N°. 2448.
Donderdag 16 Maart 1911
24ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van meek tot week.
Uit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor de Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
1 inden met verhooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nur op den dag der nitgave
Prijs der Advertentiën.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 3 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitgevers LANGEVELD DE ROOIJ, ParkstraatBurg op Te x e l
Jaarlijksche toelating van nieuwe
leerlingen tot de o. I. scholen.
De Burgemeester van Texel brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat op
1 April a s. tot de o. 1. scholen in de
Gemeente (uitgezonderd tot die te den
Burg) leerlingen kunnen worden toege
laten, die op dien datum den leeftijd van
5 jaar en zes maanden hebben bereikt,
waartoe men zich vóór 25 Maart a. s.
moet aanmelden bij de betrokken hoofden
der scholen onder overlegging van het
vaccinatiebewijs.
Texel, 13 Maart 1911.
De Burgemeester voornoemd,
J. S. DIJT, Loco-B.
4—11 Maart.
De belangrijkste binnenlandsche gebeur
tenis, die in de afgeloopen week om onze
aandacht vroeg, mag wel genoemd worden
het koperen regeeringsjubileum ODzer
Vorstin, ook al werd dit heugelijke feit
slechts in onze grootere steden met feeste
lijkheden herdacht. De waarde van een
dergelijke herdenking ligt niet steeds in de
uiterlijkheden. Men moge dan ook niet
kunnen zeggen, dat de 6 Maart een Oranje
dag was omdat overal in den lande de
oraDjevanen ontplooid werden, toch was
die dag wel een oranjedag, omdat in vele
harten met dankbaarheid gedacht werd
aan de dochter uit het Huis van Oranje,
dat I2V2 jaar geleden de teugels van het
bewind uitde handen HarerMoeder overnam.
't Was de begeerte der vorstin dat haar
jubileum niet met praal en luister gevierd
zou worden omdat ze meende slechts haar
plicht te hebben gedaan. Deze, van eenvoud
getuigende bekentenis siert onze Vorstin
meer, dan de schoonste lofrede ter Harer
eere gehouden.
Toen H. M. de regeering aanvaardde,
legde zjj voor zich zelf de plechtiue belofte
af, haar taak te zullen vervullen zooals
men van een vorstin uit het huis van
Oranje verwacht.
Of ze die belofte nagekomen is? Daarop
geeft wel de groote liefde en genegenheid
waarmede het volk van Holland haar om-
riDgt het antwoord. Zjj heeft het steeds
weer doen bljjken hoe Oranje en Nederland
éen zijn.
Dat wordt op feestdagen, als pas plaats
gehad, opnieuw gevoeld, en veilig kunnen
we zeggen, dat zoolang Nederland zijn
historie niet vergeet en een nazaat dor
Oranjes aan het hoofd van ouze natie staat
de huidige regeeringsvorm de Nederland
scho zal tdijven. Tenzij Oranjo, Nederland
mocht vergeten, m.n w. niet zóó mee mocht
leven met ons volk, als we dat gelukkig
in onze vorstin thans mogen roemen.
We zullen over hetgeen de achterliggende
I2V3 jaar aan Vorstenhuis en Vaderland
bracht, niet in bijzonderheden treden. Laat
ons alleen zeggen, dat er veel goeds was.
Er is in de verschillende politieke organen
in do afgeloopen week nogal wat over do
toekomst geschreven. D.w.z. men heeft zich
bezig gehouden met de vraag wat in 1913
in politiek opzicht te gebeuren staat. De
actie voor het algemeen kiesrecht door de
S.D A P., de Vrijz. Dem. Bond en de Liborale
Unie op touw gezet, kan vermoedelijk
beschouwd wordon uls het voorteeken van
de richting die in 1913 de stembusstrijd
zal nemen. Waarschijnlijk wordt het meer
en meer dat Grondwetsherziening en Al
gemeen Kiesrecht de inzet voordien strijd
zullen zijn voor alle linker partijen Stellig
zulleu we nog wel vaker dan eens, gele
genheid krijgen nader op deze kwestie
terug te komen. De verkiezingen toch ntaan
nog niet voor de deur.
