N°. 2441.
Donderdag 17 November 1910.
24ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week (of week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden-
Voor db Boeg 30 Ct8. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nnr op den dag der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsrnimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD& DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Texel.
5—13 Nov.
We behoeven volstrekt niet te klagen
over gebrek aan belangrijks nieuws in de
laatste dagen. Het parlementaire en politieke
leven begint overal tot ontwaking te komen
en in de afgeloopen week bracht de tele
graaf ons op dat gebied zeer belangrijke
mededeelingen. Allen uit het buitenland,
want ten onzent is het al heel kalmpjes.
Wel werden er in de Kamer belangwek
kende algemeene beschouwingen gehouden
over de Indische begrooting, doch van eenige
belangrijke gebeurtenis valt geen melding
te maken.
Dan ging het in de Belgische Kamer
anders toe. Deze is in de afgeloopen week
door den Koning geopend, bij welke gelegen
heid van socialistische zijde een manifestatie
voor algemeen kiesrecht werd gehouden,
in antwoord op een ovatie van d6 Kamer
aan het Belgische Vorstenpaar gebracht.
Wat de troonrede betreft deze bracht geen
nieuws en hot laat zich aanzien dat de
huidige regeering het wel niet zoo lang
meer maken zal. Ze beschikt over een
geringe meerderheid en deze is zeer verdeeld
door den strijd tusschen de Conservatieve
en Democratische elementen.
—o—o—o—
Het eerste parlement van het Vereenigde
Zuid-Afrika heeft thans zijn werkzaam
heden aangevangen. De hertog van Con-
naught, voor deze gelegenheid expres uit
het moederland overgekomen, heeft het
in naam van Koning George geopend, nadat
hij vooraf gelegenheid gehad had zich te
overtuigen van de gunstige stemming die
er onder de voormannen en het volk heerscht
ten opzichte van den nieuwen staat van
zaken. Aanvankelijk was het 't voornemen
dat de Prins van Wales, de tegenwoordige
Koning van Engeland, de eerste zitting van
het parlement der Unie zou openen, doch
de plotselinge dood van Koning Eduard
wierp dit plan in duigen. De hertog van
Connaught herinnerde daaraan in zijn
openingsrede, en deelde mede dat hij de
betuiging van leedwezen van den Koning
aan het parlement moest overbrengen. Ook
getuigde de hertog van de genegenheid die
de Koning voor het Vereenigd Zuid-Afrika
koestert en van de goede verwachtingen,
die deze heeft voor den socialen en mate-
rieelen vooruitgang van het volk van Zuid-
Afrika, waarbij tevens de wensch gevoegd
was dat alle Zuid-Afrikaanders standvastig
en oprecht mogen arbeiden aan de welvaart
van hun groot en heerlijk land.
Veel meer schjjnt de vertegenwoordiger
des Konings niet ter opening van het par
lement gezegd te hebben. Hjj eindigde zijn
openingsrede aldus
„Het is Z. M. 's innige bede, dat de Unie
zoo gelukkig tot stand gekomen onder
Gods bestier moge blyken te z\jn een zegen
voor U allen en dat zjj zal strekken tot
toenemend voordeel voor den bloei van
Zuid-Afrika en het Britsche Rjjk.
Hoeren van den Senaat en heeren van
den Volksraad, het geeft me veel vreugde
U deze boodschap van den Koning te kun
nen overbrengen. En nu in zyn naam en
in zgn plaats verklaar ik dit parlement
voor geopend."
Door Koning George was een lolegram
gezonden, waarin hjj de Unie van Zuid-
Afrika geluk en voorspoed toewenschte.
Ter gelegenheid van de opening van het
parlement, werden schitterende feestelijk
heden aangericht, waartoe ook behoorde
een groote feestmaaltijd in het parlements
gebouw te Kaapstad. Mag men de berichten
gelooven dan werd er veel geestdrift aan
den dag gelegd. Ook werden tal van onder
scheidingen verleend, doch voor zoover
nagegaan kan worden alleen aan de Engel-
schen. Daar de gedachte dat de Afrikaanders
met opzet gepasseerd zijn, wel uitgesloten
schijnt, ligt de gevolgtrekking voor de hand
dat de boerenleiders voor de onderschei
dingen bedankt hebben.
Jammer dat op de feestelijkheden een
schaduw gevallen is door den slechten
gezondheidstoestand van generaal Botha.
Deze kon daardoor ook niet op de feest
maaltijd aanwezig zijn. Men maakt zich
zelfs eenigszins ongerust over de ziekte
van den eersten minister-president van 't
Vereenigde Zuid-Afrika. Het heet dat hij
aan geelzucht lijdt en nog dadelijk niet
weer klaar zal zijn. Dit zou te betreuren
zijn daar generaal Botha zich ais een
krachtige persoonlijkheid heeft doen kennen
een der steunpilaren der Zuid-Afrikaansche
partij.
o o—o
Uit Engeland kwam zeer belangrijk nieuws
in de afgeloopen week, n.l. dat de Veto
conferentie niet tot een bevredigend resul
taat heeft geleid.
