leu
*4ï°. 2850,
£1
Donderdag 4 Februari 1915.
288t# Jaargang
11-12 Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland»
A,
Van week tof week.
edet
'raaiA BONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELD& DE ROOI.T, Parkstraat, Burg op Tex e l.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
l'inden met Terhooging der porto's.
Adverteutiën vóór 9 unr op den dag der uitgave
Prijs der Advertenlièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iodero regel meer 8 Ct.
Groote loltors en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 8 Cts. per nummer.
,ur i
foi
tenii
nd
ei li,
ide
ana
23—30 Jan.
Eerste Kamor heeft het voorbeeld van
ris b Tweede Kamer gevolgd en haar goed-
a füriDg gehecht aan het wetsontwerp tot
Ca t langer in diensthouden van de landweer.
ig ps er bij de leden van ons Lagerhuis nog
uilige oppositie, de Eerste Kamerleden
«föhnen bet ontwerp aan zonder hoofdelijke
^ttnming. Daardoor is thans verzekerd dat
00,ze weermacht op haar volle sterkte blijft,
oder eensgezind bleek de Eerste Kamer
,De\ zijn omtrent het wetsontwerp tot tijde-
e"te afwijking van de Kieswet. Doch ook
jj ontwerp vond een voldoende meerder-
J_jid, zoodat de velen die door hun opkomst
der de wapenen reeds economisch ge-
m óffen werden, niet in politiek opzicht Dadeel
arvan zullen ondervinden,
f/t Was bij den aanvang van de zitting
,n onzen SeDaat, waarin bovengenoemde
er^sluiten werden genomen, dat de voorzitter
ehfih van een aangename plicht mocht
J^yjjten. Hij kon n.l. namens de Kamer de
/Mslukwenschen aanbieden aan onzen minis-
wntfjpresident Mr. Cort van der Linden ter
^■legenheid van diens benoeming tot
^"inister van Staat.
^Het heeft H. M. de KoniDgin goedgedacht
uxéfv allerhoogste onderscheiding, die enkel
;fetordt toegekend in zeer bijzondere om
standigheden en voor buitengewone den
^j'nde bewezen diensten, te verleenen aan
>t hoofd van het Kabinet, dat thans in
U izen zoo moeilijken tyd met de loidiDg
rfl|in de regeeringszaken is belast.
AI zal pas de latere geschiedschrijver, die
j j'vjuït zal kunnen oordeelen over al de
diDgen die nu nog slechts in den engen
:ing van H. M. en haar regeering bekend
jn, de verdiensten van den minister
resident op de juiste waarde kunnen schat-
•n, wat men tot nog toe van Mr. Cort van
1 j3r Linden en zijn Kabinet heeft mogen
j ^en en ervaren, heeft hem het volkomen
geolksvertrouwen geschonken, zoodat de ge
^eele natie met gerustheid haar belangen
zein zijn handen toevertrouwt.
t Zeer terecht merkte deN R. C. naaraan-
)0jiiding van de onderscheiding op, dat Mr.
ort van der Linden in deze maanden veel
,erreer is gebleken dan een leider der regee-
^ing. Hij is in den besten zin van het
n roord een leider des volks geworden, de
3taJan, om wien zich het gansche volk met
3]Jertrouwen geschaard heeft. En dit is hij
geworden door de hooge Staatsmanseigen
jteiChappeD, die hij aan den dag heeft gelegd
y m door zijn nobel voorbeeld. Dat dit door
i();yn benoeming tot minister van staat reeds
ïu officieel is erkend, zal algemeene vol-
.^loeniDg wekken.
o-o-^o
Er kwam in de laatste dagen nog een
)ericht, dat in niet geringe mate de aan
klacht trok. De sluiting van het Suezkanaal
ff;verd aangekondigd. Gelukkig bracht een
e ater bericht de mededeeling dat de eerste
,]por onze scheepvaart op Indië zoo ernstige
■jttgding niet geheel juist was geweest. De
p|Vaart door het SuezkaDaal zal niet stop
gezet worden, doch geschiedt onder militaire
controle en is aan bepaalde ureD gebonden.