Ook zullen voor 1913 nog tal van andere
kwesties om om onze aandacht aankloppen
en een daarvan zal misschien de 10-uren
dag zijn. Zondag jl. is in de hoofdstad
van ons land voor den 10-uren dag een
groote nationale betooging gehouden van
wege de S. D. A. P., waarbij een drietal
sprekers het woord voerden en die tot
resultaat had de aanneming eener motie
waarin de verlangens nader uiteengezet
worden en die ter kennis der iegeering
zal worden gebracht. Doch bij een motie
alleen zal men het niet laten. Het Kamerlid
Schaper deelde nl. op de betooging mede
dat binnenkort uitvoering zal worden ge
geven aan het voornemen der Soc.-Dem.
Kamerfractie om een wetsontwerp op den
10-urigen werkdag bij de Tweede Kamer
in te dienen. Het wetsontwerp is thans in
voorontwerp gereed. Door het orgaan der
S.D.A.P. is in verband met deze mededeeling
gemeld, dat het ontwerp een arbeidsbe
scherming omvat voor alle mannen, vrou
wen, jeugdige personen en kinderen. Het
bedoelt een vervanging te zijn van de
thans bestaande Arbeidswet en voert den
10 urendag in voor alle arbeiders, behoudens
zeer enkele groepen volwassenen, die
worden uitgezonderd. Voorts stelt het ten
behoeve van alle arbeiders in fabrieken en
werkplaatsen overgangsmaatregelen voor,
waardoor acht jaar na het in werking treden
der wet de wettelijke acht-urendag zou
zijn ingesteld.
Het is de bedoeling der Kamerfractie,
het wetsontwerp na de afhandeling, van
de door de regeering voorgestelde wijzi
gingen in de bestaande Arbeidswet, bij de
Kamer in te dienen.
Een ontwerp als hier bedoeld zal onge
twijfeld van ingrijpenden aard zijn voor
een zeer groot aantal bedrijven in ons land
en daardoor staat het wel vast dat het
aanleiding tot een belangrijke en veel tijd
eischende behandeling zal geven.
Bij de Bakkerswet zullen we er wel reeds
een voorproefje van krijgen naar verwacht
kan worden, nu ook daarin een lü-urendag
opgenomen is.
In het Pruisische Huis van afgevaaidigden
zijn in de afgeloopen week weliswaar kalme
maar alleszins belangrijke debatten gehou
den over den z. g. modernisteneed. Naar
aanleiding van de vorderingen die het
modernisme in de laatste jaren in Duitsch-
land in de wetenschappelijke katholieke
kringen maakt heeft het Vaticaan hetnoodig
geacht de geestelijke professoren en leeraren
die onderwijs geven een eed af te nemen,
waarin zij de „dwalingen van het
modernisme" afzweren. De Pruisische
regeering verzette zich er evenwel tegen
dat deze eed gevorderd werd van de Katho
lieke professoren en leeraren die verbonden
zijn aan de Staats-Universiteiten en andere
inrichtingen van onderwijs, waarop het
Vaticaan zijn eisch niet voor deze catagorie
staande hield, doch wel te verstaan gaf dat
deze professoren en leeraren vrijwillig den
eed konden afleggen. Door een aantal dezer
is daaraan voldaan. Intusschen heeft de
gemelde maatregel van het Vaticaan aan
leiding gegeven tot eenige wrijving tusschen
de Pruisische regeering en dit heeft met
een en ander in de protestantsche kringen
nogal ontstemming gewekt. Toen dan ook
dezer dagen in don Pruisischen Landdag de
begooting voor eeredienst aan de orde kwam
werd tevens de onaangename kwestie ter
sprako gebracht. Eenige afgevaardigden der
linkerzijde voerden het woord en protes
teerden in meer of minder krachtige termen
tegen het optreden van het Vaticaan. Er
werden dau ook maatregelen van de regee
ring gevraagd omdat men de modernisten
eed een gevaar achtte voor het onderwijs.
Voor den Rjjkskanstdier Von Bethmann
Hollweg, den minister-president, was deze
kwestie een vrjj netelige. Men weet dat hij
de vriendschap van het Centrum nogal op
prijs stelt. Toch heeft hij tot tevredenheid
der protestanten van zich afgesproken, zij
het dan in een vr\j vriendelijken vorm.
