2858.
Donderdag 4 Maart 1915.
28st# Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Jj®« weef: tof week
Ijl" vaD *895' *890 en 1897 die wel
«'en.
dat ve
Pijn,
lus gee.
alsvroc
is, dat
i metd;
lierenz
i Pillet
'orlijkte
liverhej
3 de i
■orkotn;-
esteldej
Pillen i
rdrukfc
1 zij Z(j:
r kwal
chtigeï
idenec:
Pijneg
.ar
TEXELSCHE COURANT.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor den Borg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en «ndere
l-mden met verkooging der porto's.
Advertentiën vóór 9 nar op den dag der aitgave
Pi-ys der Advertentién.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden nssr pliutsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. por nummer.
TEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Firma LANGEVELDDE ROOI.T, Parkstraat, Burg op Tex el.
20-27 Febr.
voor i
je ecb'8 wü 10 0DS vonK nTlmmer reeds
NifJelden, was de indieniDg van de wets-
ejfce'pen betreffende het vervroegd onder
oorzie'ens roepen van de lichting 1916 en
aand lame bÜ c'en Landstorm van reeds
;en lichtingen, slechts bedoeld een
«jgsmaatregel te zijn om de weerkracht
I ins volk te verhoogen. Het valt al
1/ïflk in het oog dat het vervroegd op-
llAV van de lichting 1916 niet de huidige
■idigbeden kan betieffen, maar meer
(V/Ijlekomst, omdat er minstens eem'ge
Len verloopen moeten voor die lichting
7o«mgk geoefend is. Daarentegen kan
rking "van den Landstorm met b. v.
geldie uit den dienst ontslagen lanlweer-
iigen van dadelijk nut zijn, omdat
jslag zou worden gelegd op een 3-tal
gen geoefende manschappen, die pas
_10, '11 en '12 uit het dienstverband
fib verwijderd. Waarschijnlijk toch zal
geèriDg op deze lichtingen het oog
lOflh .gericht Het betreft hier de militie-
>aarLandweer hebben gediend, maarniet
Landstorm werden ingedeeld. Wor
lcn I feldaar thans nog bij ingedeeld, dan
""""et acti6ve leger daardoor een aan-
Pfltlijke versterking ondergaan.
ïsscben heeft het bericht van de in-
van die wetsontwerpen weer velen
jeenden dat voor ons tot dusver ge-
RTTviej land zoowat alle gevaar geweken
geschrikt en bij vernieuwing voor het
?eroeplaatst, dat nog steeds de toestand
iMis en het nog wel lang zal blijven
I0J En dat heeft ook zijn goede zijde,
velen zullen in hun streven van
II stoffelijken aard zich daar boven een
>ï"gaan verheffen en bedenken, dat ons
enboven zoovele andere landen zulke
vaars voorrechten geniet, hoe ongunstig
j$ pestanden overigens ook mogen zijn.
jjpe dit bedenken gaan bedachtzaam hun
tot steun en voorbeeld van anderen.
-jg —O OO—
n beds 7 maanden woedt thans de ont-
rjj,;iHjke oorlogsbrand en nog altijd slaan
Alle kanten in Europa de helle vlammen
Niets is er nog, dat er ook maar eenigs-
op wijst) dat de vlammen afnemen,
ietenkele hand wordt nog uitgestoken
sn. bet vuur te blusschen. Zij die het
3n wenschen te doen weten dat ze
zoo'n geweldige vuurzee machteloos
stilt werk van dood en vernieling wordt
oratgezet, eiken dag vloeien stroomen
o0[ls en haalt de gruwzame dood een
nfoogst van jonge levens biDnen.
,ven maanden van den bittersten strijd
Dlh nog is het einde niet te zien nog
opgiet eens te zeggen welke wending de
tteling der volkeren ten slotte zal nemen.
8 „derdduizenden menscbenlevens zijn
s geofferd op het altaar van den bloed
eigen oorlogsgod naast groote schatten
e.göud en goed en het zal zoo doorgaan,
nden lang wellicht nog.
'ant het gaat alles zoo traag, zoo lang-
d. De oorlog is een even langzame als
iselijke marteling geworden voor de
fen van Europa die hem ontketenden,
oofle verzuchting zal dikwijls worden ge-
r ifet, dat er toch maar e«ns een veran-
n(jng in dien toestand mocht komen, dat
strijd maar spoedig de een ot andere
i8!iding mocht nemen.
Moor den tragen gang der krijgsbedrijven
i de aandacht langzamerhand verslapt,
seir toen kwam de Duitsche bedreiging
[j Engeland's blokkade en de aandacht
•d weer gespannen. De oogen richtten
*1 op de wateron rond Groot-Brittaunië
F'men verwachtte schokkende, misschien
p tissende gebeurtenissen. Tot nog toe zijn
ié echter uitgebleven Wel werden
jjge schepen naar den kelder gezonden.
