N°„ 2306. Donderdag 4 November 1909. 238te Jaargang Nieuws- en Advertentieblad. Binnenland» J2clccfd verzoek. Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond Abonnementsprijs per 3 maanden. Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere landen met verhooging der porto's. Advertentiën vóór 10 uur op den dag der uitgave Prijs der Advertentién. Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct. Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Bukg op Texel. Van week tof week. 23—30 October. Het verslag van het behandelde in de afdeelingen der Tweede Kamer over de z.g. „lintjeskwestie" is in de afgeloopen week verschenen, 't Is een uitvoerig stuk, waar van we den inhoud hier niet kunnen op nemen. Toch willen we even melding maken van het resultaat dezer besprekin gen. Tenslotte werden aan de regeering de volgende inlichtingen gevraagd lo. Welke zijn de regels, welke bij het verleenen van decoraties van ingezetenen plegen gevolgd te worden? Van welke autoriteiten worden daarbij informaties ge vraagd Is bij de decoratie van den heer R. Lehmann de gebruikelijke weg gevolgd? Gaarne zou men de ter zake daarvan uit gebrachte ambtelijke adviezen aan de Kamer overgelegd zien. 2o. Welke regels gelden ten aanzien van de vraag, tot het ressort van welken Minister de voordracht tot toekenning eener decoratie behoort 3o. Komt het meer voor en acht de regeering het oorbaar, dat door een minister de weg wordt aangewezen, door het volgen waarvan iemand aanspraak zal kunnen maken op een ridderorde? 4o. Acht de Regeering het in overeen stemming met goede politieke zeden, dat een Minister geld aanneemt voor een partij kas en op de in de verklaringen van dr. Kuyper vermelde wjjze over Regeeringsaan- gelegenheden correspondentie voert met iemand, die geenerlei officieele positie bezit? 5o. In verband met de verklaring van dr. Kuyper, dat de heer E. A. Lehmann niet op eene lijst betreffende het verleenen van decoraties kon geplaatst zijn, omdat zoodanige lijst door het kabinet dat aftrad niet „gearresteerd" was, werd verder de vraag gesteld, of vóór dat aftreden eene voorloopige lijst werd opgemaakt en zoo ja, of de naam van genoemden persoon daarop voorkwam. Tot zoover de gevraagde inlichtingen waarop de regeering wel nader zal ant woorden. 't Is waarschijnlijk het begin van de openbare behandeling der „lintjes- kwestie" in ons Lagerhuis. —o—o—o— De legerkwestie heeft de drie laatste Belgische ministeries heel wat hoofdbrekens gekost en 't begint er op het oogenblik zeer naar te lijken, dat het huidige kabinet als slachtoffer van het militaire vraagstuk vallen zal. Er zijn n.l. onder de Kamermeerderheid twee partijen. De uiterste rechterzijde wenscht beslist het remplaqantenstelsel vast te houden wat minister Ilellebaut echter niet wil en waarin hij gesteund wordt door de meer vooruitstrevende groepen der rechterzijde. Nu had do minister-president naar h\j meende een regeling gevonden, dio beide partjjen zou kunnen bevredigen. In de kamerzitting van j.l. Zaterdag deelde hij mede op welke wjjze hij een compromis tot stand dacht te brengen, doch de uiter ste rechterzijde was lang niet voldaan. Zü meende dat minister Schollaert nog veel te voel de zijde van Hellebaut gekozen had, waarom zü dan ook weigorden op het accoord in te gaan. Als gevolg van een en ander zou naar luid der berichten minister Schollaert be sloten hebben binnenkort af to treden en waarschünlijk zou zijn voorbeeld door meer loden van hot kabinet gevolgd worden. Toch wonscht minister Schollaert nog corst af te wachten wat do rechterzijde voornemens is te doon. De uitspraak daaromtrent mag nog wel niet vandaag of morgen, maar toch binnen een niet al te langen tijd tegemoet worden gezien. Mogelijk dat het intusschen nog wel