N° 2810
Donderdag 10 September 1914
278t# Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van weck tof week
Dit blad verscliijut Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentie» vóór 0 nar op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uitg. Firma LANGEVELD DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op Tk x e l
INRICHTINGEN,
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Texel brengen ter openbare
kennis, dat ter Gemeente-Secretarie ter
inzage ligt een verzoek met bijlagen van
A. LANGEVELD Pzn. alhier, om ver
gunning tot het plaatsen van een motor
van 20 P.K. bij zijn windkorenmolen,
staande op het perceel, gelegen aan den
Hoornderweg te den Burg alhier en ka
dastraal bekend in Sectie E, no. 151.
Op Zaterdag den 19en Sept. 1914, des
middags te 12 uren, zal ten Raadhuize
gelegenheid bestaan om bezwaren tegen
dit verzoek in te brengen en deze
mondeling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die be
zwaren hebben, kunnen gedurende drie
dagen, voor het bovengemelde tijdstip,
op de Secretarie kennis nemen van de
tor zake ingekomen schrifturen.
De aandacht van belanghebbenden
wordt er op gevestigd, dat volgens de
bestaande jurisprudentie niet tot beroep
gerechtigd zijn zij, die niet overeenkom
stig art. 7 der Hinderwet op den boven-
bepaalden dag voor het gemeentebestuur
zijn verschenen, ten einde hunne be
zwaren mondeling toe te lichten.
Texel, den 5 September 1914.
Burgemeester en Wethouders voorn.
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. GAARLANDT.
De Burgemeester der Gemeente Texel
Gelet op eene ter zake ontvangen aan
schrijving van den heer Commissaris der
Koningin in deze Provincie
Vestigt de aandacht van de inge
zetenen op de omstandigheid, dat in
oorlogstijd aangespoelde of gevonden
torpedo's en mijnen nagenoeg zeker ge
laden zijn en dus behandeling daarvan
zeer gevaarlijk is
Noodigt een ieder, die zoodanige
torpedo of mijn mocht vinden uit, hem
hiervan zoo spoedig mogelijk kennis te
geven.
Texel, den 4 September 1914.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANDT.
20 Aug.—5 Sept.
Alles gaat weer als in 1870. Men treft
die uitspraak in de laatste dagen herhaal
delijk in de Duitsche bladen aan. Alles
gaat weer als ia 1870.
Inderdaad, de gebeurtenissen der laatste
dagen wekten in eenigermate dien indruk.
Evenals in de Septembermaand van '70
trekken zich de onheilspellende donkere
oorlogswolken al dichter te zamen boven
het angstig bedreigde land, dat eens dè
roem van Europa en het middelpunt der
beschaving was, doch in '70 neergeworpen
werd uit trotsche hoogte.
Alles gaat weer als in 1870. De eene
ernstige tijding volgt de andere, in het
benarde land. Lang hebben de Fransche
berichtgevers getracht de wereld te doen
gelooven dat het goed giDg, dat de ontstui
mige stormloop der Duitsche legerscharen
in een verplettering eindigen zou maar
de bittere waarheid kwam en niemand is
er die op dit oogenblik niet overtuigd is,
dat de kansen voor de republiek hachelijk
staan. De eene tegenslag is den anderen
gevolgd en het onheilspellendevan den
toestand kon tenslotte niemand meer ver
borgen bljjven.
Er kwam een nieuw kabinet, een kabinet
van nationale verdediging zooals het W6rd
genoemd e6n kabinet der vertwijfeling,
zooals de Duitsche bladen het spottend
noemden. In de republiek zelf moest het
wel een schok geven omdat een kabinets
crisis, ook al duurde die ook nog zoo kort
niet den indruk van eensgezindheid en
kracht maakte.
En daarop volgde een heviger schok nog.
Het bericht kwam dat de zetel der regeering
overgebracht werd naar Bordeaux ver weg
uit Parijs, het hart van het land naar het
zuideD. Wat kan dat anders beteekenen,
dan dat Parijs gevaar liep belegerd te
worden MeDig luchthartige Parijzenaar
zai het bang geworden zijn. En allen zullen
toen plots ook begrepen hebben waarom
in schier alle parken en tuinen rond en
zelf in de stad, zooveel honderden stuks vee
te grazen werd gebracht, waarom in de
magazijnen der stad zooveel levensmiddelen
opgestapeld worden. Parijs gaat een bele
gering te gemoet!
Als deze regels onder de oogen der lezers
komen hebben de Duitschers wellicht reeds
het beleg rond de schitterende stad geslagen.
Duitsche cavalarie patrouilles zwermden
reeds rond de versterkingen en Duitsche
vliegers vlogen al over de stnd en wierpen
er hun verradeljjke bommen.
