N°. 2470.
Donderdag 1 Juni 1911.
24ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof week.
Bit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden-
Voor de Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verliooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nar op den dag der nitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer S Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Ct3. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel.
BEKENDMAKING.
De Burgemeester van Texel verzoekt
den ingezetenen ter gelegenheid van het
bezoek van Z.E.H. den Prins der Neder
landen, Hertog van Mecklenburg aan
deze gemeente op 1, 2 en 3 Juni a.s.
de vlaggen uit te steken.
In het belang van de goede orde
woidt tevens verzocht de rijtuigen van
Z. K. Hoogheid en gevolg niet te volgen
of er naast te draven.
Texel, 29 Mei 1911.
De Burgemeester vnd,
J. S. DIJT, L.-B.
30—27 Mei.
Mag men de berichten der afgeloopcn
week gelooven, dan zal toch niet in de
Tweede Kamer op de totalisatorkwestie
worden teruggekomen. Van verschillende
zjjden is het vroegere bericht tegengesproken
Blijkt dit juist te zijn, dan is het met den
totalisator op de wedrennen spoedig gedaan.
De Tweede Kamer behandelde in de af-
geloopen week de steenhouwerswet, een
wet met een sociale strekking die derhalve
aanleiding gaf tot een breedvoerig debat
waarbij opnieuw bleek dat men het aan
de rechterzijde op het punt van sociale
wetgeving nog niet volmaakt eens is.
In verband met de vele geruchten die
er in den laatsten tijd loopende zijn omtrent
het lot dat vermoedelijk aan de bakkerswet
en dientengevolge aan minister Talma be
schoren is, moet melding gemaakt worden
van een mededeeling in de „Tel." dat de
antirevolutionaire Kamerclub het eens ge
worden is over de Bakkerswet. Mag men
bedoeld blad gelooven, dan hebben de anti
revolutionaire afgevaardigden met 20 tegen
2 stemmen besloten te stemmen voor het
zoo gewraakte artikel inzake het arbeids-
verbod van den patroon. Zooals men weet,
wil minister Talma die bepaling uit zijn
ontwerp niet terugnemen, niettegenstaande
het verzet, dat ook uit de rechterzijde
daartegen in kwam.
De beide tegenstemmers moeten zijn ge
weest de h.h. dr. A. Kuyper en De Monté
VerloreD. Laatstgenoemde zal zich bij de
uitspraak der meerderheid hebben neer te
leggen, doch ten opzichte van dr. Kuyper
zou besloten zijn dezen de volle vrijheid
over zijn stem te laten behouden. Zoodat
hij zich niet aan het meerderheidsbesluit
der Kamerclub heeft te onderwerpen en
tegen het gewraakte artikel kan stemmen,
Afgewacht dient te worden, in hoeverre
dit bericht juist is, doch het heeft alle
schyn van betrouwbaarheid.
—o—o—o
De Duitsche Rjjksdag heeft zich in de
afgeloopen week bezig gehouden met het
wetsontwerp inzake Elzas-Lotharingen. Zoo
traag de behandeling in de commissie ging
zoo vlot ging het in den rijksdag.
Reeds in Januari jl. had de eerste lezing
van het ontwerp plaats, dat toen naar een
commissie verwezen werd. Deze kon het
er maar niet over eens worden. De liberalen
cn vrijzinnigen vonden de voorgestelde
regeling lang niet voldoende, terwijl daar
entegen de conservatieven meenden dat het
ontwerp veel te ver ging. Ze beschuldigden
de regeering zelfs dat deze een gevaarlijk
spel speelde en bezig was den invloed van
Pruisen in den Bondsraad te verzwakken.
Tusschen de genoemde partijon stond het
Centrum, dat zooals men weet in de poli
tieke aangelegenheden in Jen laatsten tfid
steeds met de conservatieven één lyn trok.
Aanvankelijk was de houding vaD het
Centrum weifelend. Eensdeels stelde het
de vriendschap mot de conservatieven op
te hoogen prys om ruzie met dezen te
maken, maar anderdeels weuschte het zeer
aan de wenschen der Elzas-Lotharingcrs te
gemoet te komen, omdat het van dezen
steeds veel steun ontvangt.
