N°. 2292.
Donderdag 16 September 1909.
238te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
van en naar Texel.
BOOT- EN SPOORDIENST
Van week tot week
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Adrertentiën vóór 10 nar op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIÈN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel,
aansluiting gevende
BOOT van TEXEL
Dagelijks 4,45t; 6,40; 11, 3, 6,
t Maandags en na feestdagen 4,15.
Zondags 4,45; 6,40; 8,15; 11,-; 3,-: 6,-.
TREIN van HELDER:
5,38t; 6,30; 7,51; 9,22; 12,33; 4,20; 7,32.
t Alleen Maandags en na feestdagen.
Aankomst Trein Helder. Vertrek Boot.
TREIN te HELDER:
8,47*; 11,40; 3,11; 5,47; 6,53.
Zondags 9,52.
BOOT van HELDER:
Dagelijks 5,45; 9,20; 12,15; 4,15; 7,30.
Zondags 5,45; 7,30; 1020; 12,15; 4,15; 7,30
Men lette er wel op dat de met
een aangeteekende treinen des Zondags
niet rijden.
ARBEIDSWET.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare kennis,
dat bij Koninklijk besluit van den 12den
Juli 1909 (Staatsblad No. 266), nieuwe
voorschriften zijn vastgesteld omtrent ai-
wijkingen en vrijstellingen van bepalingen
der Arbeidswet.
Van 16 Augustus 1909 af worden o. m,
voor de hieronder genoemde bedrijven de
bij ieder bedrijf vermelde afwijkingen ver
gund en vrijstellingen verleend met dien
verstande, dat het aantal uren, gedurende
welke door personen beneden zestien jaren
en door vrouwen arbeid wordt verricht,
niet meer dan elf per etmaal bedrage,
behoudens het bepaalde bij artikel 5, derde
lid, dier wet en dat de arbeid van personen
beneden zestien jaar en van vrouwen in
elk geval worde afgewisseld door een rust
tijd van ten minBte een uur tusschen 11
uren 's voormiddags en 3 uren 's namiddags.
I. Naaisters, borduursters, passement-
worksters,modemaaksters of vervaardigsters
van vrouwelijke handwerken.
II. Wind- of waterkracht.
Het is vergund voor elk bedrijf, waarin
het reinigen van werktuigen, toestellen of
geroodschappon, of van werklokalen en toe-
bohooren bezwaarlijk kan geschieden ge-
duronde do gewone bedrijfswerkzaamheden,
die reiniging door een vrouw, die haar
23ste jaar voleind heeft, te doongesohieden
tusschen 7 en 10 uur des namiddags, onder
voorwaardo dat de vrouw geen andere
werkzaamheden in of voor de ondornemiug
verricht.
De aandacht vdn belanghebbenden wordt
er op gevestigd, dat vorvallon zijn do
vroeger geldende afwijkingon en vrijstel
lingen o. m. voor:
a. brood-, beschuit- en koekbakkerijen
b. courantendrukkerijen.
Texel, den 2 September 1909.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Burgemeester, HIDDINGH.
De Secretaris, C. JONKER, Lo S.
4—11 Sept.
Het aantal vermeldingswaardige, althans
belangrijke, gebeurtenissen was in de af-
geloopen week niet zeer groot. Mej. Politiek
heeft haar zomerslaapje dat trouwens
niet heel rustig was, men denke maar aan
de Kuyper-Lehman-affaire en aan de ver
andering in het Ministerie nog niet
geheel uit, doch lang zal het wel niet
meer voortduren. Binnen enkele dagen toch
zal de Tweede Kamer weer bijeen komen
en dit wel op verzoek van een 10-tal
Kamerleden, die nog gaarne het scheidende
lid Van Kol in de gelegenheid willen stellen
z(jn ingediend mijnwetje te verdedigen.
