Advertêntiën. INGEZONDEN STUKKEN. Vergadering H. M. v. L., afd. Texel. "Wij waren verhinderd de vergadering bovengenoemd bij te wonen, welwillend werd ons het volgende medegedeeld De uitgaven over 1910 bedroegen (met inbegrip van het nadeelig saldo over 1909 groot f 191,12) de som van f 597,81® de ontvangsten 429,— Voordeelig saldo thans f 168,316 Na uitvoerige discussie is besloten in Augustus van dit jaar een rammen- keuring te houden, en alsdan een punten- stelsel in te voeren. Een voorstel tot het houden van een Yeulenkeuring werd aangehouden tot de Mei-vergadering. In zijn slotwoord bracht de Yoorz. hulde aan de nagedachtenis van wijlen den heer P. Boon Pz. als oud-lid en grondlegger van de Texelsche lammeren- markten. Oudeschild, 14 Febr. Gisteravond had in de Zeven Provin ciën de jaarvergadering van de vereeni- ging „Dorpsbelang" plaats. Voorgeschreven in Januari, werd zij door verschillende omstandigheden pas heden gehouden. De opkomst was, zooals gewoonlijk allertreurigst te noemen. Na opening door den voorzitter en na voor lezing en goedkeuring der DOtulen van de laatstgehouden algemeene vergadering doet de penningmeester rekening en verantwoording over het afgeloopen boekjaar. Uit diens uitgebreid en Dauw- keurig verslag bleek, dat de vereeniging thans met een tekort van 1 164,55 had te kampeD, tengevolge van de uitdieping van de Nieuwe- of Schildsloot. Zij hoopt dit echter binnen betrekkelijk korten tijd weder te boven te zijn. Alle stukken en bescheiden, op de rekening betrek king hebbende, werden nagezien en in orde bevonden, zoodat de rekening goed gekeurd en de penningmeester met dankzegging voor zijn richtig beheer gedechargeerd werd Bij de daarop vol gende verkiezing van 2 commissarissen in plaats van de heeren J. Schellinger, die moest aftredeD, maar niet terstond herkiesbaar was, en Jb. Wz. Hillenius, die bedankt had, werden bij eerste stemming gekozen de heeren J. P. Dros en P. de Waard, die, ter vergadering tegenwoordig, de benoeming aanvaardden. Breedvoerig werd, daarna gesproken over de wenschelijkheid van het verkrij gen van rechtspersoonlijkheid, mot het oog om in mogelijke botsingen met pachter en anderen in rechten te kunnen optreden. Besloten werd, ze zoo spoedig mogelijk aan te vragen. Op voorstel van het bestuur, welk voorstel door den voorz. uitvoerig werd toegelicht, werd besloten, dat de vereeniging zich in bet vervolg ook met de behartiging van andere dorpsbelangen zal bezighouden. Als zoodanig werdeD genoemd, betere straatverlichting, betere afvoer van het vuile water, het aanleggen van een rij weg achter hetOudeschild, woningbouw enz. In den breede werd het een en ander besproken. Te ODgeveer 9V5 uur eindigden de discussies en sloot de voorzitter deze vrij belangrijke vergadering. Waarom is vruchtwisseling onmisbaar. Wat is er noodig om dat te kunnen toepassen en iets over Texelsch bodem. rten- voor VIER achtereenvolgende plaatsingen in de Texelsche Courant in eens opge geven, worden slechts driemaal in rekening gebracht. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.) Vruchtwisseling ia een middel om den bodem vruchtbaar te maken en te honden. Tarwe, bijv. zal beter groeien in erwten-, klaver- of aardappel- stoppel, dan in haver-, gerat- of roggestoppel en wat is daar nu de oorzaak van, dat de eene plant veel beter na deze of die en slechter na een andere groeit. Hiervoor zijn verschillende redenen. Granen bijv. hebben vezelige wortelen en zoeken hun voedsel uit den bovengrond Klavers, boonen en koolzaad hebben een pennewortel, die dii per in den grond dringt en het voedsel dieper naait Bieten en mangeïwortels bezitten een pennewortel met kleine takjes en haartjes, die ineen kleinen omtrek hun voedsel zoeken en daarom een goed bemesten bodem vragen; Vlas heeft een wortel die door den gebeelen bodem dringt en daarom met minder voedsel tevreden isom dat alles