1
3
N°. 2579.
Donderdag 20 Juni 1912.
25ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
(b ücuwe jaargang Prins.
Binnenland.
S
i(
Van week tof week
e
oo
ou
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden-
Voor den Bone 30 Cts. Franco per post door ge-
he Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
1 .nden met verbooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der nitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meet S Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
PS'
J ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Texel
alc
O
ge
De nieuwe jairgaDg van „de Prins der
Geïil. bladen" vangt 1 Juli a.s. aan.
Met dien datum doet zich dus een goede
gelegenheid voor zich op dit zoo keurig
geïllustreerd, algemeen gelezen tijdschrift
te abonneeren.
De boekhandel Parkstraat biedt beleefd
zijn tusschenkomst aan, herinnert er tevens
aan dat abonnementen bindend zijn voor
een geheelen jaargang, van no. 1 t/tn 52 en
verzoekt do abonnee's op de Prins, die geen
hernieuwing van abonnement wenschen,
vriendelijk, zulks tijdig te willen berichten.
3e Kwartaal.
Bij don aanvang van het derde kwartaal
1912, bevelen wij ons bij herhaling .aan
voor de levering van alle couranten, tijd
schriften en modebladen, terwijl wij ten
aanzien van loopende abonnementen op
eenige courant, tijdschrift of modeblad,
indien gewenscht, tijdige opzegging daarvan
vorzoekeD.
Aanbevelend,
Boekhandel Parkstraat.
8—15 Jnni.
De behandeling van minister Talma's
Ziektewet gaat waarlijk niet van een leien
dakje. Namen de algemeene beschouwingen
reeds veel tijd in beslag, in de afgeloopen
week kwam er bovendien een kink in de
kabel, waardoor de behandeling een week
vertraagd werd. Bij bet in behandeling
nem6n van de Radenwet diende de heer de
Savornin Lobman n.l. een 25-tal amende
menten in, die werden ze aangenomen, de
Radenwet overbodig zouden maken. Een
moeilijk geval voor den minister en ook
voor de Kamer, omdat het deze als 't ware
voor do keuze plaatste tusschen twee
afzonderlijke stelsels, n.l. bet stelsel van
den minister met de Radenwet en de
openbare kas regel en de bijzondere aan
vulling en het stelsel van den heer Lohman
met als regel de bijzondere kas en als aan
vulling de openbare, waardoor de Radenwet
overbodig zou worden. De Kamer achtte
de amendementen gewichtig genoeg om
daarover het oordeel van de commissie van
Voorbereiding te vragen. De behandeling
van het wetsontwerp werd daarom geschorst
en een aanvang werd gemaakt met die van
het wetsontwerp inzake de militaire
rechtspleging. Woensdag kwam de com
missie met haar advies in de Kamer. Dat
luidde tot een onderzoek omtrent de
amendementen in de afdeelingen te beslui
ten. De heer Lohman meende to6n zijn
amendementen te moeten intrekken, omdat
hij niet wilde medewerken om de behande
ling van het wetsontwerp te vertragen,
waardoor de regeering in moeilijkheden zou
komen.
Door de linkerzijde werd tegen die houding
geprotesteerd, omdat de denkbeelden in de
amendementen belichaamd h. i. wol nadere
overweging vordienden. De amendementen
werden dan ook op staanden voet overge
nomen door den heer Roodhuyzen, die reeds
eerder een motie in den geest der amende
menten ingediend had, doch deze had
toruggenomen met het oog op de indiening
der amendementen. De linkerzijde wilde
dat de amendementen thans in de afdeelin
gen onderzocht zouden wordon, doch de
Kamermeerderheid besloot het advies te
hooren van de Commissie. Deze adviseerde
Vrijdag niet tot afdeolingsonderzoek over
to gaan. Waar het hier dezelfde amendo-
menten als die van den heer Lohman
betrof was de linkerzijde met het tweeërlei
standpunt der commissie weinig ingenomen.
De woordvoerders van de verschillende
partijen der linkerzijde waarschuwden
tegen het advies, dat ze een beleediging der
linkerzijde noemden en een ergerlijk stukje
partij politiek. De heer Van Karnebeek
stelde toen voor de amendementen naar de
afdeelingen te verzenden, doch dit voorstel
werd met rechts tegen links verworpen en
besloten werd Dinsdag met de Radenwet
door te gaan.
Mogelijk dat deze amendementenkwestie
nog onaangename gevolgen zal hebben.
De verhouding tusschen rechts en links is
er stellig niet beter door geworden. En
intusschen is weer een week nutteloos
verknoeid.
—o—o—o—
In het Duitsche Vorstendom Schwarzburg-
Rudolstadt hebben de verkiezingen plaats
gehad voor den Landdag. De lezer herinnert
zich hoe in Maart j.l. de Landdag ontbonden
werd, omdat de meerderheid uit sociaal
democraten bestond. Thans hebben de
kiezers van het vorstendom de regeeriDg
voor de tweede maal een rooden Landdag
op het dak gestuurd.
