N#. 2684.
Donderdag 26 Juni 1913.
268te Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
o e e n
Van week tot week
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 0 unr op den dag der nitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANSEVELB DE ROOIJ, Parkstraat, Bürq op Tex el.
Stremming passage.
De Burgemeester van Texel brengt ter
kennis van belanghebbenden dat de
passage langs den weg tusschen Oude-
schild en Nieuweschild van 23 Juni as.
af tot nadere aankondiging gestremd
zal' zijn.
Texel, 20 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
INRICHTINGEN,
welke gevaar, schade oi hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis dat het verzoek van het Be
stuur van den Prins Hendrikpolder op
Texel, om op het perceel kadastraal be
kend in Sectie F. no. 878, een Dingler-
dieselmotor van maximaal 50 P.K. te
mogen plaatsen, door Gedeputeerde Sta
ten van Noordholland is toegestaan.
Texel, den 21 Juni 1913.
Burgemeester en Wethouders vnd.
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. GAARLANDT.
V1SSCHER1J-INSPECTIE,
Bekendmaking.
De Burgemeester van Texel maakt
bekend, dat de volgende publicatie is
aangeplakt
De Hoofdinspecteur der Visscherijen
vestigt de aandacht van belanghebbenden
op het Koninklijk Besluit van 28 Mei 1913
(Staatsblad No 193), waarbij eene wij
ziging is gebracht in de verschillende
visscberijreglementen en het Zuiderzee-
visscherijbesluit, ingevolge welke wijzi
ging met ingang Yan 1 Juli a.s.
de maat op Bot verhoogd is op 18 c.M.
tot I Juli 1915.
's Gravenhage, 17 Juni 1913.
De Hoofdinspecteur voornoemd,
J. M. BOTTEMANNE.
Texel, 23 Juni 1913.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT,
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Boeg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cta. Naar Amerika en Andere
I mden met verhooging der porto's.
Pry's der Advcrtenlièn.
Van 1 tot 5 rogols 30 Cts. Iedere rogel moer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten wordon naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie
eventueel NIET tot beroep van de beschik
king bevoegd zijn zij, die indertijd niet
voor het Gemeentebestuur zijn verschenen
om hun bezwaren mondeling toe te lichten.
14—21 Jnni.
Het eerste treffen tusschen de verschil
lende politieke partijen bij de stembus
heeft plaats gehad en zooals te begrijpen
is werd de uitslag in de bladen druk be
sproken. Een uitslag die velen teleurgesteld
zal hebben, doch ook weer velen zal hebben
verheugd.
De reeds maanden lang te voren aange
vangen politieke actie die schier overal
met groote kracht gevoerd werd heeft zich
afgespiegeld in de stembuscijfers. Men
mag zeggen, dat bijna overal druk gestemd
is. Vooral in sommige districten waarin
de zetel van den aftredenden afgevaardigde
niet al te vast staat, was het aantal kiezers
dat van zijn recht gebruik maakte, groot.
En nu de resultaten. Het zal den lezers
die zich de moeite gaven de stembuscijfers
een beetje te bestudeeren, niet moeilijk
gevallen zijn te constateeren dat de eerste
stemming voor de rechterzijde geen schit
terende resultaten gegeven heeft. Wel is
bij den eersten aanval nog geen enkel
rechts district omgegaan, al was het met
Gorinohem ook op het kantje af, doch dat
by de herstemmingen door de linkerzijde
een aantal zetels zal worden gewonnen, is
aan geen twijfel onderhevig. De winst die
de coalitiepartijen in 19Ü9 maalt ten zullen
ze thans waarschijnlijk g6heel weer
moeten afstaau. De mogelijkheid is zelfs
niet uitgesloten dat de Kamer over het
doode punt heengebracht zal worden en de
coalitie met eenige stemmen in de minder
heid zal komen. Als het de linberzyde
een beetje meeloopt kan Z6 het tot 54
zetels brengen. Zekerheid bestaat daarvoor
natuurlijk nog niet, ook herstemmingen
kunnen soms verrassingen brengen, doch
de mogelijkheid is geenszins uitgesloten.