Ten slotte heeft het toch partij gekozen
en is met de linkerpartijen samengegaan
om van de regeering allerlei concessies te
vragen voor het Rijksland, niettegenstaande
het Centrum daarover alles behalve gesticht
was. De regeering stelde er prijs op dat
het ontwerp tot stand kwam, zij het dan
ook in gewijzigden vorm en gaf, hoewel
schoorvoetend, aan verschillende eischen
toe. Een van de belangrijkste daarvan was
wel de opname van de bepaling dat in
Elzas-Lotharingen het algemeene, directe
en geheime kiesrecht zal worden ingevoerd.
Een bepaling, die wel eenige verwondering
moet wekken als men bedenkt, dat de
regeering zelfs voor Pruisen een zoo uit
gebreid kiesrecht niet heeft durven voor
stellen.
De verschillende onderhandelingen tus
schen de meerderheid dei commissie en de
regeering namen eenige maanden in beslag
maar toen men eenmaal tot overeenstem
ming was gekomen was het lot van het
ontwerp dan ook beslist.
Toen dit dan ook in de afgeloopen week
in den Rijksdag ter tafel kwam was men
het er spoedig over eens. Na eenig debat
werd het ontwerp in tweede en vervolgens
ook in derde lezing aangenomen. Alleen het
Centrum stemde er tegen.
Er is in de laatste dagen in de Euro-
peesehe pers nogal wat te doen geweest
over de jongste nota door Rusland aan de
Porte gericht inzake de Albaneesche kwestie
Die nota heeft nogal opzien gewekt omdat
ze algemeen beschouwd werd als een ulti
matum.
In bedoelde nota werd aan Turkije te
verstaan gegeven dat de aanwezigheid der
Turksche troepen bij de Montenegrijnsche
grens een ernstig gevaar voor den vrede
heeft doen ontstaan. Rusland eischte daarom
dat Turkije op besliste wijze zijn vredelie
vende bedoelingen aan Montenegro zou
kenbaar maken opdat dit de reeds getroffen
militaire maatregelen weer zou kunnen in
trekken.
Deze nota heeft eenigszins beroering ge
wekt in de Europeesche pers omdat men
daarin een inmenging zag van Rusland in
de Albaneesche aangelegenheden van Tur
kije. Een inmenging met geen ander doe!
dan Montenegro en de andere BalkanstateD,
die niet in vriendschap met Turkije leven,
gunstig voor Rusland te stemmen.
Intusschen heeft Rusland zich gehaast
te verklaren dat het met ziju nota enkel
den vrede heeft willen dienen. Of dat zoo
grif geloofd wordt is nog zoo zeker niet.
o—o—o—
In Marokko heeft de toestand, blijkens
de berichten der laatste dagen een gunstigen
keer genomen. Generaal Moinier is n). met
zjjn Franscbe troepen Fez binnengetrokken.
Tegenstand werd slechts weinig onder
vonden, zoo melden de berichten althans.
De troepen opstandelingen die de Marok-
kaansche hoofdstad ingesloten hadden, wa
ren by de nadering van het ontzettingsleger
afgetrokken.
Moeley Hafld kan nu weder verruimd
ademhalen. Hij is thans weder veilig, al
is het dan ook onder de hoede der Franschen.
De Fransche bladen betuigden in de
laatste dagen opnieuw, dat het do bedoeling
van Frankrijk geenszins is Fez bezet te
houden of veroveringen te maken. De
Franschen zullen Moeley Hafld wat mil-
joentjes voorschieten om een goed leger op
de been te brengen, waarna zij zich uit de
hoofdstad weder zullen terugtrekken.
't Is te hopen, dat het niet bij voornemens
moge blijven. Zoolang de toestand niet
normaal is, blijft Marokko nog meer of
minder een gevaar voorde rustin Europa,
—o—o—o—
De gunstige berichten over den toestand
in Mexico blijven aanhouden. President
Diaz heeft ten slotte het hoofd gebogen en
afstand van de regeering gedaan. Iu alle
stilte heeft hij Vrijdag Mexico verlaten en
bevindt hij zich thans waarschijnlijk op
weg naar Spanje. Het einde van de regee-
ringsloopbaan van een zoo krachtige per
soonlijkheid moet inderdaad tragisch worden
genoemd. Evenwel, Diaz heeft het er wel
naar gemaakt ook. De wyze waarop hij
regeerde had meer van een dictator dan
van een president eener vrije republiek.