,il werden de verbindingen tusschen ods
|[d en Engeland gestoord, wel vielen ook
etige neutrale scbepeu als slachtoffer van
;ju nieuw.en zeeoorlog doch men had
ilig grooter gebeurtenissen verwacht. De
'ikbooten bedreigen Engeland, zeer zeker,
ar van een „blokkade" kan nog kwalijk
rden gesproken. En de aaudacht
voor de gebeurtenissen in de Engelsche
wateren begint alweder te verslappen.
Daarentegen herleefde in de laatste dagen
de belangstelling voor het oorlogsgebeuren
te land, op het oostelijk oorlogsfront. Daar
wordt gevochten in grooten stijl. Daar
woedt de krijg op een zoo felle wijze, dat
een belangrijke beslissing niet uitgesloten
is. Met gespannen aandacht mag het
oorlogsgebeuren in het oosten worden ge
volgd.
Veldmaarschalk Von Hindenburg heeft
zich met zijn tweede groote succes op de
Russen behaald, niet tevreden gesteld. Hij
tiacht, het succes te voltooien en zet
daartoe het offensief op den rechterflank
der Russen voort. Het teruggeslagen
Russische leger heeft zich hersteld en aan
zienlijk versterkt en tracht thans den op-
marsch der Duitschers te keeren. Het wordt
daarin gesteund door de vestingwerken
langs de Oostpruisische grens. Van de
Njemen tot aan den Weichsel woedde de
strijd fel in de laatste dagen en de Russen
melden zelfs dat de slag die zich op dit
deel van het front ontwikkelt, de grootste
is tot nog toe in dezen oorlog geleverd.
Von Hindenburg doet blijkbaar een met
geweld doorgezette poging, om den Rus-
sischen rechtervleugel te omvatten en zich
meester te maken van de vestingwerken,
Hij voert in zijn leger dan ook vesting
artillerie mee, wanmee Ossowitz en andere
versterkte plaatsen werden gebombardeerd.
Hoe de uitslag van dezen grooten slag
zal zijn valt nog moeilijk te zeggen, maar
dat daarvan veel zal afhangen is zonder
twijfel. Slaagt Von Hindenburg er in de
Russen opnieuw te verslaan, dan zal dit
onherroepelijk moeten leideD tot ontruiming
der Weichsellinie en is de kans aan de
Russen waarschijnlijk voorgoed benomen
om van die zijde het offensief te hervatten.
Ook op den Russischeu linkervleugel, in
da Karpaten wordt nu al dagen aaneen
fel gevochten. De partijen wegen klaar
blijkelijk vrijwel tegen elkander op en om
beurten melden ze dan ook door hen be
haalde overwinningen. Het laat zich Dog
niet aanzien, dat de kans groot is, van
dien kant de Russische troepen te omvatten.
Intusschen schijnen de Russen ook bezig
een belangrijke strategische beweging uit
te voeren. Nu de Duitschers en Oostenrijkers
hun hoofdmachten geconcentreerd hebben
op de beide vleugels der Russische positie,
heeft de Russische bevelhebber blijkbaar
een groote troepenmacht in het verzwakte
centrum zijner tegenstanders geworpen.
Bij Bolimof zuidelijk van den Weichsel
werden de Duitschers teruggeworpen door
een vijfvoudige Russische overmacht. Ook
die beweging verdient de volle aandacht.
Uit alles blijkt, dat op het oostelijk
oorlogsterrein belangrijke gebeurtenissen
afgespeeld of voorbereid worden.
o-o—o
Belangrijk nieuws kwam er in de laatste
dagen ook uit de EgeïscheZee. Een sterke
Fransch Engelsche vloot is bezig de Darda-
nellen te bewerken. Met zwaar scheeps
geschut zijn de forten aan den ingang der
Dardanellen eenige keeren beschoten en
blijkbaar niet zonder succes. Wel doen de
Turksche berichten het voorkomen alsof
de schade onbeduidend was tot nog toe en
dat daarentegen de vijandelijke vloot heel
wat averij kreeg, een officieel Fransch
bericht meldde Vrijdag, dat door het scheeps
geschut reeds vier der forten tot zwijgen
waren gebracht en dot men bezig was de
zeeëngte van mijnen te zuiveren. De be
doeling scbjjnt te zijn troepen te landen en
zoo te land en te water alle Dardaaellen-
forten tot zwjjgen te brengen en de toegang
tot de zee van Marmora te ontsluiten. Is
men zoover dan krijgt Konstantinopel een
beurt.
Ook deze actie mag met belangstelling
worden gevolgd.
