N°. 2316.
Donderdag 9 December 1909.
23ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per S maanden
Voor he Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Bukg op Texel.
Voorbereidend Militair Onderricht.
Onderzoek ter verkrijging van een bewijs
van voorgeoefendbeid.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat in het tijdvak van en met 5 tot en met
16 Januari a.s. ten overstaan van eene
Militaire Commissie, een onderzoek zal
plaats hebben ter verkrijging van een bewijs
van voorgeoefendheid.
Aan dat onderzoek mogen deelnemen
1». de lotelingen, die in aanmerking
komen om in het volgend jaar bij de
militie te worden ingelijfd
2". de tot korte oefeniDg ingelijfde lote
lingen in het genot van uitstel van eerste
oefening, die hun vroeger verkregen bewijs
van voorgeoelendheid wenschen opnieuw
te verwerven, teneinde daardoor aanspraak
te verkrijgen op verlenging va*n dit uitstel, en
3°. de lotelingen, die het vereischte
militair getuigschrilt wenschen te ver
werven om een verbintenis te kunnen
aangaan bij het Reservekader der Infanterie
der Vesting-Artillerie of der Genie.
De lotelingen, hiervoren onder 1° genoemd
kunnen bij het onderzoek drieërlei bewijzen
van voorgeoefendheid behalen te weten:
het bewijs van militaire bekwaamheid
het bewijs van lichamelijke geoefendheid
of het bewijs van militaire bekwaamheid
en lichamelijk geoefendheid.
Bedoelde lotelingen, dieeen dezer bewijzen
hebben verworveD, worden op hunne aan
vrage ingelijfd bij het korps en geplaatst
in het garnizoen hunner keuze, voorzoover
zij daartoe geschikt zijn eD dit met de
belangen van den dienst is overeen te
brengen. Bezitters van het in de derde plaats
genoemde bewijs hebben daarbij den voor
rang boven hen, die een der beide eerst-
vermelde bewijzen verwierven. De houders
van het in de derde plaats genoemde bewijs
hebben daarenboven aanspraak om vóór
anderen in aanmerking te komen voor
inlijving tot korte oefening (vier maanden.)
Alleen de bewijzen van voorgeoefendheid
die in Januari a.s. zullen worden behaald,
geven bij de inlijving in het volgend jaar
aanspraak op vermelde voorrechten, alle
vroegere verkregen bewijzen zijn alsdan
van onwaarde.
De lotelingen, hiervoren onder 2° genoemd,
kunnen bij dat onderzoek alleen verwerven
het bewijs van militaire bekwaamheid en
lichamelijke geoefendheid; dit bewijs moet
door ben bij de aanvrage om verlenging van
uitstel van eerste oefening worden over
gelegd.
Zij, die in deze Gemeente woonachtig zijn
of verblijf houden en aan bot onderzoek, het
welk zal plaats hebben te Helder in de maand
januari a.s., wenschen deel te nomen, moe
ten zich vóór 10 Decern boras, ter Seoretarie
der Gemeente aanmelden. Bij de aanmel
ding moet door hen, die bij do oefeningen tot
verhooging van 's lands weerbaarheid oen
"schietbowijs" hebben verkregen, dit bewijs
worden overgelegd.
Dag en uur waarop, zoomede de localiteit
waar het onderzoek zal plaats hebben,zullen
op een der laatste twee dagen van hot jaar
bij publicatie ter algemoone kennis worden
gebracht.
Texel, den 1 December 1909.
De Burgemeester voornoemd,
BIDDING!!.
Stremming Passage.
De Burgemeester van Texel brengt ter
algemeeno kennis, dat do passage mot
beladen wageDs langs don „Westerweg"
door Waal en Burg, van Burger-Nieuwland
tot ded Ruigedyk van Maandag 6 Decem
ber 1909 tot nadoro aankondiging gestremd
zal zijn.
Do Burgemeester vnd.,
HIDDINGH.
Texel, 3 Doe. 1909.
AANGIFTE VOOR DE
B E V OLKINGSRKCIST E R S.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel
Overwegende, dat het van groot belang
is, dat de bevolkingsregisters nauwkeurig
worden bijgehouden en de krachtige me
dewerking van de ingezetenen hiertoe
een eerste vereischte is
Herinneren aan de volgende bepalingen
van het Koninklijk besluit van 27 Juli
1887 (Staatsbl. No. 141,) regelende de
verplichting tot het doen van aangifte
voor de bevolkingsregisters.
