N#. 2664.
Donderdag 17 April 1913.
26ste Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Bh* nenland
Van week tot week
TEXELSCHE COURANT.
Bit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge-
boel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
hnden met verbooging der porto's.
Adverteutiën vóór 9 uur op den dag der nitgave
Prjjs der Advertentiin.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere rogol moer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummors 2 Cts. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Buro op Te x e l
Verbetering van de Kiezerslijst.
Burgemeeester en Wethouders der
Gemeente Texel brengen hiermede ter
op inbare kennis
dat tot en met den 21 sten April a.s„
voor een ieder op de Secretarie der
Gemeente ter inzage nedergelegd en in
afschrift, tegen betaling dar kosten, ver
krijgbaar zijn gesteld een verzoek om
verbetering van de vastgestelde kiezers
lijst, met de bijgevoegde bewijsstukken,
ingediend door K AREL ANTON HERMAN
VAN VEEN.
Een ieder is tot tegenspraak van het
verzoek bevoegd.
De tegenspraak moet schriftelijk (op
ongezegeld papier) en uiterlijk den 23sten
April a. s. aan het Gemeentebestuur
worden ingediend.
Texel, don 12 April 1913.
Burgemeester en Wethouders vnd.,
GAABLANDT.
I De Secretaris, JONKER.
Stremming Passage.
De Burgemeester der gemeente Texel
maakt bekend, dat de passage met rij
en voertuigen langs dpn Middenweg in
Waal en Burg van den Westerweg tot
Pijpersdijk op 17, 18 en 19 April e. k
gestremd zal zijn.
Texel, 16 April 1913.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
5li April.
Tot de onderwerpen, die in de afgeloopen
week een bespreking in de bladen ten deel
viel, behoorde wel inzonderheid de coalitie
overeenkomst, welke door de vertegen
woordigers der drie rechtsche partijen op
gemaakt is en op de 24 dezer te houden
partij vergaderingen behandeld zal worden.
Van de zijde der linkeche organen heeft
het niet aan critiek ontbroken, terwijl de
pers der rechterzijde zich er waardeerend
over uitliet. Uit het kamp der christ.
historischen kwamen sedert dien echter
ook andere stemmen, waarvan zeker wel
het luidst geklonken heeft die van den
bekenden christ. historischen schrijver en
woordvoerder C. E. van Koetsveld. In de
„Ned." het chr. hist, partijorgaan heeft hij
zijn bezwaren tegenover de voorgestelde
overeenkomst tot samenwerking doen hooren
Hij schreef o.m.„Wie geen bezwaren
heeft tegen politieke acoorden in 't algemeen
zal zich met het politiek accoord, dat men
ons hier voorlegt, wel kunnen vereenigen.
Het is niet kwaad, al komt het mij voor,
dat het door sommige te hoog wordt
getaxeerd.
Maar als ik er nu naast leg den prijs,
di6 er voor betaald moet worden, namelijk
het electoraal accoord, dan moet ik zeggen
wij krijgen bij lange na geen waar voor
ons geld.
Dit electoraal accoord schijnt mij kortweg
smadelijk voor de C.-H. Unie. Ik hoop,
dat onze mannen in Ede en Ommen er
onmiddellijk het meest gepaste antwoord
op zullen geven, door te candideeren de
beide aftredende leden, de heeren Schim-
melpenninck en Bicbon, of als de laatste
zich niet meer beschikbaar stelt, dan een
candidaat, door het district zelf gekozen,
en niet een die het wordt opgedrongen
onder pressie d6r Antirev.
Er zijn nog vele andere bezwaren tegen
dit accoord maar daarover op 24 April.
Mocht het op dien dag worden verworpen,
dan bedenke men wel, dat de verantwoor
delijkheid voor een breuk Diet drukt op
wie onaannemelijke voorwaarden afwijst,
maar op wie ze stelt",
Tot zoover het schrijven.
De heer van Koetsveld is in de kringen
der Chr. historischen een invloedrijk man
en het is verklaarbaar dat meerderen zijn
standpunt zullen deelen, al zal wellicht
ook ten slotte de overeenkomst om des
zaaks wil geaccepteerd worden.
