitermate. Met hartelijken dank aan allen, die tot zoo 'n succesvolle vergadering hadden bijgedragen, en met een „tot weerziens" in de volgende vergadering, werd de bijeenkomst gesloten. Vlieland In de Rijkspostspaarbank ten postk. alhier, werd gedurende de maand Dec. '08 ingelegd f 411,46, terugbetaald f 741,84. Het laatst uitgegeven boekje was n°. 331. 9 Jan. Heden werd op het strand nabij het Posthuis het lijk van een man gevonden, ongekleed, geen merkbare teekenen. Het lijk, in verren staat van ontbinding verkeerend, is op de begraafplaats alhier ter aarde besteld. Tot predikant bij de Ned. Herv. Gemeente alhier is beroepen de heer J. L. van Tricht, candidaat tot den H. Dienst te Haarlem. Opgepast moeders. Terwijl het kindje van J. H. P. te Hasselt, dat in den kinderstoel zat, een oogenblik door de ouders alleen was ge laten, geraakte het halsje van den kleine die onderuit gegleden was, bekneld in het koordje, waaraan het speentje ge bonden was. Toen de moeder in de kamer terug keerde was het kindje een lijk. TEXELSCHE COURANT. Abonnementsprijs per S maanden. Voor den Burg 30 Cts. Franco petpost door ge heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging der porto's. Prijs der Advertentién. Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct. Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer. O Aankomst Trein Helder. Vertrek Boot.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1909 | | pagina 1