Parijs ingesloten en belegerd Dat wil
Diet zeggen dat de Duitschers voor >de
poorten der stad" staan, want breede for
tengordels liggen er rond de stad en alles
wat thans Parijs is kan haast een provincie
worden genoemd. Maar in de mondaine
stad zelf zal men hooren het gruwelijke
gedonder van het geschut, van de gevreesde
Duitsche 42 c.M. wellicht, als een sluip
moordenaar zal er misschien nu en dan
een Zeppelin gaan over de stad als de
nacht duister is.
Groot zal het moreele effect zijn van een
insluiting van Parijs. Het zal een schok
geven in beel Europa, een schok die in
Duitschland de vreugde zal doen uitlaaien
en elders als een pijn zal worden gevoeld.
Parijs is niet meer het Parijs van '70 toen
het heette te zijn de bron aller beschaving
het begin van allen vooruitgang, de toon-
aangeefster voor het moderne leveD, de
modemaakster voor de wereld en wat niet
al. Met den val van het wulte tweede
keizerrijk heeft Parijs een deel van haar
stralenkrans verloren en zelfs de wereld
der mode kan vrij rustig doordraaien in
onze dagen al zal Parijs ook worden iDge
sloten en desnoods ingenomen.
De Duitschers hebben zich sedert we ons
vorig overzicht schreven den weg naar
Parijs vrijgemaakt. Den weg uit het noorden
die dwars door het Belgenland liep eD door
rockende puinhoopen en sporen van bloed
afgebakend is. De legercorpsen van de
Duitsche generaals Von Kluck en Von Bulow
die den rechtervleugel vormen van de
lange aanvalslinie der Duitschers hebben
hun opdracht zeer stipt volbracht, den
tegenstand in Noord-Frankrijk gebroken en
den weg naar de Fransche hoofdstad open
gerameid. De linkervleugel van het leger
der verbondenen bleek niet bestand tegen
zoo grooten schok. De bloedigste gevechten
van heel den strijd zijn tot nog toe geleverd
in het noorden van Frankrijk. Met leeuwen
moed hebben de Fransche en Engelsche
troepen gevochten, trachten stand te houden
maar de Duitscher wierp het eene regiment
na het andere in het vuur en door zjjn
overmacht zegevierde hij. Al verder werd
de verdediging teruggedrongen, voet voor
voet, en koD de groote omtrekkende be
weging volvoerd worden die blijkbaar tot
einddoel heeft de insluiting van het geheele
Fransche leger. De forteulinie La Fère—-
Laon Reims moest in den steek worden
gelaten. Zonder slag of stoot vielen de
forten in Duitsche handen en de andere
fortenlinie der Franschen in het oosten die
van Verdun—Toul—Epinal Belfort kreeg
daardoor een ernstige bedreiging in den rug.
En al verder wijken de verbondenen ach
teruit voor de opdringende Duitschers. Niet
alleen in Noord-Frankrijk ook in het
centrum.
Er zjjn er die er aan twijfelen, die meenen
dat het niet waar kan zijn. Doch hier blijft
geen twijfel meer overhet staat vast dat
de weg voor de Duitschers naar de Fransche
hoofdstad openligt en dat de Fransche en
Engelsche steeds verder achteruit wijken.
Alleen in Lotharingen en een deel der Vo
gezen hielden de Franschen stevig stand,
maar overigens was het al maarterug
trekken.
Men staat hier voor een moeilijk te ver
klaren geval. Waarom geeft generaal Joffre
maar zonder slag of stoot zijn sterke
fortenliniën prijs? En klemmend wordt de
vraag: laten de Franschen zich terug
dringen of worden zo teruggeworpen. Is
het tactiek van generaal Joffre of is de
kracht van zijn leger re6ds zoo goed als
gebroken Het laatste is toch heusch moei-
ljjb denkbaar, ofschoon alles mogelijk is.
Neemt men in aanmerking, dat het Fransche
leger numeriek niet bij het Duitsche achter
staat, dat het meerendeels in versterkte
posities gevochten heeft, terwijl de Duit
schers aanval op aanval moesten doen, dan
kan men haast niet gelooven, dat de kracht
van de Franschen gebroken is, dan moet
men wel aannemen, dat generaal Joffre
handelt volgens een bepaald plan. Offert
hij wellicht op het oorlogsschaakbord zijn
kasteelen op om voor zijn andere stukken
een goeden slag voor te bereiden Men
geeft dan toch maar niet zonder slag of
stoot voor niets heele fortenreeksen prijs
We wachten nog steeds op de groote
botsing tusschen de beide hoofdmachten
van de legers die tegen elkander samen
getrokken zijn op een alles beslissend
treffen op het westelijk oorlogsterrein. Doch
dat de Franschen het eene moderne fort
na het andere maar in den steek laten lijkt
ons een vaag teeken. Van kracht getuigt
het niet en als tactiek lijkt het ons niet
zonder gevaar, omdat het voortdurend terug
wijken voor den vijand, het in de steek
laten van heele rijen mooie vestingwerken,
wel een deprimeerenden invloed moet heb
ben op de stemming en den geest der
Fransche troepen. En toch valt moeilijk aan
te nemeD, dat generaal Joffre geen keus
heeft, dat hij terug moet. Integendeel, we
vermoeden dat de FraDsche opperbevelheb
ber om tactische reden weigert een be
slissend gevecht te aanvaarden. Niet on
mogelijk ook, dat het doel vooral is om de
Duitschers af te matten door kleine ge
vechten eD tijd te winDen om de Russen
gelegenheid te geven vooruit te rukken.
