n
u
N° 2837
Zondag 13 December 1914.
288t# Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
BERICHT.
nieuwjaar"
Land- en Tuinbuuwbrieven.
Bi v o en land
Gemengd Nieuws.
Rit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nar op den dag; der uitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, BuröopTbxkl.
Zij, die zich met ingang van
i Januari a s. op de
Texelsche Courant abonneeren
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nummers GRATIS.
De Uitg.
Mond- en klauwzeer.
De Burgemeester der GemeeDte Texel
Gelet op een schrijven vau deD Com
missaris der Koningin in de provincie
Noordholland
lo. wijst belanghebbenden op het ge
vaar, dat schuilt in het toelaten in hunne
stallen van kooplieden, bekenden of
familieleden uit Duitschland en
op de verplichtingen, welke art. 13
der Wet van 28 Juli 1870 (St. bl. no. 131)
hun oplegtbij nalatigheid zal de wet
in hare volle gestrengheid worden toe
gepast
2o deelt den veehouders mede, dat
aan directeuren van zuivelfabrieken in
deze gemeente is verzocht de neven
producten der bereiding (ondermelk,
karnemelk en wei) niet aan de veehou
ders af te leveren, dan nadat zij tot een
temperatuur van 80 gr. C. zijn verhit
en de kannen, waarmede de melk wordt
aangevoerd, niet terug te zenden, dan
nadat zij met stoom of kokend water
zoowel van buiten als van binnen zijn
ontsmet; en bun is medegedeeld, dat,
mocht door een niet nakomen van dit
billijk verzoek verspreiding van het
mond- en klauwzeer ontstaan, den vee
houders geen vergoeding van bedrijfs
schade, door de bestrijdingsmaatregelen
veroorzaakt, zal wordeD verleend.
Texel, 8 December 1914.
De Burgemeester voornoemd,
GAARLANÜT.
XLVII.
Bodenikapitaal.
In onzen vorigen brief vernamen we, dat
jn de akkerbouwbedrijven als regel kan
worden aangenomen, dat de voorraad
plan ten voedingsstoften in den grond voort
durend wordt ingeteerd, doordat met de
oogstproducten meer van deze stoffen het
bedrijf verlaten, dan in den vorm van mest;
veevoeder e.d. weer aangevoerd worden.
Ook beweerden we, dat een op die wijze
rentegevend maken van een deel van het
bodemkapitaal niet anders dan voordeelig
kon worden genoemd.
In tegenspraak hiermede schijnt de er
varing der landbouwers in onze beste
polders. De tegenwoordige oogsten
zijn belangrijk hooger dan in den
eersten tijd, terwjjl de bemesting niet
zoodanig is gestegen, dat hierin een ver
klaring zou zjjn te vinden. Meermalen zijn
deze landbouwers dan ook geneigd aan te
nemen, dat op een of andere geheimzinnige
wjjze het bodemkapitaal toeneemt. Nu is
het alleen voor de stikstof mogelijk, dat
zonder aanvoer van meststoffen de totaal
daarvan aanwezige voorraad in den grond
wordt vergroot, n.l. door den verbouw van
vlinderbloemige gewassen, zooals klavers,
erwten, boonen en wikken. Voor de
andere plantenvoedingsstoffen is iets der
gelijks echter ten eecen male uitgesloten.
Om deze quaestie goed te begrijpen, dient
men allereerst zich goed voor oogen te
stellen, dat niet elk jaar en voor elk gewas
hetgelieele bodemkapitaal ter beschikking
van de planten staat. Neen, in elke
groeiperiode wordt een deel er van voor
de planten opneembaar ten gevolge van
allerlei scheikundige processen, welke ge
regeld in den bodem plaats grijpen.Slechts in
zooverre hieiby te kort van een of andere
plantenvoedingsstoffen ter beschikking
komt moet de bemesting aanvallen, opdat
voldaan worde aan een der eerste voorwaar
den voor het verkrijgen van een grooten
oogst, n l.dat gedurende den geheelen groei
een ruim voldoende hoeveelheid opneem
baar plantenvoedsel in den grond aanwezig
moet zijn.
Wanneer nu door diepe ontwateringen
doelmatige grondbewerking de toestand,
waarin d6 bodem verkeert, steeds wordt
verbeterd, worden de gunstige omzet
tingen in den bodem sterk bevorderd
en komt elk jaar een grooter deel
van het bodemkapitaal ter beschikking.
Terwjjl dit kapitanl inderdaad steeds
sterker inteert, schijnt het tegenoverge
stelde gedurende een bepaalden tijd het
geval te zijn. Naar gelang van de kwali
teit van den grond en den aard van het
bedrijf moet hieraan echter na korter of
langer tijd een eind komen en zal men,
zooals de ervaring op vele plaatsen reeds
leerde, de bemesting moeten verzwaren.
