m 2326,
Donderdag 13 Januari 1910.
23ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
van m naar Texel.
Binnenland,
BOOT- EN SPOORDIENST
Van week tof week.
öit blad verschijnt Woensdag-- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor de Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 10 nnr op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGE VELD DE EOOIJ, Parkstraat, Bueg op Texel.
aansluiting gevende
BOOT van TEXEL
Dagelijks 6,-; 8,-; 11,-; 2,50;
TREIN van HELDER:
7,51; 9,18; 12,33; 4,20; 7,32
Aankomst Trein Helder. Vertrek Boot.
TREIN te BEL DER
8,47*; 11,40; 3,11;
Zondags 9,50.
BOOT van HELDER:
Dagelijks 7,15; 9,30; 12,15; 4,15;
Zondags 7,15; 1020; 12,15; 4,15
Men lette er wel op dat de met
een aangeteekende treinen des Zondags
niet rijden.
Yoor de uren van de boot geldt de
gewone tijd, evenzoo voor die der treinen;
Men raadplege verder de door ons
verstrekte Boot- en Spoordienst, gratis
aan ons bureau verkrijgbaar.
1 S Jan.
Sedert we ons vorig weekoverzicht schre
ven heeft het nieuwe jaar zijn intrede
gedaan, hebben we zooals gebruikelijk is
weder even in diep gepeins over het voor
bije gebeuren stilgestaan op ons levenspad
om daarna weder door den meedoogen-
loozen tijd voortgejaagd te worden het ver
borgen komende tegemoet. Van alle zijden
hebben we ze ook weder tot ons hooren
komen de vele en goede wenschen, die we
elkander wederkeerig bij iedere jaarwisse
ling brengen en al moge daarin ook veel
vormendienst zijn, toch heefL menigeen de
warme belangstelling en vriendschap ge
voeld, die in zoo menige gelukwensch tot
hem kwam.
Maar de altijd voorschrydende tijd laat
niemand de gelegenheid lang over alles
na te denken en zoo is ook het oogenblik
van terugzien op het jaar dat achterligt
voor ons weder reeds een week voorbij en
vangt als opnieuw de arbeid van uw over
zichtschrijver aan om het belangrijkste
nieuws uit deze eerste dagen van het
nieuwe jaar onder de aandacht van de
lezers van dit blad te brengen.
Van belangrijke gebeurtenissen valt even
wel nog geen melding te maken, voorna
melijk als een gevolg van het feit dat met
de Kerstdagen in ons land en elders het
politieke en partementaire leven voor eenige
dagen verpoozing zocht. Zooals onze lezers
bekend is gingen onze beide Kamers kort
na Kerstmis met eenige dagen vacantie
en zou er dan ook geen enkel politiek en
parlementair nieuwtje te vermelden wezen
als er in het discrict Wijk by Duurstede
geen Kamerverkiezing had plaats gehad
dezer dagen.
Zooals te verwachten was is de candidaat
der rechterzijde, de katholieke Baron de
Wyckerslooth gekozen, doch zijn stemmen-
meorderheid was niet zoo belangrijk als
dat het geval was by vorige verkiezingen
toen de strijd ging tusschen een liberaal
en anti-revolutionair. Baron de Wijcker-
slooth kreeg van de 6668 geldige stemmen
cr 3683 terwijl de candidaat der linkerzyde,
Mr. Dresselhuis er 3005 stemmen verkreeg.
Bij de Juni verkiezingen verkreeg do heer
do Ridder van de 6054 stemmen niet
minder dan 4409 tegen Mr. Tideman de
liberale candidaat 1403. Een vrij groot
verschil dus nogal. Enkele katholieke
bladen waren over de uitslag der laatste
verkiezing dan ook niet geheel en al
tevreden en de „Tijd" liet zich zelfs vrij
scherp tegen de anti-revolutionaire en chr.
historischen kiezers in het district uit.
Het aarzelde zelfs niet te verklaren dat het
met den besten wil van de wereld, niet
de gedachten van zich af kon zetten/ dat
de bondgenooten der katholieken „zich bij
deze verkiezing minder door het zuivere
beginsel en oprecht? trouw dan door een
onbewust anti-papisme en een soort re
vanche-idee lieten lijden," al had het blad
dan ook gaarne hulde over voor de
leiders der anti-rev. en chr, historischen
en hun bladen, „die deden wat ze konden
om hun geestverwanten van gezondere en
betere politieke beginselen te doordringen.
't Voornaamste is evenwel dat de candi
daat der katholieken gekozen is en deze
zullen de kleine teleurstelling wel spoedig
vergeten zijn nu ze hun doel bereikt hebben.
o—o o—
Te Hamburg had in de afgeloopen week
het 9e Zionisten-congres plaats, welk feit
ons aanleiding geeft onze lezers over het
„Zionisme" dat uit den lateren tijd dateert
ook in ons land bezig is zich onder de
Joden een plaats te veroveren en dat gezien
zijn snelle ontwikkeling alleszins ook de
aandacht van niet-Israëlieten, die zich
rekenschap geven van de verschillende
openbaringen van onzen tijd, verdient.
