2230..
Donderdag 11 Februari 1909.
22ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland,
Van week tot week
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 10 nar op den dag; der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LAN6EVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
INRICHTINGEN
welke Gevaar, Schade ol Hinder kunnen
veroorzaken.
30 Jan. 6 Febr.
Er ia iu onze vadcrlandsche politieke pers
in de laatste dagen weer heel wat te doen
geweest over de reeds eerder opgeworpen
vraag, wat er met het kabinet-Heemskerk
zal gebeuren als straks in Juni bp do
algemeene kamerverkiezing door de rechter
coalitie de zege wordt behaald. De „Stan
daard" het orgaan der ant.rev. partij had
zich een onvoorzichtige uitdrukking laten
ontvallen en daaruit bad het „Handelsblad"
de conclusie getrokken, dat bij een even-
tu6ele overwinning der rechterzijde het
huidige kabinet plaats zou maken voor een
onder leiding van dr. A. Kuyper. Naar aan
leiding van deze beschouwing hebben enkele
bladen der rechterzijde met groote beslist
heid tegengesproken dat er bij een over
winning der coalitie een Ivuyperkubinet
kan worden verwacht. De „Stand." zelf
verweet het „Hbld dat dit de boteekenis
van het aanleidend artikol niet juist had
begrepen on ook een paar katholieke bladen
stelden het „Handelsblad" gerust. Zoo
schreef o.a. het katholieke „Huisgezin" het
volgende
„Onjuist en tendentieus natuurlijk is de
bewering, dat na een rechtsche stembus
overwinning mr. Heemskerk door dr.
Kuyperzal worden vervangen.Een dergelijke
vervanging zou tegen alle recht en rede
zijn, en de geneigdheid tot zulk een ver
dringing (want iets anders ware het niet)
dr. Kuyper toedichten, is een aanranding
van diens karakter."
Ook de „Tijd" gaf op het „Hbld."-artikel
een ontkennend antwoord door o. m. te
schrijven
„Wij voor ons achten het voldoende,
onze vrienden op dit eigenaardig „gedoe"
te wijzen. Dat iemand der onzen zich
daardoor zou laten misleiden, achten wij
geheel uitgesloten. Geconstateerd alleen
zij lo. dat wij bij de aanstaande algemeene
verkiezingen alleen kennen het zitting-
nemend Kabinet2o. dat wij dit Kabinet
beschouwen, gelijk het in werkelijkheid is,
als het Kabinet der geheele rechterzijde
3o. dat ons geen redenen bekend zijn,
waarom dit Kabinet bij een overwinning
der rechterzijde voor een ander Kabinet
zou moeten plaats maken4o. dat ons
evenmin eenige party of fractie van de
rechterzijde bekend is, door welke voor
thans of Jater op Kabinetswijziging wordt
aangestuurd."
Als we ten slotte nog vermelden dat de
„Nederlander", het orgaan der Chr. Histo-
rischen eveneens beslist ontkende dat er
kans bestaat dat Dr. Kuyper weer aan het
bewind zal komen, eenvoudig omdat het
Kabinet-Heemskerk geheel beantwoordt aan
de eischoverwegend r. k. en a, r. dan
is het o. i. voldoende duidelijk dat de
meening van velen, dat inderdaad de oud
premier weer de leiding van 's lands zaken
in handen zal nemen geheel van grond
ontbloot is.
o—oo
Uit het land onzer stamverwanten onder
Engelsche vlag, Zuid-Afrika, kwam in de
afgeloopen week het bericht dat de poging
om de Engelsche Zuid-Afrikaanscbe kolo
niën samen te voegen tot een „vereenigd
Zuid-Afrika" gelukt zijn. Het congres te
Kaapstad gehouden werd metgoeden uitslag
bekroond. Toch waren er nog al wat
moeielijkheden te overwinnen, inzonderheid
ten opzichte van de hoofdsteden, 't Spreekt
vanzelf dat ieder kolonie liefst de hoofdstad
van het Vereenigd Zuid-Afrika wilde hebben.
