Predikbeurten.
Marktberichten.
jJBp Advertentiën
ADVERTENTIËN.
week te Helder eene redevoering ge-
kouden, betrekking hebbende op Indische
toestanden en voornamelijk op godsdien
stig gebied.
Hierna bespreekt de spreker achter
eenvolgens de volgende 4 punten en
maakt daarbij eene vergelijking links en
rechts
a. Algemeen kiesrecht, b. Staatspen-
sioneering, c. Vrijhandel, d. O. L. School.
Links is de candidaat der vrijzinnigen
voorstander van algemeen kiesrecht
de heer Staalman, die de souvereiniteit
van 't Volk verwerpt is daartegen. In
hoofdzaak komt het programma der
liberale Unie, wat algemeen kiesrecht
betreft, hierop neer
Alle mannelijke ingezetenen boven 23
jaar en alle vrouwelijke boven 25 jaar,
hebben behoudens wettelijke uitsluitin
gen, het kiesrecht.
Invoering van stemplicht en evenredige
vertegenwoordiging is een eisch des tijds.
De verbetering van kiesdistricten is
noodig en billijk. Staalman is voorstander
van het huismanskiesrecht, terwijl de
R. C. het organische kiesrecht preferee-
ren. Wat Staatspensioneering betreft,
zet spreker voorop, dat deze allang een
punt van bespreking geweest is. ZEd.
gaat de verschillende bestaande stelsels
na en noemt naar aanleiding van de
brochure van Goeman Borgesius de
invoering van staatspensioneeriDg, zooals
die door de Meester wordt voorgesteld,
mogelijk en gewenscht. Nadat spreker
betoogt heeft, dat onder alle liberalen
meer geneigdheid komt, tot invoering
van Staatspensioneering zonder premie
betaling en dr. Kuyper het wil laten
voorkomen dat door de invoering daar
van het eergevoel bij het volk wordt
uitgedoofd, houdt spr. een warm pleidooi
voor vrijhandel. Beschermende rechten
drukken op de minderbedeelden en komen
in het voordeel der meergegoeden. Met
sprekende voorbeelden werd dit ten
opzichte van Duitschland bewezen. Nadat
spreker nog een drietal punten had
besproken, waarin Staalman op een
eigenaardig standpunt en zoo goed als
alleen stond, n. 1. staatspensioneering,
invoerrechten en progressie bij de ver
mogensbelasting, brak spr. eene lans
voor het recht van bestaan der O. L.
School. Zij moest zijn en blijven de
stuwkracht waardoor het bijz. onderwijs
op hetzelfde peil werd gehouden als het
openbare.
Met eene korte levensgeschiedenis en
eene warme aanbeveling van den can
didaat der vrijzinniger, den heer de
Meester, eindigde spreker zijne belang-
lezing.
Na eene kleine pauze maakte P. Lub,
onderwijzer te Zaandam, gebruik van
de gelegenheid om te debatteeren. ZEd.
kwam voor zijne partij, de sociaal-demo
cratie op en verdedigde met gloed de
candidatuur van den heer Thomassen.
Spr. begon met te zeggen, dat de
spreker van dezen avond hem geheel
had teleurgesteld. Hij had gehoopt iets
over de beginselen der verschillende
partijen te hooren, doch niets daarvan.
Men moet niet over personen spreken,
maar over zaken. Het kon best zijn,
dat de heer De Meester een goed en
bekwaam man was, maar als minister,
had hij weinig gedaan, met evenveel
recht kon men den heer Thomassen als
een goed paedagogisch en methodisch
ontwikkeld onderwijzer roemen. De heer
Wijt had gesproken van liefde der Vrij
zinnigen voor het O. L. Onderwijs.
Leugen, getuige de benoeming van
Wethouder van onderwijs te Amsterdam
en het nog altijd bestaande verschil
tusschen armen- en tusschenscholen en
scholen voor M. U. L. O. Geen Stan
denscholen meer dat was het ideaal der
sociaal democraten
Wij zijn altijd voor vrijhandel geweest
zeggen de liberalen. Alweer onwaar.
Het zijn juist de vrijzinnigen geweest,
die ons de invoerrechten hebben gegeven.
Algemeen kiesrecht zeggen de vrij
zinnigen, ja, nadat de sociaal-democra
tische partij ze in die richting hebben
gestuwd, bewijze het blancoartikel, onder
het Ministerie de Meester.
Warme voorstanders van Staatspen
sioen 1 Is dat waar Men behoeft slechts
weinig in de politiek te huis zjjn, om
te begrjjpen, dat hiervan nog veel ont
breekt. De verschillende fracties in de
liberale partij bewijzen het. Zelfs de
Meeiter is gekomen met een voorstel,
waarbij nog sprake was van 20% premie.