De voorzitter der Kamer, Jhr. Roëll, die
eveneens niet in de nieuwe Kamer terug
keert, had tegen een behandeling van het
m(jnwetje geen bezwaar en zoo zal den
16 dezer nog eens, tegen de verwachting
in, de oude Kamer, de wettenmachine in
werking stellen. Althans als de heeren
een beetje getrouw opkomen. Na deze
laatste werkvergadering der Kamer zal
dan al spoedig n. 1. Zaterdag de officeele
sluitingsbijeenkomst volgen en dan geldt
het voor verschillende gevallen volksver
tegenwoordigers: „Der Moor hat seine
Schuldigkeit gethan, der Moor kann gehen."
Na een paar dagen zal dan de vernieuwde
Staten Generaal in vereenigde zitting bij
eenkomen om met frisschen moed een
nieuwe vierjarige parlementaire periode aan
te vangen. Onze volksvertegenwoordigers
maken zich al zoo langzamerhand voor de
plechtigheid gereed. Zij die voor het komend
parlementaire gebeuren nieuwe krachten
verzamelden op de mooie plekjes van ons
land of in het buitenland keeren langzamer
hand van hun zomeruitstapjes terug. Ook
de Ministers, die met verlof gingen hebben
den arbeid aan hun departementen weer
hervat, zitten waarschijnlijk druk in de
voorbereidingen van hun begrootingen, die
ze de nieuwe Kamer straks zullen moeten
voorleggen. De troonrede waarmede de
vereenigde zitting geopend wordt zal wel
reeds gereed liggen en aan gissingen
omtrent den inhoud daarvan ontbreekt het
nu al niet. Als men gelooven mag wat
verschillende bladen „uit zekere bron"
ineenen te weten, dan zal in dit-komend
regeeringsprogramma o, a. aangekondigd
worden tariefsherziening, herziening Ar
menwet, dito Zondagswet, gelijkstelling
van het bijzonder onderwijs met het open
bare en meer. We zullen nog enkele
dagen geduld moeten hebben voor we 't
zeker weten wat het Kabinet denkt te doen.
In het kiesdistrict Breukclen heeft in de
afgeloopen week do candidaatstelling plaats
gehad. Er is zooals men weet om den
zetol van den heer de Waal Malefijt heel
wat te doen geweest. Het ge volg van de
twist is geworden dat alle drie groepen der
rechterzijde, katholieken, chr. historischen
en anti-revolutionairen ieder met een eigen
candidaat kwamen. Van liberale zjjde is
men evenwel ook niot in gebreke gebleven
en het zou ons niot verwonderen als de
candidaat dezer partij het tot een horstem
ming brengt. Veel kans dat de zetel om
zal gaan bostaat er ovenwei o. i. niet,
omdat ook al komt de liberaal in herstem-
stemming, de „coalitiebroeders" weer een
lijn zullen trekken.
Maakten we boven melding van den
terugkeer van onze volksvertegenwoor
digers, we willen niet onvermeld laten dat
van hen wier terugkomst met meer dan
gewone belangstelling werd tegemoet ge
zien, stellig wel het eerst Dr. Kuyp6r ge
noemd mag worden. Ook hij is van zijn
reis uit het buitenland in de residentie
teruggekeerd. Dat de oud-Minister een
prettige vacantie gehad heeft durven we
niet best veronderstellen. De storm die in
de laatste maanden over zijn hoofd is ge
gaan zal zijn genot waarschijnlijk wel
aanmerkelijk getemperd hebben. Bovendien
overkwam den bejaarden staatsman nog
een vrij ernstig ongeluk op zijn reis,
doordat hij n. 1. het ongeluk had te vallen
en een rib te breken. Hij moet thans
wader vrij goed hersteld zijn en met be
langstelling wordt nu uitgezien naar zijn
verdediging op de vele aanvallen die hij
te verduren had en waardoor z(jn grooten
roem wel een ernstige knak gekregen heeft.