is vruchtwisseling noodzakelijk, want de planten laten na den oogst een verschillende hoeveelheid wortels achter, bijv roode klaver laat 4 maal zooveel organische stof, 9 maal zooveel stikstof, 6 maal zooveel phosphorzuur en 8 maal zooveel kali in den grond achter dan gerst. Bovendien brengt de klaver de stikstof, phosphorzuur en kali als bet ware uit den ondergrond naar den boven grond, dat kost geen centen, daarom is een klaverstoppel voor een graanplant een besten bodem, ook voor vlas. Hu kan ieder zien dat met wisselbouw den bodem beter wordt, wnnt de graangewassen komen met hun wortels niet in den ondergrond en kunnen bet voedsel dat daar in zit er niet uithalen, daarom mag het ecne graangewas nooit in het andere gezaaid worden. Misschien zullen er zijn die beweren, dat vrucht wisseling niet noodig is, omdat men de verbruikte stoffen door het gewas uit den bodem gehaald, aan kan vullen met verschillende kunstmeststoffen, maar die bewering noem ik belachelijk en niet verstandig, want dat is alleen volgens theorie. Als men bijv. 4 of 5 maal een graangewas op hetzelfde land verbouwt, dan blijft al het voedsel in den ondergrond zitten, want graangewas komt met de wortels daar niet in, waarom toch wordt de opbrengst van een graangewas dat dikwijls achtereen op hetzelfde land geteeld wordt elk jaar minder, ook nog volgens een theoretische bemes ting? De oorzaak daarvan is ziekte, dat met geen kunstmest te verhelpen is, maar wel met vrucht wisseling, neen, achter eeu graangewas et n vrucht die het voedsel uit den ondergrond naai den bovengrond brengt en dat kost geen centen, dat is practiscli. Want als er van A tot Z gebouwd wordt volgens theorie, dat zal niemand volhouden neen, uit de theorie de noodige lijnen genomen en die practisch toe te passen, daarin ligt in het landbouwbedrijf alles opgesloten, daarvoor dient men ook eenige kennis en ondervinding te hebben want vele voordeelen kan men uit de vrucht- wisseling trekken met wat ondervinding. Ook nemen de planten het voedsel verschillend op, de eene plant heeft meer kali, de andere meer phosphorzuur, de andere meer stikstof noodig, waar tegenover staat, dat dit door kunstmest oogenschijnlijk wordt verholpen. Doch dit is maar schijnbaar, want de eene plant neemt de stikstof in den vorm van amoniak, de andere liever in den verm van salpeterzuur. Daarom groeit koolzaad zoo goed op een versche stalbemesting, wijl daarin veel amoniak zit, wat koolzaad graag heeft. Vlas echter heeft liever salpeterzuui, daarom mag vlas niet na veische stalbemesting gezaaid worden, maar liever twee of driejaar later. De peulvruchten nemen de stikstof uit de lucht, daarom verbouwe men die in een grond arm aan stikstof, bijv. na een graangewas. Bovendien heeft de vrucht wisseling nog andere voordeelen, betere vernieling vah het onkruid. Kweeken van graan immer op hetzelfde land, doet den bodem vervuilen, daarom wissele men af met hakvruchten, enz. Ook krijgt men een betere verdeeling der werkzaamhedenwordt steeds betzelfde gewas geteeld, dan moet alles op denzelfden tijd gezaaid en gemaaid worden, wat zeer schadelijk zou zijn, en bet allervoornaamste is, dat men met wisselbouw het voortwoekeren van plantenziekten tegen gaat. Als men bijv. bieten op hetzelfde land verbouwt, wordt den bo. em bietenmoei en de bieten willen en kunnen niet meer groeien, dat is met geen kunstmest te verhelpenneen, de oorzaak daarvan is het bietenaaltje, dat bij voortdurende bietencultuur kan voortwoekeren. Om dat nu tegen te gaan, wat is daarvoor noodig? hoe kan men nu dat bietenaaltje verdelgen Dat kan op een gcedkoope manier gebeuren dan wordt er op zoo'n stuk land tarwe of wat anders gezaaid, van die vrucht kan dat bietenaaltje niet leven cn moet sterven. Hetzelfde kan ook gezegd worden van de brand in bet vlas en ook van de klaverkanker. Al de voordeelen hier in dit schrijven omtrent de