k° *2897
ondag 18 Juli 1915.
28s" Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
and- en Tuinbouwbrieven.
inneBland
Gemengd Nieuws.
Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond
50NNEMENTEN en ADVERTENTIES worden aangenomen
Advertentiën vóór 9 nar op den dag; der uitgave
Firma LANGEVELD& DE ROOI.T, ParkstraatBurg opTbxel.
BRANDGEVAAR
door het broeien van hooi.
itbetaling; van schadeloosstellingen.
Burgemeester der gemeente Texel
)gt ter kennis van belanghebbenden, dat
r de uitbetaling der schadeloosstellingen
ens door bet Rijk gevorderde scbapen-
voor zooveel de aflevering in deze
teente bij na te melden personen plaats
d in het tijdvak van 2S Juli j.l.toten
3 Juli d.av., ten raadbuize alhier
ing wordt gehouden op Maandag' 19
e k. en wel
es voorm van 10—11 uur voor hen,
bun wol afleverden bij deD beer H.
ESOM of den heer W. DIEPER en
es voorm. van 11—12 voor hen, die
i wol afleverden bij den heer D. KEIJ-
l Sz.,- Mej. dc Wed. E. S. VLESSING
ien heer Ph S. VLESSING.
betaling geschiedt alleen onder
ifte van het door den wolhandelaar ver-
ekte bewijs van in ontvangstneming der
n het belang van een regelmatige uit-
aling worden belanghebbenden met aan-
ng verzocht zich zoo tijdig mogelijk
-raadbuize te vervoegen.
letaliDgen op andere tijdstippen kunnen
irshands Diet plaats hebben,
fexel, 15 Juli 1915.
De Burgemeester voornoemd,
METS, Lo. B.
LIN.
Viuclit wisseling.
Er is misschien geen enkel onderdeel van
wetenschap van akkerbouw, het welk
zoo hooge mate de tand des tijds beeft
dervondeD, een zoo duidelijke afspiegeling
eft van de hoogte, waarop de landbouw-
hniek staat, als de leer der vruchtop-
lging. Zoo lang er akkerbouw is gedreven,
eft men een zekere vrucbtwisseliog toe-
Past Om maar niet al te ver in de
schiedenis terug te gaan, herinneren we
>e
aan het gewoonlijk ten onrechte aan Katel
den Groot6n toegeschreven drieslagstelsel
wintergraan, zomergraan, braakjaar. Hier
uit hebben zich in den loop der tijden
allerlei stelsels ontwikkeld. We zullen
die echter geen van alté bespreken, maar
zullen ons bepalen tot eeuige algemeeoe
beschouwingen, die by de beoordeeling van
vruchtwisseling in het algemeen en bij
het kiezen van bepaalde opvolgingen van
nut kunnen zijn. Modelopvolgingen ver
wachte men hier evenwel niet te vindeD,
die zijn zooals zal blijken uit den tyd.
De hooldfactor, die tegenwoordig,o.i. zeer
terecht, de vruchtopvolging vooral be-
heerscht, is de wereldmarkt. Voorzoover
de omstandigheden het veroorlooven, zou
het turn te raden^zijn, zooveel mogelijk van
dat pwas te verbouwen, waarvan men de
grootst mogelijke netto opbrengst kan ver
wachten. Ziehier een diepgaand verschil
met de vruchtwisselingsteleels, die in onze
vorige eeuw zooveel opgeld deden en
waarvan de overblijfselen nog overal zijn
aan te treffen. Hoe zijn die stelsels ont
staan Eigenlijk gezegd: uit nood Men
wist voor een bepaalde streek, welke ge
wassen men kon verbouwen, men wistook
ongeveer binnen hoeveel jaar men met de
mest, die het bedrijf voortbracht, weer op
hetzelfde stuk terug kon konten en nu was
bet de kwestie, om een zoodanige opvolging
van gewassen te kiezen, dat men elk jaar
een behoorlijken oogst verkreeg, doordat
men zoo zuinig' mogelijk het aanwezige
plantenvoedsel aanwendde, de structuur
van den grond zoo goed mogelijk en de
humusvoorraad op peil hield, en het on
kruid zooveel mogelijk onderdrukte. Het
is te begrijpen, dat de ervariug voor eik
bijzonder complex van omstandigheden
ten slotte een vruchtopvolging vond, die
zich hierbij bet best aansloot. Aangezien
toen ook de landbouw in ve6l mindere
mate dan tegenwoordig onder den invloed
vaD het wereldverkeer stond, werd bet
misschien minder gevoeld als bet „stelsel"
een bepaald gewas eischte, waar een ander
meer direct voordeel zou hebben gebracht.