Naar luid der berichten is van zijn hand
een brochure ter perse waarin hij de tegen
hem ingebrachte beschuldigingen weerlegt.
We zullen dus nog enkele dagen geduld
moeten hebben.
Ten slotte zouden we nog kunnen ver
melden dat in de bladen der linkerzijde in
den laatsten tijd weer druk de vraag be
sproken wordt of een toenadering der lin
kerpartijen niet noodzakelijk en mogelijk
is. De ruimte ontbreekt ons om daarover
in bijzonderheden te treden. Mogelijk dat
als dat geschrijf het een of ander resultaat
mocht hebben, we ter gelegener tijd daarop
terugkomen.
o—o o
De bladen hebben ons in de afgeloopen
week Dog weer ellenlange verslagen ge
bracht over de „ontdekking" van de Noord
pool. Want nauwelijks was men van de
eerste verrassing over de mededeeling van
den Amerikaan Dr. Cook heen, toen als
een nieuwe verrassing het bericht kwam
dat een andere Amerikaansche ontdekkings
reiziger Dr. Peary eveneens den Noordpool
zou hebben bereikt en er de „sterren en
streepen" de Amerikaansche vlag zou
hebben geplant. Een tijding die inzonderheid
voor Cook niet heel plezierig was. Want
zijn mededeelingen schijnen in de kringen
der geleerden nogal wat critiek gevonden
te hebben en het aantal van hen die on
voorwaardelijk in hem gelooven is niet
heel groot. Wel heeft men hem te Kopen
hagen enthusiastisch onthaald, hem het
eere-doctoraat verleend en een groote
medaille van verdienste vereerd, doch bui
ten Denemarken blijken heel wat geleerden
te zijn die ernstig aan de juistheid van
Dr. Cook's beweringen twijfelen.
Zelfs Peary heeft zich als een mede
dinger van Cook ontpopt die niets er van
gelooft dat deze „de Spijker" zou hebben be
reikt. De „ontdekker" is nu op weg naar
zijn vaderland, maar heeft intusschen een
schip uitgezonden om de beide Eskimo's
op te halen die met hem de reis naar het
uiterste noorden deden. Z(jn aanteekeningen
en wetenschappelijke berekeningen zal hij
inmiddels uitwerken en aan een weten
schappelijk onderzoek te Washington on
derworpen. We zullon dus geduld moeten
hebben want om nu dadelijk te beweren
dat Cook een bedrieger is of althans een
die zich zelf wat W(js gemaakt heeft, lijkt
wel wat onbillijk tegenover den koenen
onderzoeker die een groot deel van zijn
leven gewijd heeft aan zijn ideaalden
Noordpool te vinden.
Wat de bijzonderheden over Peary's reis
betreft, deze zijn nog zeer schaars. Wel
staat vast dat hij de pool een jaar later
dan Cook bereikte. Trouwens hij ging ook
veel later op reis en volgde een anderen
weg. Nadere bijzonderheden zullen door
menigeen met belangstelling worden af
gewacht.
—o—o—o
In het Engelsche Lagerhuis kwam in de
afgeloopen week een vrij belangrijke vraag
ter tafel. Door een der afgevaardigden
werd er n. 1. op gewezen dat in Duitschland
meer en meer de neiging openbaar wordt
om te komen tot een beperking der vloot-
uitgaven. Hij vroeg daarom of dit den
Minister bekend was en of de regeering
daarin ook aanleiding kon vinden om de
noodige stappen te doen om tot een over
eenkomst van beperking der vlootuitgaven
te komen.
Minister Asquith antwoordde dat de re
geering met belangstelling kennis zou
nemen van hetgeen er omtrent de kwestie
in Duitschland tot uiting kwam en op de
vraag of de regeering het initiatief zou
willen nemen antwoordde hij „Dat hebben
we reeds gedaan."
