N°. 2498.
Donderdag 7 September 1911.
248fce Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tot week.
Wit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voorj den Berg 30 Cts. Franco per post door go-
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika ea andere
Unden met verkooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der uitgave
Prijs der Advertentiën.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 3 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGE VELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel.
36 Aug.—3 Sept.
Het ligt voor de hand, dat we dezen keer
ons weekoverzicht aanvangen met enkele
woorden gewijd aan onzen nationalen feest
dag bij uitnemendheid, die de afgeloopen
week aan ons land en volk bracht. H. M.
de Koningin heeft weder haren verjaardag
mogen vieren en overal in den lande heeft
men daaraan op meer of minder feestelijke
wyze aan deelgenomen. Opnieuw is geble
ken hoe ons volk althans het overgroote
deel ervan bij al zijn verschil en ver
scheidenheid, zich één voelt met ons
Vorstenhuis, dat als 't ware met Nederland
onverdeelbaar samengegroeid is. De feestdag
onzer Vorstin deed opnieuw de hechte
banden gevoelen die Nederland en Oranje
samenbonden. Op dezen dag zwijgt de stem
van partijschap en verdeeldheid, dan wordt
het zwaard in de schede gestokeD en
schaart iedereen, rijk en arm, jong en oud,
zich om zijn Koningin. Wat scheidt wordt
voor een oogenblik vergeten en heel het
volk brengt Haar die de kroon draagt eer
biedig hulde en waardeering.
Het mooie in deze nationale feestviering
is dan ook wel het feit, dat we een Vorstin
bezitteD, die boven alle partijverdeeling en
kibbelarij staande den naam van Lands
vrouwe mag dragen.
We mogen gelooven dat H. M. een ge-
zegenden verjaardag heeft mogen vieren.
Er is voor Haar veel wat tot dankbaarheid
kan stemmen. Niet alleen de trouw harer
onderdanen en het vreedzaam samenleven
van Haar volk, maar ook de eigen om
standigheden. De weelde van een kind te
mogen bezitten, dat heerlijk ontluikt als
een Lenteroos, zegt zooveel.
Ook naar dat kind zullen de gedachten
uitgegaan zijn op dezen feestdag. Het is
Neerlands hope en 't schijnt haast of na de
geboorte van dat kind de Moeder nog dichter
tot het Nederlandsche volk genaderd is,
zooals dat ook het geval geworden is met
Haar Gemaal, Prins Hendrik der Neder
landen.
Moge het H. M. en de Haren gegeven
zijn nog dikwijls met vreugde den laatst6n
Augustus te vieren, tot heil van Nederland
en het Nederlandsche volk
—o—o—o—
Na de reusachtige betooging onlangs door
de geconsentreerde liberale en socialistische
partijen in Brussel gehouden, is er in do
afgeloopen week eene gevolgd van de
Belgische katholieken. Deze betooging, die
wel niet zoo groot van omvang was als
die der tegenpartijen, kan toch met recht
aanspraak maken op den naam reusachtig.
Van alle kaoten waren de geloovigen samen
gestroomd te Leuven, om getuigenis af te
leggen van hun vertrouwen in den onlangs
gevallen minister-president Schollaert en
instemming uit te spreken met het door
hem ingediende ontwerp Schoolwet.
Behalve een groote optocht, waaraan door
duizenden werd deelgenomen met vaandels
en banieren, wapenschilden en mottobordon
werden groote bijeenkomsten gehouden
waarin een groot aantal Kamerloden het
woord voerde. Niet minder dan 86 katho
lieke volksvertegenwoordigers w. o. alle
leden van het tegenwoordige Kabinet. Kr
heerschte groote geestdrift die ten top steeg
toen in den namiddag den oud-minister
president Schollaert op de Oude-Markt,
waar de demonstratie gehouden werd,
verscheen.
De muziekcorpsen lieten de Brabanqonne
en strijdliederen weerklinken, terwijl de
aanwezigen losbraken in luid gejuich. De
katholieke studenten legden bloemen aan
de voeten van den oud-minister en hossende
werd het liedje aangeheven
Vivat onze Frans,
En hij mag er wezeD.