Sinds dien zijn echter de toestanden ge
heel veranderd: De kunstmest gaf gelegen
heid bet land elk jaar zooveel plantenvoed
sel, in de gewenschte verhouding te geven
als voor elk gewas noodig was. Verbeterde
machines bij de bewerking van den grond,
bij de verpleging en de oogst der gewassen,
betere verkeerswegen, andere variëteiten,
enz. brachten een toestand waarbij een vrij
duidelijk omlijnd stelsel niet meer paste.
Hieraan nu nog vast te houden zou na
tuurlijk dwaas zijn.
Met deze redeneeriog wordt echter niet
bedoeld de waarde van vruchtwisseling in
het algemeen in deze tijden te ontkennen
of zelfs te verkleinen. Integendeelzooveel
mogelijk passe men deze op de meest
oordeelkundige wijze toe. Waarop dient
hierbij gelet? Dikwijls hoort of leest men
deze redeneering: „de verschillende gewas
sen onderscheiden zich o.a. ook hierdoor,
dat het eene Daar evenredigheid meer
stikstof, een tweede meer phosphorzuur,
een volgende meer kali uit den grond op
neemtbet eene gewas is vlakwortelend en
teert dus uitsluitend op den boveDgrond,
het andere wortelt diep, beDut weer den
ondergrond en haait weer op, wat reeds
was weggezakt. Door nu bij de vruebt-
wisseling hiermede rekening te houden
wordt het bodemkapitaal zoo economisch
mogelijk verbruikt."
Wel zijn de hierbedoelde verschillen altijd
betrekkelijk klein, maar to'ch schuilt hierin
vee! waars. Alleen zouden wij nooit een
vruchtwisseling hierop baseeren.
Een van de hoofdvoorwaarden van een
flinken oogst is immers, dat het gewas
moet kunnen beschikken over een ruim
voldoeude hoeveelheid planten voedings
stoffen in opneembaren vorm Waar het
op bovenbedoelde wijze z.g.n. „op een uit
zoeken" moet gaan, daar zal aan deze
hoofdvoorwaarden gewoonlijk wel Diet
voldaan zijn. Als een degelijk zuinig ge
bruik van het bodemvoedsel een gevolg
is van een zekere vruchtopvolging, daar is
het zeker voordeelig, maar om het als doel
voorop te zetten, schijnt ods zeer verkeerd.
Er zijn n.l veel belangrijker gezichtspunten.
Hierover echter in egn volgenden brief.
H. Y. S.
TEXEL, 17 Juli 1915.
Spoor- en Rootdienst.
Vertrekuren van de boot van Texel
6.30 vm., 10,45 vm 2,50** nm 5,30 nm.
Vertrekuren van den boot van Helder
9,15* vru., 12,15 nm., 4,15** nm. 6,40 nm
Zondags 10, vm. Zondags niet.
Vertrek en aankomst van treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek. Aankomst.
6,26* 9,11
7,40 sneltrein 9,11
9,-§ 11,35
12,06 2,19
1,091* 3,09
1,59 4,37
4,-t 5,55
4,10 6,05
7,40§« sneltrein 9,15
8,30 10,54
Bovendien loopt een trein op Zondag
morgen van Helder naar Alkmaar,
van Helder 7,05 te Alkmaar 8,14
en Donderdagmorgen van Helder naar
Schagen,
van Helder 7,48 te Schagen 9,01
Van Amsterdam naar den Helder.
Vertrek. Aankomst.