Intusscben is uit bovenstaande rede
neering de groote landbouwkundige be-
teekenis van een geregelde diepe ontwate
ring en een doelmatige grondbewerking ten
duidelijkste gebleken. De ouderwetsche
boeren zijn eenzijdig, wanneer ze bewereD,
dat de groote opbrengsten „door het bouwen"
moeten komen, maar even eenzjjdig is de
redeneering, dat de bemestiDg alles zou
kunnen doen. Als bjjv. de ontwatering te
wenschen overlaat, moet inderdaad door
zware bemesting veel worden aangevuld,
wat anders de grond zelf had kunnen
leveren. Diepe ontwatering, doelmatige
grondbewerking, verstandige vruchtwisse
ling, ze werken mestbesparend, doordat ze
voorden landbouwer de gelegenheid opeöen,
van het bodemkapitaal steeds meer te
profiteered -
H. v. S.
TEXEL, 12 December 1914.
Postkantoor den Bnrg.
Met het oog op deD gewijzigden dienst
komt het ons goed voor van het onder
staande mededeelirg te doen.
Op Zondag geen gelegenheid tot af
halen der post.
Busrecbthouders kunnen de post
afhalen op werkdagen ten 12 midd.en 5,30
nam., op Zondagen tusschen 1 2 nam.
De laatste buslichtingen hebben plaats:
7,55 v.m. voor Oosterend.
9,15 Oudeschild, P. H. Polder,
Helder eD den vasten wal.
11,20 Oosterend, de Waal, de
Koog, Eierland, de Cocks-
dorp, Vlieland en Ter
schelling.
12.45 nm. Oudeschild, P. H. Polder,
Helder en den vasten wal.
§4,30 den Hoorn.
op Zondagen niet.
Mochten wij de vorige week melding
maken van het slagen van een tweetal
leerlingen van de zeevaartschool, alhier,
deze week legden een 3-tal met gunstig
gevolg examen af, als derden stuurman
groote stoomvaart en wel de heeren
C. W. Kaan, A. J. van Meerten en W.
H. Morren.
Hiermede zijn de examens voor onze
school dit jaar geëindigd en het doet ods
genoegen, daarbij te kunnen mededeelen
dat in het afgeloopen jaar een 25-tal leer
lingen voor verschillende rangen mochten
slagen.
Bij de deze week te 's-Gravenhage
gehouden examens slaagde o.m. de heer
K. C. Küpferman, oud-leerling van de
Zeevaartschool, alhier.
De Codes dorp, 8 Dec.
Heden avond vergaderde de IJsclub
„Eierland" in hot lokaal van den heer
Zoetelief. De rekening van het boek
jaar 1913-1914 werd nagezien en in orde
bevonden. Als commissarissen werden
herkozen do heeren J. Kalis, B. Garritsen
en D. Buijs.
IJs en weder dienende zal in den a s.
winter op het kanaal bij den heer Kors
L'st een wedstrijd op schaatsen met
hindernissen voor leden worden ge
houden.
De vergadering was slecht bezocht.
Oudesdiild, 10 Dec.
Daar de heer A. Blom Jz die onlangs
tot diuken der Nederl. Herv. Gemeente
alhier gekozen werd, die betrekking niet
heeft geaccepteerd, werd gisteravond
als zoodanig gekozen de heer A. van
Ketel, die zich de benoeming liet wel
gevallen.
Oosterend11 Dec.
Een visscher van Oost deelt mede,
dat men op Vliehors meer dan honderd
wulpen en eenige meeuwen kort bij el
kander dood gevonden heefc. Vermoe
delijk waren deze dieren, die geen
wonden vertoonden, door den bliksem
gedood.
Verscheidene visschers verrichten
tegenwoordig bezigheden buiten hun vak
om enkele werken ook bij het staats-
boschbeheer. Op eigen terreiu weet men
thans weinig of niets te winnen.
Een gevaarlijk reiziger.
Omtrent de ontploffing Maandagavond
in een spoorwegcoupé aan het station
Weesperpoort te Amsterdam meldt het
„Hbld." het volgende
Een kantoorbediende van de Pope-
metaaldraadlampenfabriek te Venloo
moest voor zijn patroon een metalen bus
vullen met vloeibare lucht in de fabriek
Electra aan den Cruquiusweg. Deze vloei
bare lucht wordt bij het luchtledig maken
van gloeilampen gebruikt.
Reeds meermalen waren, zonder onge
lukken, hoeveelheden vloeibare lucht per
spoor getransporteerd. Het waren dan
echter steeds hoeveelheden van enkele
liters. Ditmaal moest de bediende 20 a 25
liters halen. De bussen zjjn zooveel
mogelijk geïsoleerd om den invloed van
de temperatuur van de buitenlucht te
weren. (Vloeibare lucht heeft een tem
peratuur van 180 k 190 gr. C. onder nul).