De liberalen hebben wel is waar,
sommige accijnzen verlaagd, doch andere
zooals op alcohol en suiker verhoogd.
Wat de scheuring betreft in de S. D.
A. P. hier werden eenvoudig zij, die
niet aan de genomen besluiten wilden
voldoen buiten de partij gezet, opdat
de eenheid bewaard bleve, wat misschien
in de liberale partij ook wel eens noodig
ware.
Uveral werden door de liberale partij
de Sociaal Democraten, als het op werke
lijke verbetering der toestanden aan
kwam op den achtergrond gesteld,
getuige de Staatscommissie (blanco
artikel) en de arbeidersinspectie.
En wat hebben de liberalen gedaan
ten opzichte van Militaristische bezuini
ging? Minister Staal noemde het een
kind in de wieg en vroeg 8 millioen
aan voor de stelling Amsterdam. Een
ander minister vroeg niet minder dan
8475 millioen voor bouw van nieuwe
schepen. En hoe die gelden te vinden,
och door opcenten op bedrijfs- en ver
mogensbelasting. Na dit alles en nog
meer opgesomd te hebbeD, eindigde de
debater, met de opwekking niet op den
liberalen candidaat de Meester de stem
uit te brengen maar op den heer
Thomassen, die de werkelijke belangen
der arbeidersklasse voorstaat. De heer
Wijt beantwoordde uitvoerig de opmer
kingen van den debater, waarna de
heer Lub nogmaals het woord bekwam,
om dupliek te kunnen geven.
Toen eindelijk de heer Wijt het laatste
woord bekwam, was het 12 uur gewor
den en sloot de heer J. de Jongh, met
een woord van dank, zoowel aan spreker
als debater de bijeenkomst.
Waal, 8 Juni.
Mej. M. A. Visser, onderwijzeres aan
de openbare school alhier, is benoemd
tot onderwijzeres 2e klasse bij het open
baar lager onderwijs te 's Gravenhage.
lie Cocksdorp, 8 Juni.
Hedenmorgen is een aanvang gemaakt
met het rijden der grint naar de eerste
te beharden wegen in Eierland.
Aannemer is de heer Alb. Dros Pzn.,
voor de grint zal worden betaald 11.10
per kubieke meter en voor de steenen
f 1.50 per 1000.
Vlieland,.
In de Rijkspostspaarbank ten Post
kantore alhier werd in de maand Mei
ingelegd f 432.816
terugbetaald f 80.76
Het laatst uitgegeven boekje was no. 343.
De heer Thomassen, candidaat der
S. D. A. P. voor het district Helder,
sprak Vrijdag j.l. ten tweeden male
alhier. Spreker behandelde o a. Algemeen
Kiesrecht, Staatspensioneering, Woning
wet, Ongevallenwet enz.
Er waren vele belangstellenden, ook
vrouwen.
Zaterdag j.l. sprak in hotel Meijer
de heer Van der Wielen. Spr. wekte
op tot ondersteuning der candidatuur
De Meester.
Een zeldzaam feit.
Zekere F., die voor 4 jaar tengevolge
van een val van de trap zijner woning
te Amsterdam, blind werd, herkreeg
plotseling zijn gezichtsvermogen terug
na een hevige neusbloeding.
Portretkunst.
Het „Hdbl. maakt melding van een
prentbriefkaart, die in de Zuidelijke
provincies vlot van de hand wordt gezet.
Het is een reproductie van een pho-
tograflsche opname van de Koninklijke
familieKoningin, Prins en Koningin-
Moeder. De jonggeborene ontbreekt
natuurlijk niet op deze familiegroep,
want op den voorgrond zit een pleeg
zuster met het Prinsesje in de armen.
Doch wanneer ge terdege naar de
portretten kijktdan
Dan is de pleegzuster niemand anders
dan de gemalin van den Duitschen
kroonprins, met haar eigen jongste baby
in de armen.
Zoo komt ons Prinsesje Juliana als de
dochter van den Duitschen kroonprins
onder uns volk, en zoo proseert de
Duitsche kroonprinces als Hollandsche
verpleegster.
Die had aan 2 sehoenen niet genoeg.
Naar het Huis var Bewaring te
Haarlem is een werkvrouw overgebracht,
die uit een scboenenmagazyn, waar zij
sinds eenigen tijd werkte, ongeveer 300
paar schoenen bad weggenomen, welke
zij te Amsterdam beleende!
Een vcemd geval.
Te Pa^sens kwam S. T. tot de minder
aangename ontdekking, dat uit zijn kist
een briefje van f 40 werd vermist. Het
biljet' had gelegen tusschen twee van
f 100, welke, opmerkelijk genoeg, op
hun plaats waren gebleven.