Vivat onze Frans,
En hy mag er zijn
Verder werd aan Frans" den heer
Schollaert een herinneiingsmedaille
aangeboden, onder luide bravo's.
Natuurlijk voerde de oud-rainister-presi-
dent ook het woord, om in krachtige taal
zijn gevallen wetsontwerp te verdedigen
en op te wokken tot den strjjd voor do
vrije school.
Van de betooging valt voorts nog te
vermelden, dat er niet aan deelgenomen
werd door de oud-katholieken, ouder leiding
van Woerte. En voorts dat zich enkele
incidenten voordeden doordat eenige groe
pen socialisten den stoet in den war
trachten te breDgen. Overigens had de
geheeie betooging een goed verloop. Het
was voor de Katholieke partij stellig een
beteekenisvolle dag.
o—o—o—
Keizer Wilhelm is na zijn gebruikelijk
zomeruitstapje, waarbij hij o a. een ont
moeting had met den koning van Zweden,
in Berlijn teruggekeerd. En zijn eerste werk
haast kon wezen een Oostersche gast te
ontvangen, n. 1. de Kroonprins van Turkije.
De Jong-Turksche regeering heeft gemeend
te moeten breken met de traditie die gebood
den Sultan of aanstaanden Sultan binnen
de muren van de paleizen te houden.
Turkije wil niet langer onderdoen voor
andere rijken, die er op uit zijn vrienden
in den vreemde te zoeken. Al moge de
zending van den Turkschen Kroonprins
naar Berljjn, misschien enkel het karakter
dragen van een vriendschappelijke visite,
de schitterende ontvangst hem daar bereid
en het feit dat op dat zelfde oogenblik de
Duitsche gezant te Constantinopel aan den
Sultan de orde van den rooden adelaar
overhandigde, wijst er op dat Duitschland
en Turkije bezig zijn meer dan goede
vrienden te worden. Of dat alles zonder
eenige bijbedoeling geschied Wie gelooft
het
o—o—o—
Er is in sommige streken der Fransche
republiek een gewelddadige beweging ont
staan, tengevolge van do duurte der levens
middelen. Op verschillende markten sloten
de Fransche huismoeders zich aaneen om
niet meer te besteden voor verschillende
waren dan zij waren overeengekomen. Het
gevolg was dat de kooplui hun waar weer
in konden pakken of hun prijzen moesten
verlageD.
De aanleiding tot dat optreden dei huis
moeders schijnen de kooplui zelf gegeven
te hebben, door n. 1. de prijzen der koop
waren, die tengevolge der aanhoudende
droogte reeds hoog waren, nog op te drijven
door aaneensluiting.
Het zou misschien alles nog wel vreed
zaam afgeloopen zijn, indien de anarchis
tische elementen niet getracht hadden munt
uit den toestand te slaan. Daardoor is het
thans in verschillende plaatsen tot ernstige
opstootjes gekomen, waarbij tegenover de
kooplieden en winkeliers hardhandig werd
opgetreden. In sommige plaatsen was het
alsof er een revolutie uitgebroken was.
Allerlei geweldenarijen hebben plaats gehad
en de beweging aanvankelijk ontstaan onder
een aantal ontstemde vrouwen is op ge
heeie groepen der arbeidende bevolking
overgeslagen.
De regeering treedt met kracht tegen
deze anarchistische betoogingen op.
o—o—o—
De Marokkokwestie blijft nog steeds aan
de orde en op het oogenblik dat we dit
schrijven is er al weinig meer van te
zeggen, dan een week of 14 dagen geleden.
Het eigenaardige is wel, dat noch Cambon,
noch Von Kiderlen Wachter zich over den
stand der onderhandelingen uitlaten, dat
door de regeeringen een volkomen geheim
houding in acht genomen wordt en niette
min alle groote buitenlandsche bladen als
om strijd hun lezers mededeelingen doen
over den aard der onderhandelingen. Ze
hebben hun inlichtingen natuurlijk uit een
„betrouwbare bron" of „van welingelichte
zijde". Veel geloof verdienen deze „ont
hullingen" evenwel niet en we zullen dan
ook geen moeite doen ze op den voet te
volgen. De regeeringen willen eenvoudig
niets definitiefs loslaten en zelfs de offt-
cieuse regeeringsoiganen brengen „onthul
lingen" die zonder eenige b6teekenis zijn.
