N° 2907
Zondag 22 Augustus 1915.
288t# Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
and- en Tuinbouwbrievcn.
Binnenland
Gemengd Nieuws.
Dit blad verschfjnt Woensdag;- en Zaterdagavond
Advertentiën vóór 9 nar op den dag; der uitgave
[ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uiig. Firma LANG EVELD DE ROOI.T, Parkstraat, Burg op Tex el.
Samenstelling van veevoederstoffen.
Reeds meermalen waren wij in onze
jrieven iü de gelegenheid in verband met
jemestingskwesties iets omtrent de schei-
tundige samenstelling van het planten-
lichaam mede te deelen. Doordat de
jeeete stoffen, welke voor veevoeder wor
den gebruikt van plantaardigen oorsprong
gyn, zou deze beschrijving ook hierop van
toepassing kunnen zijn. Do bepaling van
ie scheikundige samenstelling van een
/oedermiddel geschiedt echter uitsluitend
jet het doel om daardoor een conclusie
Dmtrent de voederivaarde van die stof te
runnen trekken. De verschillende samen
stellende stoffen van het plantenlichaam
lebben te dien opzichte een geheele andere
jeteekenis dan ten opzichte van de
plantenvoeding en van de daarmede in
ferband staande bemesting. In een vorigen
irief hebben we dit verschil al eens be-
ïandeld. Het scheikundig onderzoek richt
tich dus geheel hiernaar.
Bij de behandeling van dit onderwerp
tullen we gelegenheid hebben verschillende
termen, die bij den voederhandel en in de
jeevoedingsleer in gebruik zijn te vermel-
len en toe te lichten.
Allereerst moet dan vermeld worden, dat
ille voedermiddelen een grooter of kleiner
jehalte aan water bezitten. Zelts stoffen,
lie men als geheel droog zou beschouwen,
lijv. meel, koeken, graankorrels, hooi en
Btroo bevatten altijd nog van 7—15 pCt.
Iwat6r. Deze stoffen zijn alleen z.g.n. lucht-
hoog. Om het watergehalte nauwkeurig
Ite leeren kennen wordt aan de proefstations
een monster van het fijngemaakte voeder-
[middel zóó lang op ruim 100° C. verhit,
totdat het gewicht niet meer achteruitgaat
IMen houdt dan de droge stof van het
monster over. De kennis van het gehalte
aan droge stof is vaak zeei belangrijk. Zoo
gaan bijv. meelsoorten en voederkoeken
meestal spoedig tot bederf over, als ze
meer dan 14 pCt. water bevatten. Van
veel belang is die kennis ook bij zeer
waterrijke voedermiddelen. Voor onze
I toestanden betreft dit de voederbieten. Uit
nauwkeurige onderzoekingen is gebleken,
dat de voeder waarde hiervan geheel rijst en
daalt met het gehalte aan droge stof. Heelt
men bijv. Jaapjesbieten met 11 pCt. 6n
Witte Silesische voederbieten met 22 pCt.
I droge stof, dan mag men aannemen dat
de voed6rwaarde van de laatste per 1000
KG. tweemaal zoo groot is als van de
[eerste. Ook voor de berekening van een
voederrautsoen is kennis van het gehalte
■aan droge stof onmisbaar. In de droge stof
neemt het ruw eiwit een belangrijke plaats
in. Men verstaat hieronder alle stikstof-
houdende stoffen uit het voeder, die meestal
voor bet grootste deel uit werkelflk eiwit
doch dikwijls ook voor een belangrijk deel
uit andere stoffen bestaan, welker waarde
vaak niet bekend is, doch die in elk geval
lang niet de waarde van het werkelijk eiwit
hebben. Deze stoffen noemt men amiden,
naar een groep van verbindingen die
meestal de hoofdmassa van deze „andere"
atikstofhoudende stoffen uitmaken. Ruw
eiwit wil dus zeggenwerkelijk eiwit -)-
amiden. Aan de toevoeging „ruw" hechte
men de bete6kenis: op ruwe wijze bepaald.
Men rekent n.l. dat de stikstofhoudende
8toffen van het voedermiddel alle 16 pCt.
stikstof bevatten. Dit is voor de werkelijke
eiwitstoffen vrij juist het geval, voor de
amiden echter niet. Men bepaalt daarom
van het voedermiddel het gehalte aan
stikstof, wat gemakkelijk gaat en vindt
dan het gehalte aan ruw eiwit door dit
stikstofgehalte met 6,25 te vermenig
vuldigen. De afzondering van het zuiver
eiwit kan vrij gemakkelijk geschieden. De
zeer belangrijke rol, welke het werkelijk
of zuiver eiwit bij de voeding der dieren
speelt, maakt de kennis van het gehalte
aan eiwit van een voedermiddel zeer be
langrijk. Men lette echter op bet al of niet
vermelden van het woordje „ruw". De
waarde der amiden toch is zeer twijfelachtig
zoo zelfs, dat Prof. Kellner, wiens inzichten
op het gebied van veevoeding tegenwoor
dig algemeen gevolgd worden, ze by een
voederberekening totaal verwaarloost.
