N°. 2304.
Donderdag 28 October 1909
23ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tot week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nar op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel aeer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op Texel.
M E L Tv V E it V O E R.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel brengen ter kennis van be
langhebbenden, inzonderheid van de vee
houders en melkslijters, dat de algemeene
verordening van politie is aangevuld met
de volgende bepalingen, welke in werking
zijn getreden op 3 October j.l.
Artikel 37a.
Het is verboden bij het winnen, bereiden
en bewaren van voedingsmiddelen sloot
water te gebruiken.
Artikel 37b.
Het is verboden slootwater te gebruiken
by het reinigen van vaatwerk en gereed
schappen, bestemd om te worden gebezigd
bij het winnen, bereiden en bewaren van
v oedingsmiddelen.
Artikel 37c.
Het is verboden melk anders te vervoeren
dan in stoldicht gesloten flesschen, vaten,
emmers, bussen of kannen.
Artikel 37d.
Het is verboden voor het stofdicht af
sluiten van flesschen, vaten, emmers, bussen
of kannen, gebezigd voor het vervoer van
melk, gebruik te maken van hooi, stroo,
lappen, ongeparrafineerd papier of voor
de melk schadelijke stoffen.
Op de overtreding dezer bepalingen is
straf bedreigd van ten hoogste vijftien
gulden.
Tbxel, den 22 October 1909.
Burgem. en Weth. voornoemd,
HIDDUNGH, Burgemeester.
RUIBING, Secretaris.
AANGIFTE VOOR DE
B E V O L K I N G S R E G 1 S T E R S.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel
Overwegende, dat het van groot belang
is, dat de bevolkingsregisters nauwkeurig
worden bijgehouden en de krachtige me
dewerking van de ingezetenen hiertoe
een eerste vereischte is
Herinneren aan de volgende bepalingen
van het Koninklijk besluit van 27 Juli
1887 (Staatsbl. No. 141,) regelende de
verplichting tot het doen van aangifte
voor de bevolkingsregisters.
Zij, die hunne woonplaats naar eene
andere gemeente overbrengen, moeten
hiervan kennis geven ter Secretarie der
gemeente, die zij verlaten en waar zij
ingeschreven zijn, met opgaaf der ge
meente, waar zij zich vestigen. Het
ontvangen getuigschrift van woonplaats
verandering moeten zij uiterlijk binnen
eene maand na hunne aankomst in de
njeuwe gemeente ter Secretarie dier Ge
meente bezorgen.
Elk hoofd van een huisgezin moet
uiterlijk binnen ééne maand ter Gemeen
te-Secretarie kennis geven van ieder lid
dat in het huisgezin wordt opgenomen
of daar uitgaat, inwonende dienst- en
werkboden daaronder begrepen. Hij moet
bij die kennisgeving de noodige opgaven
yoor de inschrijving in de bevolkings
registers verstrekken.
Onverminderd deze bepalingen is een
ieder, door het Gemeentebestuur daartoe
opgeroepen, verplicht tot het doen der
opgaven, die vereischt worden om de
bevolkingsregisters in te vullen.
Overtreding dezer bepalingen wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste
veertión dagen of geldboete van ten
hoogste honderd gulden.
Tot voorkoming van moeielykheden
worden de ingezetenen ernstig aange
spoord hunne verplichtingen nauwgezet
na te komen.
Texel, den 28 September 1909.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Burgemeester,
J. S. DIJT, L.-B.
Do Secretaris, RUIBING.
16—23 October.
De terechtstelling van Ferrer of de ge
rechtelijke moord te Barcelona zooals ze
ook wordt genoemd, een speciaal Spaansche
aangelegenheid, is tot een internationaal
feit van beteekenis geworden. Kreeg dus
ook in ons land haar deel van de publieke
aandacht. Niet alleen dat in breede krin
gen ten onzent de ter dood breuging van
Ferrer afschuw heeft gewekt doch het heeft
ook aanleiding gegeven tot betreurens
waardige betoogingen in onze hoofdstad.