Over het thans gehouden congres zullen
we niet in bijzonderheden treden, doch we
wenschen ons alleen te bepalen tot de
vraag wat het Zionisme wil en hoe het
werkt.
Zooals de lezer wellicht weet zijn er
tegenwoordig ongeveer 11 miljoen joden,
waarvan zich alleen in Rusland 5 miljoen
bevinden. In Galicië en Rumenië zijn er
U/a miljoen en de overige leven verspreid
over geheel westelijk Europa, terwijl ook
in Amerika zich een klein miljoen bevinden.
Zooals bekend, is de geschiedenis van
het Jodendom over de laatste eeuwen er
eene van vervolging en verdrukking. Ver
dreef reeds in de 15e en 16e eeuw de
Duitscher de joden uit zijn land, thans doet
het de Rus op zijn beurt. Niet in de eerste
plaats door bloedige vervolgingen en z.g.
„progroms" doch inzonderheid door een
stelsel van dwangmaatregelen. Het gevolg
daarvan is geweest de sterke toeneming
der immigratie in de laatste jaren. De
eigenlijke actie in Rusland tegen de joden
begon in 1880 en vanaf dat jaar tot 1894
verlieten 200000 joden het land om in den
vreemde een veilig verblijf te zoeken. In
1894 emigreerden cr 7400, doch het aantal
steeg met ieder jaar, zoodat in 1897 niet
minder dan 184000 Israëlieten den Rus-
sischen bodem verlieten, waarvan het mee-
rendeel naar Amerika toog. Maar de nieuwe
wereld kan niet alle joden van elders ont
vangen en het wil dit ook niet zooals in
den laatsten tijd wel te merken was en
het besef werd geboren onder de joden dat
er iets gedaan moest worden om het immi
gratie vraagstuk tot oplossing te brengen.
Toen stond een jaar of tien geleden een
zekere Dr. I-Ierzl op die den blik wendde naar
den Orient en zijn plannen ontvouwde
om de joden terug te breDgen naar het
land hunner vaderen, naar Palestina. Het
joodsche ras dat onder alle volkeren haar
zelfstandigheid wist to bewaren door al die
eeuwen van verstrooiing heen moest weer
tot één volk vergaderd worden, mocht niet
verloren gaan onder andere rassen, aldus
werd gelceraard. Naar Palestina werd de
blik gericht, omdat het een land is dat
thans economisch laag staat en juist daar
om geschikt voor het Joodsche ras dat in
economisch hoog staande landen er nooit
bovenuit is kunnen komen. Bovendien
omdat Palestina reeds een vrij groote
joodsche bevolking heeft en tevens omdat
het „joodsche Zion" het land is dat de
vaderen 20 eeuwen geleden hebben ver
laten en waarop geslacht na geslacht ge
hoopt heeft.
Het Zionisme dat met recht genoemd
kan worden het streven om het Jodendom
zijn eenheid te doen beseffen en het weder
tot één volk bijeen te brengen, vindt ook
in ons land steun en er wordt in de laatste
jaren heel wat propaganda voor gemaakt.
Maar ook tegenstand vindt het in de Jood
sche kringen zelve, zoodat het in sommige
gemeenten tot strijd aanleiding heeft ge
geven.
Ofschoon we over het congres te Hamburg
gehouden niet in bijzonderheden willen
tredeD, dienen we toch even te vermelden
dat na de veranderingen die in Turkije op
staatkundig gebied hebben plaats gegrepen,
waardoor de Jong Turken het roer in handen
kregen Turkije is suserein over Pales
tina het congres van meening was dat
het oogenblik om het feitelijke colonisatie
werk in het land der vaderen aan te van
gen, aangebroken mag beschouwd worden.
Een fonds van 100000 Mark voor eerste
grond aankoop etc. werd dan ook toege
staan. Uit de gevoerde debatten bleek dan
ook, dat het zwaartepunt der Zionistische
beweging voor de naaste jaren zal liggen
in practische grondkolonisatie in Palestina.
o—o o
We hebben in langen tijd geen melding
gemaakt van de politieke gebeurtenissen
uit Hongarije, eenvoudig omdat er zoo goed
als geen nieuws te vermelden viel én de
Kabinetscrisis nog maar altijd onopgelost
bleef trots al de pogingen die aangewend
werden om haar oplossing te brengen.