vruchtwisseling mogen niet weggeredeneerd wor den. Hiermede deuk ik geDoeg medegedeeld te hebben, waarom vruchtwisseling noodig is. Om nude wisselbouw in het landbouwbedrijf te kunnen toepassen, wat is er dan in de eersle plaats daarvoor noodig? Dan moet men hebben goede communicatiemiddelen, om met alles gemak kelijk en goedkoop te kunnen wegkomen, en daarvoor is in een landbouwstreek (als er geen spoorlijn gelegd kan worden), het beste een kanaal. Wellicht zullen er wezen die zeggen neen een tram is beter. Ziehier mijne mccning, een tram voor de landbouw acht ik eenigszins goed als er rechtstreeksche aansluiting aan een spoorlijn is, maar dal kan op Texel niet, daar zouden de goederen van den tram in 't schip moeten, dus tweemaal laden en lossen en ook tweemaal vracht voor den kooper of afzender, hetwelk schadelijk is en steeds blijft, ook gebeurt het meermalen dat goederen per tram verzonden aan de haven komen dat het schip is vertrokken, dan moeten die goederen weer in een loods gesjouwd worden dat kost weergeld. Met het vervoer op een kanaal is dat allemaal zoo niet, de schipper komt met zijn schip waar u hem hebben wil, de goederen kunnen zoo in 't schip geladen worden en zonder oponthoud rechtstreekseh naar de plaats van bestemming ecbracht worden, dat transport gaat veel gemakkelijker, goedkooper en vlugger en daar is het toeh maar om te doen. Ook kan een kanaal voor bet uitwateren van groot nut wezen. Dos Texelaars zorg voor een kanaal, uwe gronden zullen er in waarde enorm mede stijgen,Texel is toch zoo'n mooi eiland, waarvan iets moois te maken is op landbouwgebied, voor geen moeilijk heden ol geldelijke offers teruggedeinst om een kanaal te krijgen en als dan het kanaal er eenige jaren is cn men komt dan met de boot van den Helder naar Üudeschild en de boot is dan met mist of slecht weder een tien minuten in vertraging te Oudeschild, dan kan ik mij al verbeelden in de toekomst te hooren toeroepenIs de tram al vertrokken? hiermede wil ik zeggen, als er een kanaal is, dat dan na eenige jaren een tram wel zal volgen. Nu nog iets over Texelsch bodem. Mijn bedoeling met dit schrijven is dat elke Texeiscbe boer ook bij de schapenfokkerij bouwen moet, dat moet beiden gedaan worden, de bodem van Texel vraagt dat. Hoe gemakkelijk zou dat werken, als van een gedeelte weiland, bouwland gemaakt werd als dat perceel dan een jaar of acht bebouwd was kon het weer dicht gelegd worden en dan weer een nieuw gedeelte van weiland voor bouwerij gereed makenminder schapen behoeft men daar niet. voor te houden, een beetje meer kunstmest op 't. overige weiland zal de opbrengst van gras veel grooter maken. Verleden zomer heb ik op 'teiland Texel gekocht 21 Hectaren vlas, dat vlas was best gegrocit en bij navraag hoeveel kunstmest, er op dat vlaslarid gebruikt was werd mij medegedeeld van 200 K.G. ammoniaksuperphosphaat, per U.A Een perceel was er bij van de Hofstede Groningen daar niets bij gedaan was cn toch best vlas, wat mij verwonderde. Ook de oogst die ik heb zien groeien, was weinig of geen kunstmest bij en de stand van dat gowas was goed to noemen. Als ik nu een vergelijking neem inct de kunstmest die bij ons in Axel gebruikt wordt, dan durf ik beweren, dat Texelsch bodem vruchtbaar is, want als wij bij ons in Axel die metnode van kunst mest gebruiken toepassen zooals op Texel gedaan wordt, dan hadden wij geen vruchten Ik zal eens een staatje geven, wat een Axelsche boer opzijn land gebruiken muet om een voordeelige oogst te kunnen winnen, ik zal opgeven voor hoeveel waarde in guldens per Hectare voor elk gewas afzonderlijk gebruikt wordt Bieten per Hectare 90 gulden tarwe 45 n gerst 40 n haver n n 45 vlas n ii 70 ii aardappels// n 75 <i erwten, boonen, klavers, weiland per HA. 25 gld. Het gebeurt soms dat tarwe of gerst in erwten- s oppel met stalmest bemest gezaaid worden, in dat geval wordt er niet zooveel