Betoogingen gericht tegen het Spaansche
consulaat, die echter gelukkig door de
politie beteugeld konden worden en mede
betoogingen tegen het Katholieke dagblad
„De Tijd," die helaas door vernieling werden
gevolgd.
Ieder verstandig mensch zal een dergelijk
wild optreden afkeuren, niet alleen omdat
het op niets moet uitloopen maar ook omdat
daardoor aan personen onrecht wordt ge
daan door hen aansprakelijk te stellen voor
daden van anderen. Ied6r die ernstig
overtuigd is dat de gronden waarop het
doodvonnis aan Ferrer werd voltrokken
niet voldoende waren, die gelooft dat hier
inderdaad van een gerechtelijke moord
gesproken moet worden, behoeft zich nog
niet zoo door zij r. verontwaardiging te laten
meeslepen, dat hij tot daden van geweld
overgaat. Wat evenwel reeds zoo dikwijls
het geval was gebeurde ook thans weer
ten onzent. Een aantal revolutionair aan
gelegde „vrijheidsmenschen"die blijkbaar
geen andere vrjjheid kennen dan de hunne
maakte van de gelegenheid gebruik een
relletje te verwekken. Wil men protesteeren
tegen bedreven onrecht, goed maar laat
men het dan doen op een wjjze die indruk
kan maken en die de weldenkende menschen
niet tegen de borst stuit doch aantrekt.
De zedelijke kracht die van een ernstig
overtuigend protest uitgaat wordt zoo vaak
door daden van geweld gebroken,
—o—o—o—
De afgeloopen week was weder arm aan
binnonlandsche gebeurtenissen van eenige
beteekenis. De Tweede Kamer is Dinsdag
weer aan het werk getogen, d. w. z. in het
openbaar. De bedoeling is enkele ont
werpen af te doen, daarna een paar dagen
met vacantie te gaan en dan het openbare
begrootingswerk te beginnen. De Kamer
is nogal op tijd met het afdeelingsonderzoek
van de Staatsbegrooting klaar gekomen.
Ze heeft vlugger dan ooit dat onderzoek
volbracht. Waarschijnlijk zal dit een gevolg
zjjn van de nieuwe werkwijze der Kamer,
waartoe zooals men weet nog door de oude
Kamer besloten werd.
In de afgeloopen week behandelde de
Kamer enkele kleine wetsontwerpen o. a.
betreffende de nieuwe soldjjregeling voor
de militairen beneden den officiersrang, de
nieuwe tractementsregeling voor de kom
miezen en klerken der posterijen, den ver-
'koop, fabricatie van absinth en de zeker
heidsstelling der gemeenteontvangers. Alle
ontwerpen werden aangenomen.
Donderdag was de zitting gedurende
eenige oogenblikken zeer rumoerig. Dat
was ter gelegenheid van de poging die de
heer Troelstra deed om de zaak Ferrer aan
de orde te stellen. Hij wenschtte dat de
Kamer een brief van rouwbeklag zou zenden
aan diens kinderen, doch de Kamer besloot
dit voorstel niet in behandeling te nemen.
Dat gaf nogal aanleiding tot een scheip
debat. Thans is de Kamer met vacantie
tot den 9 November a, s., wanneer de Ind.
begrooting aan de orde zal komen.
Van parlementair en politiek gebied is
er overigens weinig meer te vermeldon.
De „Kuyperkwestie" bleef nog steods
„actueel" doch gaf al weinig nieuws, be
halve dan dat er een nogal opgeschroefde
brochure verscheen onder den titel „Don
leider trouw" van de hand van Mr. do Wilde
een zoon van het bekendoanti-revolutionaire
raadslid in Den I-Iaag. Of Dr. Kuyper met
dio van Kuypervereering overvloeiende
brochure zoo heel blij zal wezen in deze
dagen staat nog te betwijfolen.
—o—o—o—
Czaar Nicolaas brengt een bezoek aan
Italië. Reeds vroeger werd het plan daartoe
medegedeeld, doch later weer tegengespro
ken. Het heette toen, dat de ongesteldheid
der Czaritza niet toeliet dat de reis onderno
men werd, doch van andere zijde werd ver
klaard dat de Czaar bang geworden was voor
de dreigementen der Italiaansche socialisten
die beloofd hadden den Czaar bij zijn komst
op Italiaanschen grond op een vijandige
.demonstratie te zullen onthalen.