6,01 8,35
8,09 sneltrein 9,33
9,47 11,47
1,04 3,41
3,38 6,09
5,25 7,33
9,04 sneltrein 10,40
10,47 12,54
Bovendien van Alkmaar naar Helder
Zondagsmorgens
vertrek 9,01 aankomst 10,08
en dagelyks des avonds
vertrek 10,08 aankomst 11,16
Zondags niet.
loopt tot 5 Sept. t alleen op Zaterdag
alleen op Zondag.
Maandag 19 Juli a.s. hoopt onze
plaatsgenoote Mej. ADtje Vlamiog den
dag te herdenken waarop zij vóór 50
jaar bij de familie Koijser Kuijper in
dienst trad; met ijver en opgewektheid
is zij daar nog steeds werkzaam.
Het zal der jubelaresse, die bij vreugd
en rouwe in zoo menig gezin de behulp
zame hand boodt, op dien dag niet aan
bewijzen van belangstelling ontbreken.
Het toelatingsexamen tot het Gym
nasium te Arnhem werd dezer dagen
met goed gevolg afgelegd door Elisabeth
Augusta Wagemaker, dochter van den
heer Adr. Wagemakor en leerlinge van de
o. 1. school m. u. 1. alhier..
Bij de gehouden overgangsexamens
H. B. S. te Bergen op Zoom, werd Abr
Wagemaker, zoon van den heer Adr.
Wagemaker alhier, tot de 3e klasse
toegelaten.
Toegelaten tot de 2e klasse der
H. B. S. te Alkmaar Dirk Bakker, zoon
van mej. wed. P. Bakker en tot 1 Febr. jl.
leerling van de o. 1. school m. u. 1. alhier.
Uit goede bron kunnen wij mede-
deelen, dat de Oorlogszeeongevailenwet
Maandag 19 Juli a s, in werking zal
treden.
Door den jongeheer C. J. Bakker
van Oudeschild werd deze week te
Helder met goed gevolg overgangsexa
men afgelegd naar de 4e klasse H. B. S.
By de op 14 en 15 Juli te Am
sterdam gehouden examens voor de
hoofdakte is o rn. geslaagd mej D. P.
Posthumus to Utrecht, vroeger onder
wijzeres alhier,
O osterend, 16 Juli.
Is het met het geven van menschen-
nanten met den eenvoud van vroeger
afgeloopen, ook voor landbouwboeven
zoekt men meer en meer naar het
vreemde, en men heelt het liefst namen
uitgaande op [a. Zoo heeft men hier
de nieuwe boerderijen der laatste jaren
genoemd „Lucresa", „Utopia" en „Lin-
quenda" (eenmaal moet ik dit verlaten).
Ze zijn minder gemakkelijk te onthouden
dan „Veldheim", „De Tijdgeest", „De
Hoop" e.a.
Den Hoorn16 Juli.
Woensdagavond stelde de heer de
Booy onze ingezetenen in de gelegenheid
nader kennis te maken met de Noord
en Zuidhollandsche Reddingmaatschappij.
De vertoonde lichtbeelden waren hel
der, de verklaring eenvoudig en daar
door voor ieder bevattelijk.
't Was dan ook een mooien avond.
De heeren Gisken en de Vries gaven
in de pauze enkele nummertjes mando-
line-muziek, welke blijkens het applaus
wel in den smaak vielen van het zeer
goed opgekomen publiek.
Het bal hield de jongelui nog een paar
uurtjes gezellig in Loodsmanswelvaren
bijeen.
Oorlogszeeongevailenwet.
De Minister van Landbouw heeft be
paald, dat de uitkeering ineens, wegens
het totaal verlies van goederen, bedoeld
in art. 2, zesde lid, dezer wet, uitgedrukt
in veelvouden van het dagloon, dat elk
individueel lid van de bemanning van
een zeevaartuig geacht wordt voor de
Oorlogszeeongevailenwet 1915 te ver
dienen, zal bedragen voor
Schippersop handelschepen 75 maal
het dagloon op visschersvaartuigen a.
zeilzeevisschersvaartuigen van meer dan
40 ton (2,83 kub. M.) bruto-inhoud en
alle door een krachtwerktuig voortbe
wogen zeevisschersvaartuigen 60 maal
het dagloon b. zeilvisschersvaartuigen
van 40 ton bruto inhoud en daar beneden
30 maal het dagloon.