Zij, die hunne woonplaats naar eene
andere gemeente overbrengen, moeten
hiervan kenDis geven ter Secretarie d9r
gemeente, die zij verlaten en waar zij
ingeschreven zijn, met opgaaf der ge
meente, waar zij zich vestigen. Het
ontvangen getuigschrift van woonplaats
verandering moeten zij uiterlijk binnen
eene maand na hunne aankomst in de
nieuwe gemeente ter Secretarie dier Ge
meente bezorgen.
Elk hoofd van een huisgezin moet
uiterlijk binnen ééne maand ter Gemeen
te-Secretarie kennis geven van ieder lid
dat in het huisgezin wordt opgenomen
of daar uitgaat, inwonende dienst- en
werkboden daaronder begrepen. Hij moet
bij dio kennisgeving de noodige opgaven
voor de inschrijving in de bevolkings
registers verstrekken.
Onverminderd deze bepalingen is een
ieder, door het Gemeentebestuur daartoe
opgeroepen, verplicht tot het doen der
opgaven, die vereischt worden om de
bevolkingsregisters in te vullen.
Overtreding dezer bepalingen wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste
veertién dagen of geldboete van ten
hoogste honderd gulden.
Tot voorkoming van moeielijkheden
worden de ingezetenen ernstig aange
spoord hunne verplichtingen nauwgezet
na te komen.
Texel, den 28 September 1909.
Burgem. en Weth. voornoemd,
De Burgemeester,
J. S. DIJT, L-B.
De Secretaris, RUIBING.
27 Nov.—4 Dee.
Ons Lagerhuis heeft weer een drukke
week achter den rug. De begrootingsarbeid
vordert veel van de krachten onzer afge
vaardigden, ook in de openbare zittingen
niettegenstaande het nieuwe reglement van
orde dat een beperking der debatten be
oogde, door een betere voorbereiding in de
afdeelingen. Vooral de lange besprekingen
bij Hoofdstuk I (Binnenlandsche Zaken)
waarbij de „Lintjeskwestie" het leeuwen
aandeel vroeg, heeft de kamer lang bezig
gehouden zoodat ze bij het vorig jaar om
dezen tijd met haar werk al een eind
achter is en hard zal moeten werken om
tegen het Kerstrecès op tijd klaar te komen.
Hoofdzakelijk heeft de Kamer zich in de
afgeloopen week bezig gehouden met de
Justitiebegrooting en die van Buitenland
en Marine. Zeer belangrijk waren dealge-
meene beschouwingen evenwel niet. Wat
de Justitiebegrooting aangaat leek ons al
hel belangrijkste de verklaring van den
minister over de eedskwestie, waaruit bleek
dat deze bewindsman niet afkeerig is van
een zoodanige wijziging, dat zij die werke
lijk gemoedsbezwaren hebben tegen bet
afleggen van don eed, daarvan vrijgesteld
kunnen worden.
Bij de behandeling van de begrooting
voor Buitenlandsche Zaken had minister
de Marees van Swinderen de gelegenheid
de beweringen omtrent het bestaan van
een geheim dossier omtrent de ontslag
kwestie van den gezant bij hot Zweedscho
hof, den heer van Heeckoren Van Keil,
beslist te logenstraffen. Ook de mededee-
lingen in do bladon ovor de oorzaak van
het ontslag weerlegde de minister door te
verklaren dat de heer Van Heeckeren Van
Keil om gezondheidsredenen ontslag had
gevraagd en verkregen.
De laatste dagen der week waren groo-
tendeels gewijd aan de behandeling der
Marinebegrooting Minister Wentholt had
evenwel geen moeilijke taak, omdat de
eigenlijke critiek alleen van de principieele
marinetegenstanders, de sociaal-democraten,
kwam. De afgevaardigde dezer partij spaarde
de minister geenszins, doch overigens was
de critiek nogal welwillend.
