pfja DE ÊMM)
^N°.
2714,
Donderdag 9 October 1913,
27st8 Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tof week
:igT ABONNEMENTEN en ADVERTENTIËN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Borg op Tex k l.
urg,
BOO
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 unr op den dag der nitguve
SCHULDVORDERINGEN
ten laste der gemeente Texel.
hoo: Burgemeester en Wethouders van
'exel noodigen belanghebbenden uit, die
unnver het 3e kwartaal 1913 eenige leve-
a vantiën ten dienste der gemeente hebben
6 gedaan
lo. hunne vorderingen ten spoedigste
e zenden en wel voor zooveel be-
;nd"reft onderhouds- en herstellingswerken
'j'^j'.an gemeentegebouwen enz., aan den
•emeenteopzichter te den Burg, en voor
héooveel andere leveringen betreft ter
raniemeente-secretarie
riss 2o. hunne vorderingen in te richten
n, ivereenkomstig een der onderstaande
ozenodellen
ster
ille
d
vt
del
4
Dienst
De Gemeente Texel,
debet aan
1913.
Dienst 1913.
Nota
voor de Gemeente Texel
van
Texel, den October 1913.
Burgem. en Weth. voornoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris, JONKER.
INRICHTINGEN,
jwelke gevaar, schade ot hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat ter Gemeente-Secretarie ter
inzage ligt een verzoek met bijlagen van
MATTHIJS MOLENAAR, wagenmaker te
den Burg alhier, om vergunniDg tot het
oprichten eener wagenmakerij, waarin
een motor van 5 PK., in het perceel,
1 kadastraal bekend in Sectie K, no. 1940.
Op Maandag, den 20 October 1913, des
middags te 12 uren, zal ten Raadhuize
gelegenheid bestaan om bezwaren tegen
dit verzoek in te brengen en deze
mondeling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die be-
51 zwaren hebben, kunnen gedurende drie
dagen, voor het bovengemelde tijdstip,
op de Secretarie kennis nemen van de
ter zake ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er de aandacht van be
langhebbenden op gevestigd, dat volgens
de bestaande jurisprudentie eventueel
niet tot beroep van de beschikking van
h6t gemeentebestuur bevoegd zijn, zij,
die niet voor het gemeentebestuur zijn
verschenen, ten einde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Texel, den 6 October 1913.
Burgemeester en Wethouders voorn.
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. GAARLANDT.
37 Sept.—4 Oct.
Er was in de afgeloopen week nog maar
weinig politiek nieuws. De Tweede Kamer
houdt zich bezig met het onderzoek der
begrootingen en het zal nog wel eenige
weken aanhouden voor ze daarmee gereed
komt. Daarna zullen de heeren dan vrij
zeker nog eenige daagjes met vacantie
gaan om vervolgens met de openbare be
handeling van de begrootingen een aan
vang te maken. Menigeen zal intusschen
met belangstelling uitzien naar de af-
deelingsverslagen enhetregeeringsantwoord
omdat daaruit allicht eenige gevolgtrekkin
gen gemaakt zullen kunnen worden om
trent den gang van de algemeene be-
<9
10011 - schouwingen, welke uit den aard dei zaak
d6zen keer waarschijnlijk nogal belangrijk
zullen zijn. De vraag is nog steeds urgent,
hoe de verschillende politieke groepen,
tegenover de regeering zullen staan.
Speciaal geldt dit wel omtrent do rechter
zijde, ofschoon ook ten oprichto van do
linkerzijde nog eenige onzekerheid is
blijven bestaan. Do „Draednoughf-plannen
van den nieuwen minister van marine
zullen vrij zeker wel niet de algeheelö
instemming der concentratie hebben en
stellig niet die der sociaal-democraten. En
ten opzichte van de verzekeringsplannen,
die door minister Treub gekoesterd worden
kan al zoowat hetzelfde worden gezegd,
tenzij uit een nadere blootlegging dier
plannen mocht blijken, dat de Concentratie-
idee ten dezen opzichte zal worden ver
wezenlijkt.
Omtrent de houding der rechterzijde is
do onzekerheid evenwel veel grooter. Maakt
zy zich tot een felle aaneengesloten oppositie
gereed, of zal ze eerst eens de kat uit den
boom kijken Of zal ze dadelijk de eisch van
gelijkstelling van openbaar en bijzonder
onderwijs naar voren brengen en een
weigerend antwoord als een oorlogsver
klaring beschouwen? Er valt daaromtrent
niets te voorspellen. Wel hebben sommige
bladen gemeld, dat de onderwijs-eisch
onverzwakt gehandhaafd zal worden, m.a.w.
dat met het standpunt der regeering, die
zooals uit de troonrede bleek, aan een
staatscommissie een onderzoek inzake de
subsidiekwestie wil opdragen, geen genoe
gen zal worden genomen.