De eerste roode Landdag werd in November
van het vorige jaar gekozen, tot ergernis
der regeering. Die ergernis nam nog toe,
toen de nieuwe Volksvertegenwoordiging
in Februari j.l. voor het voetlicht kwam.
Het begon al dadelijk met het benoemen
van een rooden president en een idem
vice-president. En dat was nog niet het
ergste, want de nieuwe meerderheid ging
dadeljjk er toe over om aan de regeering een
aantal eischen te stellen. Het kiesrecht
moest uitgebreid worden, de belastingwetten
herzien etc. Wees de regeering die eischen
af dan zou de meerderheid de begrooting
verwerpen. De regeering was tot geen
enkele concessie bereid, doch diende, nog
voor de begrooting, een gelegenheidswet
in, die ten doel had het bestaande kiesrecht
flink t& beperken. Een wets-ontwerp dat
reeds eerder tot tweemalen toe door een
niet-rooden Landdag verworpen was.
Natuurlijk volgde ook nu verwerping.
Daar was het de regeering juist om te
doen, want nu kon ze overgaan tot
ontbinding van den Landdag, in de hoop
dat de kiezers zich bekeerd zouden hebben.
Bovendien kreog de regeering het daardoor
gedaan, dat de loopende begrooting geldig
werd verklaard tot 1 April 1915. Dat was
al veel gewonnen.
De verkiezingsstrijd voor den nieuwen
Landdag kenmerkte zich door groote
heftigheid. Alle niet-sociaal-democratische
partijen hadden zich tegen de rooden
vereenigd in een „VaterlSindischer Wahl-
verein" en in alle districten werd bewerkt
dat er tegenover den soc. dem. niet meer
dan één candidaat gesteld werd.
En toch hebben de burgerlijke partijen
geen succes gehad, want de nieuwe
Landdag is even rood als de oude uit de
stembus te voorschijn gekomen. Van de
16 zetels werden 9 door de sociaal democraten
veioverd en 7 door de andere partijen.
Zoodat de regeering nog niet veel verder
is dan in Maart.
o—o—o—
De pogingen der Engelsche regeering om
den vrede tusschen de Londensche patroons
en de werklieden in het transportbedrijf
te herstellen en daardoor een grootere
ingrijpender staking in het Engelschö
havenbedrijf te voorkomen hebben schip
breuk geleden. Hoofdzakelijk gevolg van de
houdiug der werkgevers. De regeeriDg
wilde een verzoeningsraad instellen en
achtte daartoe noodig, dat de verschillende
bedrijven bij het havenbedrijf betrokken,
tot een patroonsverbond samengevoegd
werden. Deze zou dan met de leiders der
werkliedenorganisatie een verzoeningsraad
helpen vormen. De patroons waren echter
van oordeel, dat de verschillende bedrijven
niet onder één organisatie te brengen waren
en bleven daarbij. Daardoor bereikte de
regeering niet wat ze wenschte en besloot
het bestuur van de federatie der transport
arbeiders gevolg te geven aan zijn
bedreiging en de algemeene staking voor
alle havens in het vereenigd Koninkrijk
af te kondigen. Naar het zich laat aanzien
zal van een algemeene staking moeilijk
kunnen worden gesproken. In ver
schillende groote havens hebben de
havenarbeiders geweigerd gevolg aan den
oproep te geven. Slechts een gering
percentage heeft den arbeid neergelegd.
In de Londensche haven baart de toestand
intusschen niet geringe zorg. Reedskwamen
meer en minder ernstige opstootjes voor
tusschen stakers en niet-stakers. Het
aantal z.g. „onderkruipers" moet zeer groot
zy n, zoodat het verkeer in de Londensche
havens dan ook maar voor een deel
belemmerd is. Dat stemt de stakers bitter
en hun houding belooft niet veel goeds,
—o—o—o—
De Duitsche bladen hebben het in de
laatste dagen druk over den stryd tusschen
Keulen en Rome, of liever tusschen de
Katholieke vakvereenigingen. Het gaat
hierbij om de vraag in welke richting het
katholieke vak vereenigingsleven geleid moet
worden. De Keulsche vakvereenigingen zijn
voor een algemeen Christelijke organisatie,
terwijl de Berlijnsche richting wil, dat de
katholieke arbeiders zich streng zullen
afzonderen in positief kerkelijke vereeni-
gingen.
De strijd tusschen beide richtingen is niet
van vandaag of gister, doch zelden nam de
strijd tusschen beide zoo'n scherp karakter
aan als in de laatste dagen. Naar luid der
berichten had de Berlijnsche richting zich
tot den Paus gewend, om den H. V. allerlei
onjuiste dingen mede te deelen over de
Keulsche richting. En de Paus zou daarop
een afkeurend oordeel hebben uitgesproken
over deze laatste en verklaard hebben dat
de Keulsche richting fout ging en de katho
lieke arbeiders apart georganiseerd behoor
den te worden.