Thans evenwel is men er zoo ver gevorderd,
dat er een nieuw Kabinet geformeerd is
kunnen worden. De Koning deed daartoe
de opdracht aan Dr. Von Lukacz, die door
Von Wekerle aanbevolen was, vroeger tot
de oud-liberale partij behoorde, maar sedert
deze ter ziele ging, bij geen partij was
aangesloten. Hem is het gelukt met de
leiders der verschillende partijen in zooverre
eens te worden, dat het hem mogelijk werd
een Kabinet te formeeren. Uit den aard
der zaak kan het slechts een „Cabinet d'af
faires" zijn, doch daarvoor is er voldoende
werk aan den winkel. Indi n ue oppositie
partijen in het parlement Huis van afge
vaardigden nu maar een beetje meeschip-
peren wil, bestaat de mogelijkheid dat de
parlementaire arbeid weder hervat kan
worden. Doch of dit wel het geval zal zijn
staat nog te bezien. Ons lijkt de taak van
Von Lukacz eene die verre van gemakkelijk
is.
—o—o—o—
Ook Griekenland kwam in de laatste
dagen weder onze aandacht vragen, door
het biuske optreden van den Militairen
Bond, die zooals men weet, er de lakens
uitdeelt. De sabeldragers hebben weer eens
hun spelletje van machtsvertoon gespeeld.
Er was in den laatsten tijd een beetje ver
deeldheid onder de heeren en de tegenstand
der oppositie stak ook weder den kop op
Wat was er nu beter dan een flinke ontzag
wekkende daad van geweld? De officieren
consigneerden de soldaten in de kazernes
en schreven aan het parlement en de regee
ring dat ze een 37-tal wetsontwerpen ten
spoedigste diende aan te nemen. Er werd
24 uur beraad gegeven en deze waren nog
niet eens om toen parlement zoowel als
regeering reeds deemoedig het hoofd in den
schoot hadden gelegd. Met deze dubbele
overwinning waren de machthebbers even
wel nog niet tevreden. Ze eischten n.l.
dat de minister van binnenlandsche zaken
die ten opzichte der mijnconcessies niet
voldoende hnn zin had gedaan op staande
voet ontslagen moest worden. Dat was de
regeering dan toch wat al te barze stond
gereed af te treden, toen evenwel de Ko
ning tusschenbeide kwam- en haar in het
belang van de rust van het land overhaalde
aan den wensch der officieren gehoor te
geven. Aldus geschiedde en de minister
van binnenlandsche zaken ruimde zijn zetel
voor een opvolger in. Hoelang zal de
heerschappij der gesabelde heeren nog zoo
kunnen duren
TEXEL, 12 JANUARI 1910.
De markt van Maandag was weinig
beteekenend; 't was te denken. Enkele
stuks wolvee waren aangevoerd, doch
dat zooiets geen markt zet ligt voor de
hand. Wij kunnen er dus verder het
zwijgen toe doen.
Den hoorn11 Januari.
Yoor eenigen tijd geleden werd hier
een algemeene vergadering gehouden
aangaande de oprichting eener kaasfa-
briek. Daar er nog te weinig personen
waren, die zich als lid aanmeldden om
tot oprichting over te gaan, besloot men
nog eenigen tijd de gelegenheid open te
stellen om zich als lid aan te melden.
Doch hiermee schoot men niet hard op.
Om tot een resultaat te komen zou
heden avond nog eens vergaderd worden.
Wanneer hier geen genoegzaam aantal
leden zijn om tot oprichting eener kaas-
fabriek over te gaan, zal deze geplaatst
worden voor rekeniDg van een paar elders
wonende heeren.
Heden avond had eene vergadering
plaats door het voorloopig bestuur tot
de oprichting eener kaasfabriek. Nadat
door den heer W. Zegel nogmaals het
een en ander omtrent een opterichten
kaasfabriek was uiteengezet, bleek toch
geen voldoende ambitie er voor te bestaan
en werd tot ontbinding overgegaan.
Toch zal bij genoegzame deelneming
een kaasfabriek verrijzen; drie heeren
uit Friesland, ook ter vergadering aan
wezig, hebben het besluit genomen aan
den Burg een fabriek te plaatsen, mits
zij over een aantal koeien kunnen be
schikken.
Als een bijzonderheid kan worden
gemeld dat een zeug van den heer W.
Drjksen, wonende in den P. H. Polder
a'hier, negentien jongen heeft geworpen.
Oosterend, 11 Jan.
De bevolking in den polder „Het
Noorden" neemt langzamerhand t09,
waardoor ook de schoolbevolking voor
Oost aanvankelijk grooter is dan voor
eenige jaren. Toen werd gedacht aan
opheffing van de school aldaar. Later
is het aantal leerlingen er meer dan
verdubbeld eu met 1 April zal dit tot
boven 30 kunnen stijgen.
Wel zijn de meeste visschers van
hier aan garnalen-korren, doch enkelen
zijn nog aan het wulkenvisschen geble
ven. Zij hadden in de vorige wepk on
gekende vangsten, zoodat iedere schuit
verscheidene honderden, sommige zelfs
1000 K.G. konden aanbrengen. Als de
prijs, die in den laatsten tijd bevredi
gend was, niet al te veel gedaald is,
zullen dus de „slakkenvisscbers" van
een goede week kunnen spreken.
COURANT.
O