Nekkramp.
Naar uit Haarlem wordt gemeld, is
van het gezin in de Schermerstraat in
het gasthuis ook het derde door de ziekte
aangetaste kind overleden. De doctoren
meenen de ziekte thans te hebben
gestuit.
De vader, een zuivere bacillenbron, en
twee kinderen zijn nog geïsoleerd, maar
gevaar voor voortplanting bestaat niet
meer.
Onrust in Veenhuizen.
Te Veenhuizen moet, volg6ns de
„Ass. Ct." het een en ander zijn voor
gevallen, dat ordeverstoring deed vreezen.
Door den hoofddirecteur zoude zijn ver
boden, dat aan verpleegden wekelijks
meer dan een half pond boter uit de
cantine werd verschaft. De verpleegden,
die tot nu toe zooveel boter konden
verkrijgen als ze wilden, waren over
dezen maatregel ontevreden.
De kleermakers en wevers van het
derde gesticht weigerden te werken.
Daarop is de compagnie wielrijders onder
bevel van een le-luitenant van Assen
naar Veenhuizen gegaan en, na eerst te
zijn teruggekeerd, voor de tweede maal
daarheen vertrokken, Vrijdag reeds vóór
de reveille, blijkbaar op telefonisch ver
zoek uit Veenhuizen.
Een viertal verpleegden zijn in ver
zekerde bewaring gesteldalle rijks
veldwachters en marechaussees zijn in
dienst.
Begrafenis met hindernissen.
In het gezin H., te Heer, waren twee
kinderen een dag na elkander overleden.
Het eerstgestorvene zou Vrijdag ter
aarde besteld worden. Volgens gebruik
brengt men ook de kinderlijkjes ter kerke
alvorens deze te begraven. Zoo geschiedde
dit ook. Na de kerkelijke inzegening
ging het naar het kerkhof.
Toen de grafdelver het kistje van de
baar opbeurde om het in de geopende
groeve te laten neerzinken, viel het hem
op, dat dit bijzonder ligt was, hetgeen
bij hem het vermoeden wekte, dat het
kistje ledig was en waarlijk al spoedig
vernam men tot niet geringe verbazing,
dat de beide lijkjes nog in het sterfhuis
H.lagen.
Een uur later toog dezelfde lijkstoet
andermaal kerkwaarts en had vervol
gens de werkelijke begrafenis plaats.
(„L. K.")
Duur leven.
Een werkman uit Tie], sedert 16 jaar
werkzaam te Mühlheim a/R., is op zoek
naar werk in Holland. „Het is er niet
uit te houden", verklaardde hij. „Toen
ik er kwam, betaalde ik 4 mark belas
ting nu 60 mark. Voortaan moeten
arbeiders voorzien zijn van invaliditeits-
kaarten, die ook weer 2,10 mark kosten.
Schoolgeld 24 mark per kind, behalve
de leermiddelen.
De loonen zijn in die jaren wel ge
stegen, maar de uitgaven veel meer.
Ik verdien nog 4,50 mark per dag,
waarvan 1 mark afgaat, omdat ik yer
van mijn werk moet wonen, vanwege
de hooge huur. Van wat er overschiet,
kan ik er niet komen. Plet leven is
er l'/i a 2 maal zoo duur als hier."
Gilles, Johan August Adam, lichting 1902
regiment Genietroepen, van en mot 21 Juli
19Ó9 tot met 31 Juli 1909 (garnizoensplaats
legerplaats bij Zeist)
Kondaft 13 Juni.
Texel, 7 Juni. Aangevoerd werden
1 paard f 150
13 koeien f 85 a f 165
1 Stier
4 pinken f 60 a f 85
1 ram
15 schapen f 16 a f 18
5796 Lammeren f 4 a 12,25
1 schram
29 biggen f 10.— a f 12,
Amsterdam, 7 Juni. Aangevoerd
242 Runderen, le kwal. 68 k 72 ct. j*
2e kwal. 64 a 66 ct. u
3e kwal. 58 a 62 ct. g,
135 Melk- en Kalfkoeien f 130 a f 280,
72 Nuchtere Kalveren f 8,k f 13,
362 Vette Varkens 48 a 50 ets.
176 Schapen f 20 k f 24,
588 Lammeren f 9.a f 11,50
Purmerend, 8 Juni. Aangevoerd:
757 Runderen waaronder:
222 vette koeien 56 k 76 Ct. per KG.
f-19 Gelde koeien f 110 d 180.
Melkkoeien f' 140 6. 230.
23 stieren.
270 vette kalveren f 0,70 a f 0.90 p. Kg.
