0 2643,
Zondag 2 Februari 1913.
268te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuiobouwbrieven.
Binnenland*
Gemengd Nieuws.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagarond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. NaAr Amerika ent andore
1 .nden met verliooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 unr op den dag der nitgavo
Prys der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. lodero regel moer 3 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewjjsuummors 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVEETENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD&JDE ROOIJ, ParkstraatBurg op Te x k l
INVORDERING
'S RIJKS DIRECTE BELASTIXGE.V
De Burgemeester der Gemeente Texel
maakt bekend, dat het kohier no. 1 dei-
Grondbelasting over het dienst
jaar 1913, invorderbaar verklaard op
den 27 Januari 1913, aan den
Ontvanger ter invordering is ter hand
gesteld en ieder daarop voorkomende
belastingschuldige verplicht is zijnen
aanslag, op den bij de wet bepaalden
voet te voldoen.
Texel, den 29 Januari 1913.
De Burgemeester,
GAARLANDT.
V.
Brouwgerst.
Voor zoover het den teelt van tweerijïge
zomer.erst, welke bijna uitsluitend het
materieel levert voor de bierbrouwerijen,
betreft, neemt het bouwland op Texel
onder de Noordhollandache polders een zeer
belangrijke plaats in.
Het verbouwen van goede brouwgerstis
een zaak welke door velerlei omstandig
heden wordt beïnvloed.
Um dit eenigszins begrijpelijk te bespreken,
vertellen we eerst in het ruwe de behande
ling der gerst in de brouwerijen. De gerst
laat men kiemen, waarbij het in de korrels
aanwezige zetmeel verandert in suikers.
Als bijna al het zetmeel is omgezet wordt
de kieming beëindigd door de kiemen te
dooden. De korrels, nu mout geheeten,
worden grof gebroken en in heet water
gebracht.
De Suikers gaan in oplossing en deze
oplossing wordt in den brouwketel met
hop gekookt, waarna men, na afkoeling,
de massa aan het gisten brengt, waarbij
uit de Suikers alcohol ontstaat. Na afloop
der gisting beet het ontstane heldere nat
bier. Het niet opgeloste deel van de mout
heet draf of bostel.
De eischen van brouwgerst zijn natuurlijk
geheel op de latere verwerking van het
graan gericht.
In de eerste plaats moet de gerst veel
zetmeel en weinig eiwit bevatten. Korrels,
die aan deze eisch voldoen, zijn blank,
groot en vol, op den breuk melig en vol
strekt niet hard of glazig. Dit laatsie, 't
welk doorgaans gepaard gaat met een
grauwe kleur van de korrel, wijst altijd op
een te boog eiwitgehalte.
De korrels moeten ook weinig „bast"
bevatten, d.w z. de massa van het de korrels
omsluitende kaf mag niet meer dan 12 a
16 pCt, van het korrelgewicht bereiken.
Alle goede brouwgerstsoorten aijn op laag
bastgehalte gekweekt.
Veel bast immers sluit in: minder zet
meel, doch meer draf.
Een zeer belangrijke eigenschap van
brouwgerst is voorts een groote en daarbij
gelijkmatige kiemkracht. De groote betee-
kenis hiervan blijkt ten volle uit de
bovengemelde bewerkingen in de brouwerij.
Hoe kan men nu bij den teelt van brouw
gerst met deze eischen rekening houden.
lo. Teel geen brouwgerst op land, dat
veel stikstof bevat, byv. op den stoppel
van een vlinderbloemig gewas. Grauwe
korrels zijn hiervan het gevolg en eveneens
legeren van bet gewas, waardoor de kleur
achteruitgaat en bij nat weer de kiemkracht
benadeeld wordt.
2o. Om de zelfde redenen zij men voor
zichtig met stikstofmeststoffen en geve
nooit versche stalbemesting.
3o. Behalve daar, waar kaligebrek beslist
niet aanwezig is, geve men voldoende
kalimeststoffen, liefst de ruwe, in het
j bijzonder kaïniet. Kali bevordert de zet-
meelvorming, terwijl de bijmengsels u de
ruwe kalimeststoffen de stijfheid van het
J stroo in de hand werken.
4o. Bij het oogsten lette men er op dat
de gerst goed droog binnenkomt, teneinde
broeiing te voorkomen, waardoor de kl6ur,
maar vooral ook de kiemkracht sterk wordt
beschadigd.
5o. Bij het dorschen komt het bijzonder
aan op het verwyderen der kafnaalden.
Te weinig korten vergroot het bastgehalte
maar te sterk korten heeft tot gevolg, dat
de korrels meer of minder beschadigd
worden. Het spreekt vanzelf, dat dit een
belangrijke vermindering van het kiem-
v6rmogen ten gevolge zal hebben.
6o. Bovendien lette men op bet sorteeren
door de machine. Een partij bestaande uit
groote en bovenal gelijkmatige korrels wordt
heel gauw wel zooveel beter betaald, dat
eventueel iets meer uitschoonen dan ge
woonlijk vaak winstgevend blijkt te zfjn.