En toch zal ook de vrijzinnige concentratie
niet bereiken, wat ze gehoopt had. Dat
er een concentratiekabinet zal komen is
al voor goed uitgesloten, door de gunstige
resultaten, die de sociaal-democraten iiiet
hun verkiezingsactie bereikt hebben. Het
kan geenszins ontkend, dat de grootste
winst bij dezeverkiezingen voor hen
zal zijn. Wel werd van hun candidaten
nog slechts alleen de heer Troelstra bij de
eerste stemming gekozen, doch in niet
minder dan 21 districten komen de sociaal
democraten in herstemming. Als het hun
een beetje meeloopt zullen ze er in slagen
een 15tal afgevaardigden naar de Kamer
te zenden. Een succes dat waarschijnlijk
niet verwacht was. Niet alleen zullen ze
waarschijnlijk eenige kerkelijken van den
zetel verdringen, doch ook de vrijzinnigen
zullen wel een paar zetels aan „Rood"
moeten afstaan.
Onder de districten die bij deze verkie
zingen nogal de aandacht trokken waren
inzonderheid Leiden, Ede en OmmeD, die
bij het aangaan van het electoraal accoord
in de coalitie nogal strijd teweeggebracht
hebben. Leiden en Ede werden daarbij
aan de anti-revolutionaren afgestaan en in
Leiden hebben de Christ, historische kiezers
zich aan het accoord onderworpen. Daardoor
kon de anti-revolutionaire candidaat daar
in herstemming komen. In Ede hebben de
chr. historischen zich niet aan de afspraak
der partijen gestoord en het gevolg is ge
weest, dat het aftredend lid Schimmel-
penninck, het door het electoraal accoord
geëischte „offerlam" dadelijk bij eerste
stemming gekozen werd.
In Ommen was Dr. de Visser, het lid
dat den Leidschen zetel aan het electoraal
accoord had moeten prijs geven, gesteld,
doch de anti-coalitie-candidaat Bichun van
IJsselmonde, die zich tevens als tegen
stander van de Tariefsherziening had ge
presenteerd, wist het in stemmenaantal
verder te brengen dan Dr. de Visser. De
mogelijkheid is niet gering dat mr. Bichon
bij de herstemming zijn tegenstander zal
verslaan en Dr. de Visser buiten de Kamer
zal komen.
Alles te zamen genomen kan men zeggen,
dat koning kiezer, de koning van twee
dagen, de regeering en haar Kamermeer
derheid niet gunstig is geweest, en dat
het tegenwoordige coalitiekabinet wel
binnenkort voor de noodzakelijkheid zal
worden geplaatst om haar koffers te pakken,
—o—o—o
Met enkele woorden hebben we in ons
vorig overzicht reeds melding gemaakt van
het regeeringsjubileum van Keizer Wilhelm
en de groote feesten ter gelegenheid daarvan
te Berlijn gegeven. De Duitsche bladen
hadden in de laatste dagen voor weinig
anders aandacht, wat te begrijpen is, waar
het den persoon van den keizer betreft.
Men kan dan ook zeggen, om een geijkten
term te gebruiken, dat het Z.M. Wilhelm II
niet ontbroken heeft aan belangstelling.
Een belangstelling, die de Keizer niet onbe
antwoord heeft gelaten. Aan tal van ge
vangenen werd op den feestdag gratie
verleend, een amnestie op groote schaal
iets voor het minder goed aangeschreven
staande deel van het Duitsche volk. Ea
natuurlijk werd het deel dat bij den Keizer
best aangeschreven staat, niet vergeten.
Het heeft aan een decoratieregen niet ont
broken. Enkele van de hooge onderschei
dingen waren daarbij in staat op te vallen,
zooals de hooge ridderorde die aan den
voormaligen beheerder van het Keizerlijke
goed Cadinen, waarover heel wat te doen
is geweest als gevolg van de halstarrigheid
van d6n pachter en die verleend aan Krupp
von Bohlen, die na de bekend geworden
Krupp-affaire wel de aandacht moest
trekken. De keizer heeft zoo zijn eigen
manier om te demonstreeren.