Voor onze stoomvaart-maatschappijen die 'n
geregeld verkeer m6t onze Oost-Iedische
^bezittingen onderhouden zal het verbeterde
a,bericht een heele opluchting zyn geweest.
tHet verkeer ter zee is reeds dermate be
lemmerd, dat het aantal af-en aanvarende
booten zeer is moeten worden ingekrompen,
maar als nu ook nog de kortste weg naar
k Indië gesloten werd zou de toestand nog
'zeer veel ongunstiger worden. De berich
ten hebben tengevolge gehad dat de betee-
kenis van het Suezkanaal voor onze ver
bindingen met Indië weer eens naar voren
is getreden, 'tls te hopen dat de gevreesde
belemmeringen geheel zullen uitblijven.
Veel valt daaromtrent nog niet te voor
spellen, nu het wel vaststaat, dat het-gebied
waarin het Suezkanaal ligt binnenkort het
tooneel van den oorlog zal zijn. De voor
posten van het Turksche leger dat den
opmarsch naar Egypte heeft aangevangen
om de Engelschen daaruit te verdrijven,
zijn reeds tot dicht bij het Suezkanaal
voortgerukt. In de oorlogsberichten van de
laatste dagen las men van gevechten die
geleverd werden bij El Kantara, oostelijk
van het kanaal en op niet grooten afstand
van Port-Said gelegen, 'tls te verwachten
dat er spoedig bloedig gestreden zal worden
in deze oude wereld, die al vaker het
tooneel van den strijd was,
—o—o—o—
Belangrijk nieuws van het oorlogsterrein
was er iu de laatste dagen nog steeds zoo
goed als niet. En kwamen er nog berichten
vnn niet-onbeduidende operaties, dan waren
ze doorgaans zoo met elkander in tegen
spraak, dat moeilijk een bepaalde conclusie
kon worden genomen. Uit de officieele be
richten van beide zijden blijkt dat er in de
afgeloopen week op het westelijk front een
levendige actie is gevoerd, maar wie nu
eigenlijk in het voordeel bleef was in de
meeste gevallen niet uit te maken als men
de officieele Duitsche en Fransche berichten
naast elkander legde. Hevige gevechten zijn
er geleverd in de buurt van La Bassee,
Bethune en Ciaonne en in de opgaven van
beide partijen werd gesproken van honder
den dooden, soms van 1000, 1500 en meer.
Meldden de Duitschers, dat ze de Fransche
op tal van plaatsen zware verliezen toe
brachten, de Franschen beweerden het
omgekeerde, gaven zelfs een opsomming
waarin gesproken werd van 20,010 dooden
die de Duitschers in drie dagen tijds ge
kregen zouden hebben. En toch, niettegen
staande de hevigheid der aanvallen en tegen
aanvallen kwam er geen beduidende wijzi
ging in de positie der partyen. Alleen, bij
Craonne schijnen de Duitschers een eind
vooruitgedrongen te zijn, al verklaarden de
Franschen ook, dat het weinig te beteekenen
heeft gehad.
Er is op bet oogenblik blijkbaar een
levendige actie gaande op het westelijk
oorlogsterrein, doch overigens kan voors
hands nog weinig met zekerheid worden
gezegd.