Stuurlieden op handelschepen 75 maal
het dagloon op visschersvaartuigen a.
40 maal het dagloon; b. 30 maal het
dagloon.
Machinistenop handelsschepen 50
maal het dagloon op visschersvaartuigen
a. 40 maal het dagloon b, 30 maal het
dagloon.
Overigen op handelsschepen 40 maal
het dagloon op visschersvaartuigen a.
40 maal het dagloon b. 30 maal het
dagloon.
Een dief in het postkantoor.
Maandagmorgen had een dame een
postwisselformulier ter verzending inge
vuld aan een der schrijftafels in het
postkantoor alhier, Te goeder trouw
had de dame haar portemonnaie, die zij
bij haar op de tafel had, laten liggen
terwijl zij zich met den postwissel Daar
een der loketten begaf. Toen het de
dame te binnenschoot, dat zij de porte
monnaie op de schrijftafel had laten
liggen, spoedde zij zich naar de tafel
terug, echter om tot de ontdekking te
komen, dat de beurs met haar inhoud,
niet minder dan f67 en een ring, ver
dwenen was.
Niemand had van het geval iets be
merkt, tot op het oogonblik, dat de
bestolene verschrikt aan ieomzittenden
vroeg of men ook wist waar haar por
temonnaie gebleven was. De dader had
zich iDtusscben uit de voeten kunnen
maken. De polide stelt een onderzoek
in.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 8 maanden.
Voor ben Burg 30 Cts. -Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika cn andere
l'.ndcn met verhooging der porto's.
Pr\js der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer G Ct.
Groote letters en Vignetton worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. por nummer.
meesteren Wethouders der Gemeente Texel
;eu bij deie de aandacht van de landbouwers
ue gemeente op de maatregelen van voorzorg,
mar het oordeel van deskundigen, op ervaring
md kunnen genomen worden tegen bet brand-
ir door broeien van hooi,
hoofdzaak komt dit oordeel op het volgende
lereerst, gelijk trouwens algemeen bekendis
t noodig, dat het gras werkelijk hooi zij,
ens het wordt binnengehaald,
rar dit is ten opzichte van krachtig hooi niet
eg, en bij regenachtig weer ook niet altijd
dijk.
,arom is in de tweede plaats noodig, dat een
orlijke hoeveelheid zout inliet hooi gestrooid
t en - lagen oud hooi of stroo er tusschen
en gebracht.
ut verhoogt bovendien den smaak van het hooi.
:t oude hooi en vooral het stroo nemen hier-
zeer in voedingswaarde toe.
1de (het zout en de lagen oud hooi of stroo)
leren den broei,
de derde plaats behoort elke hooitas van ten
ite een luchtkanaal te zijn voorzien, dat. ge-
relijk te vervaardigen is van stevige manden-
irstwijgen of van eenig eenvoudig latwerk,
st is vrij zeker dal zich geen gevaarlijke broei
voordoen, waar de) drie bovenomschreven
regelen zijn genomen.
n slotte achten zij het wenschelijk te wijzen
cn inhoud van artikel 158 van het Wetboek
Strafrecht, waarbij o.a. straf bedreigd is tegen
aan wiens schuld brand is te wijlen, ee. wel:
»evangenisstraf of hechtenis van ten hoogste
"maandec of geldboete van ten hoogste drie-
lerd gulden iudien daardoor gemeen gevaar
goederen ontstaat; 2e gevangenisstraf of heek-
van ten hoogste zes maaüden of geldboete
ten hoogste driehonderd gulden, indien daar-
levensgevaar voer een aDder ontstaat; 3e
ngenisstraf of hechtenis van ten hoogste een
indien het feit iemands dood ten gevolge
t.
ixel, den 15 Juli 1015.
Burgem. en Weth. voornoemd,
METS, LoB.
De Secretaris, JONKER.
WOL VORDERINGEN.
i