N° 2946
Donderdag 6 Januari 1916*
298t* Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad,
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Van week tof week.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
idvertentiën vóór half negen op den dag der nitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bi] de TJitg. Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Burg op Tex kl.
35 December-1 Januari.
Wij schrijven 1916. We hebben even
stil gestaan op onzen weg om een blik
achterwaarts te werpen en we hebben iets
van den ernst van het leven gevoeld. En ook
van den ernst van onzen tijd, die weer een
mijlpaal op ons pad had geplaatst. We
sloten het oude tijdperk af, begonnen met
het nieuwe maar we hebben daarbij
onwillekeurig ook de droeve gedachte in
ons voelen oprijzen, dat we met heL oude
jaar niet den vreeselijken volkerenoorlog
konden afsluiten.
En nu gaat de blik weer vooruit, al is
de gezichtskring ook nog zoo beperkt. We
traden het nieuwe jaar in met de beste
wenschen voor allen, die we kennen en
liefhebben, ook voor ons zelf, en gaan
weer trouw voort met de vervulling van
de taak die het leven legde op onze schou
ders maar ook stemmen we in met het
machtig accoord dat over heel de wereld
weerklinkt en dat den wensch der volkeren
naar vrede vertolkt. Moge 1916 de ver
vulling brengen van dien wensch!
De vrede is nog ver weg, we gevoelen
het allen maar als we aan het begin
staan dan lijkt een jaar toch ook lang. En
we beseffen toch ook, dat de tjjden waarin
de oorlogen over lange reeksen van jaren
liepen, voorbij zijn, omdat veel meer dan
vroeger het leven van landen en volken
in elkander gevlochten is en de totale
ontwrichting van het economisch leven
met rassche schreden nadert.
Overal neemt de toestand een ernstiger
aanzien en vooral de geldmarkt gaat
met reuzenschreden achteruit. Dat kan een
der machtigste factoren worden om het
einde van den worstelstrijd der volken te
bespoedigen.
Doch we stemmen toe, vooralsnog is
er nog niet denken aan het afsluiten van
het bloedige tijdperk in Europa's geschie
denis. Het vredesvooruitzicht is er, maar
nog zoo ver, zoo ver weg.
Daarvan getuigt het feit, dat in Frankrijk
de lichting 1917 gereed staat de kazernes
binnen te trekken. Maar in niet mindere
mate nog het voornemen der Engelsche
regeering om te, breken met het stelsel van
het vrijwilligersleger. Engeland dat zegt den
strijd te voeren tegen het „Duitsche mili
tarisme" staat thans zelf gereed zich in de
armen van het militarisme te werpeD.En
wat een jaar geleden nog schier onmogelijk
geacht werd, zal nu weldra een feit zijn
Engeland krijgt den algemeenen dienstplicht
De tegenstand daartegen, die eens zoo
fel was schijnt zoo goed als gebroken en
ofschoon nog de zekerheid ontbreekt, toch
zijn er aanduidingen dat de invoering van
den dienstplicht niet eens een ernstige
schok in het land zal geven. Een half
jaar geleden zou het kabinet het zeker
niet aangedurfd hebben, omdat een Kabi
netscrisis onverbiddelijk het gevolg zou zijn
geweest, thans echter zullen er hoogstens
een 4-tal nieuwe ministers noodig zijD.
Het oogenblik voor de invoering van den
eertijds zoo fel bestreden dienstplicht wordt
thans rijp geacht.
Zooals licht te begrijpen is, werd er door
de Engelsche pers over weinig anders ge
schreven in de laatste dagen. Men
oppert bedenkingen, maar schijnt toch de
regeering te zullen steunen, omdat bet
hier geldt een door den oorlog geboden
noodzakelijkheid. En telkens weer leest
men dan de verzekering, dat de oorlog moet
worden gewonnen, ten koste van wat ook.
De Duitsche pers zegt er natuurlijk ook
het hare van. Zij ziet in het voorstel der
Engelsche regeering het bewijs, dat men
in Engeland den toestand donker inziet.
Het is eene laatste noodsprong, een laatste
krachtsinspanning die Datuuriijk niets meer
aan den einduitslag zal kunoen veranderen.
oo—o—
Aan het westelijk lioni is in de laatste
dagen hier en daar nogal hevig gescher
mutseld. Het waren echter enkel gevechten
van plaatselijken aard, waarvan die om het
bezit van den Hartmansweilerkopf in de
Vogezen wel. het hevigst waren. Bij de
aanvallêD, die telkens weer (joor tegen
aanvallen werden gevolgd, hebben beide
partijen niet onbelangrijke verliezen geleden
Nu eens waren de Franschen meester van
de hoofdstellingen, dan weer drongen de
Duitschers er in door en telkens werd het
succes alleen ten koste van veel offers aan
manschappen verkregen. Thans schijnen
de Franschen er weer de baas te zjjn. Met
dat al is daardoor geen verandering ge
bracht in den algemeenen toestand en zijn
aan beide zjjden de offers tevergeefsch ge-
gebracht.
Op het oostelijk front kwamen de Rjussen
in actie. Met een sterke macht vielen ze
deDuitsch-Oostenrijkscbe troepen in Galicie
en Boekowina aan. Naar luid der berichten
had de Czaar bevel gegeven Czernowits te
heroveren. De aanvallen waren bijzonder
hevig, nadat ze door een overweldigende
artillerie actie waren voorbereid. Uren
achtereen werden de Duitsch-Oostenrijksche
stellingen met zware projectielen bestrooid.