Een paar belangrijke verklaringen die
in de Kamer werden afgelegd moeten we
tenslotte nog vermelden. Allereerst dan de
mededeeling van den voorzitter dat minister
Kolkman waarschijnlijk er toe zal overgaan
om de voorgestelde verhooging van het
tarief met 30 pCt. terug te nemen. Dez6
verhooging ondervond in de Kamer nogal
wat tegenstand, ook van de rechterzijde
inzonderheid omdac het tarief dat van
1862 dateert en daarom niet meer met den
werkelijken toestand van onze tegenwoor
dige handel en nijverheid in overeenstem
ming is, bij een verhooging met 30 pCt.
ook 30 pCt. onrechtvaardiger en slechter
zou worden als het reeds is.
En dan nog rest ons te vermelden, dat
de Sociaal-Democratische fractie in de
Kamer een voorstel aangekondigd heeft om
een enquête in te stellen inzake de „Lint
jeskwestie". De heer Dr. Kuyper zelf moet
voornemens zijn zijn zaak te stellen in de
handen van een raad van eer, doch de sociaal
democraten geven de voorkeur aan een.
parlementaire enquête, 't Zal wel te bezien
staan, dat ze hun zin krijgen, doch in ieder
geval staan in de Kamer over de zaak in
kwestie nog warme discussie tes wachten,
—o—o—o—
In Duitschland is thans ook weder de
parlementaire arbeid hervat. Dinsdag had
de opening van den Rijksdag plaats in
de witte zaal van het koninklijk slot te
Berlijn nadat eerst de gebruikelijk kerke
lijke plechtigheden verricht waren. Vol
gens de traditie toch worden vóór de
Rijksdagopening godsdienstoefeningen ge
houden. Zoo kwamen om 11 uur 's morgens
de evangelische Rijksdagleden samen in
de Dom, terwijl om half twaalf de katho
lieke leden in de Hedwichskerk samen
kwamen. De godsdienstoefeningen in beide
berkgebouwen duurden niet lang, want om
12 uur kwamen de „Abgeordneten" samen
in de Witte zaal om de Troonrede aan te
hooren waarmede de Keizer de nieuwe
zitting opende.
De Duitsche bladen hadden zich in de
laatste dagen inzonderheid bezig gehouden
met de vraag, wat de Troonrede nu eigenlijk
wel zou brengen. Over 't algemeen was
de verwachting niet hoog gespannen en
geen wonder, want het regeeringsbloc is
zooals men weet uit den laatsten finnn-
cieelen strijd zeer geteisterd te voorschijn
getreden. Feitelijk bestaat er voor do
regeeiing geen meerderheid meer. Zoo
kouden dus ook de verwachtingen niet
hoog gespannen zijn, omdat een regeering
zonder meerderheid moeilijk met ingrijpende
voorstellen kan komen.
Inderdaad heeft de troonrede dan ook
weinig bijzonders gebracht en over het
eigenlijke bedoelen der regeering inzake
het vragen van steun aan de een of andere
partjj valt nog weinig te zeggen. De tijd
zal het moeten leeren of nog weer gepoogd
zal worden het aan scherven geslagen
Bulowbloc weer aaneen te lijmen, dan wel
of de regeering met het conservatief-cleri-
cale verbond „door dik en dun" zal gaan.
—o—o—o—
Het bekende Duitsche spotblad „Lustige
Bii.ltter" had eenige dagen geleden na de
sociaal-democratische overwinningen in
Saksen een prent waarop „Sozi de rood-
verver" uitgeteekend was bezig zijnde het
Saksische wapen op te frisschen met dikko
klodders roode verf. Hetzelfde zou „Sozi"
thans ook kunnen doen in het Rijksdag
district Ilalle waar de sociaal-democraten in
de afgeloopen W6ek eveneens een flinke over
winning bij do stembus behaalden. Het distr.
was in 1907 door hen verloren maar werd nu
met een groote meerderheid herwonnen.
Hun candidaat kwam in herstemming met
een liberaal, die door alle partijen der
linkerzijde door de nationaal-iiberalen en
conservatieven gesteund werd. Konden
deze aanhangers van het Bulow-bloc in
1907 den sociaal-democraat wippen met
een meerderheid van 4000 stemmen, thans
bleef hun candidaat bij den socialist maar
even 5000 achter.