—o—oo
Terwijl in Italië* drukke betoogingen
worden gehouden voor en tegen deelname
aan den oorlog in die mate en zóó
dreigend zelfs dat de Regeering overweegt
om den staat van beleg af te kondigen
en terwijl in Roemenië de oorlogszuchtige
stemming alneemt, nu de opmarscb der
Russen in Boekowina in een overhaaste
terugtocht geëindigd is en het Russische
offensief ook elders tot niets heeit geleid
maakt Japan zich gereed om een nieuwe
oorlogsactie te ontwikkelen, of beter gezegd
om zijn slagteslaaD. Er komt een dreigend
bericht uit het verre Oosten.
Japan is bezig 6en actie tegen China
voor te bereiden. De Japansche regeering
maakt van de gelegenheid gebruik.
Europeescbe regeeringen hebben de han
den vol en China is ook door de zege
ningen van denrepublikeinschenregeerings
vorm nog niet tot eenige krachtsont
wikkeling van beteokenis kunnen geraken.
Japan is thans heer en meester in het
oosten. Het verjoeg de Duitschers uit
Kiautsjau en thans tracht h|) zjjn invloed
verder in China te bevestigen. Het is zjjn
doel dat hét gruote rijk voortaan alleen open
zal zijn voor de Japansche energie en de
Russische bladen, die al verontrust doen,
hebben misschien geen ongelijk als ze zeg
gen, dat Japan bezig is van China een
Japansche provincie te maken, een Japansch
Egypte. En als het daarin slaagt en het
weet China tot nieuw leven te brengen,
dan is Japan eeu grooto geduchte mogend-
hëid geworden, die ook een plaats zal
vragen in 't Europeescbe concert.
De kans is nooit gunstiger geweest.
Alleen Amerika staat Japan nog in den
weg en de Amerikaansche pers is zeer
ontstemd.
TEXEL, 3 Maart 1915.
Vergadering; Vrouwenkiesrecht.
't Zag er Vrijdag recht gezellig uit in de //Ver
gulde Kikkerl//, de achterzaal was als in een
feestzaal herschapen, sober en smaakvol getooid
was het tooneel, waar de verccnigingsvlng als
een draperie was aangebraohl en een keurig
ameublement, melde noodige planten, er toe bij
droegen om het als in een aangrenzend salon te
herscheppen.
De looper in het middenpad der zaal, dempte
niet alleen het geluid der voetstappen, maar ver
leende de zaal ook een zeker cachet van huise
lijkheid.
Inderdaad, reeds bij den eersten aanblik merk
ten wij, dat we het gebied der vrouw waren
binnengetreden en het inoet voor de mannen,
die de zaak van het vrouwenkiesrecht nu niet
zoo direct toegedaan zijn, een geruslstcllende
gedachte zijn, dat de vrouw hij den strijd voor
hare rechten, blijken geeft vrouw te blijven.
In een gezellig hoekje troonde het bestuur,
overigens waren de stoelen aan rijen geplaatst
nis in een schouwburg en alle stoelen waren door
dames bezer, zoodat voor do mannen, jammer
genoeg, ruimte moest worden gemaakt, door de
deuren van de aangrenzende zaal te openen,
waardoor het knus en huiselijk karakter wel
ietwat verloren ging.
De bijeenkomst werd geopend door do presi
dente der vereeniging, mej. Langeveld, die er op
wees, dat het ook al weer de oorlog was geweest,
die de vrouwen het vorig jaar had doen he
sluiten de propaganda voor hunne zaak tijdelijk
stop te zetten, doch dat de vereeniging thans in
hare vergadering 2G Januari j.l. in den Haag
gehouden, had besloten de propaganda weer te
hervatten, geleid vooral door de overweging, dat
slechts door mede-invloed van de vrouwen de
oorlog in de toekomst zrd worden voorkomen.
-Als eerste nummer van het programma werd
door een 13 of 14 lal dames //De Vrouwenstrijd
zang// gezongen, begeleid door piano- en viool
muziek, resp. van mevr. SlompiT en mej. H. Dijt.
Een luid applaus loonde de uitvoerenden,
waarna mevr. Wagemaker het tooneel betrad om
eenige fragmenten uit bet boek van Olive Schrei-
ner //De Vrouw en Arbeid// ten besle te geven.
De schrijfster behandelt in haar werk de positie
van de vrouw en haar aandeel in den arbeid
door alle tijden heen en de fragmenten door
mevr. Wagemaker gelezen, waren met zorg ge
kozen.
Wij kwamen te hooren, hoe de vrouw vanaf
de vroegste tijden, zelf vóór de menschen zich
een vaste woonplaats hadden gekozen, voor geen
arbeid ten behoeve van haar en haar gezin was
teruggedeinsd, hoe ze ook later, belast met de
zorgen voor huis en hof en de opvoeding van
het kroost, haar taak steeds met opgewektheid
had vervuld.