Er is reeds een voorloopige president
aangesteld. Madero, de leider der opstan
delingen, had voor dit baantje bedankt.
Hij heeft de troepen der opstandelingen,
voor zoover ze niet naar hun haardsteden
teruggekeerd zijn, ter beschikking gesteld
van het nieuwe gezag en is zelf rustig
naar zijn woonplaats teruggekeerd.
Binnenkort zullen de verkiezingen voor
een nieuwen president plaats hebben en
waarschijnlijk, dat Madero, die reeds vroeger
een ernstige tegencandidaat van Diaz was,
de grootste kans heeft gekozen te worden_
TEXEL, 81 Mei 1911.
Bezoek van den Prins.
Naar vrij zeker algemeen bekend is
zal Z. K. H. Prins Hendrik der Neder
landen in het laatst van deze week
Texel bezoeken.
Wij waren in de gelegenheid in ons
nummer van 21 Mei omtrent dat bezoek
een en ander mede te deelen en zullen
dat thans niet herhalen; wij herinneren
slechts dat de Prins Donderdagavond te
7 uur te Oudeschild Texels bodem zal
betreden en naar den Burg zal rijden
om in Hotel Texel af te stappen. Vrijdags
zal een tournee over Texel worden ge
maakt en alle dorpen worden bezocht.
Zaterdagmorgen vertrekt de Prins weder
te 9 ure.
Vrijdagavond zal ter eere van den
Hoogen gast het Fanfarecorps eeDe uit
voering geven op de Groeneplaats.
Van het aanbrengen van eenige ver
siering hebben wij niets vernomen, noodig
meenen wij zulks ook niet. Een bezoek
aan Texel heeft toch ten doel Texel te
zien zooals het is, en de natuur biedt
hier genoegzaam schoon dat door aan
gebrachte versiering wellicht zou worden
ontsiert, doch laat het ontplooien van
de vlag een vriendelijke groet zijn aan
den Hoogen bezoeker.
Z. D, H. de bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot pastoor te Kralingen
(Ie ZeerEerw. Heer J. Th. Lagerweij,
pastoor te den Burg.
Tot pastoor te den Burg de ZeerEerw.
Heer J. G. van Keickhoven, kapelaan te
Hoorn.
Bevolkiug Texel.
Blijkens de jongste algemeene volks
telling bestond de bevolking van deze
gemeente op 31 Dec. 1909 uit 6255 zielen;
naar kerkelijke gezindten aldus ingedeeld;
M. Vr.
Nederduitsch Hervormd 1590 1624
Waalsch 1
Roomscb Katholiek 714 647
Doopsgezind 500 47S
Behoorend tot de Geref.
kerken 186 200
Christ. Gereform. 15 11
Evaug. Luthersch 4 3
Hersteld 2
Remonstrant 2
Ned. Israëlliet. 9 7
Tot andere kerkgen. beh. 7 5
Tot geen kerkgen. beh. 141 109
3166 3089
Zoo ongeveer duizend.
Vermoedelijk is wellicht door menigeen
wel eens de opmerking gemaakt dat op
Texel nog al veel aan de fietssport wordt
gedaan en kwam ook wel eens de vraag
boven, hoe groot het getal fietsen hier
wel zou zijn.
Uit betrouwbare bron vernemen wij
dat van 927 fietsen aangifte is gedaan,
door hoeveel personen aangifte is ver
zuimd kwam ons niet ter oore. Hierbij
gevoegd een groot aantal fietsen waarvan
geen aangifte behoeft te worden gedaan,
is het niet gewaagd te onderstellen dat
zeker wel duizend fietsen op het eiland
in gebruik zijn. Dat is nog al een res
pectabel cijfer voor een bevolking van
ruim 6000 personen.
