N°. 2931,
Zondag 14 November 1915
29stt Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuinbouwbrieven.
Gemeenteraad van Texel.
Dit blad vergctajjnt Woensdag:- en Zaterdagarond
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen
Adrertentiën vóór 9 nnr op den dag; der uitgave
Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op Tb x e l
Fruitteelt bij de boerderij.
Beschutting is voor een fruittuin nood-
akelijk. Ons zeer afwisselend klimaat
set zijn scherpe, dikwijls krachtige zee-
J sinden dwingt ons de hoornen voor be
schadiging te bewaren. Is de tuin vrij
;root, dan vormen de hoornen aan den
raitenkant een flinke beschutting voor de
linnenste. Hoe kleiner dus het terrein
loe meer aandacht aan de beschutting
uoet worden geschonken. Het meest komen
liervoor in aanmerking populieren, elzen,
ilgen, haagbeuk en Thuya occideDtalis.
)p zeer lichte gronden komen ook dennen-
n sparrensoorten in aanmerking. Iepen
n esschen zijn minder goed en wegens de
litgebreide kroon, die te veel schaduw
;eett, en het sterk verspreide wortelstelsel.
Eet eenvoudigst lijkt ods een elzen- en
rilgenliaag, welke kort gehouden moet
«orden, zoodat zij ook van onder voldoende
licht blijft, en daarom heen, voor de hooge
winden, een rjj Canadeesche populieren,
jeze boomen eischen weinig van den
:rond en geven niet te veel schaduw.
Huren, schuttingen, rietheiningen e.d.
leven ook een beste beschutting, maar
tomen gewoonlijk te duur.
Het beste schijnt ons verder de beschut
ting bijv. één jaar vóór het beplanten met
?ruchtboomen aan te brengen. De pas
geplante boompjes hebben immers de meeste
beschutting noodig, zoodat het gewenscht
s, dat de beschermende haag reeds eenigs-
lins gevormd is? De beste tijd voor den
tan plant is de herfst. De boomen zijn
in rnst en hebben op de nieuwe plaats
gelegenheid gedurende den winter zich
legen dat hergroei begint, weer eenigszms
tan de bij elke verplanting niet te ver
mijden beschadiging te herstellen. In den
winter is het planten niet aan te bevelen.
Slocht herfstplanting niet mogelijk wezen,
bijv. doordat gedurende dén winter de
intensieve grondbewerking, waarover wij
in den vorigen brief schreven, nog moet
plaats hebbeD, dan kan ook nog heel goed
in Maart of April geplant worden.
Bij het planten maakt men geen grooter
plantgat dan de uitgespreide wortels eischen.
Het maken van groote plantgaten, dikwijls
gevuld met mest of extra goeden grond
is op den goed losgemaakte en flink be
mesten grond van den aan te leggen fruit
tuin niet alleen geheel overbodig, maar kan
relfs op den duur nadeelig werken, wijl
men de wortels lokt naar de diepere grond-
kgen, waar ze na het benutten van den
loedselvoorraad in zoo'n diep plantgat later
niets dan ongeschikte grond om zich vinden.
Als plantmateriaal bestelle men twee-
arige struiken. Men ga niet in op de
anbiediDg van zware" of zelfs extra
iware boomen.
Tegen de verwachting vhn den leek in
leven deze laatste niet zooveel resultaat.
Srooie boomen lijden veel meer door de ver
planting en herstellen zich daarvan niet
too goed als jonge. Voor een zekeren aan
slag van het jonge goed zijn tweejarige
iiruiken het best. Op zeer zware gronden
tou men zelfs nog jonger moeten nemen
i.l. zoogenaamde „ééDjarige veredelingen",
leze slaan beter aan, maar voor den leek
s hier aan het nadeel verbonden, dat dan
vorming vaD den struik, hoe eenvoudig
"erigens, geheel by den fruitteler zelf en
tiet op de boomkweekerij geschiedt.
Appels en peren worden op 3 M. onder
lagen afstand geplant, zoodat op 1 Are
ongeveer 10 boompjes kunnen worden ge-
ilaatst, ruimte vau de beschutting niet
meegerekend.