Van alle kanten is den Keizer hulde ge
bracht, niet 't minst ook als de „Vredevorst".
Niemand minder dan Carnegie was van
Amerika overgekomen om den Keizer te
huldigen voor hetgeen deze voor dön vrede
deed. Een hulde, gebracht namens de
Amerikaansche vredesvereenigingen.
Aan feestelijkheden heeft het in de
afgeloopen week in Berlijn niet ontbroken.
Feesten waarvan het Keizerlijke paar het
middelpunt was, zoowel van militairen als
anderen aard. En dat hot den jubilaris
ook niet aan een groot aantal kostbare
geschenken ontbroken heelt, ligt wel voor
de hand.
De Duitsche :Ryksdag en de Fransche
Kamer hebben zich in de afgeloopen week
beide bezig gehouden met de legervoor-
stellen en geen d6r beide regeeringen had
oorzaak tot klagen. Alsof het een dood
gewone zaak van weinig beteekenis gold,
nam de Ryksdag bij zitten en opstaan het
belangrijke regeeringsvoorstel aan om het
contingent eventjes met 1000U0 man te
verhoogen en het laat zich aanzien dat de
Rijksdagleden het ook wel met de regeering
eens zullen worden over de wyze waarop
de noodige gelden zullen worden verkregen.
De Fransche Kamer bracht de algemeene
beschouwingen ten einde of liever maakte
er op voorstel der regeering een einde aan.
Ze is nu met de behandeling der artikels
bezig. Vooraf werd nog van socialistische
zijde het voorstel gedaan niet tot de be
handeling der artikelen over te gaan voor
dat de kiezers zich over het wetsontwerp
hebben uitgesproken. Er zoude dus Kamer
ontbinding moeten komen. Met groote meer
derheid werd het voorstel echter verworpen.
-o o—o
In het Engelsche Lagerhuis heeft de op
positie in de afgeloopen week getracht de
vierschaar te spannen over een tweetal
ministers. 'De acte van beschuldiging was
al oud, want reeds het vorig jaar werd ze
in het Lagerhuis ter tafel gebracht. Ze hield
in dat de beide liberale ministers aandeelen
genomen hadden in do Marconietelegraaf-
maatschappij, terwijl deze met de Engelsche
regeering bezig was een contract af te
sluiten. Daardoor hadden ze althans den
schijn op zich geladen geknoeid te hebben
om zich zelf te bevoordeelen. Toen verleden
jaar de kwestie in het Lagerhuis ter sprake
werd gebracht maakten de ministers zich
er af, wat echter tengevolge had dat de
beschuldiging bleef en door de oppositie
telkens weer naar vorenwerd gebracht.
Zoo kwam in de afgeloopen week de zaak
weder in hetLagerhuis'ter tafel. De Unionist
Cave diende een motie van afkeuring in;
in niet al te scherpe bewoordingen gesteld,
waarschijnlijk om de liberalen tot meegaan
te verlokken. Beide ministers hebben zich
thans echter niet van de zaak afgemaakt,
doch in krachtige bewoordingen hun goede
trouw verdedigd. En de meerderheid toonde
dan ook vertrouwen in de bewindslieden te
stellen zoodat de aanval der oppositie mis
lukte.
—o—o—o—
In Spanje ondervindt men dat koloniaal
bezit soms groote onaangenaamheden met
zich kan meebrengen. De Spaansche onder
danen in Marokko hebben de wapens op
gevat en naar luid der berichten is het
verzet zoo goed als algemeen. De Kabylen
die blijkbaar ook al zoo eenigszins met de
moderne wijze van oorlogvoeren bekend
geraakt zijn, hebben de Spaansche troepen
slag geleverd en deze een gevoelige neder
laag toegebracht. De vijandelijke karka's
worden voortdurend versterkt en zelfs
Melilla wordt ernstig bedreigd. De Kabylen
schijnen van plan den strijd met kracht
voort te zetten tegen het nieuwe gezag en
het succes dat hun optreden aanvankelijk
gehad heeft verwekt in Spanje niet weinig
ongerustheid.
