N°, 2841,
Vrijdag 1 Januari 1915.
28st' Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
hmeniancL
Van het jaardat heenging
Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nar op den dag der uitgave
ABONNEMENTEN en ADYERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD DE R O O I.T, ParkstraatBpbq op Tbx b l.
Veel licil en zegen in het Hlieuwejaar
TEXEL, 31 December 1914.
Kerstfeest.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 8 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
l'inden met verhooging der porto's.
Pr\js der Adverlentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
Nog enkele oogenblikken en het Oude
Jaar ia afgereisd. We zien hem reeds
gereed staan, den dorpel te overschrijden
van de poort, die het verleden van het
heden scheidt.Zwaar leunt hij op
zijn'staf, gebogen onder den last van het
leven bet leven dat zoo wreed was.
Gescheurd en met bloed bespat is zijn
kleed. Onder zijn bevende wimpers
somberen de moede oogen en in zijn
starenden blik ligt peillooze ellende en
jammer. Sidderend houdt zijn hand
den klopper van de poort omvat.
Nooit stond er deerniswekkender gestalte
voor de oude grijze poort. En wji, die
zijn gekomen, om hem een laatst vaarwel
te zeggen, zooals we deden Dog met ieder
jaar, gevoelden nimmer nog het hart zoo
zwaar belaan als nu,
Toen hij was op zijn schoonst, toen hij
stoi.d in zijn volle kracht, toen zijn dagen
jc. waren van zonnevreugde en vogelen-
mg. toen de bloemen fleurden en geurden
a)om, toen het gelend graan vol belofte
was voor den landman ep in de groene
weiden het vee dartelde, toen hij zijn dagen
kroonde met de vreugde van den zomer,
toen kwam het, dat groote, dat ontzet,
tonde,'dat alle glans verbleeken deed. alle
schoonheid met rou w overtoog, alle vreugde
verhandde. Een snelle opvolging van
angstwekkende gebeurtenissen die Europa
dreunen deed op zijn grondvesten en heel
de wereld met ontzetting vervulde
de Europeesche de wereldoorlog 1
En snel kwamen zijn dagen, heel snel
eerst, de dagen van mobilisatie, van oor
logsgehaastheid, van 't eerste geweldige
oorlogsgebeuren en later trager, maar
zwaar en donker van leed en ellende, van
worstelingen bang en bloedig en zwaar.
Bloedrood de zon bij haar opgaan, bloedrood
bij haar ondergaan, bloedrood in haar
stijgen, bloedrood in haar dalen elke
dag weer opnieuw, week aan week nu al.
En hl zwaarder werd de gaDg van het
Oude Jaar hl moeizamer werd zijn tred
al meer kromde zich zijn rug al som
berder werd zjjn oog al ellendiger
sleepte hij zich voort naar het einde van
zijn levensreis.
Thans heeft hij het bereikt zijn band
omvat reeds den klopper van de oude poort.
H\j gaat. oud en der dagen zat, en de
klokken des doods luien hem uit.
-0 0-0
Als de laatste levensuren van het Oude
Jaar heensnellen komt de herinnering
kloppen aan de deur van ons hart. Hoe
druk en vol rumoer het leven ook moge
zijn de handen zinken een oogenblik
neer in de schoot en de gedachten gaan
terug op het pad van het verleden. Hier
toeven ze een wijlen daar staan ze een
oogenblik stil en menigmaal ook bepalen
zij zich enkel tot een groote, gebeurtenis,
die ons met stralend goud omkranste
of wel tot een, die wonden sloeg in ons
hart, diep en flijmend. En in ons oog
tintelt dan een blijde glans of wel onze
ziel slaakt een zucht, al naarmate bet lot
was dat in onze schoot geworpen werd.
En ook tot een ernstig zeltonderzoek
voelen we ons gestemd. Eet leven snelt
zoo haastig daarheen en het is zoo druk,
zoo vol arbeid, zoo vol zorgen, -- zóó, als
Helène Swarth het eeDs bezong: Zoo druk
en zoo nuchter, zoo voor 't kleineen voor 't
stoffelijke alleen. En de mensehen ver-
loochnen hun ziel en naar 't eeuwige
leven vraagt geen." Of zóó, als Huygens
het eens zeide
Wjj woelen- zonder end voor kinderen
[en erven,
En 't gaat ons in 't gewoel, gelijk 't
[gewiegde kind
Wij woelen ons in slaap door allerlei
[bewind
En vallen moe daarheen, met d'oogen
[toe en sterven.