Is het nog mogelijk wat op den grond
usschen de struiken te telen Men ziet
dikwijls bessen als z.g.n „onderplanting"
lebruiken. Bij den opgegeven afstand der
leren en appels komt van deze bessen-
teelt niet zooveel terecht. Tegen den tijd
loch dat de bessen flink zouden gaan
dragen, eischen de struiken de volle ruimte
i moeten de bessen het veld ruimen.
Bij de boerderij komt het ons beter voor
in de eerste jaren verschillende groenten
als spinazie, sla, vroege aardappelen, stam-
boonen e.d. onder het fruit te telen, Ook
aardbeien laten zich, ook later nog, heel
goed als onderphnting gebruiken. Deze
hooren bovendien meer eigenaardig in den
fruittuin thuis.
Met het groeien van de struiken krimpt
men de onderteelt steeds meer in. Niet
alleen komt hiervan, door de sterkere be
schaduwing, steeds minder terecht maar
bovendien heeft men steeds meer kans bp
het spitten en oogsten [dit laatste meer
bij aardappelen en bieten] de wortels van
den jongen aanplant aanmerkelijk te be
schadigen.
Over den snoei en over de soorten in
den volgenden brief.
n°-o[i
TEXELSCHE COURANT.
Abonnementen-ijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Near Amerika en Andere
linden met Terhooging der porto's.
Prys der Adverlentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cta. per nummer.
LXIV.
H: V. S.
Vergadering op Woensdag 10 November 1915,
voormiddags 10,15 ure.
Voorz. de heer Buysing Damsté, Bnrgemeester.
Secretaris, de heer C. Jonker.
Tegenwoordig alle (13) leden.
De Voorzitter opent de vergadering, waarna de
Secretaris de notulen van de vorige vergadering
leest, die daarna onveranderd worden vastgesteld.
1. Mededeelingen. Ingekomen stukken.
Hierop doet de Voorz. voorlezing en mede-
deeling van het volgende
a. Kon. iBesluit van 9 Oct. j.l. houdende vast
stelling van het maximum-aantal vergunningen
binnen deze gemeente op 17.
b. schrijven van Ged. Staten houdende bericht
van kennisneming van bet Kon. besluit boven
genoemd.
c. idem van den heer Schoolopziener betreffende
de benoeming van mej. N. Bakker te Oosterend
tot onderwijzeres nuttige handwerken.
d. idem van den Min. van Waterstaat houdende
mededeeling, dat omtrent een nieuwe regeling
betreffende de verdeeliog kosten onderhoud
haven nog overleg met de provincie N. Holland
wordt gepleegd.
e. idem van den Min. v. Binnenlandsche Zaken
houdende mededeeling, dat gezien het advies
van Ged. Staten geen termen zijn gevonden
aan onze gemeente een buitengewoon] subsidie
voor lager onderwijs toe te kennen.
De heer Hakker vraagt den voorz. of misschien
de schitterende uitkomsten van het veehouders-
en lsndbouwersbedrijf daartoe aanleiding gaven,
waarop de Voorz. antwoordt dat geen redenen
worden genoemd en voorstelt aangezien deze
uitspraak is bij hoogste ressort, deze mededeeling
evenalsde vorigeD voor kennisgeving aan te nemen.
Waartoe wordt besloten.
f. verzoek van de vereen. Proef- en Schooltuin
//Kennemeriand// om f10,subsidie.
B en w zijn van meening dat vooralsnog het
gemeentebelang daarbij te weinig is betrokkeD,
waarom zij voorstellen afwijzend te beschikken.
Nadat den heer Bakker op zijn verzoek mede
deeling is gedaan van de voordeelen aan het
lidmaatschap verbonden, wordt overeenkomstig het
voorstel van B en w bij acclamatie besloten.
g. Adres van de afdeeling Texel der S.D.A,P.
houdende verzoek, goedkoope levensmiddelen en
brandstoffen beschikbaar te stellen.
Op voorstel van den voorz. wordt besloten te
antwoorden, dat de burgemeester doende is zoover
mogelijk met regeeringshulp aan het verzoek te
voldoen, terwijl de voorz. aan de heeren Dros en
Bakker toezegt, ook zijn aandacht aan het artikel
regeeringskaas te zullen wijden.
h. Adres van het departement Texel van de
Mij. tot Nut van het Algemeen om voor even
tueel gratis te geven onderwijs inzake van alge
meen belang, zaken van populair wetenschappe-
lijken aard kosteloos gebruik te mogen maken
van een schoollokaal met vuur en licht.