Toch verdampt, ondanks de isoleoring,
do vloeibare lucht in 17 a 20 dagen, doch
dit levert, naar men aanneemt, geen
gevaar voor springen op.
Uit voorzorg had men, naar den direc
teur vau de fabriek Electra meedeelde,
aan de fabriek de bus niet geheel geslo
ten, omdat het hier een buitengewoon
groote hoeveelheid betrof. Dagrdoor ont
snapte de lucht lu gasvorm en dit gaf
een suizend geluid. Vermoedeljjk bevreesd
dat dit geluid in den trein de aandacht
zou trekken en wellicht tot verkeerde
conclusies zou leiden, had de bediende
der Venloosche fabriek, naar de directeur
van Electro vertelde, de bus geheel ge
sloten. Door de warmte in de coupé
scbjjnt er van de vloeibare lucht eeD
meer dan normale hoeveelheid verdampt
te zijn, met het gevolg, dat de bus sprong.
Tengevolge van de ontploffing sprongen
de ruiten van't compartiment, waardoor
twee der medereizigers glasscherven in
het gelaat kregen. De verwondingen zjjn
niet van erostigen aard.
Het jonge mensch, dat door het mede-
nemen van de gevaarlijke flescb, in
strijd had gehandeld met het spoorweg
reglement, werd door de politie gearre
steerd. De beschadigde spoorwegwagon
werd afgehaakt.
Muizenplaag.
In de Friesche weiden zjjn zooveel
muizen, dat waterschapbesturen polders
onder water laten loopen. om het onge
dierte te dooden.
De geschiedenis van de grijze
Uniform.
De grijze uniform van „fieldgrau"
spreken de Duitschers en „kbaki" zeg
gen de Engelschen is tegenwoordig
troef. In heel Europa zijn nog maar vier
staten, bij welker leger de grijze kleur
nog niet is iDgevoerd Frankrijk, België,
Denemarken en Zwitserland. De meeste
legers verkeeren juist als het Nederland-
scbe, in een overgangstoestand. Van
uniform, in de beteekenis van één vorm,
kan men nanwelijks spreken. Het is
meer een bont allegaartje. De
Engelschen waren de eerste die
de strategische nadoelen van het heldere
marine-blauw inzagen.
Dat was tijdens den Boerenoorlog. Van
af 1900 hebben zij het kbaki verkozen.
De Vereenigde Staten voerden daarop
denzelfden maatregel bij hun troepen in,
Japan volgde in 1904, Duitschland en
Griekenland in 1907, Italië, Oostenrijk-
Hongarije en Spanje gingen er in 1908
toe over, Rusland, Bulgarije, Servie en
Turkije in 1909, Roemenie in 1911 en
in 1912 werd bij ons de eerste grijze
uniform gezien. Binnenkort zal ook
Frankrijk wel den rooden broek bij den
voddenkoopman brengen.
Leidsch Dagbl.
E n Fransche vlieger hoven AnU
werpen.
Vrijdag verscheen plotseling een Fran-
sche vlieger boven Antwerpen. Hij wierp
een menigte papieren uit, waarop ge
drukt stond Ayez du couragek bien-
töt" (Houdt moedtot weldra). De
Duitschers schoten als razenden op hem,
zonder hem echter te raken en 't schieten
deed heel Antwerpen te hoop loopen naar
den Scheldekant.
Het volk hief het lied van den Vlaam-
schen Leeuw aan de vliegenier dankte,
door boven Sint-Anneke een sier'ijke
looping-the-loop uit te voeren. Spoe lig
daarna verdween hij over het Lan lvan
Waes. (Rjtterd. Nwsbl.)
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naur Amerixa en Andere
l-.nden met verhooging der porto's.
COURANT.
Prijs der Advertentibn.
Vsn 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedore regel meer 5 Ct.
Groote letters en Vignetten worden nssr jilAAtsruimte
berekend. Bewijsnummers S Cts. per nummer.
Evenals uorige jaren willen wij onzen
lezers de gelegenheid bieden om bij de
jaarwisseling hunne Nieuwjaarsgroeten
door middel uan ons blad aan familie,
vrienden en bekenden te doen.
De prijs van zulk een advertentie, niet
meer dan 5 regels beslaande is 20 Cents
bij vooruitbetaling.
Vriendelijk verzoeken wij, die adv. ons
TEN SPOEDIGSTE (voor den Oudejaarsdag!
te doen toekomen Wij herinneren er aan
dat voor ons NIEMAND rondgaat om zulke
advertentiën op te vragen.
De Uitg.