Maar daar klinken de klokken die het
Oude Jaar uitluien en plots verrijzen weder
voor onzen blik onze levensroeping en onze
plichten en komt tot ons de vraag of ous
leven in het jaar dat heen ging ook voller
en rijker is geworden, of de vreugde die
het jaar ons bracht ook ons hart tot daden
van dankbaarheid heeft gedrongen of
het leed dat over ons kwam ons ook heeft
gelouterd. Want, hetzij er voor ons vreugde
was of smart, het leven behoort immers
te zijn een voortdurend „Excelsior!"
O, het Oude Jaar, staande aan de poort
van het verleden, heeft ons allen zooveel
ernstigs te-zeggen!
o—o-o
Nog enkele uren en 1914 is niet meer.
De poort zal achter hem toevallen en alleen
zijn nagedachtenis zal blijven. Maar in de
geschiedenis zal meer dan eenig ander zijn
naam voortleven, zoolang er menscben zijn
en het nageslacht zal van het „bloedjaar"
het oorlogsjaar spreken met ontzag. Al
het kleinere wereldgebeuren zal spoedig
vergeten zijn, maar de gedachte aan het
groote, het rampzalige gebeuren zal blijven
voortleven nog lang, heel lang nadat onze
oogen zich reeds voor altijd gesloten hebben.
Voor 1914 kan gelden, dat er geen gebeur
tenissen meer zijn, doch slechts één groote
gebeurtenis.
Eu toch nu we ons opgemaakt hebben
om het Oude Jaar een laatst vaartwel toe
te roepen, willen we ook de herinnering
aan het kleinere gebeureD recht laten
wedervaren, omdat ook zij op bun tijd in
me6r ot minder ernstige bewoordingen tot
ods hebben gesproken.
En we denkeu allereerst aan ons eigen
vaderland.
Ons extra-parlementair kabinet wist zich
niettegenstaande de moeielijke politieke
tijden, die het in den aanvaDg van dit
jaar doormaakte, te handhaven, van het
negental ministers werd slechts één de
taak te zwaar, Bertling, de portefeuille
van financiën ging aan Treub over, die
zich in de dagen van het groote gebeuren
heeft onderscheiden als een man die alles
kan.
De eerste roode burgemeester deed in het
jaar dat heenging zijn intrede in ons land,
Zaandam had de primeur en de roode
burgemeester had er al dadelijk de handen
vol.
Verder hadden wij ons avontuur in
Albanië, waarover het beter was te zwijgen,
ware het niet, dat een van Hollands beste
zonen als slachtoffer was gevallen.
En zoo had trouwens als wij ieder land
vóór bet uitbreken van den oorlog zijn
kleinere gebeurtenissen. Kleinere, omdat
ze alle wegvallen bij dat ééne groote
gebeuren.
Had Duitschland niet zijn Zabernkwestie?
En had het niet de opzienbarende Krupp-
onthullingen
In Frankrijk zag men den feilen strijd
ontbranden tusschen de radicalen, na het
Congres van Pau met als gevolgen daarvan
bet rapport-Fabre, het optreden van den
schrijver Calmette tegen minister Caillaux,
de moord op Calmette, het sensationeele
proces tegen de ministersvrouw met baar
vrijspraak.
De Home Rulekwestie bereikte in Enge
land haür hoogtepunt, Ulster wapende zich
en een burgeroorlog dreigde ernstiger daD
ooit.
Portugal had behalve degewone woelin
gen liefst weer eenige. kabinetscriss'issen
en ook Zweden zag door den grooten
strijd op het gebied der legeruitbreidiDg
waarin de regeering partij koos tegen den
KoniDg, een nieuw kabinet optreden.
De jongö koning van Denemarken kon.
vergezeld van zijn gemalin, ongestoord zijn
eerste bezoeken afleggen aan de hoven van
Europa.
Op den Balkan herstelden zich de vol
keren van den bitteren strijd, al werd er
door duizenden nog het kleed der rouw
gedraeeD.
In Roemenie werd de grijze dichterlijke
vorstin gehuldigd, welke blijde gebeurtenis
helaas maar al te spoedig gevolgd werd
door de rouw over den dood van den
Koning onder wiens wijs bestuur het land
tot welvaart en bloei was gebracht.
Buiten Europa was het inzonderheid
Mexico dat onze aandacht vioeg.