Ten slotte wenscben we er op te wijzen,
dat grauwe gerst, uiits afkomstig- van
een goede brouwgerstvariëteit, als zaai
zaad op geschikte gronden geteeld, blanke
gerst zal opbrengen. Het zjjn immers grond,
cultuur en variëteit, die hier beslissen?
H. v. S.
TEXEL, 1 Februari 1913
De wintervorst.
De wintervorst komt en gaat met groote
sprougen, dit kon ons deze week ten
tweedenmale blijken. Was voor een paar
weken geleden vriezend weer en sneeuw
de heerschappij vaQ den wintervorst, een
heerschappij die plotseling weder ophield,
nu bezorgde de wintervorst ons gladde
straten, zoo glad, dat men maar terdege
moest oppassen om niet van de been te
geraken. Van onheilen hoorden we in
onze omgeving niet, doch in Amsterdam
en op meer plaatsen had de gladheid het
gevolg dat sommigen een geduchte val
maakten, zelfs zoodanig dat een vervoer
naar de ziekenhuizen noodzakelijk was.
Zoo vertellen ons althans de groote
bladen.
Voor de jeugd waren de gladde straten
een recht buitenkansje, gelukkig maar
voor één dag, de wintervorst nam weder
spoedig afscheid.
O osterend, 30 Januari.
Gisteren hield de afdeeling Texel van
de vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
alhier in „het Wapen van Amsterdam"
een propaganda-avond. De opkomst was
evenwel niet groot
Mej. E. Langeveld, de presidente, opende
met een hartelijk welkomstwoord, waar
na Mej. Groot, uit Rotterdam eene lezing
gaf. Aangegeven werd wat reeds voor
het vrouwenkiesrecht gedaan is, terwijl
opgesomd werd, in welke landen men
reeds dat recht heeft verkregen en hoe-
vele goede zaken daarvan in die landen
reeds uitgegaan zijn. Wel daagt het ook
in ons iand, doch langzaam, zeer lang
zaam en te betreuren is het, dat nog
zoovele wetten behandeld zullen worden
waarbij de vrouw geen invloed zal kun
nen hebben. Evenwel moet men blijven
aankloppen, opdat men eindelijk het goed
recht verkregen zal hebben. De vereeni
ging moet sterker worden, schouder aan
schouder moet men strijden.
Na de pauze werd op leuke wijze door
dezelfde spreekster voorgedragen„Wat
Marijke er van dachtNatuurlijk was
ook dit een propagandastukje.
't Was een mooie avond en jammer
was het, dat er niet meerderen aanwezig
waren.
Met dank en opwekking tot meedoen
werd de bijeenkomst gesloten.
Den Hoorn, 30 Januari.
Slechts een viertal dames was op hut
bepaalde uur aanwezig om de lezing voor
Vrouwenkiesrecht, spreekster Mej. C. S.
Groot, bij te woneD, de vergadering weid
geopend door Mej. E. Langeveld. In ver
band met de geringe opkomst, gaf spr.
eerst ten beste een voordracht „Wat
Marijke er van dacht," om daarna in
korte, doch duidelijke trekken uiteen te
zetten van hoe groot belang het is, dat
do vrouwen medozeggingschap krijgen
bij bet tot stand komen van wetten, als
Kinderwetten, Tariefwet, wet op het
Arbeidscontract, enz.
Spr. wijst verder op de landen waar
het vrouwenkiesrecht is ingevoerd en de
invloed van de vrouwen o. a. in Noor
wegen op de wetgeving.
Wij betreuren de slechte opkomst die
hopelijk aan het slechte weer was te
wijten en roepen mej. Groot gaarne tot
weerziens toe.
Oudeschild, 31 Jan.
Door de Oostenwinden, in het begin
dezer week, was het water dikwijls zoo
laag, dat „De Dageraad" vooral des
avonds, niet op tjjd in de haven kon
komen. Eerst 2 a 3 uren later kon dat
geschieden. Ook de eerste dienst, 's
morgens 6 uur, moest om het lage
water eenmaal uitgesteld worden.
Door de gladheid geraakte gister
morgen een bakwagen met melk van
van de Wed. P. Roeper, achter de Haven
van den Overtoom te water. Door
spoedige hulp werd nog zooveel mogeljjk
van de melk gered, daar bij geluk de
meeste bussen dicht bleven. Een
groot gedeelte der 200 L. melk ging
echter verloren. Het paard bloef onge
deerd en ook het voertuig werd weinig
of niet beschadigd.
Op verzoek van de Visscherij-
inspectie is door bemiddeling van den
E.A.B Heer Burgemeester van Texel
van gemeentewege een terrein aange
wezen, waar de gevangen zeesterren,
die niet weder te water mogen worden
geworpen kunnen worden gedeponeerd.
De belanghebbenden kunnen zich in
deze wenden tot den havenmeester.
Waal, 31 Jan.
Door H.H. B. en W. is met ingang
van 1 Febr. tot tijdelijke onderwijzeres
alhier benoemd Mej. K. Kuperus te den
Burg.
Vlieland.