Nadat op een desbetreffende vraag van den heer
Bakker door den Voorzitter is geantwoord, dat
krachtens art. 1 van de wet dier maatschappij het
onderwijs beslist neutraal moet wezen en de ver
gunning is tot wederopzeggens en onder zekere
door B en tv te stellen voorwaarden, wordt het
verzoek met algemeene stemmen ingewilligd.
i. Idem van de commissie voor landbouw
onderwijs in deze gemeente, houdende verzoek
om een jaarlijksche bijdrage voor de aanschaffing
van leermiddelen voor genoemd onderwijs.
Wordt gesteld in handen van b en w om te
dienen van preadvies.
2. Vaststelling gemeentebegroting 1916.
De commissie van onderzoek vond blijkens bij
gevoegd schrijven geen aanleiding tot het maken
van aanmerkingen, doch stelt voor de post kosten
schoolbibliotheek met f 60,te verboogen en te
brengen op f 100,terwijl B en w voorstellen
in verband met het niet ontvangen van buiten
gewoon subsidie L. O. de post H. Omslag te
verboogen met f2700 en die voor buitengewoon
subsidie pro memorie te boeken.
Bij de algemeene beschouwingen, artikelsgewijze
behandeling wordt niet verlangd, drukt tie heer
Dros als zijn meening uit, dat de gemeentewet
Diet toelaat dat baten uit het marktwezen in de
gemeentekas vloeion, toch vindt spr. inkomsten
geraamd op f1000,en uitgaven op f700,
waarop de voorzitter toelicht, dat onder de ont
vangsten is begrepen f200.«standplaatsen
kermis/', torwijt nog een post uitgaven onder
«onderhoud straten// voor komt.
De heer Kcesom informeert naar de reorganisatie
marktwezen, waaraan de Voorz. zegt nog niette
zijn begonnen, terwijl de heer Dros invoering
van rioleeringbelasting bepleit, waarop de heer
Mets mededeelt, dat het in de bedoeling ligt aan
het groote rioleeringsplnn invoering van eon
straatbelastigg te verbinden.
Hierop ontwikkelt zich een uitvoerige discussie
over verhooging van het presentiegeld van de
uitwonende raadsleden en den wethouder, door
den hoer Keesom ter sprake gebracht, omdat hem
gebleken is, dat de gemeentewet niet toelaat
betaling van rijloon en verteringen ten behoeve
vun raadsleden uit de gemeentekas te voldoen.
De Voorz. zegt, dat het niet goedkeuren van
de begrooting om die reden is gebeurd bij Ged.
Staten van Utrecht en in navolging ook bij die
van Drenthe, maar, dat do post rytuighuur duidelijk
genoeg is toegelicht en door Ged. van Noord
holland nooit bezwaar gemaakt is. Spr. leest ten
slotte nog voor, wat het vakblad «De Gemeente
stem/' zegt betreffende de vertering van raads
leden //bet schenkeu van een onschuldig kopje
thee, (hier dan koffie) is een beleefdheid die de
Raad zijn leden wel mag bewijzen// en geeft de
heer Keesom in overweging er geen voorstel van
te maken.
De heeren Dijt, Dros, de Graaf en Bakker geven
te kennen zich met do zienswijze van den voorz.
te vereenigen, terwijl de heer Mets verklaart, dat
hij ten zeerste de goede bedoelingen van den heer
Keesom apprecieert, doch bij een vorige bespreking
reeds duidelijk te kennen heeft gegeven, de
kosten die zijn wethouderschap medebrengt voor
eigen rekening te willen nemen.
De heer Keesom dient geen voorstel ter zake in.
Over de post bureaubehoeften die elk jaar stijgt
komt het den heer Dros goed voor, vergoeding
van het Rijk te vragen; de voorz. twijfelt of dat
zal opgaan, veel van wat door het Rijk aan de
gemeente wordt opgelegd is in het belang van
gemeentenaren.