Ten slotte is men er echter toch klaar mee
gekomen. Pretoria zal de zetel der regeering
worden, terwijl in Kaapstad die van de
algemeene vertegenwoordiging der federatie
zal zijn gevestigd. Om de hoofdstad van
den voormaligen Oranje-Vrijstaat, Bloem
fontein nu niet geheel te negeeren is
besloten dat daar het federaLe hoogge
rechtshof gevestigd zal worden.
Door het Congres is tevens reeds een
ontwerp van een grondwet vastgesteld
waarvan de tekst evenwel nog niet ge-
plubiceerd is. Den 30 Maart zullen die
kolonialo parlementen bijeenkomen, om de
grondwet nader te bespreken.
—o—o—o—
In Duitschland heeft men zich in de
afgeloopen week druk bezig gehouden met
een boek van Adolf Stein, een vurige
keizervereerende journalist, dat reeds voor
eenige dagen was aangekondigd, en tal
van nieuwe onthullingen beloofde te zullen
brengen omtrent de eigenlijke oorzaak van
de vernederingen die hot Duitsclie rijk iu
den laatsten tijd ondergaan moeist.
De bedoeling van den schrijver is inzon
derheid geweest om den Keizer vrij te
pleiten van elke beschuldiging die in de
Novemberdagen zoo ruimschoots naar het
gekroonde hoofd werden geslingerd. De
korte inhoud, door verschillende feiten
gestaafd komt hierop neer dat de „bureau
cratie" alleen de schuldige is en de Keizer
zich zjjn constitutieele positie bewust,
daarvan het slachtoffer geworden is.
De schrijver beleeft tot nog toe evenwel
niet veel genoegen van zijn werk, want van
alle kanten wordt het aan een felle critiek
onderworpen. En men schijnt het er
volmaakt eens over te zijn dat de door
Stein aangehaalde „historische feiten", alle
historische waarde missen. En of hij zijn
Keizer nu zoo'n groote dienst bewezen
heeft door al de schuld op de „bureaucratie"
te schuiven en het voor te stellen alsof
de Keizer voor die „bureaucratie" het hoofd
heeft gebogen, is wel twijfelachtig. Evenwel
meer waarde dan aan een kletspraatje zal
niemand die het „zelfbewust" optreden
van den „Ober-Kiiegsheir" gadegeslagen
heeft aan de z g. Stein-onthullingen wel
niet hechten.
—o—o—o—
Door Rusland is een poging gedaan om
de beide kibbelende Balkanstaten, Bulgarije
en Turkije samen te brengen. Rusland
wil aan Bulgarije de 82 millioen francs,
voor schadevergoeding aan Turkije, leenen
tegen een zeer kleine rente en zonder dat
Bulgarije daardoor aan Rusland ook maar
eenige contröle op zijn aangelegenheden
of bijzondere waarborgen behoeft te geven.
Daar Turkije evenwel meer eischt dan 82
millioen stelt Rusland voor het resteerende
gedeelte te kapitaliseeren en daarvan door
Bulgarije jaarlijks een gedeelte rente te
doen afbetalen. De voordeelen dezer voor
stellen vallen in 't oog. Bulgarije komt op
een goedkoope manier en zonder het
eigenlijk goed te merken van zijn schuld
af. Turkije krijgt wat het begeert en het
onbaatzuchtige Rusland dat zijn voorstel
deed uit pure liefde voor het behoud van
den vrede krijgteen wit voetje bij
Bulgarije en dientengevolge grooter invloed
op den Balkan. Wel blijken Engeland en
Frankrijk ten zeerste ingenomen met het
Russische voorstel, doch Duitschland en
Oostenrijk willen er niet veel van hooren.
Wat er nog van terecht komt moet de
tijd nog leeren daar de onderhandelingen
nog druk aan den gang zijn op het oogenblik
dat wij dit schrijven.