Do Fransche regeering gaf dezer dagen een
officieus comminuque uit, door middel van
het Havasburean, waarin niets anders werd
gezegd dan dat alle pas weer in de bladen
opgenomen mcdedeelingon over de Duitsch-
Fransche onderhandelingen in het bijzonder
over voorgenomen ruiling van gebied, op
geschroefd on onjuist waren.
Cambon, do Fransche gezant is te Berlijn
teruggekeerd en de onderhandelingen inzake
de netelige Marokkaansche kwestie zijD
weer aangevangen. Naar luid der berichten
heeft de Fransche regeering zoodanige
instructies gegeven dat Duitschland niet
anders dan aannemen of verwerpen der
voorstellen zal overblijven. Uit Berlijn werd
dezer dagen gemeld, dat de voorwaarden
en aanbiedingen van Frankrijk door de
Duitsche diplomaten niet onaanneembaar
zijn bevonden. Men zal moeten afwachten
of dit bericht juist blijkt te zijn. Waar
schijnlijk zal er tusschen de vertegen
woordigers der beide landen nog wel over
verschillende „onderdeelen" van gedachten
gewisseld moeten worden.
De Fransche pers toont zich over den
vermoedelijken uitslag deronderhandelingen
nog lang niet gerust. En in tal van couranten -
artikels is Duitschland gewezen op het
gevaar van een verwerpen der Fransche
voorstellen. De Fransche pers beweert dat
Frankrijk thans tot de uiterste grens gegaan
is. Nog verder te gaan zou de iegeering in
conflict brengen met de openbare meening
en zou vernederend voor Frankrijk zijn.
Met groote belangstelling zal in geheel
Europa den uitslag der besprekingen te
Berlijn tegemoet worden gezien. Te hopen
is het dat een alle partijen bevredigende
oplossing verkregen worde.
Of daarmede dan de Marokkaansche
kwestie tot het verleden zal behooren
We gelooven het niet. Er zijn meer mogend
heden die belang bij Marokko hebben en
die de schending der Algecirasakte wellicht
als een welkome gelegeheid zullen aan
grijpen om ook hun „rechten" voor te
dragen. Spanje, Engeland en Italië volgen
met spanning de Duitsch Fransche bespre
kingen.
Ook ons land heeft belangen in Marokko.
Tusschen onze havens en Tanger wordt
een drukke scheepvaartverbinding onder
houden. En zoo zijn er meer landen die
belang bij deDuitseh Fransche besprekingen
hebben en inzonderheid bij een vrijen
handel met Marokko.
TEXEL, 6 Sopt. 1911.
Texelsch Faufarecorps.
Op de Zondag j. 1. gehouden repetitie
van Texelsch Fanfarecorps werd besloten,
zoo mogelijk het 20-jarig bestaan op
Donderdag 7 Sept. a s. te herdenken,
door een uitvoering te geven op de
Groeneplaats, 's avonds ten 8 ure in een
voor dat doel op te richten muziektent,
met gas verlicht.
Bij' het bestuur onzer gemeente en dat
van de gasfabriek werden de noodige
stappen gedaan, en naar wij vernemen
met gunstig gevolg, zoodat ons Donder
dagavond, als het weêr het toelaat (en
wie heeft thans reden daaraan te twij
felen) een verrassing staat te wachten.
De Harkt.
Gebrek aan gras, is niet onwaarschijn
lijk de oorzaak dat de aanvoer van
schapen aan de markt nog steeds aan
houdt, docli gebrek aan gras elders, is
tevens een oorzaak dat het vee laag in
prijs blijft de markt Maandag j.l. leverde
daarvoor bewjjs, want de prijzen waren
eer dalend dan rijzend.
Pen Hoorn, 5 September.