Niettegenstaande de ziekte zijner gemalin
en de dreigende houding der socialisten is de
Keizer toch maar op reis getogen. En wat
wel opmerkelijk is, hij deed de heenreis nu
eens niet over zee, beschermd door een flot
tielje oorlogsschepen, doch over land. Een
lange reis, waarvoor groote veiligheidsmaat
regelen waren genomen en waarbij angstval
lig het Oostenrijksch-Hongaarsche gebied
werd vermeden.
Zooals te begrijpen is, wordt er over de
beteekenis van dit Czarenbezoek nog al ver
schillend geoordeeld. Maar waarover men
het vrijwel eens zal zijn, dat is de vraag of
het Czarenbezoek als een beleefdheidsvisite
dan wel als een politieke gebeurtenis van
eenig belang beschouwd moet worden. Stel
lig twijfelt niemand er aan dat er verschil
lende aangelegenheden van den laatsten tijd
behandeld zullen worden tusscben den heer-
scher aller Russen en den Koning van Italië.
Voornamelijk zal,waarschijnlijk de aandacht
gevestigd zijn op den Balkan, waar Rusland
en Italië al zoowat evenveel belangen hebben
en ten opzichte waarvan beiden maar al te
zeer een wantrouwenden blik naar Oosten
rijk slaan.
Welke gevolgen zal het Czarenbezoek voor
den Driebond hebben? Deze vraag wordt ook
gehoord, zonder dat daarop een definitief
antwoord te geven zal zijn. Zooals men weet
behoort Italië nog altijd met Oostenrijk-
Hongarije en Duitschland tot het Drievoudig
Verbond, doch de verhouding tusschen de
Donaumonarchie en Italië is in den laatsten
tijd alles behalve innig. Engeland dat met
Frankrijk en Rusland eveneens een verbond
vormt, maakte inzonderheid in de dagen der
Balkanverwikkelingen gebruik van de gele
genheid om Italië nog meer van zijn Oosten-
rjjkschen bondgenoot te vervreemden en
daardoor de kracht van het Drievoudig Ver
bond te verzwakken.
Dat noemt men „hoogere politiek".
Rusland heeft na Oostenrijks brutaal op
treden in de Balkandagen een broertje dood
aan dezen buurman. De lezer zal zich wel
herinneren, dat het in die critieke dagen eens
op het kantje van een gewapend conflict af
was. Vandaar dat de Czaar thans ook angst
vallig zün weg zoo gekozen heeft, dat hij
geen voet behoefde te zetten in het gebied
van Keizer Frans Jozef.
Oostenrijk en Duitschland hebben er na
tuurlijk belang bij dat aan het Drievoudig
Verbond zoo min mogelijk getornd wordt en
dat ze dan ook niet met welgevallen den
Czaar naar Italië zagen gaan, omdat de liefde
van Italië voor den Driebond toch al niet zoo
innig is, is alleszins te begrijpen.
—o—o—o—
Indertijd werd door ons uitvoerig melding
gemaakt van den strijd die er door het
Deensche volk gevoerd werd tegen minister
Christensen, den veel gesmaadden oud
minister president onder wiens oogen des
tijds Alberti zijn zwendel affaire wist uit
te voeren. Hem werd onlangs zooals men
weet de portefeuille der landsverdediging
toevertrouwd.
Intusschen, de vele protesten die in alle
deelen van het land en in alle kringen
der bevolking gehoord werden tegen het
aan het aan bewind blijven van Christensen
zijn niet zonder resultaat gebleven. Chris
tensen heeft het ministerieele bijltje er bij
neergelegd en de Koning heeft zijn ontslag
aanvrage aanvaard. Nu zou men denken
dat zjjn tegenstanders tevreden zouden zijn,
doch dat is geenszins het geval. Want
in de Kamerzitting van gister kwam het
tot een uitbarsting tegen de regeering en
werd een motie van wantrouwen tegen
haar aangenomen. Een kabinetscrisis is
dan ook zoo goed als zeker. Do Kamer
heeft stellig gedacht „Der Mo'nr hat sein
Sehuldigheit gethan, der Mohr kunn gehen,"
Het defensieplan is in orde en nu kan de
regeering wel weer ophoepelen.