Hij betreurde dat het Vaticaan geen overleg
gepleegd hnd en dat. door-den modernisten
eed, encyclieken als de Borromeus encycliek
en dergelijke, de godsdienstvredo gevaar
lie p. Ook achtte d6 r< igeering de modernisten-
eed schadelijk veer den pro' -stan.schen
staat Pruisen. Vandaar dan ook het besluit
dat er voor de Staatsinrichtingen voor
onderwijs in 't vervolg geen professoren
of leeraren aangesteld zpllen worden die
den modernistenccd hebben afgelegd.'
De vrijzinnige bladen zijn met dit ant
woord nogal ingenomen, wat natuurlijk
met die der katholieken geenszins het
geval is.
In het Engelsche parlement heeft het in
de afgeloopen week weer eens flink gespookt
ergeï dan in de laatste tien jaren ooit het
geval was. Tenminste zoo luiden de
berichten in de bladen. Er was aan de orde
een deel van den aehterstalligen begrootings-
arbeid en bij die gelegenheid heeft de
oppositie de regeering en haar meerderheid
eens geducht de tanden laten zien. 't Schijnt
dat deze voornemens is de obstructie toe te
passen, nu de regeering alles in het werk
steil om de Veto-ontwerpen er zoo spoedig
mogelijk door te krijgen. Donderdag namid
dag werd met de behandeling der zaken
aangevangen, doch op alle mogelijke wijze
trachtte de oppositie met Balfour aan het
hoofd het debat te rekken, wat tengevolge
had dat besloten werd de parlementaire
guilliotine in werking te brengen en de
debatten voor ze geëindigd waren te sluiten.
Dit had ernstige tumulten in het Lagerhuis
tengevolge, WHarvan het gevolg werd, dat
de heeren den geheelen nacht door moesten
vergaderen en eerst den anderen dag,
Vrijdagmorgen tegen een uur of half tien
naar huis konden gaan.
'tls niet onmogelijk dat zich in de
komende dagen meer van dergelijke tooneel-
tjes zullen afspelen. De oppositie gaat in
haar machtelooze woede wel wat ver.
Het nieuwe Fianscha Kabinet heeft zich
in de afgeloopen week aan de Kamer voor
gesteld, waarbij de minister president Monis
de regeeringsverklaring voorlas. Deze bracht
weinig nieuws en vestigde den indiukdat
het nieuwe K •binet de affaire van Briand
en zijn regeering op denzelfden voet zal
voortzetten. Mogelijk dat Monis wat strenger
zal optreden tegen de geestelijke orden en
wat milder tegen de ontslagen spoorweg
ambtenaren. Of bij in staat zal wezen de
breuk ia de republikeinsche partij te heelen
moet evenwel worden betwijfeld, v oorloopig
be6ft de Kamer het nieuwe Kabinet even
wel do gevraagde motie van vertrouwen
met groote meerderheid gegeven.
Zooals men weet is het in Mexico lang
niet pluis. Al sedert lang woedt er een
revolutie, waarover wel niet veel bijzonder
heden uitlekken maar die toch met den
dag in omvang schijnt te winnen. Waar
schijnlijk acht „broeder Jonathan" de
Amerikaansehe regeering die met den
toestand in Mexico op de hoogte kan zijn
deze zeer critiek. Anders is al moeilijk te
verklaren de groote bedrijvigheid op militair
eu maritiem gebied waarvan de regeering
in do atgeloopen week blijk heeft gegeven
en nog geeft. Onder het voorwendsel dat
er groote manoeuvres zullen worden ge
houden, heeft de regeering een groot aantal
troepen naar de Mexicaansche grens en
een aantal oorlogsschepen naar de Mexi
caansche wateien gezonden.
Deze maatregelen waren evenwel van
zóó grooten omvang en kwamen daarbij
zóó onverwacht, dat men al dadelijk moest
denken dat die „groote manoeuvres" tegen
Mexico gericht zijn. Ofschoon omtrent den
toestand in Mexico op het oogenblik dat
wij dit schrijven, nog niets bekend is en
ook de juiste bedoeling der Amerikaansehe
troepenbeweging niet gemeld kan worden,
wint toch de meening meer en meer veld
dat Amerika een einde wil maken aan de
troebelen in Mexico, die niet alleen het
land ondermijnen, maar ook de belangen
van duizenden Amerikanen en anderen
schaden. We zullen er zeker in de komende
week wel meer van hooren.