Hoog eiwitgehalte hebben koeken, spoe
ling, katoenzaadmeel en peulvruchten.
Aangezien de amiden splitsiDgsproducten
zyn van eiwit en omgekeerd de stoffen,
waaruit de plant eiwit kan opbouwen, is
het te begrijpen, dat een betrekkelijk groot
deel van het ruw eiwit uit amiden zal
bestaan in jonge en sappige planten, bijv.
jong gras, bietenbladeren, bieten zelf 6.d.
en eveneens in die voedermiddelen welke
reeds een ontleding, byv. een gisting,
hebben doorgemaakt, bijv. kuilvoer. In de
eerste groep moet nog veel eiwit gevormd
worden, in kuilvoer is weer tamelijk veel
ontleed.
Over de verdere samenstelling der voeder
middelen in den volgenden brief.
H. V. S.
TEXEL, 21 Augustus 1915.
Spoor- en Bootdienst.
Vertrekuren van de boot van Texel
6.30 vm., 10,45 vm., 2,50** nm 5,30 nm.
Vertrekuren van den boot van Helder
9,15* vm., 12,15 nm., 4,15** nm. 6,40 nm
'Zondags 10,— vm. Zondags niet.
Vertrek en aankomst van treinen
van den Helder naar Amsterdam.
Vertrek.
6,26*
7,40 sneltrein
9,-8
12,06
l,09t
1,59
4 ,-t
4,10
7,40 sneltrein
8,30
Aankomst.
9,11
9,11
11,35
2,19
3,09
4,37
5,55
6,05
9,15
10,54
Bovendien loopt een trein op Zondag
morgen van Helder naar Alkmaar,
van Helder 7,05 te Alkmaar 8,14
en Donderdagmorgen van Helder naar
Schagen,
van Helder 7,48 te Schagen 9,01
Van Amsterdam naar den Helder.
Vertrek. Aankomst.
6,01 8,35
8,09 sneltrein 9,33
9,47 11,47
1,04 3,41
3,38 6,09
5,25 7,33
9,04 sneltrein 10,40
10,47 12,54
Bovendien van Alkmaar naar Helder
Zondagsmorgens
vertrek 9,01 aankomst 10,08
en dagelijks des avonds
vertrek 10,08 aankomst 11,16
Zondags niet.
loopt tot 5 Sept. t alleen op Zaterdag
alleen op Zondag.
In de plaats van den heer W.
Meijeringb, die binnenkort onze gemeente
gaat velaten, is naar wij vernemen door
het Hoofdbestuur der Noord- en Zuidholl.
Reddingmaatschappij benoemd tot lid
van de plaatselijke bestuur de heer P.
Bossen, directeur der Zeevaartschool.
Vereeniging' tot verbetering van de
Schapenfokkerij In Noordholland.
Het Bestuur van bovengenoemde ver-
eeniging heeft de data voor hare jaar-
lijksche premiekeuringen van halfjarige
rammen en ooien, geboren onder contröle
der vereeniging, vastgesteld.
Uitgeloofd worden 20 premiön f 10
voor rammen en 20 premiön a f5 voor
ooien. De Jury zal bestaan uit de heeren
D. de Boer Dz., E. Dz. Govers en D. de
Boer Jbz. Leider der keuringen en 1ste
plaatsvervanger de hr. J. Sijp Jr., die
desgewenscht bereid is bij aankoop voor
lichting te geven, 2e plaatsvervanger de
heer M. Groot Jz. De keuring wordt zoo
geregeld, dat de Jury niet weet van wie
de dieren zijn.
Door het toenemend aantal fokkers
onder controle worden deze keuringen
steeds belangrijker en bieden zij een
uitstekende gelegenheid om zich van
fokmateriaal te voorzien. Tjjdens de
keuring zal de voorloopige uitslag bekend
gemaakt worden.
Wie zijn schapenfokkerij onder contröle
der vereeniging wil stellen moet daarvan
voor 10 October kennis geven aan den
secretaris den hr. J. Sijp Jr. te Bobeldijk.
Conferentie van onzijdige Staten.
Door het bestuur van den Nederland-
schen Anti-Oorlog Raad is een adres tot
den Minister van Buitenl, Zaken gericht,
waarin de wenschelijkheid wordt uitge
sproken, dat de Nederlandsche Regeering
het initiatief neemt tot het bijeenroepen
van een Conferentie van officieele ver
tegenwoordigers van onzijdige Staten in
het belang van den vrede.
Het Zweedsche dagblad „Dageus
Nyheter", dat geacht wordt in het alge
meen zijn sympathiëen aan de zijde der
geallieerden te hebben, wijdt in zijn
nummer van 12 Augustus daaraan een
uitvoerige bespreking.