Over de oorzaak van het mislukken der
onderhandelingen zal misschien geen licht
ontstoken worden, omdat de afspraak der
acht staatslieden, die de onderhandelingen
voerden, was dat de handelingen der con
ferentie strikt geheim zouden worden ge
houden en mislukte zij, alleen de mislukking
en niets meer aan' den lande bekend zou
worden gemaakt. Doch dat is ook van
minder belang, van grooter beteekenis is
de vraag wat de gevolgen van het niet
slagen der conferentie zullen zijn. Zooals
men zich zal herinneren heeft de Eogoische
regeering den strijd aangebonden tegen het
Hoogerhuis, de conservatieve instelling, die
feitelijk in haar macht heelt een vooruit
strevende liberale regeering het leven zoo
lastig mogelijk te maken. Toen nu bij de
laatste parlementsverkiezing de Ieren op
de wip kwamen en deze aan het Hoogerhuis
waarin zij de grootste hinderpaal zien voor
de verkrijging van Home Rule, al lang een
broertje dood hebben, was het onder hun
aandraDg dat minister Asquith de Hooger-
huiskwestie aangreep en van het Lagerhuis
de goedkeuring van de voorstellen tot be
perking van het vetorecht verkreeg. Mochten
deze door net Hoogerhuis verworpen worden
dan zou de regeering een beroep op den
Koning doen, opdat deze een voldoend
aantal liberale peers benoemde, teneinde
het lot der vetovoorstellen te verzekeren.
Sinds dien zijn er evenwel ook in het
Hoogerhuis zelf stemmen opgegaan tot
reorganisatie, terwijl de onverwachte dood
van koning Eduard tevens een spoedige
oplossing der kwestie tegenhield. Tengevolge
van een en ander is men gekomen tot de
Vetoconferentie, waarbij vier leiders der
partijen en vier leden der regeering samen
over de oplossing hebben onderhandeld
doch zooals thans blijkt, daarin niet geslaagd
zijn.
Zoodat de zaak nog precies zoo ver is
nis eenige maanden geleden. De guillotine-
voorstellen zullen nu misschien naar 't
Hoogerhuis verzonden worden, met het
gevolg van verwerping en dan zal tenslotte
de Koning dienen uit te maken of de liberale
regeering onder de huidige omstandigheden
aan het bewind zal blijven, dan wel het
conservatiefste van alle regceringslichamon
onaangetast zal worden gelaten.
Ook is er nog een andere weg, n. 1. die
van parlementsontbinding, waarbij het
Engelsche volk over het lot van het Hooger
huis en de regeering zal kunnen beslissen.
Niet onwaarschijnlijk dat de regeering aan
dien weg de voorkeur geeft. Als deze regels
onder de oogen der lezers verschijnen zal
wel reeds een beslissing genomen zijn.
—o—o—o—
Briand heeft in de afgeloopen week zijn
vernieuwd Kabinet aan de Kamer voorge
steld, een regeeringsverklaring overgelegd
en verdedigd en last not least, na wat
parlementair geschermutsel, het begeerde
votum van vertrouwen het tweede in
'n paar dagen tijds gekregen. Dinsdag
begon in de Fransche Kamer het parle
mentaire spel met de voorlezing der re-
geeringsverklaring, waarvan wel het be
langrijkste was, het gedeelte gewijd aan
de voornemens der regeering, om in de
toekomst stakingen van openbare diensten
te voorkomen. De regeeringsverkiaring
zeide o. m. dat den vrijheden der vakver-
eenigingen in geen enkel opzicht tekort
zullen worden gedaan en dat de civiel-
rechterlijke bevoegdheden der vakvereeni-
gingen uitgebreid zullen worden. De re
geering zal echter niet toelaten, dat de
vakvereenigingen onder den schijn van
bevordering van het vereenigingsleven,
zich op de politiek toeleggen; daarom
zullen deze zoo geregeld moeten worden,
dat zij in waarheid de arbeiders vertegen
woordigen.
De particuliere belangen kunnen niet
boven het algemeen belang worden gesteld
en daarom zal de regeering de Kamer
verzoeken zekere maatregelen goed te
keuren, die in geval van staking der be
ambten, den gang van de takken van
dienst van algemeen belang verzekeren.
De belangen van deze beambten zullen
door algemeene wetten en een speciaal
reglement beschermd worden.