Van het oostelijk ooilogsterrein nog steeds
weinig belangrijk nieuws. Er werden mee-
rendeels wat onbelangrijke schermutselin
gen geleverd. De weersgesteldheid schijnt
in Polen en Oostpruisen nog een krachtige
actie te verhinderen. Alleen in de Karpaten
werden hevige gevechten geleverd. Het
waren hier de Oostenrijksche troepen die
tot den aanval overgingen. Dit staat waar
schijnlijk in verband met de actie van de
Russen in Boekowina en is een gevolg van
het mislukken van den Russischenopmarsch
naar Zevenburgen, die gekeerd werd omdat
de Oostenrijkers er in allerijl een krachtig
leger samentrokken. Vermoedelijk wel het
leger, dat bestemd was voor een nieuwe
operatie legen Servië. In verband met de
houding van Roemenië moet Oostenryk-
trachten vóór alles de Russen uit Zeven
burgen te houden, het gebied, dat met
Boekowina het lokaas vormt, dat Rusland
klaarblijkelijk aan de Roemenen wil aan
bieden, als ze mee ten strijde optrekkeD,
o—o—o—
Zal Roemenië aan den o oi log deelnemen
Die vraag blijft nog steeds urgent. Do
opperbevelhebber van het Duitsche leger,
generaal von Falkenhayn, heeft dezer dagen
in een interview verklaard, dat hij het
onmogelijk acht, dat, Roemenie en
Italië de wapens zullen opnemen tegen
het met Duitschland verbonden Oostenryk-
Hongarije. Maar in Wecnen schijnt men
niet zoo optimistisch gestemd te zijn. Men
schijnt zich ernstig bezorgd te maken over
de honding van Roemenië. Naar luid der
berichten moeten er dan ook reeds belang
rijke Duitsch-Oostenrijksche troepen afdee-
lingen samengetrokken zijn op eenige
punten dicht bij de Roemeensche grens.
De Oostenryksche regeeriDg daarover om
inlichtingen gevraagd antwoordde dut deze
troepen zouden dienen tegen een Servischen
inval en de Russen.
Er deed zich in de afgeloopen week ech.ter
een ander belangrijk feit voor, dat wel in
sterke mate do aandacht moest trekken.
Uit Londen werd gemeld, dat Roemenië
een oorlogsleening van 5 millioen pond
sterling geplaatst heeft in Engeland. De
leeniDg heeft den vorm van een voorschot
van de Bank van Engeland aan de Bank
van Roemenie, tegen Roemeensche schat
kist biljetten.
Natuurlijk leent Engeland in dezen tijd,
waarin het zijn geld best zelf gebruiken
kan, geen millioenen aan Roemenie als
daarvoor niet een bijzondere reden bestaat.
„Voor wat, hoort wat" zal ook in dit
geval waarschijnlijk wel van toepassing zijn,
Zoo weet men ook te vertellen dat
Roemenie zijn neutrale houdiDg al prys
gegeven heeft, doordat bet in December
aan Rusland toestond per spoor suldaten
en munitie naar Servie te zenden. Wel
beweert de Roemeensche regeering, dat al
leen „Russen in burgerkleeren en met
bagage" door Roemenie zijn gereisd maar
die verklaring wordt niet ernstig genomen.
Men kan uit 't bovenaangehaalde vol
doende afleiden, dat er volstrekt geen reden
is, om optimistisch gestemd te zyn en dat
het gevaar voor uitbreiding van den oorlog
volstrekt niet denkbeeldig is.
Ook omtrent de andere Balkanstaten
verkeert men nog in het onzekere. Er
hebben nog steeds besprekingen plaats
tusschen de vertegenwoordigers dier Staten
en dat reeds wijst er op, dat er iets gaande
is. Dit geldt evenzeer ten opzichte van
Italië. Zoo mag het bericht, dat de Itali-
aansche regeering ernstig haar houding
overweegt, nu de Turksche troepen tot
aan het Suezgebied doorgedrongen zyn,
niet van beteekenis onbloot worden geacht.
Ook wat Portugal op den duur zal doen
staat niet vast. De politieke toestand in
de woelige republiek is zeer verward en
onzeker. Er heeft een militair oproer plaats
gehad en dit heeft den val van het kabinet
na zich gesleept. Men staat er blijkbaar
vopr een geheele omkeering en wat daarvan
de gevolgen zullen zijn is nog niet te
zeggen,
Niemand kan voorspellen welke nieuwe
gebeurtenissen er nog in de lucht hangen,
TEXEL, 3 Februari 1915.
Texels Belang.
Viijdagavond had in het Hotel „de
Lindeboom" de algemeene vergadering
plaats van de Vereeniging „Texels
Belang.