ge lukken zal de rechterzpde en de Regee ring met elkaar te verzoenen. Evenwel, dan zal de rechterzijde wel het loodje moeten leggen want Minister Schollaert verklaarde dezer dagen op een feestmaal tijd die te Leuven gehouden werd ter gelegenheid van de jubileumfeesten der Katholieke Regeering, eerder zijn porte feuille te zullen nederleggen dan de leger- wetten van zijn ambtgenoot van Oorlog in den steek te laten. We zullen het eens afwachten o—o—o— In Saksen en Baden heeft in de afge^ loopen week de verkiezing plaats gehad voor den Landdag. Met veel belangstelling werd den uitslag tegemoet gezien. In de eerste plaats omdat deze verkiezing plaats had in Saksen onder de bepalingen van een nieuw kiesstelsel en in d6 tweede plaats omdat verwacht werd dat de jongste belas tinghervorming niet zonder invloed zou zijn geweest op de kiezers. Voorheen gold in Saksen het drieklassen kiesreeht, dat een alles behalve ideale regeling moest heeten behalve dan voor de conservatieve partijen die er steeds door in de meerderheid konden blij ven. De bevolking kwam evenwel tegen het zeer willekeurige stelsel in verzet wat tengevolge had dat de regeering tot een nieuw stelsel besloot, mede om daardoor de bevolking tevreden te stellen en het van de sociaal democratie terug te houden. Er kwam een meervoudig kiesrecht. Ieder werd kiezer die den leeftijd van 25 jaar had bereikt, doch ieder kreeg niet denzelfden invloed. De meeste moesten zich met één stem tevreden stellen, zij die wat meer inkomen hadden kregen twee stemmen en naarmate de maatschappelijke welstand grooter was van den kiezer kreeg deze er nog één of twee bij. Vier stemmen was het grootste aantal dat iemand mocht uitbrengen. Onder het oude kiesstelsel was het in 1907 aan de bloc-partijen gelukt de soci alisten te verslaan, zoodat in den Landdag maar eén „roode" meer zitting had. De jongste verkiezing heeft hem echter flink gezelschap bezorgd, want er zijn reeds bij eerste stemming 16 sociaal-democraten ge kozen, terwijl in een groot aantal districten partijgenooten van dezen in herstemming komen en goede kansen hebben. Van de conservatieve candidaten werden er maar 14 gekozen, benevens 4 nationaal-liberalen. Het is met de heerschappij van de agrarisch conservatieve partüen in Saksen gedaan en een krasser verandering in d6 politieke constellatie is zelden voorgekomen. Is deze uitslag te wijten aan de nieuwe kiesregeling? Waarschijnlijk is dit niet. Het meervoudig kiesrecht is op zich zelf nog in het voordeel der conservatieven. Deze zouden onder normale omstandig heden ook veel meer succes gehad hebben. Doch de omstandigheden zyn thans verre van normaal, 't Blauw-zwarte Rijksdagblok heeft het land nieuwe belastingen bezorgd, die algemeen ontevredenheid hebben ge wekt. En de uitslag der verkiezing in Saksen en Baden kan als een klinkend ant woord beschouwd worden op de wetgeving op belasting gebied door de conservatieven met hulp van het centrum tot stand ge bracht. De uitslag is een afkeurend votum van het volk tegen het conservatisme gericht. Er ligt tevens een profetie in voor de tijd die komende is. De politiek der Pruisische jonkers heeft het volk in de armen van de sociaal-democratie ge dreven. Overal is de ontevredenheid groot in het rijk, iedtren dag herinneren de verhoogde prijzen van koffie, thee, tabak, sigaren enz. aan het werk van het con- serservatisme en de sociaal-democraten, die men de eer niet onthouden kan dat ze uitstekend in troebel water weten te visscben, kunnen met een verheugd hart den komenden tü'd tegemoet gaan. Hun succes is gewaarborgd. o—o—o— Het bezoek van den Czaar aan den Koning van Italië heeft plaats gehad. Na een lango reis over land, waarbij rousachtige veiligheidsmaatregelen waren genomen kwam „Vadertje" Zaterdagavond