Twee dagen lang heeft de Kamer zich
met de regeeringsverkiaring bezig gehouden
en het moet erkend, dat het er wat minder
barbaarsch toeging dan eenige dagen ge
leden. Maar toch ook nu weer werd Briand
op heftige wijze door de uiterste linkerzijde
aangevallen, waarvan zelfs Painlevé de
grofheid zoover dreef, dat hij den minister
president toeschreeuwde: „Zoolang gij aan
de ministerstafel zit zal er daar iets rots
zijn", 'tls maar goed, dat de politiek een
soort olifantshuid is, anders was Briand
al lang doodgeranseld. Nu is het echter
heel wel mogelijk, dat zoolang Briand
achter de ministerstafel zit daar niet iets
rots, maar een rots zal zijn, een rots waar
tegen de brieschende socialisten zich te
pletter loopen. Ten minste, als de repu
blikeinen het belang der republiek begrijpen
en in Briand den man bljjven zien, die
hij is, n.l. een buitengewoon krachtige
persoonlijkheid, die weet wat hij wil en
nooit aan de verderfelijke politiek van een
hoop revolutionairen het land ten offer
zal brengen. Niets wat meer in den Fran-
schen minister-president aantrekt dan zijn
kracht. En ook zijn wondere scherpzinnigheid
die in hot parlementaire tournooi steeds
onmiddellijk de zwakke zijde van zijn
tegenstander weet te ontdekken. Dit laatste
bleek ook weer bij het debat over de
regeeringsverkiaring. Briand wil met de
republikeinen regeeren, maar om deze tot
volgzaamheid te buigen stelt hij hen een
voudig voor het dilemma: „Het land over
laten aan revolutionaire organisaties of
aan mij". En dan gevoelen de republikeinen
dat de gevolgen niet te overzien zullen
zyn als ze Briand de woestijn inzendou
en geven hem, zij het misschien ook met
tegenzin, het votum van vertrouwen.
o o—o
In de Vereen. Staten hebben in de af.
loopen week de verkiezingen voor het
Representantenhuis plaats gehad met het
gevolg dat het huis dat thans nog een
republikeinsche meerderheid van ruim 40
heeft, straks een democratische meerderheid
zal hebben. Geheel onverwacht kwam de
Republikeinsche nederlaag niet, want in
den laatsten tijd viel er van een steeds
aangroeiende stemming ten gunste der
democraten reeds genoeg te bespeuren en
zelfs Roosevelt begon in de laatste dagen
aan de mogelijkheid van een nederlaag
der republikeinen te denken. De oorzaak
ligt voor de hand. De democratische partij
is nauw aaneengesloten, terwijl de partij
der republikeinen bedenkelijke scheuren
vertoont. Reeds lang was er een ernstig
verzet tegen de conservatieve leiding in de
republikeinsche partij en met den dag
groeide aan het aantal insurgenten, repu
blikeinen die zich met het conservatisme
in hun partij niet konden vereenigen. Roo
sevelt stond aan hun hoofd, althans in
zekeren zin, maar in zijn bestrijding der
democraten was hij niet zoo erg gelukkig,
omdat hij steeds door de conservatieve
leiders der republikeinsche partij op de
vingers gekeken werd. 't Is zelfs zeer waar
schijnlijk, dat het felle optreden van den
oud-president en zijn steeds verdergaande
zwenking in de richting der democratie,
een deel der behoudende partijgenooten
van hem vervreemd heeft. De republikeinen
hadden derhalve niet alleen te strijden
tegen de democraten, maar ook tegen hun
eigen partijgenooten. En een huis dat
tegen zich zelf verdeeld is kan niet bestaan
evenmin een politieke partij waarin de
eensgezindheid zoek is.
Mogelijk dat de nederlaag der republi
keinen de scheiding der beide groepen
verhaasten zal. Het lijkt haast ondenkbaar
dat bij het steeds grooter wordende ver
schil van inzicht, nog lang conservatisme
en democratie in een en hetzelfde partij
verband bijeen zullen kunnen blijven.
Intusschen, voor Roosevelt en zijn volge
lingen is de uitslag der verkiezingen een
groote teleurstelling en het laat zich aan
zien dat de oud-president niet in 1912 het
Witte Huis betrekken zal, als het althans
in zijn bedoeling ligt zich opnieuw voor
het presidentschap te laten candideeren.
Doch voor het zoover is resten hem nog
twee jaren van propaganda en politieken
strijd. En reeds bij voorkeur heeft Teddy
verzekerd: „Wat ook de uitslag moge zijn,
wij blijven op dezelfde wijze doorvechten.
TEXEL, 16 November 1910.
Mej. B. W. C. Tabeling, onderwijzeres
aan de o. 1. school te Midden-Eierland is
benoemd tot onderwijzeres teSpaarndam.
Bij de Maandag gehouden herstem
ming van een Hoofdingeland voor de 30
Gem. polders, werden uitgebracht op da
heeren
Jacob Bakker Jbzn. 160 stemmen
Jan Bakker Bzn. 93
zoodat eerstgenoemde is gekozen.
Uitvoering rederijkerskamer U. d. I.
Met plezier woonden wij Zondagavond
de opvoering bij van het blijspel „Met
pleizior" door de rederijkerskamer U. d. I.
De inhoud van hot stuk was als die
TEXELSCHE COURANT.