De zaak Ferrer heeft schier in alle landen
van Europa beroering g6wekt. Demonstra
ties tegen de Spaansche consulaten hier en
daar, protestmeeting tegen de Spaansche
rechtsverkrachting, etc, ze waren aan de
orde van den dag. Ook in bijna alle par
lementen is getracht, met name door de
socialistische groepen, om bij wijze van
protest tegen Spanje, de terechtstelling van
Ferrer ter sprake te brengen, evenwel zel
den met eenig resultaat. De parlementen
houden zich buiten de Spaansche huishou
ding en wenschen aan officieele betoogingen
niet mede te doen.
In Spanje zelf schijnt de terechtstelling
van Ferrer niet zooveel beroering te hebben
gewekt als in het buitenland. Waarschijn
lijk is men daar met de bijzonderheden niet
zoo bekend als een gevolg van de strenge
censuur. Ook mogelijk is het dat ons de
juiste toestand in Spanje niet bekend is,
omdat de censuur niet meer doorlaat dan
ze geschikt acht.
In de Spaansche Kamer heeft het evenwel
gestormd. Dadelijk al na de opening in
het begin der afgeloopen week brak de
bom tegen de regeering los. Moret, de
leider der liberale partij deed de regeering
ernstige verwijten. Hij aarzelde zelfs niet
den ongelukkigen binnen- en buitenland-
schen toestand van het land te schrijven
op rekening van Maura en zijn kabinet en
eindigde met de sommatie dat Maura heen
zou gaan omdat hij het vertrouwen van het
land verbeurd en ook reeds verloren had.
Maura was fel in zijn verweer en beweerde
pertinent dat de regeering beslist niet zou
heengaan.
En toch is dit het geval geworden. De
minister van binnenlandsche Zaken hield
een redevoering waarin hij zoo tegen
Moret van leer trok, dat deze uit naam
der oppositiepartijen verklaarde met dezen
bewindsman niets meer te doen te willen
hebben. Daarvan is het gevolg geworden,
dat het Kabinet-Maura ontslag heeft ge
vraagd en verkregen. Een nieuw kabinet
is thans onder leiding van Moret opgetreden.
Of dit er evenwel in slagen zal den ver
warden toestand te verbeteren moet de tijd
nog leeren. De omstandigheden waaronder
het optreedt zijn zeer slecht ontevreden
heid in het geheele land een moeielijke
veldtocht in Marokko en weinige tegemoet
koming van het buitenland.
Spanje zal in den eersten tijd nog wel
dikwijls om onze aandacht komen vragen.
TEXEL, 27 OCTOBER 1909.
De Markt.
't Was een recht slordige marktdag
j.l. Maandag, onaangenaam weder. De
aanvoer van wolvee loopt ten einde, 't
scheen wel een restantje, ook wat de
kwaliteit betreft. De prijzen zullen er
dan ook wel naar geweest zijn, hoewel
er nog al veel kooplieden waren. Yan
rundvee was er goede aanvoer, doch de
handel was blijkbaar van niet veel
beteekenis.
Leger des Heils.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers
op de in dit nummer voorkomende
annonce, betreffende de Bisoscoopvoor-
stellingen van het Leger des Heils, op
Donderdag en Vrijdag a.s. te houden in
het Hotel Texel.
De voorstellingen met de Bioscoop in
de bijeenkomsten van het Leger des
Heils, hebben een goeden naam. Wanneer
nu het benoodigde voor een goed licht
effect deze keer in orde is, zal men op
bovengemelde avonden ook hier van die
voorstellingen kunnen proflteeren.
De komende avonden.
De lange avonden, we schreven zulks
reeds eerder, worden door velen benut
tot studie op verschillend gebied, doch
ook de gelegenheid tot uitspanning laat
zich niet wachten, nu we den wintertijd
tegemoet gaan.
TEXELSCHE COURANT
—o—o-o—