ter bestem der plaatse aan om met een drievoudige omarming door zijn Koninklijken Gastheer ontvangen te worden. Zooals gebruikelijk is bij dergelijke vorstensamenkomsten was er ook voor een feestmaal gezorgd waarbij de noodige toespraken werden gehouden. Eerst sprak de Koning van Italië vriende lijke woorden tot zijn gast en daarna voerde de Czaar op dezelfde wijze en in denzelfden vriendelijken toon het woord, waarna er op elkanders welzijn, vriendschap etcetera eenige glazen geledigd werden. De groote bladen hebben over een en ander uitvoerige verslagen gebracht. Waar over ze evenwel enkel gissingen konden maken, dat was over hetgeen er door de beide vorsten met hun ministers binnen kamers besproken werd. Want dat er door hen verschillende zaken behandeld zijn staat wel vast. In officieele kringen wordt met nadruk beweerd, dat in de ontmoeting niets anders moet worden gezien dan een toenadering tusschen twee volkeren, die gelijke belangen hebben en beide den status quo en den Europeeschen vrede wenschen te handhaven. Dit bezoek zou volstrekt niets veranderen aan den Driebond 6n allerminst ligt aan deze ontmoeting ten grondslag den wensch om een tegenwicht tegen het Drievoudig verbond te scheppen. Men heeft echter al wel geleerd door de ervaring op dergelijke officieele beschou wingen niet al te veel te steunen. En zoo vinden deze thans ook niet allerwege geloof. Dat de Czaar veel goeds in den zin heeft wil men in Oostenrijk alvast niet gelooven gezien het feit dat deze zijn reisroute zóó koos dat hij geen voet op Oostenrijksch gebied behoefde te zetten. Er zal nog wel heel wat over dit vorsten- bezoek gepraat en geschreven worden, zonder dat er over de bedoelingen ook maar iets zekers te zeggen valt. Mogelijk dat het later wel blijkt wat het eigenlijke doel' is geweest. —o—o—o— Zooals we reeds vroeger mededeelden regeert in Griekenland feitelijk de militaire bond, nadat het ministerie Rhallés voor de bedreigingen der sabeldragers op den loop is gegaan. In de voorbije week nu zijn ook de zeeofficieren zich beginnen te roeren. Ze stelden aan de regeering een aantal eischen zonden een ultimatum en de regeering deed op staanden voet toezegging aan huD wenschen tegemoet te komen. Een der marine officieren evenwel die schijnbaar het succes der laatste dagen naar het hoofd is geslagen en vlaste op baantje van minister van marine ging met een aantal torpedobooten op Salamis af en bezette het arsenaal. Hij zond ook een ultimatum maar dat ging de regeering dan toch te ver. De oproerkraaier die lang niet de sympathie zijner mede officieren had, werd gesommeerd zich te onderwerpen. Inplaats van dit te doen voerde hij een heusch gevecht met de regeeringstroepen, waarin hij evenwel het onderspit moest delven. Naar luid der Jaatste berichten is de avonturier gevangen genomen, —o—o—o— Japan is in de afgeloopen week in rouw gestort. Een zijner grootste mannen is in Charbin door de hand van een sluipmoor denaar gevallen. We bedoelen graaf Ito die zich van een armen dorpsjongen wist te ontwikkelen tot een staatsman van uit nemendheid, wiens naam genoemd wordt onder die der beste zonen des lands. Graaf Ito is gevallen als een offer van de taak, die hij zich ten plicht gesteld hadzijn vaderland groot te maken. Maar ook als een zoenoffer voor de zonden die Japan ten opzichte van het vordrukte en gekluisterde Korea bedreef. Japan heeft Korea tot een wingewest vernederd en zijn ijzeren vuist rust zwaar op de verarmde bevolking. Af en toe slaat de vlam dei- haat die er laait in het hart der Koreanen naar buiten een opstand breekt uit, doch met geen ander gevolg dan dat de overheerscher Japan bloedige wraak neemt, de hand die opgeheven wordt_ tegon zijn „gezag" afkapt, de stem die zich verheft tegen zijn