N° 2812
Donderdag 17 September 1914,
28st' Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag;- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 uur op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de TJitg. Firma LANGEVELD DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op Te x e l
Plaatselijke belasting.
Burgemeester en Wethouders van
Texel maken bekend, dat het kohier van
schoolgelden over de maanden September
tot en met December, betrekkelijk de
school met uitgebreid leerplan vanat
heden gedurende vijf maanden ter ge
meentesecretarie voor een ieder ter lezing
ligt.
Texel, 15 September 1914.
Burgemeester en Wethouders vnd.,
GAARLANDT.
De Secretaris JONKER.
Ilerlialings-ondenvijs.
Burgemeester en Wethouders van Texel
maken bekend.dat vanaf 1 October tot
en met de maaDd Maart a s. in deze
gemeente gelegenheid zal bestaaD tot het
ontvangen van herhalingsonderwijs, welk
onderwijs zal worden gegeven op Woens
dag en Zaterdag van iedere week, van
des namiddags 2 tot 4 uur op de O L.
Scholen te den Burg, Oosterend en de
Cocksdorp, terwijl die gelegenheid op de
overige O. L. Scholen eveneens wordt
opengesteld wanneer zich aldaar min
stens zes leerlingen hebben aangemeld.
Ouders of verzorgers, die hunne kin
deren het herhalings-onderwijs willen
doen volgen, zijn verplicht daarvan vóór
Zaterdag 26 Sept. a. s. aangifte te doen
bij de Hoofden der O.L. Scholen, ODder
duidelijke opgave hunner namen en
woonplaatsen, alsmede de juiste namen
hunner kinderen of pupillen en onder
overlegging van bet vaccioebewijs. De
leerlingen moeten den leeftijd van 16 jaar
Diet hebben overschreden bij den aanvang
van den cursus, alzoo op den 1 October.
Het schoolgeld bedraagt f 0,40 per
leerling en per maand; voor meerdere
leerlingen uit hetzelfde gezin, die gelijk
tijdig het herhalingsonderwijs volgen
bedraagt voor iedere leerling het school
geld f 0,20 per maandvoor minver
mogenden is de helft van de hiervoren
genoemde bedragen verschuldigd, terwijl
bedeelden en zij die hoewel niet bedeeld,
onvermogend zijn, van de betaling van
dit schoolgeld zijn vrijgesteld.
Burgemeester en Wethouders beslissen
wie ten aanzien van de hierboven
genoemde bepalingen als minvermogen
den en als onvermogenden zijn te be
schouwen.
Texel, 14 September 1914.
Burgem. en Weth. voornoemd,
GAARLANDT.
De Secretaris, JONKER.
5 -13 Sept.
Er zijn oogenblikken, waarin men be
droefd kan zijn over zich zelf. Er wordt
onbeschrijflijk geleden, als rijpe halmen
onder de scherpe snede van den sikkel
zoo vallen er de jonge schoone levens op
de slagvelden, het gekerm der gewonden
vermeDgt zich met het geraas van den
oorlogsstorm, lachende landouwen worden
in woestenijen herschapen, waar de genoe-
gelijkheid van het bekoorlijke landleven
zoo gaarne rondging, waart thans rond de
waanzinwekkende angst voor den gruwe-
lijken dood, die bet geluk van duizenden
verwoest, het gebouw van de schoonste
en reinste idealen der menschheid wordt
in puin geschoten, menschelijkheid is
gevloden en barbaarscbheid, die we allang
dood waanden is als in triumf weergekeerd.
En onder dat alles kunnen we zoo koud
blijven, 't Is alsof hoe meer bijzonderheden
van de verschrikkingen van den oorlog tot
ons komen, hoe meer ons me.nscheüjk ge
voel afgestompt wordt. We grijpen naar
de couranten, naar de bulletins, om toch
alles te weten van den ontzaggelijken
oorlog, die heel de wereld beroert en in
spanning houdt en we lezen zonder ont
roering van den strijd tusschen menschen
en menschen zooveel dooden en zooveel
gewonden en we slaan de oorlogskaarten
op en verschikken onze vlaggetjes en rede
twisten met onzen buurman over de vraag
wie het winnen zal. Alsof het alles, alles
heel gewoon is.
Totdat we het eensklaps diep in onze
ziel gevoelen hoe ontzettend dat alles is
en we bedroefd worden over ons zelf,
omdat alles ons zoo koud voorbijging
bedroefd over de wereld, omdat daarin in
onzen tijd van hooge ontwikkeling en be
schaving nog de ellendigste barbaarschheid
mogelijk is.
Het is een zegen, dat we zóó tot ons
kunnen inkeeren, dat ons gevoel zoo nu
en da» haar kluisters verbreekt en zich
uiten moet in woord en gedachte in zachte
klacht en een stille traan menigmaal.