Vertegenwoordigd waren 6 afdeelingen,
n.l. Burg, Waal, Oosterend, Oudeschild,
De Cocksdorp en Den Hoorn. Niet
vertegenwoordigd was de afd. Koog.
Mede was aanwezig de Eere-Voorz.,
W. Mets Tz,
De Vz. J. Daalder Dz. opende de bijeen
komst met een welkomstwoord tot
allen en met de mededeeling, dat de
Beschermheer, de heer Gtaarlandt, ver
hinderd was, de vergadering bij te wonen.
De alg-secretaris, de heer de Jongb,
las hierop de notulen voor der vorige
bijeenkomstonveranderd on met dank
werden ze goedgekeurd.
Hierna volgde rekening en verant
woording van den Penningmeester der
Hoofdkas, den Heer T. de Wyn. Hieruit
bleek, dat 1 Jan. '15 de Hoofdkas be
schikken kon over een bedrag van
f7480,17.
De heer M. Kikkert, Penningmeester
der Hulpkas kwam hierna aan het woord
en kon constateeren, dat op 1 Jan. '15
aanwezig was f2552.365. De rekening
der beide kassen werd nagezien. De
dank aan Penningmeesters en nazieners
volgde.
Hierna volgde de herziening van het
Hulsh. Reglement. Eenige artikelen
werden gewijzigd en daarna het geheele
gewijzigde reglement goedgekeuid. Aan
de Penningmeesters der beide kassen
zal, van nu af, een jaarlijksche gratificatie
van f 15, woj$en toegekend.
Aan de beurt van aftreden waren de
bestuursleden de H.H. Daalder en De
Jongh. Met 14 van de 15 stemmen
werden beiden herkozen voor den t\jd
van 6 jaar. Ze namen de benoeming
aan de heer De Jongh voorloopig voor
1 jaar.
„Stijving der kassen" was hierna eon
punt van bespreking.
Verschillende middelen werden be
sproken en aanbevolen.
Nadat besloten was dat ook in 1915
uit de hulpkas aan de weduwen
f 1,50 en aan iederen wees f0,30 per
week zou worden uitgekeerd en nadat
bij deȟondvraag door enkele leden er
op werd gewezen, dat het werven van
nieuwe leden en vooral van Donateurs
wenschelijk was, sloot' de VZ. onder
dankzegging voor de medewerking van
allen, en met den wensch, dat weldra
de vredezon Europa beschijnen mocht
1915 voor Tex. Belang een goed jaar
mocht zijn, de vergadering, die zich
kenmerkte door groote opgewektheid
en vriendschappelijken geest.
Het IVat.
Zaterdag j 1. hield de afdeeliog Texel
van de maatschappij tot nut voor 't
algemeen haar eerste buitengewone
vergadering in 1915. „Leven uithoeken"
was het onderwerp dat de heer R. van
der Veen van Barsingerhorn voor de
aanwezigen behandelde. Met verhalen
uit werken van Tolstoi, Multatuli, Cou
perus en Lessing toonde spreker hoe uit
boeken een vol en heerlijk leven spreekt.
In een keurige rede werd het leven en
lijden, het denken en streven, het doen
en laten van personen geschetst. Met
onverdeelde aandacht werd de spreker
van het begin tot het einde aangehoord.
De ernst van het onderwerp en de
degelijkheid waarmee het behandeld
werd maakten op allen diepen indruk.
Met een paar bijdragen van komischen
aard eindigde de spreker.
De voorzitter dankte in zijn sluitrede
den heer Van der Veen voor den genot
vollen avond tevens een warme aanbe
veling uit sprekend voor het nut alhier.
Hoewel de uitoefening van z'n
functie als veeopzichter bij de veeartsenij-
kundige politie ziju verblijf in Hollands
Noordpunt bijna voortdurend noodzakelijk
maakte, bleef tot heden onze gemeente
den heer J. D. H. Trap tot woonplaats.
Binnenkort komt hierin echter ver-
TEXELSCHE COURANT.