Onder de wetsontwerpen die door de
nieuwe regeering ingetrokken zyn mogen
wel in de allereerste plaats genoemd
worden de ontwerpen tot grondwetsher
ziening van het vorige Kabinet, 't Was
te verwachten, dat dit geschieden zou,
waar de strjjd tegen deze ontwerpen in de
verkiezingscampagne door de linkerzijde
steeds naar voren gebracht is. Wel wil
blijkens de troonrede, mr. Cort van der
Linden eon herziening van de Grondwet,
doch enkel ten opzichte van de kiesrecht
kwestie, doch de subsidiekwestie wil dit
Kabinet nog zoo dadelijk niet in de
Grondwet regelen. Met het oog daarop
mag met belangstelling worden afgewacht
wat de houding van de leden der rechter
zijde zal zijn. Bij de komende algemeene
beschouwingen zal een en ander nader
blijken. Ze zullen ongetwijfeld belang
wekkend worden en ook zal er waarschijn
lijk nog wel menige scherpe naklank van
de felle stembuscampagne in gehoord
worden.
e—o—o
In de Fransche republiek heeft men in
de laatste dagen weer eens een Duitsche
spook gezien. De bladen hadden het druk
over „het gat van Luxemburg" of beter
gezegd over de redevoering door den oud
generaal Bérenger, lid van den Franschen
Senaat, dezer dagen gehouden, gevolgd door
verschillende maatregelen van hot Fran
sche legerbestuur. Bérenger zette uiteen
dat bij een eventueelen oorlog tusschen
Duitschland en Frankrijk, de republiek het
grootste gevaar dreigde van den kant van
Luxemburg. De Duitsehers zouden via het
groothertogdom naar Frankrijk oprukken
en 't was, naar de meening van den Senator
dat het Fransche legerbestuur daaraan zoo
weinig aandacht geschonken had. Bérenger
wist nog meer te vertellen ook. Volgens
hem was er te Trier, vlak bij de Luxem
burgsche grens een groot geheim legerkamp
ingericht door de Duitsehers. Met hun
spoorwegen staan ze vanuit Trier en Metz
in directe verbinding met Luxemburg en
als er oorlog mocht komen dan zouden
enkele uren na de oorlogsverklaring de
Duitsehers reeds dwars door Luxemburg
heen de Fransche grens kunnen over
schrijden.
Het Fransche legerbestuur heeft goede
nota genomen van de waarschuwende stem
des Senators. Het is dadelijk begonnen om
het „Luxemburgsche gat" aan de Fransche
zijde dicht te stoppen, door sterke Iroepen-
afdeelingen te zenden naar de grenssteden
aan den kant van Luxemburg. Men vond
de zaak toen heel eenvoudig. Aan de
Duitsche zijde is de Fransche kust voldoende
beschermd door een drie-dubbele foiten
keten. De Duitsehers zullen daarom liever
de neutraliteit van Luxemburg schenden,
dan zich tegen de forten te pletter te loopen.*
Maar nu is dat uit, het „Luxemburgsche
gat" is gestopt en de Franscho gemoederen
kunnen weer tot rust komen.
De Duitsche pers heeft meteen en ander
nogal de draak gestoken. Ze noemde
senator Bérenger „een chauvinistischer
Heiszsporn, der das Luxemburger Loch
entdeckt hat". En wat deze omtrent het
kamp te Trier verteld had was natuurlijk
een sprookje.
Natuurlijk vestigen do Duitsche bladen
thans op hun beurt de aandacht van hun
legerbestuur op het Luxomburgsche gat.
De Franschen zouden eens kunnen probeeren
uit te voeren waarvan ze de Duitsehers
verdenken. Het gevolg zal wel worden
dat ook aan den Duitschen kant het
„Luxemburgsche gat dicht gestopt wordt,
Senator Bérenger heeft dus wel succes
gehad.
o o o--
De Engelsche pers bleef zich in de laatste
dagen nog voortdurend bezig houden met
de Iersche kwestie. De maatregelen door de
Oranjemannen in 't protestantscho Ulster
genomen blijven het onderwerp van den dag.
Er wordt in de bladen al zeer verschillend
geoordeeld over die maatregelen. Sommige
liberale organen en Iersche bladen drijven
er geducht den spot mee, terwijl de unio
nistische pers niet moede wordt de regeering
te wijzen op de gevaren die er hoog in bet
noorden van het Vereenigd Koninkrijk
dreigen. De Unionistische bladen gaven zeer
uitvoerige beschrijvingen van de wapen
schouw, Zaterdag te Belfast gehouden. Ze
deelden mede dat do 12000 goed geoefende
troepen vol geestdrift waren. Daartegenover
wist de liberale Westminster Gazetto te
vertellen, dat die heele wapenschouw eigen
lijk niets om het lijf had. Er waren geen
12000 doch niet meer dan 8000 „manschap
pen" jongelingen en grijsaards inbegrepen.