Door het aanleggen van een vuurtje,
door eenige Heeren van elders, ontstond
gisteren brand in de duinen achter ons
dorp. Genoemde heeren wilden daar
een keteltje met water voor eieren
koken doch door de droogte geraakte
de heide in brand, zoodanig dat zij het
onmogelijk konden blusschen. Aange
zien de wind naar het dorp woei liet
het zich voor enkele oogenblikken zoor
ernstig aanzien, daar de brand steeds
grooter afmeting aannam. Gelukkig
echter was sp> odig het gevaar geweken
doordien men, door het krachtig en
spoedig optreden van ieder ,!:o maar
kon helpen, eene dam van zand had
gemaakt die het vuur in zijn voortgang
stuitte. Onze EdelAchtbare Heer Bur
gemeester met het feit in kennis ge
steld arriveerde zeer spoedig en prees
de lieden voor hun kranig optreden.
Toen het gevaar geweken was, kwamen
nog een zestig man der Marine, wier
hulp gelukkig niet meer noodig was.
Men ziet hier weder hoe gevaarlijk het
is in dezen drogen tijd met vuur om
te gaanwas de wind opgestoken, het
zou er voor ons dorp kwaad uitgezien
hebben. Beide heeren zal hun reisje
naar Texel nog lang in herinneringblijven;
naar men ons verzekerd hebben zij
zichzelve bij den Burgemeester aange
geven.
Vlieland.
De uitslag van de loting voor de Nat.
Militie was voor deze gemeente als volgt
1. Pieter Kroon, 2. Willem Bloem, 3.
Nicolaas Lodewijk Sieben, 4. Umke Ruijg,
5. Pieter Sieben, 6. Flijke Tot, 7. Arjen
Bloem, 8. Kors List, 9. Cornells List.
De werkzaamheden voor den aanleg
van de Intercommunale Telefoonverbin
ding zijn in vollen gang. Dagelijks wordt
op den N. Oosthoek gewerkt aan het
leggen van den kabel onder den grond,
op de Hors wacht later hetzelfde werk,
over het eiland heen zal de verbinding
bovengrondsch geschieden.
Jlistoriscli Gedenkboek 1S13.
De Provinciale Commissie voor Noord-
Holland voor de samenstelling van een
Historisch Gedenkboek bij de 7iering van
het 100 jarig herdenkingsfeest van Neêr-
lands herstelling in 1813, verzoekt ieder,
die in het bezit is van familie- of andere
papieren betrekking hebbende op het
tijdperk van overgang, 1813 1814, die
ter inzage te willen afstaan aan deze
commissie.
Voor de in ontvangstname, waarvan
bewijs zal worden afgegeven, stellen
zich beschikbaar, de heeren J. RuibiDg,
gem.-secretaris van Texel, W. Mets Tz.
te Oudeschild en W. L. Bakker, brieven
gaarder te Oosterend en H. J. Boldingh
te Helder.
Tevens boudt de commissie zich aan
bevolen voor op schriftgestelde in de
herinnering voortlevende bijzonderheden
omtrent personen, die een rol hebben
gespeeld bij die bevrijding.
Namens de commissie,
H.J. BOLDINGH,
Leeraar a/h Kon. Inst. v/d Marine.
Vroege aardappeloogst.
De aardappeloogst op de Friesche
zandgronden, die geregeld in 't midden
van September aanvangt, is door de
droogte, nu reeds in vollen gang. Hij is
vrij goed en de qualiteit is over het ge
heel best. Er worden goede prijzen be
steed, wijl er veel vraag is, zoodat tal
van verbouwers reeds groote hoeveel
heden hebben afgeleverd tegen f 1,60 a
f 1,80 per H L. De opbrengst per H.A.
loopt van f 500 tot f 600.
Tweede opbrengst.
Te Oosterwijk bij Gorinchem rooit
zoo meldt „de Geldermalser" de heer
T. van Doorne van hetzelfde land en van
dezelfde oude planten voor de tweede
maal aardappelen.
Twee jaren geleden had hij opgemerkt
dat aan de weggeworpen vochtig gebleven
stronken nieuwe aardappelen waren ge
groeid, hetgeen hem op hot idee bracht,
zoo'n stronk dadelijk na het rooien weer
te poten.
Dit jaar waren de half Juni voor bet
eerst gerooide planten nu weer rijkelijk
bezet met flinke aardappelen.
TEXELSCHE COURANT.