Nadat nog de heer de Graaf een lans gebroken
heeft voor den sohoolbouw te Cocksdorp en be
sloten is de post «kosten schoolbibliotheek//
waarop bet vorige jaar maar f 10,werd uitge
geven, op f40,te handhaven en de hoofden
van scholen op het bestaan van die post te wijzen,
wordt de begrooting zonder stemming ongewijzigd
vastgesteld.
3. Aangaan uan tijdelijke geldleeningen.
Op voorstel van b en w wordt besloten hen
te machtigen tot een tijdelijke geldleening 1915
groot f6000,af te lossen in 1916 dooreen
definitieve leening voor den aanleg verkorten weg
BurgHaven en een tijdelijke geldleening 1916
tot een bedrag van hoogstens f 10,000,tei voor
ziening in eventueele behoefte aan kasgeld, af te
lossen uit de gewone middelen.
4. Financieele regelingen dienst 1915.
Goedgekeurd worden de 3e suppl. begrooting
1915 tot een bedrag van f 110,83 en betaling uit
de post onvoorziene uitgaven tot een bedrag van
f136,36.
5. Benoeming uan een lid uoor de Com
missie uan Toezicht op het Middelbaar
Onderwijs,
De voorz. deelt mede, dat hij sedert zijne be
noeming in vorige vergadering begrepen heeft
dat het beter is die niet aan te nemen.
Op de aanbeveling komen voor de heeren Dr.
W. YV. v. d. Vegt en B. C. H. Haakmaneerst
genoemde wordt benoemd met S stemmen tegen
5 op den heer Haakman uitgebracht.
6. Benoeming uan een kademeester.
Op de voordracht koméh voor
1 Jakob Buijs Cz., Noorden.
2 Jacob Daalder, Zevenhuizen.
3 Prederik v. d. Vis, Oost.
No. 1 neemt sedert de ziekte van den overleden
kademeester de betrekkiug waar.
Op de vraag van den heer Bakker of Buijs
de trekking zonder bezwaar kan waarnemen, ant
woordt de heer Eelman op verzoek van den voorz,
Spr. deelt mede, dat Buijs, waarnemend machinist
bij het motorgemaal is en et dus tegen zijne be
noeming tot kademeester thans geen bezwaar is,
mocht het molenbestuur bij definitieve benoeming
bezwaar hebben tegen de gelijktijdige vervulling
van beide betrekkingen, dan, aldus heelt spr.
tegen Buijs gezegd, kunt ge nog bedanken.
Met 9 stemmen wordt daarop benoemd no. 1
van de voordracht; op no. 2 en no. 3 waren
ieder 2 stemmen uitgebracht.
7. Voorziening in de uacature uan weg
werker.
Voor de betrekking van wegwerker op een
jaarwedde van f494,— hebben zieh geen sollici
tanten aangemeld waaruit B en w, zonder het
gemeentebelang uit het oog te verliezen, iemand
ter benoeming meenen te mogen voordragen. Zij
beweren Diet dat het loon bepaald hoog te noemen
is, doch waar de loonstandaard alhier thans zoo
danig is, dnt het niet in allo opzichten vordedig-
baar is, die bij de bepaling van de jaarwedde tot
maatstaf te nomen, stellon b ou w voor in do
vacature voorloopig niet. definitief te voorzien,
nadere voorstellen van hen af te wachten en hun
intusschcu te machtigen door een arbeider in
lossen dienst do werkzaamheden vau den ge-
meeatewegwerkor te doen uitvoeren,
Wordt ovoreenkomstig het voorstel van b en tv
besloten.
8. Jaarwedderegeling uan hel te benoe
men hoofd der school te de Koog.
Omdat zich zelfs bij herhaalde oproeping geen
sollicitanten hebben nnngemeld stellon b en w
voor te besluiten do aanvangsjaar wedde melf 100,
te verboogen, doch met dion verstande, dnt do
verhoogingen eerst na resp. 12 en 15 dienstjaren
zullen genoten worden.
Op een vraag van den heer do Graaf of er in
de vacature niot op andere wijze kan worden
voorzien, antwoordt do voorz. dnt er binnen be
paalden tijd defiuiliof in de vacature moet zijn
voorzien, op straffe van de Rijksbijdrage daarvoor
te missen.