Slechts 14 droegen een geweer 6u de
meesten rookten tijdens de parade tegen
alle militaire regels in, een sigaar of pijpje.
Waarschijnlijk moet ten opzichte van
beide lezingen worden gezegd, dat ten dezen
de waarheid in het midden ligt. En wan
neer dat het geval mocht zijn, dan is het
al erg genoeg. Regeeringspersonen mogen
den spot drijven met de „Voorloopige
regeering" van Carson en de liberale pers
moge met geringschatting over de „Oorlogs
toebereidselen" in Ulster spreken, dat het
er tot een heftig verzet en tot een bloedende
botsing komen zal als de Home Rule-wet
ingevoerd mocht worden, staat wel vast.
Er is in Belfast al vaker legen Home Rule
gevochten in den letterlijken zin van het
woord.
Het verzet wordt met den dag meer ge
organiseerd en heel de bevolking van
Belfast en omgeving neemt er aan deel.
Zoo werd er Zondag in protestantsche
kerken te Belfast tegen Home-Rule gepreekt,
terwijl in de groote Ulsterhall een bijeen
komst gehouden werd van verschillende
gezindten. Een der redenaars vergeleek
Carson daarbij mot Jozua den opperbevel
hebber van het Israëlitische leger en ver
klaarde dat deze Ulster van de roomschc
slavernij zou vorlossen zooals Jozua Israel
verloste van de Egyptenaren.
Aan het slot der godsdienstoefening
hieven al de aanwezigen de rechterhand
op, ten teeken dat zij don eed tegen Home
Rule en die van gehoorzaamheid aan Carson
vernieuwden.
De regeeringspers moge over dergelijke
manifestaties geringschattend oordeelen,
doch dat kon later wel eens lichtvaardig
heid blijken te zijn. Wel zullen do Ulster
mannen ten slotte het hoofd moeten buigen
of voor de overmacht moeten bukken, doch
dat zij de regeering nog moeilijke uren
zullen kunnen bezorgen is zonder twijfel.
De Home Rulowet zal stellig niet op het
verzet van Ulster afstuiten. Deze protes
tantsche provincie vormt maar een klein
stukje van Ierland, dat al jaren lang voor
zelfregeering gestreden heeft. Zelfs in Ulster
worden nog velen gevonden die Home Rule
voorstaan, 'tls dan ook niet te verwachten
dat de regeering, die nu eenmaal zoover
is gegaan, dat I-Iome Rule slechts een
kwestie van enkele maanden meer is, voor
de bedreigingen uit Belfast zal zwichten,
Tenzij er iets bijzonders gebeurt krijgt
Ierland het volgend voorjaar de lang be
geerde zelfregeering. Eén mogelijkheid blijft
nog open n. 1. dat ten opzichte van Ulster
een afzonderlijke regoling getroffen wordt.
Wel verklaarde de regeering reeds vroeger
daarvan niets te willen weten, doch er
worden nog onderhandelingen over do
Iersche kwestie gevoerd. Raymond, de leider
der Iersche nationalisten verklaarde dezer
dagen echter dat Ulster het beginsel van
zelfregeering zal hebben te aanvaarden voor
van eenige tegemoetkoming sprake kan zjjn.
De regeering kau niet anders waar ze haar
woord aan de Ieren verpand heeft.
Doch in Belfast zal men stellig niet zoo
spoedig het hoofd in den schoot liggen,
—o—o—o
Van den Balkan kwam in de laatste
dagen weinig nieuws. De onderhandelingen
tusschen Bulgarije en Turkije hebben een
goed einde geleid, de vredesovereenkomst
is gesloten, waarbij de Turken alles gekre
gen hebben wat ze vroegen. Bulgarjje
moest er wel in berusten, dat Kir Kilisse
en Adrianopel met het achterland dezer
steden weder onder Tursche vlag terug
komen.
Thans vestigt de aandacht zich op de
onderhandelingen tusschen Griekenland en
Turky'e. De Porte, die door het succes weer
moed gekregen heeft, wil eenige der eilan
den in de Egeïsche Zee behouden, terwijl
de Grieken daarvan niets willen weten.
Griekenland heeft thans echter de handen
vol aan de Albaneezen en Turkije kan zijn
eischen kracht bijzetten door zijn leger van
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
l'inden met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentiën.
Van 1 tot 5 rogols 30 Cts. Iodore regel moor G Ot.
Qroote lettors en Vignotten wordon naar plaatsruimte
berekend. Bowijsnunimcrs 3 Cts. por nummer.
let
iasa_