386 Nuchtere kalveren f 12a f 26
2490 Schapen f 17,d f 26,00 prijsh. h. mtg.
1060 Lammeren 1* 6,a t 13,
200 vette varkens f 0,47 a f 0,51 per Kg.;
27 magere varkens 1 14 a f24,
245 biggen f7 a f 12
kipeieren f 3.40 a f 4.00 per 100;
voor VIER achtereenvolgende plaatsingen
in de Texelsche Coarant in eens opge
geven, worden slechts driemaal in
rekening gebracht.
NATIONALE MILITIE.
Oproeping van verlofgangers
onder de wapenen.
De Burgemeester van Texel maakt bekend,
dat de in bet verlofgangersregister dezer
Gemeente ingeschreven verlofgangers, wier
namen bieronder zijn vermeld, bij deze w or
den opgeroepen om in 1909, ieder voor bet
achter zijnen naam aangegeven tijdvak,
krachtens art. 111 der Militie wet 1901 onder
de wapenen te komen
Dc opgeroepen verlofgangers zullen zorg dragen
dat zij zich, ieder co den voor bem aangegeven
dag, in uniform gekleed en voorzien van hun ver
lofpas (zakboekje), alsmede van al de bjj hun ver
trek met groot verlof medegegeven voorwerpen
van kiceding en uitrusting, bij hun korps aan
melden, en wel
le. zij, die woonachtig zijn in de plaats van
opkomst, uiterlijk te 8 uur voormiddag;
2e. zjj, die woonachtig z(jn binnen 20 kilo
meter van de plaats van opkomst, uiterljjk te 10
uur voormiddag
3e. de overige verlofgangers, voor zoover zjj
binnen het Itijk gevestigd zijn, op zoodanig tijd
stip, da', zij zich op den dag, voor de opkomst
bepaald, met bet eerstvertrekkend openbaar mid
del van versneld vervoer van hun woonplants of
naaste station naar dc plaats van opkomst moeten
begeven, eri, voor zooveel zij buiten het Jtijk
gevestigd zijn, voor 4 uur namiddag.
Ingeval ziekte of gebreken de opkomst van
een verlofganger n ochten verhinderen, moet hier
van zoodra doenlijk ter Gemeentesecretarie wor
den overgelegd eene gelegaliseerde geneeskun
dige verklaring, welke op ongezegeld prpierkan
worden gesteld. Na zijn herstel vervoegt hij zich
onverwijld bij zijn korps.
Hij Die zonder geldige reden niet voldoet aan
deze opi reping wordt, na daartoe verstrekte last
van den Minister van Oorlog als deserteur afge
voerd.
Hij die zonder geldige reden zich te laat bij
het. korps aanmeldt, maakt zich strafschuldig.
Het niet ontvangen van een afzonderlijke opro
pingsbriof ontheft een vermfganger, zoo deze
althans binnen het llijk verblijf houdt,geenszins
van zijne vcrplichtiug tot opkomst in werkelijkcn
dienst, daar dc openbare kennisgeving KENIG
en ALLEEN als BEWIJS geldt, dat hij behoor
lijk is opgeroepen.
Texel, den S Juni 1909.
Dc Burgemeester voornoemd,
HIDDINGH.
HERVORMDE GEMEENTE.
Burg. Voorm, 10 uur ds. Kijue.
Waal. Nam, half 3 ds. van Grasstek.
Oudeschild. Vm. 10 uur ds. Smits.
's Av. 7 uur de br. J. C. A. Petter
Cand. t.d. H D. te Waalwijk
Dm Hoorn. Voorm. 10 uur ds. Visser.
Oosterend. Vm. 10 uur ds. van Grasstek.
Cocksdorp. Vm. 10 uur ds. Boeke.
GEREFORMEERDE KERK.
Oosterend. Voorm. kalftien ds. Rooseboom
Nam. 3 uur ds. Rooseboom.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Oosterend. Geen dienst.
Den Hoorn. Vm. 10 uur ds. van Drooge
van Deventer.
Nam. 2 uur ds. Bussemaker.
Intree.
Gf.troüwd
A. LAP
EN
N. GAKItl r.SEN,
die, mode namens wederzijdscbe familie,
bun dank betuigen voor de vele blijken
van belangstolliug b(j hun huwelijk ondor-
vonden.
Midd. Eiorland, 8 Juai 1909.
Slechts enkele uren na bot over
lijden van onze geliefdo Moeder en
Grootmoeder, AAGJE DRIJVER,
volgende haar in don dood haar
Ecbtgonoot, onze beminde Vader en
Grootvader,
LEENDËRT VONK,
in den ouderdom van 75 jaar en 2
maanden.
Ruim 46 jaar waren zo door een
gelukkigen echt vereenigd.
Namens do Familie,
J. VONK.
Oostorend op Texel, 6 Juni 1909.