—o—o—o—
In de Oostenrijksche kamer is in de
afgeloopen week weer eens getoond hoe
de rassenhaat zelfs de volksvertegenwoor
digers tot ongehoorde dingen kan brengen.
Zooals de lezer weet kunnen de Tsjechische
elementen het lang niet met de Duitschers
vinden en de positie der Donau regeering
wordt daardoor dikwijls verre van aange
naam. Want als ze de een of ander wets-
voordracht ter tafel brengt dan kan ze 't
haast niet zóó aanleggeu dat beide partijen
tevreden en kalm aan de behandeling deel
nemen, omdat meestentijds een der partijen
bij de andere meent te worden achteruit-
gesteld.
In de afgeloopen nu week waren het de
Tsjechen, die zich weer eens geweerd
hebben. Door de regeering is een nieuwe
taalwet ingediend waarin naar 't oordeel der
Tsjescheu teveel rechten aan het Duitsch
wordt toegekend. Ze besloten daarom een
voudig de behandeling van het ontwerp
onmogelijk te maken opde van ouds bekende
wijze. Nauwelijks had de minister zijn
mond geopend om het standpunt der regee
ring uiteen te zetten of een helsch lawaai
brak los. Een der afgevaardigden liet een
groot formaat fietsbel weerklinken, een
ander speelde lustig op een hoorn, een
derde liet een wekkerklok ratelen, een
vierde ontlokte hartverscheurende tonen
aan een harmonica en zoo voort. Zelfs
hadden de volksvertegenwoordigers vier
regenmachines meegebracht opzettelijk voor
deze gelegenheid vervaardigd, toestellen
waarmee men op het tooneel hetgeruisch
van den regen nabootst en die alles over
stemmen.
't Slot van het gekkenspel is geweest,
dat het huis van Afgevaardigden vooreerst
vacantie kreeg.
—o—o—o—
In het donkere Czarenrijk staat men aan
het begin van een reusachtig, opzienbarend
en niet minder afschuwelijk schandaal
proces. Door de politie te Petersburg is
namelijk de vroegere chef der geheime
politie, Lapoekkin, gevangen genomen. Het
schijnt vrijwel vast te staan dat ditheerschap
toen hij nog in dienst was, met verschillen
de anarchisten in het buitenland in ver
binding stond en op de hoogte was met
al de terroristische aanslagen die voorbereid
werden. Zijn voornaamste handlanger was
een zekere Azef een der invloedrijkste leden
der anarchistenbende te Parijs en deze hield
hem tegen rijke bezoldiging volkomen met
de voorgenomen aanslagen op de hoogte. Dit
is 't evenwel niet wat Lapoekkin vooral
schuldig maakt. Hij deed veel afschuwelijker
werk. In overleg met zijn handlangers
zette hij aanslagen op touw, verschafte
geld en wat er meer noodig was om een
aanslag uit te voeren en werd daarvoor
door de reactionaire die er bij den Czaar
en de regeering de vreesin wilden houden,
vorstelijk beloond. Er wordt beweerd dat
hij zoo de hand zou gehad hebben in bijna
alle terroristische aanslagen der laatste 8
jaren en dat hij met de moord op grootvorst
Sergiusen minister Plehwe vooraf volkomen
bekend was. Natuurlijk wekken deze ont
hullingen in Petersburg groot opzien,
temeer omdat Lapoekkin veel familie heeft
in de hoogste kringen.
In de afgeloopen week heeft de zaak
ook een onderwerp van bespreking in de
Doema uitgemaakt. Er werden interpellaties
gehouden over „het organiseeren en uit
voeren van tenoristische aanslagen door
agenten der regeering." Lange, heftige
debatten werden er gevoerd en de oppositie
stelde de regeering ronduit verantwoordelijk
voor de vermoording van grootvorst Ser-
gius en andere personen Ten slotte werd
een commissie benoemd die binnen tien
dagen een uitgewerkt rapport moet indienen
Zoodat we er binnenkort wel meer van
zullen hooren.