Maar het is een nog grooter zegen, dat
zooveel van de ellende van den tijd waarin
we leven ons zwijgend voorbij gaat, niet
doordringt tot onze ziel. Het is een wy's
bestel der Voorzienigheid, dat ons voorstel
lingsvermogen zoo beperkt is, dat onze
gedachten niet kunnen afdaleD in de diepten
van jammer en leed, waarin duizenden en
nog eens duizenden onzer medemenschen
gezonken zijn, nadat do machthebbers dezer
wereld dezen verschrikkelijkste aller oor
logen hebben ontketend.
't Is een voorrecht dat de gruwelijke
dingen niet in al hun ijselijkheid tot ons
spreken. Het leven zou een te zware last
zijn. Maar daarom toch gaat de ernst van
het leven ons niet voorbij, louterend onze
samenleving, versterkend onze volkskracht
wekkend onze waakzaamheid en werkzaam
heid, stalend den arm die uitgestoken wordt
tot hulp, vullend de hand die vraagt om
leed te verzachten. Door de ellende van
den oorlogsjammer heen streeft ons hart
naar hoogere, betere dingen, naar het
schoone in het leven van een volk dat in
normale tijden zoo ver weg lijkt.
Scepters breken, wapenen roesten, de
arm der helden verlamt,doch wat
door den geest van het goede is gewrocht
dat blijft eeuwig.
—o—o—o—
We leven in een hoog-ernstigen tijd. Het
is goed dat we elkander er aan herinneren.
Want we worden zoo licht aan alles ge
woon. Een zestal weken heeft de groote
oorlogsbrand thans in Europa gewoed en
tot nog toe zijn we bewaard gebleven. Het
lijkt een wonder.Maar nog altijd
omringen ons de gevareD. Hoog op slaan
de vlammen van den oorlogsbrand en de
vonken spatten naar alle zijden uit.
Maar we zijn er langzamerhand aan
gewend geraakt. We vergeten het gevaar
en het leven wil weer zijn ouden gang
gaan van vergeten en niet zien. En toch,
als iets noodig is, dan is het volharden in
waakzaamheid en werkzaamheid. Lang heel
lang nog kan de groote worsteling der
ous omringende volkeren duren, want het
is een worsteling op leven en dood. Het
is de strijd om de machtspositie in Europa
en niemand weet nog hoe hij eindigen zal
en welke gevolgen hij nog na zich zal
slepen, Maar wat wel vast staat is, dat
er lang nog een zware hand zal rusten op
Europa. De economische gevolgen van den
volkerenoorlog zullen reusachtig zijn. Als
de strijd lang duurt en alles wijst daarop
dan zullen alle bronnen van welvaart
opdrogen en landen en volkeren zullen der
uitputting nabij komen. Ook al blijven we
voor den oorlog zelf gespaard, de econo
mische gevolgen zullen ons even zwaar
drukken als de anderen. Laat men zich
niet diets maken, dat we de crisis thans
reeds hebben ze mo6t nog komen I
En daaromwaakzaam en werkzaam,
—o—o o—
Alles wjjst er op, dat de oorlog nog lang
zal duren. We merkten het boven reeds
op en zijn daarmee gekomen op het terrein
der krijgsoperaties. Ongetwijfeld, de oorlog
kan lang, heel lang duren. Maar toch
staat er thans een belangrijke beslissing
voor den deur. In de eerstkomende dagen
zal waarschijnlijk worden beslist over het
lot van Fjankrijk of Duitschland. De
toestand op het westelijk oorlogsterrein
geeft aanleiding tot bet stellen van dezen
conclusie. Al stemmen we toe, dat men
met het nemen van conclusies omtrent do
krijgsoperaties uiterst voorzichtig moet zijn
de ervaring heeft dat in den laatsten
tjjd al geleerd toch kan thans met grooter
stelligheid dan tot nog toe de conclusie
worden herhaald, dat op het westelijk
oorlogsterrein een belangrijke beslissing
staat te vallen.
Het leger van de Franschen en Engelschen
heeft het offensief hervat. Generaal Joffre
heeft een einde gemaakt aan de achter-
waarlsche beweging van zijn legers na
zoover te zijn teruggetrokken uithet noorden
dat hij aan zijn rechterhand de sterken-
fortenlinie Verdun— Toul—EpiDal Belfort
en aan zijn linkerhand het sterk bevestigde
Parijs behield. Zijn leger is dus op beide
flanken „aangeleund" zooals dat in militaire
termen heet en tegen omtrekkende bewe
gingen van den vijand beveiligd.
Engelsche berichten weten te vertellen, dat
het de bondgenooten gelukt is een groot
Russisch legercorps in Frankrijk te ont
schepen, zoodat daar dan nu FranscheD,
Engelschen en Russen gezamenlijk de
Duitschers bestrijden.
De groote vraag die thans naar voren
treedt is, of generaal Joffre er in zal slagen
den Duitschen opmarsch tot staan te brengen
Tot nog toe hebben de Duitsche legerscharen
zegevierend al de hinderpalen die hun in
den weg kwamen omver gestormd;
zullen ze er ook thans iD slagen heen te
breken door den Franschen muur van
levende en doode strijdkrachten Een
antwoord is moeilijk te geven.