Afgezien daarvan is het echter de vraag
of de chr. hist, kiezers in Ede en Leiden
zich aan het electoraal accoord zullen
houden. In Ede stellig niet, want nu reeds
is door de christ. historischen ajdaar het
aftredend lid Schimmelpenninck gecandi-
deerd Naar het schijnt zal zich in Ede
herhalen wat het vorig jaar te Ommen
geschiedde en d6 chr. hist, buiten de Unie
om toch hun eigen weg gaan. Omtrent
Leiden valt nog niets mede te deelen.
o—o—o—
De Bond van Staatspensioneering hield
Dinsdag te Amsterdam zijne algemeene
vergadering onder leiding van den heer
B Kanits, die zich iu een redevoering tot
de talrijke aanwezigen richtte, den heer
Voorbrood, die 12'/» jaar het secretariaat
waarnam, huldigde, onder de overleden
leden mevr. Haver herdacht en woorden
van lof bracht aan de heeren Prins en
Netscher, die thans geen deel meer uit
maken van den bond, voor alles wat ze in
het belang ervan hebben gedaan. Na de
openingsrede volgde het jaarverslag dat
vastgesteld werd en waaraan we ontleenen,
dat de bond op 81 Dec. j.l 426 afdeelingen
met 51788 leden en 353 algemeene leden
totaal 52141 leden. In Maart waren er reeds
431 afdeelingen met 52558 led6n. De
grootste atdeeling is Leeuwarden met meer
dan 1000 leden. Herbenoemd werd tot. lid
van het Hoofdbestuur Ds. P. A Vis te
Beemster en benoemd tot leden de heeren
Ds. H. van Krevelen en H. N. Schuitema.
Door den heer G. L. Jansen (Perioj werd
een uitvoerige bespreking gehouden van de
invaliditeitswet-Talma, dat door hem aan
strenge critiek onderworpen werd. Bij het
debat, dat hierover ontstond, ging het
nogal rumoerig toe. Tenslotte werd een
motie-Schoonoord, bedoelende om bij de
a.s. verkiezingen alleen die candidaten te
steunen, welke zich zonder voorbehoud
verklareD voor een premievrij staatspensi
oen voor maunen en vrouwen, die den 65-
jarigen leeftijd hebben bereikt, werd ver
worpen met overgroote meerderheid van
stemmen. Daarentegen werd aangenomen
een motie-Van Krevelen, waarin adhaesie
betuigd werd met de werk- en strijdmethode
zooals die in het Januarinummer van het
orgaan werd uiteengezet. En tevens.werd
besloten een bedrag van f 1000 beschikbaar
te stellen voor de verkieziugsactie. M6t
overgroote meerderheid werd voorts be
sloten aan het Kamerlid Duijs een telegram
van hulde te zenden voor bet stukje
staatspensioen, dat hij van de regeering
heeft weten los te krijgen en voor zijn
groote inspanning in het algemeen ten bate
van staatspensioen.
oo o
De Duitsche Rijksdag heeft zich in de
laatste dagen bezig gehouden met de
nieuwe voorstellen tot legeruitbreiding en
de daaibij behoorende finaneieele ontwer
pen. Ma:mdag ving de eerste lezing aan
onder bijzonder groote belangstelling, jflle
ministers en alle leden van den Bondsraad
waren aanwezig en ook van de Rijksdag
leden ontbrak er niet een op het appel,
terwijl de tribunes voor do pers en het
publiek dichtbezet en alle loges gevuld
waren.
De rijkskanselier, Von Bethmann Holweg,
leidde de besprekingen in met een zaakrijke
beknopte redevoering, die over het algemeen
door de bladen geroemd wordt behalve
natuurlijk door de socialistische.