Oorzaak? De mooie nieuwe belastingen
van het conservatief-clericale bloc.
o o—o
De nacht van Dinsdag 30 November is
voor Engeland geworden een van historische
beteekenis, omdat daarin de gevreesde be
slissing genomenis op de bekende motie van
lord Lansdowne. Zooals de lezer weet,
hield die motie de verklaring in, dat het
Hoogerhuis zich niet gerechtigd achtte, de
door het Lagerhuis aangenomen begrooting
goed te keuren, voordat het Engelsche
volk daarover gehoord was, een verklaring
die in haar gevolgen feitelijk dezelfde be
teekenis had, als een verwerping van de
begrooting. Lang en breed is over de
motie in het Hoogerhuis gedebatteerd. Al
de kopstukken der verschillende partijen
hebben er het woord over gevoerd. Toch
stond het lot der motie vooraf reeds vrijwel
vast voor ieder, die den conservatieven
geest van het Hoogerhuis kent. Ernstige
waarschuwingen zijn evenwel genoeg ge
hoord in het Huis, waarschuwingen van
invloedrijke peers, w. o. van lord Rosebery
en lord Cromer. De hoop herleefde daardoor
in het hart der Regeeringsvrienden, dat
het Huis ten slotte toch nog zich bij de
begrooting zou neerleggen.
Het heeft evenwel niet zoo mogen zijn,
want Dinsdagnacht is met een verplette
rende meerderheid van 350 tegen 75 stem
men de motie van lord Landsdowne aan
genomen en dus feitelijk de begrooting
verworpen.
Het eerste gevolg van deze daad is
geweest dat het parlement verdaagd is en
de algemeene verkiezingen aangekondigd
zijn. Het Engelsche volk zal nu het oordeel
hebben over de daad die zoo groote beroe
ring in het politieke leven aan de overzijde
der Noordzee heeft gebracht.
—o—o—o—
Zooals de lezers zich herinneren is de
Deensche oud-minister Christensen van het
politieke tooneel verdwenen. De talrijke
protesten die in geheel het land ingebracht
werden tegen zijn aanblijven als minister
bleven niet zonder resultaat. Christensen
stelde zijn portefeuille ter beschikking van
den Koning. Zijn vijanden waren daarmede
evenwel nog niet tevreden en door het
Folkething werd een commissie benoemd,
dat een onderzoek moest instellen naar de
bedriegerijen door den gewezen minister
Alberti destijds gepleegd en de verantwoor
delijkheid die de heer Christensen daarvoor
moest wordon aangerekend. Die commissie
heeft thans een rapport ingediend dat niet
gunstig is voor Christensen en diens collega
Berg. Naar aanleiding daarvan besloot de
Folkething dan ook een aanklacht in te
dienen tegen beide oud-ministers wegens
overschrijding hunner ambtsbevoegdheid.
Beide zullen nu voor het Staatsgerechtshof
terecht moeten staan.
—o—o—o—
We hebb.en onlangs reeds eenige keeren
melding kunnen maken van de ongezonde
politieken toestand die tegenwoordig in
Griekenland heerscht. De afgeloopen week
gaf opnieuw een frappant staaltje daarvan
mede te deelen, dat opnieuw doet zien hoe
feitelijk de militaire bond het roer van
Staat in handen heeft.
In het parlement werd een wetsontwerp
behandeld om den leeftijdsgrens te bepalen
voor den actieven dienst der officieren. De
Kamer mocht natuurlijk niet aan het ver
werpen van het ontwerp denken omdat de
militaire bond het eenvoudig zelf opge
maakt en de aanneming ervan bevolen had.
Verwerping zou derhalve heel wat onaan
genaamheden na zich kunnen sleepen.
Daaraan dacht de Kamer dan ook niet,
doch een der leden, die er blijkbaar al een
bijzondere zienswijze op nahoudt over
wettelijke voorschriften wilde in het ont
werp de bepaling opnemen dat generaal
Smolenski een der populairste en bekwaam
ste officieren van het leger niet onder
het bereik der wet zou vallen. De Minister
van Oorloir, die een dergelijke uitzondering
formeel niet in den haak vond, kon met
het voorstel geen genoegen nemen. En
TEXELSCHE COURANT.