kunstmest gebruikt op die twee gewassen. De erwten, boonen en klavers hebben ook niet zooveel noodig omdat die gewassen hun stikstof uit de lucht opnemen en dat ook weer gedeeltelijk in den grond vastleggen hetgeen dan weer ten goede komt voor de graan gewassen die er in gezaaid worden, maar op onze gronden zijn de erwten ook nog dankbaar voor een beetje chilisalpetcr. De waarde van de kunst mest hier van elk gewas aangetoond is middel matig genomen, daar zijn bij ons boeren die nog meer en ook minder gebruiken al naar de om standigheden van de vruchtbaarheid van 'tland, doch een Axelsche boer met een hofstede van 50 H.A. bouwland gebruikt gemiddeld elk jaar voor ongeveer 3000 gulden aan kunstmeststoffen. Wellicht zal de lezer denken, kan dat nu niet minder; mijn antwoord daarop is neen. Ziehier eens een vergelijking met bieten genomen, hetgeen ook van toepassing is voor de andere gewassen. A. zaait per H.A. voor 90 gld. kunstmest op bieten. B. ii n n n 60 u ii n ii C. ii tr n n 40 ii n u n Dat is nu op drie manieren genomen. Als nu de grond van vruchtbaarheid eener is, dan zal A met een bemesting van 90 gulden per H.A. 40.000 K.G. bieten oogsten. B. met een begjesting van 60 gulden per H.A., 34000 K.G. bieten oogsten en C. met eeu bemesting van 40 gulden per H.A. 29000 K.G. oogsten. De bieten zal ik uu nemen aan de prijs van 12 gld. de lOOti K.G. A maakt dan 12 maal 40,000 is f480,per HA. B 12 u 34,000 -408,n C ii n 12 n 29,000 - 34S,— Volgens onze metbode wordt op 50 Hectaren bouwland 15 H.A. met bieten gezaaid, dus zal A. op 15 Hectaren bieten meer maken dan B. 1080,en meer dan C. 1980,nu heeft A. aan kunstmest meer gebruikt dan C. 750,gulden op de 15 H.A., maar heeft f1980,meer getrok ken, dus dan van 1980 750 afgetrokken, dan kan A. als zuivere winst meer in zijn zak stoppen dan C. 1230 gulden. Ook de vergelijking genomen van A. met B. zal A. ook nogal wat meer op zak stoppen en dat komt gemakkelijk -binnen, daar kunnen weer al wat rekeningen mede betaald worden en ook nog een echte Havana sigaar van gerookt worden, de werkzaamheden blijven de zelfde, een mensch is evengoed in de weer voor een slechte oogst, dan voor een goede, maar dat is niet hetzelfde met het onkruid, in een goede oogst kan het onkruid niet groeien, maar in een slechte oogst groeit het weelderig. Want als de vrucht niet groeit, dan groeit het onkruid, nu kunt u gemakkelijk zien dat een volledige bemes ting het voordeeligst en goedkoopst is. Misschien zal er bij het lezen van dit stukje wel beweerd worden, het papier is geduldig en daar kunt u op zetten wat u wil, neen waarde lezer, dit is zoo maar niet uit de lucht gegrepen, waarlijk niet, het is de ondervinding die hier spreekt en dat is de beste leermeester. Als het land op Texel dezelfde bewerking en kunstmest als hier in Axel ontvangt, dan zal de opbrengst van de Texelsche grond niet minder wezen dan in 't land van Axel, ook moet met het gebruiken van kunstmest verstandig gewerkt worden, want anders wordt er meer schade dan voordeel gedaan, en dat zou erg wezen, dan had u een slechte oogst en was uw geld ook kwijt, maar een verstandige boer weet wel hoe dat ingepikt moet worden, want al doende leert men Dus Texelaars haalt toch uit den grond, wat er uit te halen is, waarom langer gewacht, tot. er andere menschen kornen die dat voor u zullen doen, want dat is onvermijdelijk, als u het niet doet, dan zullen het andere doen, wanrom de gewoonten van vader, grool vader en overgrootvader na doen, als de tijd het anders vraagt. Wat zult u het toch ook onzin noemen, als een boer een koe hebben wil, die elke dag 25 liters melk geeft en die man heeft zoo een koe gevonden en gekocht en bij hem op de stal gezet, maar als die man nu 12 liters melk uit de koe getrokken heeften daarmede tevreden, de rest, 13 liters, in de koe zitten laat, w it schiet die man er dan mede op of hij een goede