Aan het Noordzeestrand is aangespoeld
eene partij scbrooten van verschillende
lengte, gemerkt XXX
Uit het Rott. Nbl.
**—Een vreemd heerschap.
Zaterdagmorgen is bij het station Mui-
derpoort te Amsterdam, geheel ongekleed
een man uit een trein gesprongen. Het
was zekere R. uit Bussum. Hij was met
den trein, die 10.55 uur hel Centraal
Station verliet, meegereisd tot dicht bij
het station MuiJerpoort, toen hij geheel
ongekleed uit den trein sprong. Hij kwam
tegen het contrólehek terecht en werd
bewusteloos opgenomen. Door den val
werd hij aan het hoofd en de schouders
vrij ernstig verwond. Na voorloopig ver
bonden te zijn en tot kenuis te zijn ge
komen werd hij naar het Wilhelmina-
gasthuis overgebracht.
Uit de antwoorden, die hij op verschil
lende vragen gaf, bleek dat de man
abnormaal moet ziju.
Een munt welke niet voldoet.
Naar de „Rott." uit goede bron zegt
te vernemen, zullen binnen niet te laDgen
tijd oe pas in circulatie zijnde gouden
vijf ;uidenstnkken weer worden ingetrok
ken. Ze worden in bet gebruik niet
genoegzaam doelmatig geacht. Z. C.
Ontleend aau de Opr. HaarJ. Cour.
Invaliditeitswet.
De „Vrije Vrouwonvoreeniging" heeft
een verzoek gericht tot de Tweede
Kamer om het wetsontwerp tot verze
kering van Werklieden tegen geldelijke
gevolgen van invaliditeit en ouderdom
niet aan te nemen. Dit verzoek wordt
gedaan
'lo. omdat naar de meening van adres
sante deze wet niet alle ouden van
dagen omvat
2o. omdat door dit ontwerp, afgezien
van punt 1, bovengenoemde meening,
eene groote onrechtvaardigheid zou wor
den gepleegd tegenover de vrouw, aan
gezien dit wetsontwerp de mannen be
voorrecht boven de vrouwen.
3o. omdat bet wetsontwerp onbillijk
is, wijl een groot percentage vrouwen
reeds op jeugdigen leeftijd contribueert
voor onderdoms- en invaliditeitsverze
kering, en bij verlating van haar bedrijf
door eventueel huwelijk, niet dan tegen
voor haar ondoenlijke opofferingen op
haar ouden dag wor-dt uitgesloten
4o. omdat vooral de vrouw schade lijdt,
door wie de premie van den man betaald
moet worden uit het huishoudgeld
5o. omdat door dit ontworp wettelijk
wordt vastgesteld, dat hethuishoudbedrijf
geen geldswaarde heeft, wijl de man, le
vende in dezelfde positie, zijn arbeid
hoog genoeg ziet geschat om hem op zijn
ouden dag een invaliditeits- en ouder-
domsverzekoring te verschaffen, doch de
gehuwde vrouw, wiei arbeid voor de
maatschappij zekei niet minder nuttig is
dan die van den man, na eeu leven van
werken en zorgen slechts armoede wacht,
Vrouwenkiesrecht.
Naar „Het Volk" verneemt,heeft het
bestuur van de Vereeniging voor Vrou
wenkiesrecht aan de candidaten voor
de Tweede Kamer verzocht antwoord
te willen geven op de navolgende
vragen
Is u voor direkte invoering van kies
recht en verkiesbaarheid der vrouw bij
de eerstvolgende Grondwetsherziening?
Is u bereid tegen elke uitbreiding van
mannen kiesrecht te stemmen, indien
daarmede niet vrouwenkiesrecht in den
eenen of anderen vorm gepaard gaat
Onverstandige moeder.
Vrijdagmorgen moest een jongen te
Ter-Apel, wegens mishandelen van een
zijner medescholieren, in school blijven.
Het toeval wilde, dat juist ziju moeder
passeerde en al spoedig van de schoolkin
deren vernam dat baar zoon nog in school
zat. Dit was te veel voor haar jongen
waarop zij terug ging om haar zoon te be
vrijden.
In school gekomen maakte zij zich zoo
kwaad, dat zij in haar opgewondenheid 't
hoofd der school een flinke klap tegen 't
hoofd gaf, haar zoon uit de schoolbanken
trok en onder een vloed van scheldwoor
den de school verliet.
Tegen deze brutale vrouw is bij de poli
tie een klacht ingediend.
- Vrouw verbrand.
Een d9r bewoonsters van de Provo-
niershuisjes in de Groote Houtstraat, de
73-jarige mej, wed. H. Vuist, had het
ongeluk met haar boezelaar in aanraking
te komen met de gloeiende kachel. In
een oogwenk had het vuur zich mede
gedeeld aan baar andere kleeren en in
doodsangst snelde het oude vrouwtje
brandend de straat op.
Dadelijk werd geneeskundige hulp in
geroepen. Dr. Sluytorman en dr. Fatjee
üchaeffer verleenden de eerste bulp. Op
last van den laatste werd de vrouw op
een daken liggend ia haar huisje gedra
gen.
ÜRANT.