Over dit laatste antwoord is in de
afgeloopen week in de buitenlandsche
bladen heel wat geschreven. Men weet
niet recht wat er van te moeten gelooven,
of thans opnieuw, voor de tweede maal,
Engeland zich tot Duitschland inzake de
vlootbeperking heeft gewend, dan wel of
het antwoord betrekking heeft op het
vroegere, het eerste aanzoek dat tijdens de
laatste vredesconferentie van de Engelsche
regeering uitging.
De bladen zijn het er volstrekt niet over
eens en de minister zal zich wel wat nader
moeten verklaren. In dat geval is het dan
maar te hopen dat het eerste vermoeden
bewaarheid wordt, dat Engeland dus nog
eens weer bij Duitschland op een onder
handeling aangedrongen heeft. Als er iets
noodig is, dan zeker wel dat er zoo spoedig
mogelijk een einde gemaakt wordt aan den
dollen wedren tusschen Engeland en
Duitschland op 't gebied van uitbreiding
der vloot. Een wedren die ieder jaar meer
millioenen verslindt en die ten slotte voor
beide landen noodlottig kan worden.
—o—o—o—
Ten slotte nog enkele regels over Zweden.
Maakten we reeds in vorige overzichten
melding van de verslapping onder de
strijdende partijen, thans kunnen we ver
melden dat het einde der staking aan
staande is, eigenlijk al gekomen is.
De regeering heeft ten slotte gehoor
gegeven aan de verzoeken die tot haar
kwamen om bemiddeling en heeft een
gevolmachtigde, Cederborg, uitgezonden
om zoo mogelijk met de bij de staking
betrokken partijen in onderhandeling te
treden. Cederborg verklaarde dat de
regeering bereid was bemiddelend op te
treden als het conflict tot de oorspronkelijk
strijdende partijen, n.l. de Zweedsche ver-
eeniging van werkgevers en haar werk
lieden was beperkt. Het stakingsbestuur
proclameerde toen het einde tier algemeeno
werkstaking en Maandagmorgen zijn in
verschillende takken van dienst de werk
zaamheden weer aangevangen. Wel doen
zich hier en daar nog wat strubbelingen
voor doch men denkt dat deze spoedig
tot het verleden zullen behooreu eu tevens
hoopt meh dat de regeering er in zal
slagen ook de tot den Zweedschen bond
beperkte staking te doen eindigen.
TEXELSCHE COURANT,
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
O
(Werkplaatsen van)
Het is vergund den arbeid van eene vrouwe
lijke persoon boven zestien jaren te doen eindigen
te 8 uren des namiddags, onder de navolgende
voorwaarden
a. dat haar arbeid niet vroeger aanvange dan
te 8 uren des voormiddags
b. dat baar, behalve den rusttijd, omschreven
in art. G der Arbeidswet, tusschen 4 uur en 6'/a
uur des namiddags, een rusttijd van tenminste
l'/j worde toegestaan, waarin zij de werkplaats
ma^ verlaten.
Gedurendo den tjjd van twee weken vóór en
acht weken na den eersten Paaschdag en van 1
November tot 7 December geldt de sub b gestelde
voorwaarde niet.
(Inrichtingen uitsluitend gedreven door)
lo. Het is vergund den arbeid van een persoon
beneden zestien jaren en van eene vrouw te
doen eindigen te 10 uren des namiddags, voor
zoover het gomis van voldoende wind- of water'
kracht hem of haar heeft belet in het te 7 uren
des namiddags geöindigde etmaal gedurendo elf
uren arbeid te verrichten, en onder voorwaarde
dat na een werktijd van ten hoogste vijf uren
hem of haar ten minste oen half uur rust worde
gegeven.
2o. Wordt vrijstelling verleend van de ver
plichting om de werkuren te vermelden op de
in artikel 11 der wet bedoelde lijst, onder voor
waarde, dat op die lijst vermeld worden de tijden,
gedurende welke aan personen beneden zestien
jaron en vrouwen in gewone omstandigheden
rust wordt gegeven.