koe heeft, als hij er toch niet uit haalt wat er uit te halen is, dan is toch niet de schuld aan de koe, dat er zoo weinig melk van komt, maar aan den boer zelf, de schuld omdat hij hem niet beter uitgemolken heeft, en dan zult u met mij toch moeten zeggen, wat is die handelwijs van dien man toch verkeerd. Misschien heb ik met dit schrijven niet al te groote blijken gegeven van taal er. stij 1 ken nis, maar ik boop dat de lezer dat over het hoofd zal willen zien, want het is maar geschreven door een Zceuwscbcn boerenzoon, die gewoonlijk in bun jeugd te weinig onderwijs ontvangen, om zich duidelijk te kunnen uitdrukken, want bij ons worden de jongens vroeg aari 't werk gezetmaar ik vind het altijd mooi dal een boer doet wat een boer past, en tevens hoop ik, dat dit stukje toch wel zal kunnen en willen begrepen worden. U, mijnheer de Redacteur mijnen beleefden dank voor de verleende plaatsruimte. Noem ik mij Uw dw. dnr, DIRK VAN HOEVE Ez., Februari 1911. Axel. I'urmercnd, 14 Febr. Aangevoerd: 312 Randeren waaronder: 133 vette koeien 68 ii 80 Cfc. per KG, 17_ Gelde koeien f 150 a 220 >0 Melkkoeien f 190 a 300. 5 stieren. 58 vette kalveren f 1,a f 1 20 p. Kg. 771 Nuchtere kalveren f 12a 1 28 420 Schapen f 17 h 124, 867 Lammeren t 17,a I 24, 293 vette varkens 1 0,50 a 1 0,54 per Kg.; 39 magere varkens 1 18 a 1 28,—; 234 biggen f 8 a I 13 kipeieren f 4.10 a f 4.75 per 100; Amsterdam, 6 Febr. Aangevoerd 307 Runderen, le kwal. 79 a 83 ct. j 2e kwal. 74 a 78 ct 3e kwal. 66 a 72 ct. g, 130 Molk- en. Kalfkoeien 1 145 a t 290, 88 Nuchtere Kalveren f 10,I 15, 890 Vette Varkens 50 a 52 ets. HERVORMDE GEMEENTE. Woensdag 15 Februari. Cocksdorp, 's Avonds 7 uur ds. Boeke. Den Hoorn, 's Avonds 7 uur Bijbellezing. Donderdag 16 Februari. Waal, s Avonds 7 uur Bijbellezing. Oosterend, 's Avonds 7 uur Bijbellezing. GEREFORMEERDE KERK. Oosterend, 's Avonds 7 uur ds. Dagevos. HERVORMDE GEMEENTE. Zondag 19 Februari 1911. Burg. Vm. 10 uur ds. Kijne. Koog, Vm. 10 uur ds. Van der Waa. Oudeschild. Voorin. 10 uur Ds. Visser Den Hoorn. Nam. 2 uur ds. Visser. Dankzegging. Oosterend. Vm, 10 uur ds. van Grasstek. CoclcsdorpVm. 10 uur ds. Boeke. GEREFORMEERDE KERK. Oosterend. Vm. half 10 ds. Dagevos. Nam. half 3 ds. Dagevos, DOOPSGEZINDE GEMEENTE. Oosterend, Vm. 10 uur ds. Kuperus. Burg, 'sAv. half 7 ds. Kuperus. Den HoornVm. 10 uur ds. Bussemaker. Geboren JOHANNES SIMON, zoon van J. A. HILLEN en G. KOORN. Den Burg 13 Febr. 1911. Na een langdurig, doch geduldig lijden, overleed beden zacht en kalrn, in haar Heer ea Heiland, onze ge liefde Moeder en Behuwdmoeder, JANSJE OUENDAG, Wed. van Jan Gonggrijp, in den ouderdom van ruim 64 jaren, H. KooGER-Gonggrijp) ,p D. Kooger. rexel C. Ouendag-Gonggrijp. M. H. Ouendag. G. Gonggrijp, Harlingen, 13 Februari 1911. De zaak wordt op deuzclfden voet voortgezet. Wij hebben liet bovenstaande geen plaats willen weigeren, doch merken op dal ilcrgclijke uitge breide slakken, in een klein blad wel wat veel plaatsruimte vragen. Verder willen wij evenlucele inzenders van slakken er op wijzen dat voor copij eener courant het papier sleede op édne zijde moet worden beschreven. Uiig.) lledeu overleed te Driebergen, ouze inuig geliefde Grootvader, de hoor K. TESSELHOFF Sr. in ilea ouderdom van bijna 84 jaren. Het loven was hom Cristus, Het sterven bom gewin. Ds. C. v. d. Y AA. II. M. v.d. WAA. De Waal, 13 Februari 1911. Bij deze betuigen wij onzen hartelijken dank aan allen die bewijzen van deelneming hebben gegeven gedurende do ziekte en het overlijden van onze gelielde Moeder Behuwd- en Grootmoeder, TRIJNTJE KALIS, Wed. G. Houtwipper, en in 't bijzonder aan onze geachte buren dragers en kleedoplegstcrs, die zoo wel willend zijn geweest aan onze lieve Moeder do laatste eer te bewijzen. Uit all er naam, A. HOUT WIPPER, Den Burg, 15 Febr. 1911,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1911 | | pagina 2