Von Bethmann stelde in zijn rede voorop
dat de Legerwet een versterking van de
weermiddelen verlangt, welke naar ds
meening der militaire overheid noodzakelijk
is, om de toekomst van het Duitsche rijk
te verzekeren. De ontwikkeling van het
leger heeft in Duitschland geen gelijken
tred gehouden met de groote toename der
bevolking en, ofschoon ook nu bij een oorlog
Duitschland vertrouwen zou mogen stellen
op de geoefendheid en de dapperheid van
het leger, meende de rijkskanselier toch,
dat Duitschland zich voortaan niet meer
de luxe zou mogen veroorloven om een
getal van 100,001) manschappen, die er
meer onder de wapenen kunnen komen,
thuis te laten. Mocht er een oorlog uit
breken dan kan het menscbelijkerwijze
niet anders, of Duitschland zal er bij be
trokken worden, en het zou onverantwoor
delijk zijn, om Duitschland bij een strijd op
leven en dood, niet zoo sterk mogelijk te
maken. De kanselier legde er voorts de
nadruk op, dat de rege6ring het leger ver
sterken wil om eiken vijand te kunnen
weerstaan, bij een veranderden politieken
internationalen toestand. Hij wees op de
pan-slavische beweging in Rusland 6n hoe
die beweging zich heeft uitgebreid na de
neerlaaen van Turkije in den Balkanoorlog.
Wel is de Rassentegenstelling tusschen
Slaven en Germanen niet voldoendo om
tot een oorlog niet RuslaDd aanleiding te
geven en de tegeuwoordige Russische
regeering staat op vriendschappelijken
voet met die van Duitschland, doch Bismark
maakte zich in zijn tijd reeds bezorgd over
het pan-slavisme en de pan Slavische be
weging is door de overwinning der Zuid-
Slavische Balkanstaten zeer toegenomen.
Niet alleen naar Rusland, ook naar
Frankrijk richtte de kanselier den blik. Hij
wees op de Fransche voorstellen tot leger-
versterking en de geestdrift waarmede het
Fransche volk deze begroet heeft. Wel is
de Fransche regeering vredelievend en
de rijkskanselier sprak daarover in zeer
hartelijke bewoordingen doch als men
in Frankrijk de overtuiging bezat, dat het
Fransche leger dat van Duitschland zou
kunnen overvleugelen, dan zou dat ge
vaarlijk voor den vrede kunnen worden,
omdat de macht der regeeriqgen dikwijls
niet opgewassen is tegen de stroomingen
van het volk in dagen van groote opwinding
in sommige Fransche kringen wordt be
weerd, dat men op het oogenblik al even
sterk is als Duitschland cn ook weet men
reeds met groote beslistheid te verklaren,
dat de Balkanstaten, als de oorlog geëindigd
is, bondgenooten van Frankrijk zullen
worden. Ja in enkele kringen rekent men
al met een toekomstige vereeniging met
Elzas-Lotharingen.
Ook over de verstandhouding tusschen
Engeland en Duitschland vlocht de kanselier
eenige woorden in zijn betoog. I-Iij beves
tigde de woorden, onlangs door minister
Sir Edward Grey en deu eersteD minister
Asquith uitgespioken, dat n.l. de verstand
houding tusschen beide rijken zeergoedis
Iets waarover de kanselier zich verheugde.
Na von Bethmann Kolweg voerde da
minister van oorlog het woord. Heel kort
echter maar, daar hij -oorneruens was, zijn
eigenlijke mededeelingen in de vergadering
der commissie te doen.
En na hem kwamen de partijleiders aan
het woord. Fan dezen was het alleen den
woordvoerder der sociaal-democraten, die
stelling koos tegen de voorstellen tot
legeruitbreiding. Die der andere partijen
kwamen de regeering den steun hunner
volgelingen verzekeren.
Zooals te verwachten was heeft de' rede
van den kanselier inzonderheid de aandacht
der Fransche pers getrokken.
Deze heeft er heel wat commentaren op
gegeven en daarbij in het bijzonder uit
verschillende uitlatingen van deu Duitschen
kanselier een wapen gesmeed ter verdedi
ging der aangekondigde verlenging van den
militairen diensttijd voor het Fransche leger,
—o—o—o—
Van den Balkan kwam in de laatste
dagen weinig nieuws. Belangrijke krijgs
bedrijven werden niet gemeld. Meer aan
dacht vroegen de bemoeiingen dei mogend
heden om den vrede tot stand te brengen.
Nu Turkije haar zaken aan de beslissing
der mogendheden overgegeven heeft, tracht
ten deze de Balkanstaten tot een overeen
komst te bewegeD. Tot nog toa is dat
evenwel niet gelukt, maar toch schijnt
men evenwel een groote schrede in de goede
richting gevorderd te zijn en wprdt een
overeenkomst spoedig verwacht.
Met de Skoetarikwestie schieten de
mogendheden echter nog niet hard op.