Doch de tijden veranderden, voor mannen en
vrouwen beide, de moderne tyd met zijn uit
vindingen van stoom, eleclricileit en niac'uineriëri,
zijn niet zonder invloed gebleven op de maat
schappelijke verhoudingen en de samenleving.
De huiselijke bezigheden der vrouwen, het
weven, het spinnen, liet bakken en brouwen is
uit den lijd en vele vrouwen komen niet tot de
vervulling van hare roeping, wat betreft de in
standhouding van het ras.
In verhand met de veranderde omstnndighodon
is hel, dnt thans de vrouw ook horen arbeid
aanbiedt op de nmatschnppelijkc arbeidsmarkt on
dat zij medozoggingschap vraagt in allo zakon
dio vroegor niet tot haar gebied bohoorden.
De inodezeggingschap van vrouwen in nlla
zaken, aldu3 de conoiusio, zal een gunstigon in
vloed uitoefenen en vooral oorlog onmogelijk
maken.
Geen boeldhonwor of schoppend kunstenaar
sloeg ooit de sohendendc hand aan conig kunst
werk, geen vrouw en moodcr zal gocakouron,
dat een gat in do staatkundige verhoudingen
met menseheulevens gestopt wordt.
De lezing van mevr. Wagemaker werd onder
aandachtige stilte aangehoord, aan hot einde viol
ook haar con davorend applaus ten doel.
Als bijdrage, no. 3 van het progmmmn, zong
mej. KeijscrKioimnn een door haarzelf ver
vaardigd en aan do vereeniging gewijd lied,
waarbij in het slotcouplet do vrouwen, die van
vorro blijven stann, tot aansluiting worden op
gewekt.
Dat hel gogovcno in den smaak van do aan
wezigen viol, bewees wel het oorverdoovend hand
geklap.
Do Goudon Bruiloft, wjj zouden het willen
nooinen «Na 50 jaar// is eon lief zangstukje, dat
keurig vertolkt word door mej. Jos. Langeveld
en den heer J. Kcijsor Augz. met accompagne
ment van mej. Anna Elens.
Het daverend applaus was ook liier niet on
verdiend.
Nadat door alle aanwezigen het laatste nummer
van het programma was uitgevoerd, door het
zingen van hot lied //In naam van domvrouwen//,
op de bekende wijze «In naam van Oranje//, sloot
mej. Langeveld met een 'gepast woord en met
dank aan allen die daartoe hadden bijgedragen,
dozen welgeslaagden nvond.
Bijenteelt.
De slechte weersgesteldheid was zeer
zeker oorzaak, dat de vergadering op
Zaterdag j 1. zoo slecht was bezocht.
Door de opgekomenen, voorzitter, secre
taris en een vijftal leden werd besloten
de vergadering tot nader aan te kondigen
datum te verdagen.
Voordraclitenavoud Sportvereeniging.
Is lachen gezond
Zoo ja, dan is Bart Elferink een uit
stekende medicijnmeester.
Is het mogelijk zich ziek te lachen
want ook daarvan spreekt de volksmond,
dan kan hot aantal patiënten van den
dokter, dat toch reeds zoo abnormaal
hoog is in deze dagen, belangrijk zijn
toegenomen.
Hoe het zij, de heer Elferink heeft
de uitgeputte kas van de sportvereni
ging in één avond genezen, in één
avond weer op krachten gebracht en er
is gelachen, gelachen, onbedaarlijk soms
gelachen.
Zang, voordracht en gebarenspel waren
boven onze lof en de keuze van het
voorgedragene viel, getuige het herhaald
applaus, voorzeker in den smaak van het
talrijk opgekomen publiek.
De heer Elferink heeft succes gehad
en de SportvereeDiging is, Daar de
voorzitter, de heer A. C. Rab, die den
avond opende en sloot, mededeelde, door
de baten van Zondagavond weer in goeden
doen gekomen.
Een woord van lof mag aan de pianist,
die de heer E. accompagneerde en de
pauzen zoo aangenaam vulde, niet
worden onthouden.
Het bal hield, naar wij vernemen, een
deel der aanwezigen nog geruimen tijd
bijeen.
Waal, 1 Maart.
De muziekuitvoering, door den Har
monicaspeler Jac. Kelder, Zatei dagavond
in het café Eelman gegeven, was niet
dtuk bezocht.
Een 60-tal bezoekers was aanwezig.
Kelder weerde zich weer dapper en
voldeed ook nu weer best. Verscheidene
nummers werden door hem gespeeld.
De aanwezigen, voor het meerendeel
jongelui, hadden een aaDgenamen avond
en bleven, ook na de uitvoering, Dog
een paar uurtjes gezellig bijeen. Deze
avoud was het slot der winiervermake-
lijkheden we hebben ons deel wel gehad.