Bijenteelt.
De vergadering van de afdeeling „Texel"
der vereeniging voor bijenteelt in het café
den Burg op Zaterdag jl., was goed bezocht.
In het openingswoord deelde de Voorz.
de heer Visser van Z.Eierland mede, dat
deze vergadering hoofdzakelijk was belegd
om de leden die zich door bemiddeling van
de vereeniging een Simplex-kast hadden
aangeschaft, in te lichten omtrent de be
handeling daarvan.
Pogingen waren aangewend om de heer
Kelting van Santpoort, de leverancier der
kasten te doen overkomen, doch men was
daarin niet geslaagd, zoodat de voorzitter
zich thans had voorgenomen zoover zijn
kennis strekte de leden van voorlichting
te dienen.
De notulen van de vorige vergadering
werden gelezen en onveranderd vastgesteld.
De afgevaardigde naar de algemeene ver
gadering, te Utrecht gehouden, de heer W.
F. Schumaker, secretaris, brachi verslag uit
van die vergadering en mocht daarvoor de
dank van de vergadering ontvangeD, waarna
aan de orde was het belangrijkste punt van
de agenda, de behandeling der Simplex-kast.
Aanschouwelijk onderwijs.
Een Simplex-kast was aanwezig en de
heer Visser begon, na een korte inleiding
over de losse bouw, z. g. mobielbouw, aan
de hand van hetgeen hij gezien, gelezen en
ervaren had (in z'n omgeving waren al een
paar zwermen in de voor Texel nieuwe
woningen onder dak gebracht) de korf te
ontleden, telkens verklarend waarvoor het
een, waarvoor het ander diende.
Spreker toonde aan hoe door hem de
zwermen in de kast waren gebracht, hoe
men voorbouw, hoe men kunstraat in de
losse ramen brengt, waarom de kasten
waterpas dienen geplaatst te worden, hoe
men zich op de hoogte houdt van het
bijenvolkje in de kast, hoe men hen steeds
meer ruimte toestaat, om ten slotte de
z. g. honigkamer in gebruik te nemen, die
men door middel van de koninginnerooster
vrij houdt van broed.
Vervolgens lichtte spr. toe het gebruik
van de honigslinger, deelde mede hoeveel
honig een korf noodig heeft om te over
winteren en hoe dit berekend wordt,^prak
over het voederen van de bijen, over het
bewaren van raat, deed middelen aan de
hand om de wasmot te bestrijden, kortom
gaf van zijn kennis in ruime mate, zoodat
zeker niemand der aanwezigen meer bezwaar
zal hebben de Simplex-kast in gebruik te
nemen. Juni a.s. zegt spreker komt de
heer van Giersbergen,leeraar in de bijenteelt,
voor onze afdeeling over, laat iedei dan
present zijn, om hem te overstelpen met
onze vragen.
Over het gehoorde werd nog een weinig
met den heer Visser van gedachten gewisseld
en toen waren we aan het laatste punt
van do agenda, de z. g. rondvraag, die niet
veel opleverde
Een der leden stelde de vraag, of het
geoorloofd was personen te intioduceeren
en ofschoon men algemeen van oordeel was
dat dit niet mocht ontaarden in een azen
op wat de vereeniging zijn leden biedt, toch
meende men dit voorloopig vrij te laten,
om zoodoende velen in de gelegenheid te
stellen kennis te maken met de vereeniging;
deelnemen aan de excursie is slechts de
leden veroorloofd.
Van de gelegenheid daarop geboden, om
gezamealijk allerlei hulpmiddelen voor het
ijmkersvak in het algemeen en de losse
bouw in het bijzonder aan te schaffen, werd
wodeiom een ruim gebruik eemaakt, waarna
de vergadering te half elf met een woord
van dank voor de belangstelling door den
Voorzitter werd gesloten.
Lauiiucrenmarkt.
Do derde groote lammerenmarkt ken
merkte zich weder door grooten aanvoer,
ruim 63ÜU stuks werd aangeboden.
Wellicht door die groote aanvoer, als-
TEXELSCHE COURA
m
o—o—o