Koning Nicolaas van Montenegro blijft
halstarrig weigeren het beleg van Skoetari
op te heffen. De mogendheden zijn nu tot
dwangmaatregelen overgegaan en blokkee-
ren de Montenegrijnscbe kust. Bovendien
heeft de Russische regeering in een open
lijke verklaring de verzekering gegeven
dat zij eenstemmig is met de andere
mogeudheden. Dat mag een feit van be-
teekenis worden geuoomd. In Rusland is
eeu sterke pau-slavisohu beweging gaando
en daarop heeft Koniug Nicolaas van
Montenegro zijn hoop govestigd. Hij zal
echter, nu de Russische rogwering hom
in deD steek laat, die hoop wel moeten
laten varen. Mogelijk dat hij thans zijn
verzet zal opgeven. Er wordt trouwens
ook gemeld, dat de mogendheden overwegen
Montenegro door land of gold schadeloos
te stellen voor het moeten afzien van
Skoetari, op het oogenblik echter weigert
do oude koning der zwarte bergen nog
hardnekkig.
—o—o—o—
President Wilson en zijn regeering zijn
nog maar pas aan het bewind, of zo komen
al met hun belangrijk wetsontwerp tot
Tariefsherziening. Ze laten er waarlyk
geen gras over groeien. Naar luid der
berichten is het nieuwe Tariefontwerp by
het Huis der Vertegen woordigers ingediend
en het kenmerkende daarvan is, dat de
rechten op versohillendo voedingsmiddelen
en kleeren geheel afgeschaft zullen worden,
terwijl die op levensbehoeften belangryk
verlaagd en daarentegen die op weelde
artikelen verhoogd zullen worden. Vryge-
steld zullen o a worden: brood, meel,vleesch
laarzen, schoenen, timmerhout, kolen, melk,
aardappelen, zout, koren, leder, landbouw
werktuigen, drukpapier, enz. Verlaagd
zullen o.m. worden de rechten op bak-
steenen, aardewerk, ruw yzer en ijzer in
platen, paarden, rundvee, pluimvee, gerst,
gemaakte kleeren, katoenen stoffen, vlas
en hennep enz. Verhoogd zullen o a.
worden do rechten voor edelgesteenten,
diamanten, bont en dergelijke. De rechten
op suiker en ruwe wol zullen echter ook
afgeschaft worden en men voorspelt, dat
dit aanleiding zal worden tot een feilen
strijd tusschen de regeering en do demo
cratische Senatoren uit de Suiker en wol
districten
TEXEL, 16 April 1913
Men verzoekt ons mede te deelen,
dat Maandag 21 dezer, het „tuberculose-
bioeiniije' ten verkoop zal worden aan
geboden.
De opbrengst komt, zooals men weet,
ten bate van de vereeniglngen die zich
de bestrijding van de luborculose ten
doel stellen.
Als een bijzonderheid deelt men
ons mede, dat het bonte paard van den
heer B. te de Westen twee bonte veulens
heeft geworpen.
Jammer dat een der veulens bij de
geboorte is overleden.
O osterend, 15 April.
De heer C. Timmer Mz. van bier, is
benoemd tot onderwijzer aan de bijzon
dere school te Stroobos en Gerkesklooster.
De visscher J. Burger Pzn. is aan
gesteld als wachter op de door de Re-
geeriDg in uitsluitend gebruik gegeven
terreinen tot het kweeken van oesters
in de nabijheid van HarliDgen. Deze
kweeking geschiedt voor rekening van
twee heeren uit Zeeland en twee vis-
schers van hier. Reeds is een groote
hoeveelheid oesters aldaar uitgezaaid.
De Christelijke zangvereeniging „de
Lofstem," onder directie van den heer
W. Bakker W.Lz., gaf Zondagavond j.l.
eene uitvoeriog in de Geref. Kerk alhier.
Velen waren opgekomen, een 10-tal
zangnummers werden, volgens mede-
deeling, flink en tot genoegen der aan
wezigen ten gehoore gebracht.
De Coclcsdorp15 April.
Gisteren werd de heer B. Dros, land
bouwer en veehouder te Eierland, door
een stier tegen een muur gedrukt met
het ongelukkig gevolg, dat zijn schouder
uit het lid geraakte, hetwelk na een