De hoer v. Scharcnburg verklaart zich tegen
verhooging. Wenscbtgeen stemming. Het voor-
stol B en w wordt daarop zonder stemming aan
genomen.
9. Voorstel betreffende hef aanuragen
uan een prouinciaal subsidie in de kos
ten uan uerbetering uan den weg Burg—
Burgzicht.
In een gehouden bespreking met een oommissio
uit Ged. Staten naar aanleiding van de afwyzende
beschikking ophetadres om een verhoogd subsidie
ad f 17500,in de kosten van aanleg kortoren
verbindingsweg Burg—Haven is B en w gebleken,
dat verdere stappen ter verkrijging vnu een ver
hoogd subsidie geen kans van slagen zullen hebben,
doch dat aanleg vau den weg op plin. 20 e.M.
lageren grondslag, dat een besparing van ongeveer
f3000,zal meebrengen, by Ged. Staten geen
bezwaar zal ontmoeten, terwijl b en w tevens den
den indruk hebben gekregen dat den Raad zich
andermaal tot Prov. Staten moet wenden ter
verkrijging van subsidie tot l/, van f 11746,40 in
de kosten van verbetering weg Burg—Burgzicht.
B en w stellen dit dan ook den Raad voor,
en tevens hen te machtigen stappen te doen Ier
verkrijging van Rijkssubsidie daarvoor, zoomede
den aanleg wegsgedeelte Burgzicht—Haven nan
te vangen en ten slotte te besluiten met betrek
king tot de verbetering weg Burg—Burgzicht
nadere voorstellen van b en w, af te wachten,
wanneer blijkt dnt meer dan ongeveer eenderde'
van de kosten voor rekening van de gemeente
zullen moeten komen.
Het doet den heer Bakker genoegen te ver
nemen, dat de indruk van B en w van dien aard
is, dat pogingen als thans voorgesteld kans van
slagen zullen hebben, echter zou spr, gaarne ver
nemen of verlaging van den grondslag van den
weg met 20 cM. misschien ook zuinigheid kan zijn
die de wijsheid bedriegt, m.n.w. of bet onderhoud
van den weg in de toekomst daardoor ook zwaarder
zou kunnen zijn.
De heer Dijt licht op verzoek van den voorz.
toe, dat feitelijk de 20 cM. hoogere grondslag aan
het toeval is te danken, dat 2 opzichters aan de
plannen hebben gewerkt, de opzet van den heer
Visser was aanvankelyk 20 cM. boven volzee, doch
de heer Tiessen bracht die door misverstand op
40 cM. boven volzee, ergo, do verlaging tot de oor
spronkelijke opzet brengt naar spr.'s meening geen
bezwaren met zich.
De heer Bakker dankt den heer Dijt voor de
toelichting, waarna de voorstellen zonder hoofde
lijke stemming worden aangenomen.
10. Ingebruikgeuing uan een gedeelte uan
den weg nabij de Schans.
In aansluiting op hetgeen in vorige vergadering
over dat onderwerp is gezegd,is weder ingekomen
een schrijven van den heer P. Zegel Kz. thans
met verzoek het gedeelte weg nabij den Schans
in gebruik te mogeD hebben voor opslagplaats voor
hout en bij njod voor zeegras.
B en tv stellen voor het aan adressantin gebruik
af te staan onder zekere voorwaarden en tegen
een vergoeding van f10,'sjaars.
Waartoe wordt besloten.
11. Schoolbouw te de Cocksdorp.
De slechte slaat van het schoolgebouw en ile
onderwijzerswoning te de Cocksdorp, geeft B en w
aanleiding voor te stellen dat de Raad hen uit—
noodigt plannen voor het bouwen van een nieuwe
school met onderwijzerswoning in te dienen, om
dan later gelijktijdig met deze ook voor die te
Oost, buitengewoon subsidie in de stichtingskosten
aan te vragen.
Wordt goedgevonden; de heer de Graaf brengt
dank aan b on w voor bet initiatief, cn hoopt,
dat met bekwame spoed de verdere voorbereiding
zal worden tot stand gebracht.
12. Adres uan den onderwijzer M. Kroon
om tegemoetkoming in de huishuur.
Op voorstel van b en w, wordt op het adres
afwijzend besohikt.