Wij stipteD slechts aan - en we zouden
voort kunnen gaan Doch dat alles was
slechts het kleine gebeureD, dat schier alle
beleekenis verloren beeft in vergelijking
met wat het jaar 1914 in de laatste helft
van zijn leven ie aanschouwen kreeg,
—o—o—o—
Den 28 Juni vielen de schoten in Serajewo,
die de directe aanleiding zouden worden
voor den ontzettenden wereldoorlog. De
Oostenrijksche troonopvolger, aartshertog
Frans Ferdinand en gemalin vielen onder
de moordenaarsband van een jongen Ser
vischen dweper. Ook werdeu er bommen
geworpen en de wapens en bommen droegen
het merk van het Servische rijk en waren
gekomen uit het arsenaal te Belgrado.
Den 23 Juli zond Oostenrijk een ultimatum
aan Servië een ultimatum zoo streng,
zoo vernederend voor de Servische regeering
dat ze uit zelfrespect en uit eerbied voor
het vrije onafhankelijke land weigeren
moest. En ook vertrouwde het op zijn
grooten beschermer Rusland, die niet
dulden zou dat Oostenrijk op den Balkan
te veel te zeggen kreeg Na hel ultima
tum volgde vijf dagen later de oorlogs
verklaring.
En toen volgden de gebeurtenissen el
kander snel, verbazend snel op. De
Europeesche diplomaten hadden het hoofd
verloren, de volkeren geraakten in opwin
ding en de teekeneu van den oorlogswaanzin
begonnen zich t6 vertoonen. Angstig en
benauwend waren de dagen die aan het
verschrikkelijk wereldgebeuren vooraf
gingen. Men voelde, dat het geweldige,
het verschrikkelijke nu komen zou. dat het
niet meer te keeren was, dat het eene rijk
het andere zou meesleepen in den wereld-
krijg.
En zoo kwam het, Europa mobiliseerde
en Duitschland trok bet geweldige zwaard
uit de schede, zond zijn oorlogsverklaringen
naar rechts en links.
Thans trachten de Europeesche diplo
maten door allerlei geschiiften elkander de
schuld te geven van de catastrophe. Maar
allen vergeten blijkbaar dat de diepe oorzaak
gelegen is in de verderfelijke leuze van de
gepantserde vuist„Si vis pacem, para
bellum" als gij den vrede wilt, bereidt
u ten oorlog. Het uitdrijven van den
booze door Belhelzebul. Al grooter
werden de legers, al sterker de vloten, al
omvangrijker de oorlogstoebereidselen.
En de wederzijdsche vrees en het wantrou
wen riep de Europeesche Statenbond in het
leven, die mede Europa ten verderve zijn
geworden.
Alle banden, alle bonden,
Die men onder menscheu vindt,
Zijn vergeefsch, als ware liefde
Niet de harten samenbindt
Zoo zong reeds onze dichter Kamphuizen
in zijn tijd en in de Europeesche Staten
bonden, die slechts uit winstbejag en uit
zucht naar vermeerdering van invloed in
het leven werden geroepen is de waarheid
dezer woorden gebleken. Ze hebben
gemaakt dat het eene rijk na het andere
medegesleurd werd in deD oorlog.Juist
zij, die Europa voor den oorlogsbrand
heetten te zullen behoeden.
En thans dreunen dag aan dag de
kanonnen en vallen de jonge levens bij
duizenden op de slagvelden van Europa.
En te midden van dien geweldigen brand
ligt ons klein landje als door een
wonder nog ongerept.
oo—o
De laatste uren van het Oude Jaar snellen
heen. Het nieuwe maakt zicb gereed zija
levensreis aan te vangen. Wie vraagt er
nietWat zullen zijn oogen te aanschouwen
krijgen Zal hij aan de volkeren van
Europa het „Pax Vobiscum Vrede zij
ulieden mogen toeroepen ofzalookhjj
den eenen na den anderen dag de zon
bloedrood zien op en ondergaan totdat ook
hij zal staan aan de poort van het verleden
Er komeD vragen tot ons, al maar door
vragen. Wat zal bij ons brengen
We weten het niet. Zal bet vreugde
zijn of rouw, voorspoed of tegenslag?
We weten bet niet. Alleen weten we dat
we onzen plicht hebben te doen onder alle
omstandigheden des levens en dat we du
overal rond om ons de felle haat en woede
triumfeeren, nu het gebod van broedermin
en liefde tot den Daaste met voeten getreden
wordt, meer dan ooit te voren voor ons
geldt
Voor lctd en smart behoede d'een den ander,
Wie weet, boe kort gij nog blijft bij elkander.