De leiders van de vakvereenigingen, die
de Keulsche richting aanhangen, toonden
zich zeer ontstemd over wat zij de laster
campagne der Berlijners noemden. Ver
schillende protestverklaringen werden de
wereld ingezonden, waarvan e6n zelfs
namens de 80000 medeleden van de West-
dreitscho katholieke arbeidersvereeniging,
en één namens de 44000 leden van het
Centraal verbond der christelijke bouw
arbeiders.
En ook werd gemeld, dat zelfs de regee
ring zich niet onbetuigd heeft gelaten. Zij
ziet in do verbonden christelijke vakorgani
saties niet ten onrechte een dam tegen
de sociaal-democratie. Gemeld wordt dat ze
gedreigd heeft met terugroeping van haar
vertegenwoordigers by het Vaticaan, indien
de Paus aan de Keulsche richting moeilijk
heden in den weg mocht leggen.
Van uit Rome heeft men daarop olie op
de golven geworpen. Dr. Heiner, de uditorc
van de nota te Rome heeft den slechten
indruk trachten weg te nemen, die de
uiting van den H.V. in het kamp der
inter-confessioneele Christelijke vakvereeni
gingen van de Keulsche richtiug gewekt
had. Hij deed dat door te verklaren, dat de
H. V. volstrekt niet de Keulsche richting
wantrouwt, maar niet blind is voor de ge
varen, die het zijn in een algemeen chris
telijke vakvereeniging voor de katholieke
arbeiders meebrengt. Het is Zijn plicht op
die gevaren de aandacht te vestigen. Dat
is echter geen veroordeeling, geeD wan
trouwen maar voorzorg en liefde voor de
hem na aan het hart liggende katholieke
arbeiders.
Deze verklaring blijkt nogal kalmeerend
gewerkt te hebben, doch de bladen der
Keulsche lichting blijven op scherpe wijze
het optreden der Berlijnsche richting te
Rome afkeuren. De strijd tusschen beide
richtingen schijnt voorloopig dan ook nog
niet gestaakt te zullen worden,
—o-o—o—
De Czaar aller Russen ook wel Vadertje
genoemd heeft een bezoek aan Moskou
gebracht om aldaar een monument te ont
hullen, gewijd aan de nagedachtenis van
Czaar Alexander III. De Czaar was vergezeld
van de Czaritza en den grootvorst-troon
opvolger, de prinsessen, grootvorsten en
grootvorstinnen. Een schitterend gezelschap
dus. De onthullingsplechtigheid was zeer
indrukwekkend. Niet minder dan 80 depu
taties onder welke een Servische en een
Bulgaarsche kwamen kransen leggen aan
den voet van het monument. Voor het volk
was voorde plechtigheid echter geen toegang
Door politie en troepen was het terrein zoo
afgezet, dat het publiek slechts uit de verte
toeschouwer kon zijn. Er waren door de
autoriteiten weder zulke strenge maatrege
len ter bescherming van den Czaar geno
men als maar mogelijk was. De volksbuurten
werden dagen te voren reeds door de politie
bewaakt en niet minder dan 3000 vreemde
lingen werden eenvoudig vóór de komst
van den Czaar achter slot en grendel gezet
om na het vertrek pas weer los gelaten te
worden. De Czaar kwam heelhuids met de
zijnen te Petersburg terug.
TEXEL, 19 Juni 1912.
Op! voor liet Vrouwenkiesrecht.
Waar andere afdeelingen van de ver-
eeniging voor Vrouwenkiesrecht zich
opmaken voor de propaganda, geschiedt
dit te voet, per voertuig met paarden
bespannen of per rijwiel, daar hebben
onze Texelsche vrouwen zich bediend
van het moderne vervoermiddel, de auto.
Dat voertuig stelde hen dan ook in de
gelegenheid om in 'n middag vijf meetings
te houden op verschillende dorpen van
ODze zoo uitgebreide gemeente, iets
waaraan men voor weinige jaren nooit
zou hebben gedacht.
Hoe nu de mannen, ia lret algemeen
nog over het vrouwenkiesrecht denken,
hoe velen hunner zich daarvan met een
grap pogen af te makeD, allen zullen
moeten toegeven, dat de afdeeling Texel
Zondag j. 1. heeft getoond pal te staan
voor hare beginselen, zelfs weer en wind
te durven trotseeren voor de propaganda.
't Was Zondagmiddag één uur slecht
weer, harde wind en regenvlagen, een
lucht die weinig goeds beloofde, toch
waren de deelneemsters op tijd present
en op tijd en onder veel belangstelling
(of nieuwsgierigheid) vertrok het gezel
schap in vier auto's naar het eerste doel
van de tocht, den Hoorn.
Voor wat betreft de vijt meetings,
geven wij het woord aan onze corres
pondenten.
Den Hoom.
Zondagmiddag bod bier op den daarvoor be
paalden tijd de meeting plaats vanwege de
TEXELSCHE COURANT.
ei
■er!
I
wan——