Het groote oorlogsdrama op het westelijk
tooneel is vol raadselen thans en daardoor
te meer spannend
En in het oosten is het ook alzoo. Men
weet eigenlijk niet hoe de toestand eraan
ligt. De Russen zijn met een viertal groote
legermachten uitgerukt om zich op den
vijand te werpen. Het noordelijke leger
drong door tot Koningsbergen, bezette
Interburg, Tilsit en andere belangrijke
punten en houdt die nog bezet. Minder
gelukkig was hét tweede leger, dat in
Zuidoost-pruison oprukt6 maar tusschen
Osterode en Neidenburg door de Duitschers
in de bosschen en moerassen der Masooren
totaal verslagen word. De Duitsche over-
winnings berichten gewagen zelfs van 90000
krijgsgevaugen Russen. Het derde Russische
leger opereert zuidelijker, rukt aan op de
lijn Posen—Breslau en had nog geen be
slissend treffen met de Duitschers. En het
vierde leger der Russen dat Oostenrijk
binnenrukte met zijn rechtervleugel botste
met zijn linkervleugel op de Oostenrijkers
die naar Warschau wilden oprukken. Het
gevolg hiervan is geweest een veldslag
over een front van 400 K M. waarin de
Oostenrijkers eerst eenige voordeelen be
haalden, maar vervolgens vérslagen werden-
De strijd eindigde met een veroveren van
Lemberg, de belangrijke hoofdstad van
Galiciö door de Russische troepen. Het
verlies van Lemberg is voor Oostenrijk een
gevoelige slag.
Wat overigens den toestand in het Oosten
betreft valt weinig te zeggen en nog min
der te voorspellon. Men mag aannemeo,
dat Rusland zijn beste troepen thans in het
vuur heeft en de krijgsoperaties hebben doen
zien, dat er met de Russen inderdaad niet
valt te spotten. Vooial niet, waar Rusland
over groote troepen reserves kan beschikken.
Van den oorlog tusschen Oostenrijk en
Servië hoorde men in de laatste dagen zoo
goed als niets. Oostenrijk heeft thans alle
krachten tegen Rusland noodig en Servië
schijnt een groot deel van zijn aanvallende
kracht te hebben verloren.
Op zee werden in de laatste dagen al
evenmin belangrijke krijgsbedrijven afge
speeld. De groote zeeslagen moet6n nog
komen. De Duitschers schijnen echter wei
nig trek te hebben om den vijand op te
zoeken en dat is te begrijpen, waar het een
al te groote overmacht tegen over zich
weet. En de Engelsche admiraliteit schijnt
den tijd te hebben. Ze vergenoegt zich er
voorloopig mee Duitschland ter zee van de
buitenwereld af te snijden en ze weet maar
al te goed, dat voor het Duitsche rijk ver
strekkende gevolgen moet hebben.
TEXEL, 9 September 1914.
Algcmeene Nederlandsche Centrale
Middenstands Credietbank.
In ons nummer van 23 Augustus j.l.
maakten wij melding van de oprichting
van bovengenoemde bank te Amsterdam
op 18 Augustus j. 1. in opdracht van de
Regeering.
Sedert is in verband met een aanschrij
ving van den Rijkszuivelconsulent te
's Gravenhage door het hoofdonzer ge
meente ten raadhuize alhier een vergade
ring gehouden met de voorzitters en secre
tarissen van de alhier bestaande Midden-
standsvereenigingen „de Hanze" en de
„Algem Tex. Middenstandsver." om maat
regelen te beramen ook de middenstanders
in deze gemeente in de voordeelen die de
Centrale bank bovengenoemd wil bieden,
te doen deelen.
Met genoegen verwijzen wij naar de ad
vertentie in dit nummer, houdende mede-
deeling, dat aan de Middenstanders in deze
gemeente, morgen, Donderdag 10 Septem
ber de gelegenheid wordt geboden nader
omtrent strekking en werking van de
Credietbank te vernemen.
Een woord van opwekking tot het bij
wonen van die vergadering komt ons haast
overbodig voor.
Oosterend, 8 Sept.
Door het losraken van het lamoen
liep Zondagmiddag in di Peperstraat
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.