Wel staat het vast dat er op leven en dood
gevochten wordt omdat voor het verdere
verloop van de krijgsoperaties zoo ontzag
gelijk veel van den uitslag afhangt. Ge
lukt het den Duitschers door den Franschen
muur heen te breken, dan is het lot van
Frankrijk beslist. Slaan de verbondenen
evenwel de aanvallen af en houden ze
voldoende kracht over vooreen vervolging
dan ziet het er slecht uit voor de Duitschers.
De ontzaggelijke worsteling over het
eenige honderden K.M. lange front is thans
aan den gang. Mogelijk dat de beslissing
zooal niet gevallen, dan toch te voorzien is
als deze regels onder de oogen onzer lezers
komen. Aanvankelijk is de Duitsche aanval
op den Franschen linkervleugel afgeslagen,
terwijl daarentegen in hel. centrum het
leger van den Kroonprins een deel van de
voorversterkingen van de vesting Verdun
veroverde. Hoe de beslissing zal zijn valt
op dit cogenblik nog niet te zeggen.
Dat de Duitschers voorzien hebben, dat
de tegenstand der verbondenen hardnekkig
zou zijn bljjkt wel uit het feit, dat zij er
niet aan gedacht hebben het beleg om
Parijs te slaan. De legers van Von
Kluck en Von Bulow, die de linker
vleugel der verbondenen voor zich uitdrong
en den weg naar Parijs openden trokken
verder naar het oosten op, om den nlge-
meenen aanval te steunen. Voorts blijkt
uit alles, dat de Duitschers groote troepen
massa's aan Belgiö onttrokken hebben om
het leger in Noord-Frankrijk te versterken.
Het gevolg van dit laatste is geweest,
dat het Belgischo leger in de laatste dagen
met te meer kraoht optrad en goed ge
slaagde uitvallen uit Antwerpon ondernam,
waarbij het don Belgen gelukte den omtrek
van de vesting geheel van Duitschers te
zuiveren en een groot aantal gevangenen
te maken.
Dat de Duitsche legeraanvoerder zoozeer
het bezette Belgische gebied van troepen
ontblootte is een bewijs, dat hjj de tegen
standers der Duitschers niet te licht acht
en dat de legers der verbondenen nog niet
zoo gedemoraliseerd zjjn als de Duitsche
bladen het wel willen doen voorkomen.
Een ontzaggelijk hardnekkige, zware en
bloedige strijd wordt er thans op het Wes
telijk oorlogsterrein gestreden, en de be
slissing wordt in heel de wereld met span
ning tegemoet gezien.
Over de krijgoperatie in het Oosten viel
in de laatste dagen weinig nieuws mede
te deelen. In Oostpruisen schijnen de Russen
teruggeworpen te zijn, doch in Polen en
Galicië hebben de Oostenrjjkscbe troepen
nederlaag op nederlaag geleden. De krijgs
kans is Keizer Frans Jozef, die den Euro-
peeschen oorlogsbraud ontstak, niet gunstig.
Het belangrijke Lemberg met een groot
stuk van Galicië is in Russische handen en
zelfs de Serviërs schijnen niet meer in
bedwang gehouden te kunnen worden.
Naar althans bericht wordt zijn ze er in
geslaagd de Donau over te steken on het
belangrijke tegenover Belgrado gelegen
Semlin te veroveren.
o—o—o—
We hebben zoo straks een stapeltje
Duitsche officieele verlieslijsten ter zjjde
gelegd, na er in gebladerd te hebben, zoe
kend naar namenDe twintigste ver
scheen reedsGroote vellen vol namen,
zwart gedrukt, een schier eindelooze rij
Namen van vermisten, zwaar en licht ge
wonden en dooden Alles met Pruisische
nauwkeurigheid, volgens legerindeeling en
aDcieniteit al maar namen een
eindelooze eentonige rij namen.
O, die eentonige lange lijsten, wat een
ellende schreeuwden ze uit!
En met een huivering hebben wij ze
maar eerst weer ter zijde geschoven
De 20e lijst is al verschenen Hoevelen
zullen er nog komen En dat zy'n nog maar
de Duitsche verliezen. Ook België, Frank
rijk, Engeland, Oostenrijk, Servië, Rusland
beweenen hun zonen Hoeveel harten
zullen nog bloedend geslagen worden
Hoeveel schoone jonge levens zullen op
dit oogenblik weer vallen 1
In Frankrijk wordt de ontzaggeljjkste
aller oorlogen gevoerd. O, de verlieslijsten
die zullen volgenWe telden nu reeds
soms 40, 50, 60 namen van een compagnie,
gedood of gewond, straks zal bet nug meer
zyn, 100 en meer wellicht
En dat zooiets soms zoo koud langs ons
heen kan gaan
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor dek Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Nimr Amerika en andere
l'.nden met verhooging der porto's.
URANT,
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel moer G Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