Wat zal 1915 ons land en volk brengeD
ods aller lot hangt zoo nauw samen met
dat van het vad.erland We booren de
vraag alom. Maar niemand die bet ant
woord geeft. De gevaren omringen ons
land van alle zijden en te midden van de
groote met elkander worstelende rijken en
hun millioenenlegers voelen we ons bang
te moede worden, menigmaal. Doch laat
ons niet versagen en luisteron naar onzen
dichter Ten Kate
De grootheid van een volk is nimmer
af te meten
Naar haar beperkte grens, die afhangt
van het lot
Maar in de stalen kracht van arbeid en
van weten,
Door eendracht saamgesmeed, is onze
roem in God.
Wat zal 1915 ons werelddeel brengen.
We weten het alweer niet. Er leeft
echter in millioenenbarten maar één
wensch, één begeerte Vrede! vrede!
Moge 1915 het aanschouwen, hoe het
zwaard in de schede terugkeert 1 Moge de
vrede nabij zjjn 1 Niet een valscbe, onbe
trouwbare vrede, maar één gedragen door
den wil der Europeesche volken, die thans
zoo de gruwel van den oorlog welke elk
verheffend element heeft verloren, met eigen
oogen aanschouwend, fel pijnend aan eigen
1Uve gevoelen.
Donderdag jl. hield de nfdeeling //Toxel// van
het N. O. G. eene vergadering in eafo //den Burg//.
't Was zeker aan den vacantiedng te wjjtcn,
dat slechts zeven leden aanwezig waren, terwijl
de heer W. Mets Tz. als locoburgemcestcr, tot
aan de pauze de vergadering bijwoonde.
Met een welkom werd de vergadering geopend
waarna de notulen worden gelezen en goedge
keurd,
Eer.ige ingekomen stukken van hot hoofdbe
stuur werden behandeld.
Tot vice-voorzittcr der afdeeling werd iD eerste
stemming gekozen de heer J. de Jongb, diezyu
mandaat als zoodanig aanvaardde. Aftreden moest
de beer B. Elzer, die intusscbcn naar elders was
vertrokken.
Vervolgens werd door don heor J. de Jongli
als inleiding voorgelezen een brochure, getiteld
//Art. 21, zoonis 't is en zooals 't worden moet
volgens de onderzoekingen van 't N.O. G.//
Met onverdeelde aandacht werd naar de mooi
gestelde brochure geluisterd, en eenig debat
er over volgde. Besloten werd om de bijdrage
van den voorz. in portefeuille te houden.
Bepaald werd, dat do volgende vergadering
gehouden zal worden op 27 Maart a.s. en dat
alsdan de heer Schering een ouderwerp zal in
leiden.
Met een //tot weerziens// in 1915 werd de
bijeenkomst gesloten.
De kerstfeestviering vrror de kinderen van de
Zondagsschool had den 2den Kerstdag onder veel
belangstelling in de Ned. Herv. kerk alhier plaats.
Een prachtige kerstboom, rijk versierd en ver
licht poijkte iu het midden der kerk en daar oin
heen een krihg van stralende kindergezichten.
Vroolyk klonken de liederen door het ruime
kerkgebouw en aandachtig wen! geluisterd naar
de kerstverhalen, met smaak werden de aange
boden versnaperingen en de traditioneele choco
lade door de jeugd genuttigd.
Opgetogen gingen de kinderen met geschenken
belaan te. bijna 8 uur huiswaarts.
U. d. I,
//Fijne visite// herinnert ons aan het gebeurde
te Köpenic' een spullebaas en z'n koordedanseres
vervullen heel v, rdienstehjk de hen toebedeelde
rollen van een Spaansch edelman en z'n dochter, die
als gasten verwacht worden bij een adelgke
ïïollandsche familie in den achterhoek van Gelder
land.
'tls jammer, dat de komst van de vrouw van
den spullebaas en een telegram, meldende de
verhindering van den Spaanschen Grande, den
pseudo-edelman zoo spoedig entmaskeren, men
zou hem een volle week het goede leven gegund
hebben,
Fijne visite werd uitnemend vertolkt.
Liefde of influenza is een minder pittig klucht
spel, al komen er wel aard-iga passages in voor,
het is wat uit den tijd, het dateert uit de dagen
dat de influenza voor het eerst rondwaarde, maar
toch, als kluchtspel kon bet goed voldoen, er is
hartelijk gelachen, evenals bij de //Kruidenieren
z'n vrouw, dat werkelijk lofwaardig voorgedragen
werd en de niet onverdienstelijk gezongen cou
pletten van //Trornpetterata//.
Met gevoel werd gezongen //Mammie zal komen//
het, was voor de veriolkster te bejammeren, dat
de luidruchtige stemming van een deel van het
publiek het haar niet gemakkelijk maakte.
De avond van den 2den Kerstdag, in den regel