„Dagens Nyheter" ondersteunt het
denkbeeld en zegt o. a. het volgende
„Neemt de Nederlandsche Regeering het
initiatief dan kunnen de neutrale landen
niet nalaten partij te kiezen. Het is
nauwelijks anders denkbaar dan dat
Zweden zich bij de Conferentie zal aan
sluiten. Wat Noorwegen en Denemarken
betreft, is het vrijwel zeker, dat ook zij
dit doen zullen. Natuurlijk is het zeer
wel denkbaar, dat het Nederlandsche
voorstel niet verwezenlijkt kan worden.
Maar de tijd schijnt gekomen te zijn, dat
iemand het ijs breekt en een poging doet.
Mocht dit een eerste keer niet gelukken
dan moeten anderen volgen en een andere
methode voorslaan. Naar wij vernemen
is er ook een sterke strooming, die zich
beijvert voor een actie met president
Wilson aan het hoofd. En voorts is het
bekend, dat menigeen Zweden voor wel
licht den meest geschikten Staat houdt,
om zich te kwjjten van deze taak,
waarop de heele wereld ongeduldig
wacht, de oorlogvoerende landen niet
uitgezonderd".
Geen maximumprijzen.
Naar wij vernemen, zal, in verband
met nadere toelichting van den Minister
van Landbouw, omtrent de handhaving
der maximum-prijzen voor boter en kaas,
in het vervolg geen toezicht meer wor
den uitgeoefend op de prjjzen dezer
producten op de Leidsche weekmarkten.
L, D.
Het bliksemgevaar bij boomm.
Reeds in de oudheid merkte men op,
dat de eik het meest getroffen werd.
Ook de populier heeft een groote trefkans.
Voorts is de trefkans groot bij naald-
boomen. De berk, olm, wilg, escb en
acacia worden ook nog betrekkelijk dik
wijls door den bliksem geraakt, maar
zelden slaat hjj in els, kastanje of ahorn.
De beuk heeft echter altyd het record
geslagen van veiligheid, en hij, die voor
het onweer wil schuilen, zal goeddoen,
een beuk op te zoeken.
Bevroren visch.
Nu ten gevolge van den oorlog de
visscherij en wegens het verbod van
visschen in de wateren om Schotland
en Ierland en wegens het dienst nemen
van vele visschers in het leger en de
vloot, de visch in Engeland schaarsch
en duur is geworden, heeft de Engelsche
regeering het plan opgevat, groote hoe
veelheden bevroren visch van Newfound
land en Canada aan te voeren. Deze
proefneming is te meer noodig gebleken
omdat, in vele belangrijke industrie
centra, visch, vooral gebakken een be
langrijk volksvoedingsraiddel is geworden.
Grillen van den Bliksem,
Bij het hevige onweder, dat Zondag
boven Walcheren heeft gewoed, is de
bliksem o.a. geslagen in den molen van
den heer Luijendijk, aan het Seisbolwerk
te Middelburg, waar een der wieken werd
vernield, stukken uit den muur wegge
slagen, ruiten en houtwerk vernield ter-
wjjl op een der zolders aan trap en aan
zakken meel oen begin van brand ont
stond, dat gelukkig in den aanvang kon
worden gestuit. Op een slaapkamer
werd door den luchtdruk al het wasch-
gerei op een waschtafel in stukken ge
slagen, terwijl in een der vertrekken
een kast omviel, waardoor de poot van
een tafel brak en yeel aardewerk stuk
was. De bewoners zaten in het kamertje
daarnaast en bleven ongedeerd.
Als een Duitsch onderofficier wordt
aangereden.
Vlak bij Nieuweschans, even over de
grens, reed de stoker van een der fa
brieken aldaar, met zijn flets een Duit-
schen onderofficier aan.
De laatste trok een revolver, die de
stoker hem afhandig maakte.
De militair gaf toen de grenswacht
last den stoker, die oud militair is, dood
te schieten. Daaraan werd echter niet
voldaan.
De stoker vluchtte.
Thans is hij te Nieuweschans en wordt
zijn onschuld bij den landraad te Weener
bepleit.
Een bange toestand.
Toen Zaterdagavond pl. m tien uur
een 16-jarige lichtmatroos van het te
Delfzijl in de haven liggende s.s. Kypros
met een roeiboot eenige aan wal staande
matrozen aan boord zou halen, dreef hij
door sterken stroom en wind de haven
uit. De marinekustwacht hoorde den
jongen roepen om hulp, die steeds verder
de Eems opdreef en waarschuwde de
bemanning van bet recherche vaartuig,
welke onmiddelijk de haven uitstoomde.
Na ongeveer een half uur op de Eems
rondgezocht te hebben, kregen ze nood
seinen te zien, waar zij op aanstoomden.
De jongen had n. 1., toen hij den motor
hoorde, lucifers aangestoken en omhoog
geworpen. Nu was men spoedig de boot
genaderd en was de jongen uit zijn han
gen toestand gered.
Zondag is een bende van 28 smok
kelaars te Rozendaal gearresteerd, die
iederen nacht bloem over de grens smok
kelde naar Esschen.
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. N**r Amerika en Andere
l'.nden met verhooging der porto's.
Prijs der Adverlentiin.
Vsn 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meor 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden near plsAtsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
LXI.