TEXEL, 15 Maart 1911.
Sluiting iluuscursus.
Van do aangeboden gelegenheid tot
bijwoning der Soirée Variée Zaterdag j.l.
in hotel Texel tegen entreé, was door
weinigon gebruik gemaakt, 't was een
avond voor de leerlingen en hunne ouders,
familieleden en kennissende zaal was
maar matig bezet.
Het programma was voor de jongelui
berekend on wij gelooven met gerustheid
te kunnen beweren„ze hebben genoten".
Het openingswoord, een causerie over
dansen, waarbij aan 't slot allerlei kleine
voorvallen tijdens de cursus werden
aangestipt, deed ze schateren van lachen.
Jean en Jeanette een goed vertolkt
duet, maar vooral no. 4 Actueele voor
dracht, volgens programma, hield er de
gang in. Texelsche toestanden werden
duchtig gehekeld en op humoristisch
sarcastische wijze bezongen.
Het optreden tijdens de pauze van de
Italiaansche straatmuzikanten methunne
populaire moppen en hun veritaliaaDscht
hollandsch, Janus Schmier, de dichter-
zanger, Bob, de Humorist-Imitateur
exentrique, en niet het minst Bibie en
Bib de neger clowns, het was lachen,
lachen.
Een uitzondering maakten de muziek
nummers,^0. 1 en 5 van het programma
uitstekend vertolkt, konden ze toch het
jonge publiek niet boeien, geen wonder,
voor de leden van een dansclub is alleen
dansmuziek de muziek.
Vermelden wij nog, dat no. 8 „Het
nuchtere meisje", door mej. Polak karak
teristiek en gevoelvol werd ten tooneele
gevoerd, om slottens mede te deelen dat
het minder officieele gedeelte van het
programma, het bal. 0. i. niet het minst
in de smaak viel van het joDge publiek,
dat blijk gaf de lessen dezen winter niet
vergeefs te hebben gevolgd, dan zijn
we nog niet aan het eind van ons verslag.
De heeren Polak en VlessiDg was door
de leerlingen nog een verrassing bereid;
na het laatste nummer van het program
ma, vóór het bal begon, werd hen dooi
de jongedames Aagje Vonk en Bouwina
Smidt en bij monde van de jonge juffr.
Marie Dijt, met een toepasselijk gedicht,
namens alle leden van de danscursus,
beiden oen keurig bloemstuk aangeboden.
De heeren Polak en Vlessing brachten
de leden dank voor die hulde en vooral
voor de waardeerende woorden aan hun
adres.
'tWas een ware feestavond voor de
leden van de dansclub.
De Cocksdorp.
Het haringtrekken, waarmede men
sinds een paar weken in het Eierland-
sche gat bezig is, levert slechte resul
taten op. Eenige visschers van den
Helder, die hier ook aan dit bedrijf
deelnamen, zijn weder naar huis ver
trokken. De auderen geven het echter
nog niet op en hopen dat de kansen
spoedig zullen keeren.
Oostereml, 15 Maart.
In het Oostelijk gedeelte van den
polder het Noorden, verrijzen al meer
en meer gebouwen, zoodat men er
weldra een tamelijk uitgebreid gehucht
zal zien. De heer F. Dekker laat er een
hotel bouweD, dat zich verheft boven de
omliggende daken. De heer Dekker
verwacht hier in den a. s. zomer logé's
die zich aan Natuursport wijden en zal
vaartuigen beschikbaar stellen voor even-
tueele roei- en zeiltochten, alsmede voor
jacht op robben.
Wanneer nu eerst de beharde weg
tusschen Oost en Eierland gereed is,
zal zeker menigeen eens een tochtje
willen maken door dit nieuwste gedeelte
van Texel.
1
TEXELSCHE COURANT.
—0—0—0—
0—0—0
—0—0—0—
—0—0—0
—0—0—0—