TEXEL, 10 FEBRUARI 1909.
De Marktdag.
De zoogenaamde wintermarkten zijn
met die van Maandag j.l. weder voorbij.
In jaren werd daar geen gebruik van ge
maakt, doch de wenschelijkheid om van
die markten gebruik te maken, in de
vergadeiing van de landbouw ter sprake
gebracht, heeft voor dit jaar tengevolge
gehad dat althans eens in Jan. en Febr.
er weder gebruik van werd gemaakt,
niet het minst dezen laatsten marktdag,
mogelijk wel tengevolge van het gerucht
dat een handelaar van elders alsdan
inkoopen dacht te doen.
Volgens opgaaf werden aangevoerd
40 lammeren, 43 schapen en 7 rammen.
Van den handel valt niets te gewagen,
naar men ons mededeelde werd niets
verkocht.
TEXELSCHE COURANT.
Abomiementsprys per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Texel brengen ter openbare kennis, dat het
verzoek van de maatschappij tot detail
verkoop van petroleum „de Automaat" te
Rotterdam om op het perceel kadastraal
bekend in Sectie X, uo 1266 een inrich
ting tot het bergen van benzine te mogen
oprichten door hen is geweigerd.
Texel, 8 Februari 1909.
Burgem. en Weth. voornoemd,
HIDD1NGH.
RUIBING, Secretaris
NATION ALE MILITIE.
LICHTING 1910.
De Burgemeester van Texel brengt het navol
gende ter openbare kennis, inzonderheid van de
ingcschrevenïn voor de lichting van 1910.
Voortaan zullen de ter volledige oefeninginte
lijven lotelingen eeuer lichting worden afgeleverd
in twee gedeelten, namelijk in een voorjaarsaandecl
welks ailevering tusschen 1 en 15 Maart, en in
een najaarsaandeel, welks aflevering tusschen 16
en 30 September zal plaats hebben.
Daar de reden van vrijstelling wegens broeder-
dienst in den vervolge reeds moet bestaan op 1
Augustus van het jaar, waarin de loteling, over
wien uitspraak moet worden gedaan, voor den
Militieraad zijne aanspraak op die vrijstelling zal
hebben te doen gelden, zou het geval zich voor
doen, dat van twee opvolgende broeders, van wie
de oudere in het loopende jaar moet worden
ingelijfd en de jongere is ingeschreven voor de
lichting van het daarop volgende jaar, deze jongere
broeder in bedoelde zitting van den Militieraad
den dienst van dien ouderen broeder niet zou
kunnen inroepen tot staving van zijn recht op
vrijstelling wegens broederdienst, indien deze
oudere broeder werd afgeleverd bij het najaars
aandeel.
Om dit bezwaar te ontgaan, zullen de lotelingen,
die een jongeren broeder hebben, welke in voren-
vermelde omstandigheid verkeert, steeds worden
afgeleverd BIJ HET VOORJAARSAANDEEL
Bij de inschrijving voor de lichting van 1911
en volgende lichtingen zal bij de aangifte ter
inschrijving reeds dadelijk aanteekening worden
gehouden van hen, wier aflevering, bjj aanwijzing
ter volledige oefening, om de hiervoren vernielde
reden steeds in het tijdvak van 1 tot 15 Maart
behoort te geschieden.
Voor de ingeschrevenen der lichting van 1910
zijn de daarvoor vereischle gegevens uitemard ter
Gemeentesecretarie niet bekend.
Mitsdien worden de ingeschrevenen voor de
lichting van 1910, die een broeder hebben, welke
in Januari 1910 moet worden ingeschreven voor
de lichting van 1911, veizocht zich zoo dra
m o g e 1 ij k ter Secretarie aan te melden.
Texel, den 3 Februari 1909.
Do Burgemeester der Gemeente,
W. E. HIDDINGH.