De Spaansche regeering is tot een krach
tige actie overgegaan. Groote troepentrans
porten naar Marokko hebben plaats en die
zullen niet gestaakt worden voor er een
leger van 20000 man aanwezig is, vol
doende om het verzet den kop in ie drukken,
—o—o—o—
Do Balkankwestie heeft in de laatste
dagen weder een ernstig karakter aange
nomen en het begint er op te gelijken dat
do interventie van den Czaar niet het go
wenschte gevolg zal hebben. Niet alleen,
omdat Oostenrijk het optreden van Rusland
zeer verzwakt heeft door zijn protest daar
tegen, waarby het aan de Russische regee
ring het recht ontzegde als beredderaar van
den Balkanboedel op te treden, maar bovenal
door do pertinente weigering van Bulgaryo
om gehoor te geven aan de Servische
eischen. De Bulgaarsche regeering heeft
blijkbaar in de houding van Oostem ijk een
aanleiding te meer gevonden om niet toe
te geven. Eu terwijl de ijiinister-prosidenton
van Griekenland, Servië en Montenegro de
reis naar Petersburg reeds aangevangen
hadden om met de Russische regceriug do
Balkanznken te regelen, verscheen het ant
woord van de regeoring te Sofia op de
nota van Servië, Bulgarije wil geenszins te
gemoet komen aan de Servische wenschon
en het contract der bondgenooten, zooals
dat vóór den oorlog opgemaakt werd, on
gewijzigd handhaven.
Daardoor is de situatie wel weer zeer
ernstig geworden, waar de Servischo regee
ring reeds eerder gedreigd heeft met een
annexatiebesluit, waarby het betwiste grond
gebied in Macedonië eenvoudig bij Servie
ingelijfd wordt. Zooiets zou met een oorlogs
verklaring gelijk staan.
Het gevaar voor een nieuwen oorlog op
den Balkan is daardoor weer zeer vermeer
derd, terwijl de vrees voor verwikkelingen
tusschen Rusland en Oostenrijk in sterke
mate toegedomen is. Oostenrijk is al zeer
ontstemd ovor het optreden van Rusland
buiten de mogendheden om, een optreden
dat het toeschrijft aan de zucht om den
invloed van Rusland op don Balkan te ver
sterken. Tevens steunt het de Bulgaarscho
regeering. Rusland stoort zich niet aan het
Oostenrjjksche protest en schijnt genegen
de nieuwe 6ischen van Griekenland en Servië
krachtig te steunen, waarom Bulgarije dan
ook wel inziet dat de Russische bemid
deling voor dat land geen voordeel zal op
leveren.
Zoo lijkt de vrede nog a'.tyd ver af en
blijft het oorlogsgevaar dreigen.
TEXEL, 25 Juni 1913.
De uitslag der herstemming van
een lid voor de Prov. Staten voor het
district Helder, Maandag gehouden, had
als uitslag dat gekozen werd
de heer D. H. GRUNWALDmet 2184 st.
de heer C.THOMASSEN verkreeg 1677 st.
In de verschillende onderdistricten
werd als volgt gestemd
Grumuald Thomassen
DEN BURG 225 119
OUDESCHILD 61 73
OOSTEREND 73 19
EIERLAND 55 47
DEN HOORN 36 23
TEXEL, totaal ~450 281
VLIELAND 43 77
TERSCHELLING 201 168
HELDER 1490 1151
TOTAAL
2184
1677
Nieuws voor Texel.
Door Ged. Staten van Noordholland
wordt voorgesteld om aan de gemeente
Texels ten behoeve van den aanleg van
een kortoren verbindingsweg tusschen
den Burg en de haven nabij het Oude-
schild, een subsidie te verleenen van
f 12,200,-, dat is het één derde der
kosten, mits het Rijk een gelijk bedrag
toestaat, en de uitvoering der werken
zal geschieden naar vooraf door Ged.
Staten goedgekeurde plannen en be
stekken.
Afwijzend adviseeren Ged. Staten op
het verzoek van de N. V. Texel Eigen
Stoombootonderneming, omdat de flnan-
cieele toestand dier onderneming voor
uitgaande is, en een geregelde veer
dienst Helder—Texel ook zonder subsidie
van de provincie is in het leven te houden.