tyrannie versmoort in bloed. Graaf Ito,"de Bismarck van het Japansche rijk was nu twee jaren lang resident- generaal, stadhouder van Korea en al kan het niet ontkend worden dat hij minder wreed, minder onrechtvaardig was dan die vóór hem den Japanschen geesel zweepten over den Koreanen, toch huldigde ook hij het stelsel „onderwerpen of sterven" en was ook tegen hem de haat der onderdrukten groot. Hij heeft zijn taak niet kunnen volbren gen. Een Koreaan schoot hem bij zijn aankomst te Charbin dood. De moordenaar werd gegrepen, en zal wel zijn fanatieke daad met den dood moeten betalen. En Japan zal aan Korea een nieuwen generaal-resident zenden die de zaak op den ouden voet zal voortzetten. Japan heeft een zijner grootste staats lieden verloren en Korea heeft er niet bij gewonnen. Mogelijk dat de vuist des heerschers nog zwaarder op het Koreaan- sche volk zal neerkomen dan reeds het geval was. Tenzij de Japansche regeering de wijze spreuk van den Prediker mocht leeren begrijpen dat gerechtigheid een volk verhoogt en de zonde ook de zonde der tyrannie en verdrukking een schandvlek der natie is. Maarwe hebben daarop weinig hoop. Inzonderheid als we letten op hetgeen onze „Christelijke" staten op het gebied van Koloniaal bezit te aan schouwen geven. TEXEL, 3 NOVEMBER 1909. Zondagavond in Hotel Texel. Het auditorium op Zondagavond in het „Hotel Texel," bij de voordrachtenavond door den heer Groen, van Alkmaar, ge geven, bestond voor het overgroote deel uit jongelui, voor wien de ernst en de zorg van het leven nog niet zoo zwaar wichtig zijn. De declemator hield daar gewis rekening mede, want zijn voor drachten waren zoodanig, dat ze meer malen tot gullen lach aanleiding gaven. Dat de bezoekers zich dus goed hebben geamuseerd is uit het bovenstaande wel afteleiden. Voor den heer G. is zulks zeker groote voldoening. Na afloop maakten de danslustigen gebruik van de gelegenheid om een dansje te maken, wat van een gezelschap als hier bijeen was, was te verwachten. Velen toch gaan heen om een dansje te maken en een vroolijke avond te hebben. Het zij hun gegund als 'tin goede ge zindheid gaat. Rederijkerskamer d. I. De Rederijkerskamer „Uitspanning door Inspanning" alhier, denkt in de tweede helft van deze maand weder voor het voetlicht te komen, naar ons wordt medegedeeld. Zulks doet ons genoegen, want de vrees was reeds eenigszins ontstaan dat door het heengaan van enkele werkende leden het voor de aanblijvende leden wat moeielijk zou zijn geworden een uitvoe ringsavond te organiseeren zooals wij dat vau de Kamer gewoon zijn. Of eene aanwinst van nieuwe krachten wellicht der Kamer mocht ten deel vallen, is ons niet bekend, doch indachtig aan de mooie avonden welke U. d. I. in het vorig winterseizoen hare kunstlie vende leden bereidde, verheugen we er ons over dat dit genoegen ook weder in den komenden winter ons te wachten staat. Met enkele dagen zullen de donateurs- kaarten weder worden aangeboden, naar zich verluidt; wij wenschen dat meer deren nog dau vroeger van hunne belang stelling zullen doen blijken, door zich als donateur te laten inschrijven. U. d. I. is die belangstelling ten volle waardig, want hetgeen zij geeft, is leer zaam en goed en de leden kwijten zich op uitnemende wijze van hunne op zich genomen taak. TEXELSCHE COURANT. Aangezien de ueranderde dienst der posterij (iwinterdienst) het menschelijk doet zijn om uoor onze abonnee's buiten Texel de Courant 's middags te 1 uur op den dag der uitgaue ter post te bezorgen, uerzoeken wij aduerteerders beleefd hunne aduerten- tien zoo uroeg mogelijk, liefst daags te uoren, aan ons bureau te bezorgen. Onze corr. op de dorpen gelieue hieruan teuens nota te nemen. Pe Uitg.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1909 | | pagina 1