Maar toch hebben de aanvallen totnogtoe
aan de Russen niet het succes gebracht,
dat zij gedacht hadden te zullen bereiken.
Al hun aauvalleD liepen dood tegen de
taaio verdediging der stellingen.
Ook in de buurt van Riga hadden aan
vallen plaats, doch ook daar werd geen
verandering in den toestand verkregen.
Op de andere fronten was het minder
druk, al bleven de gewone artillerieduels
niet uit.
—o o—o—
Over den strijd op den Balkan kwam
in de laatste dagen weinig nieuws. Wat
de Duitsche en Bulgaarsche troepen aan de
Grieksche grens eigenlijk uitvoeren, valt
moeielijk te zeggen. Waarschijnlijk doen
zij hetzelfde als de geallieerden tusschen
Saloniki en de Servische grens, n.l. verster
kingen aanleggen en huD positie te ver
beteren. Ook schijnt een deel van de
Bulgaarsche troepen vertrokken te zijn om
zich in de buurt van de Zwarte Zeehaven
Varna te coucentreeren, teneinde een
landing der Russen op de Bulgaarsche
kust te keeren. Zooals men weet, werd
Varna de vorige week hevig door een
Russisch flottilje beschoten en werden
daarbij ook troepentransportschepen gesig
naleerd. Tot een landing kwam het toen
echter niet.
In SalODiki gaat de Entente zich ook
steeds meer nog versterkenen treedt gene
raal Serrail, de bevelhebber der Entente
troepen kras op. Hij heeft het Grieksch
bestuur eenvoudig uitgeschakeld en toont
zich er heer en meester. Dit bleek wel zeer
toen hij voor enkele dagen de consuls van
Duitschland, Oostenrijk, Turkije en Bulgarije
in Saloniki gevangen liet nemen, ze aan
boord van een Frauscb oorlogschip liet
overbrengen en de Consulaten doorFran-
sche troepen liet bezetten. Er blijkt uithoe
weinig de geallieerden zich om Griekenlands
onzijdigheid bekommeren. De Grieksche
regeering heeft tegen dit optreden van ge
neraal Serrail geprotesteerd, maar de
Entente zal het protest wel gevoegd hebben
bij de andere „vodjes papier*.
De Grieksche regeering kan ook wel aan
het protesteeren blijven. Een tweede
schending van Griekenlands neutraliteit
is n.l. al onmiddellijk op de eerstgenoemde
gevolgd. De Entente heeft n.l. het Grieksche
eiland Castelorizo bezet. Dit eiland ligt
aan de Aziatische kust in de Egeïsche Zee
en het voornemen der geallieerden schijnt
te zijn hot als operatiebasis te gebruiken
bij oen actie tegen het in Klein Azie
gelegen Adalia. Of liever tegen den spoor
wegen die van Ivonstautinopel naar Bagdad
en naar Damaskus loopen.
Deze actie wordt ondernomen om zoo
mogelijk de Duitschers en Turken de wegen
Daar Mesepotamië en Egypte te versperren.
In Konstantinopel toch worden ijverig voor
bereidingen getroffen] voor den opmarsch
naar Egypte eu Bagdad. Dezer dagen werd
o. a. gemeld, dat de eerste trein met eenige
42 cM. kanonnen, bestaande uit 50 waggoDS
uit Berlijn Daar deTurkscbe hoofdstad ver
trokken was en dat dit zware geschut ge
bruikt zou worden voor de voorgenomen
expeditie naar Egypte. Natuurlijk zullen
ook Duitsche troepenafdeelingen_ volgen nu
de lijn Berlijn Konstantinopel in gebruik
genomen is.
Het waren Fransche troepen die op het
eiland Castelorizo ontscheept werdeD, waar
uit mag worden afgeleid, dat de Franschen
den Engelschen de behulpzame hand zullen
bieden bij de verdediging van Egypte.
De Grieksche regeeriDg heelt ook tegen
doze landing geprotesteerd, maar de Fran
sche regeering zal ook dit protest wel voor
kennisgeving aannemen. De tijd dat er nog
eenige eerbied bestond voor de rechten der
neutralen schijnt wel voorgoed voorbij te
zijn. Duitschland ging vooraan en liep
België onder den voet de geallieerden
volgen, daar weet Griekenland van mee te
praten.
—o—o—o—
De papieren-oorlog tusscben Washington
en WeeDen zal nu wel spoedig door een
papieren-vrede gevolgd worden. Wij melden
destijds dat de Amerikaansche regeering
een in krasse bewoordingen vervatte nota
tot de Oostenrijksche richtte, inzake het
in den grond _boren van het passagiers
schip „Ancona", waarbij ook eenige Ameri
kaansche burgers het leven verloren. De
regeering te Weenen gaf een even kras
antwoord, dat een volledige afwijzingi was
der Amerikaansche eischen, waarvan wel
de voornaamste waren, dat de Oostenrijk
sche regeering de daad van den comman
dant der onderzeeër jwaardoor de „Ancona"
in den grond werd geboord zou afkeuren,
den commandant zou bestraffen en aan de
nagelaten betrekkingen der omgekomen
Amerikaansche burgers schadeloosstelling
zou verleenen.
Het afwijzend antwoord van Oostenrijk
had een nieuwe Amerikaansche nota ten
gevolge en deze klonk vrij dreigeDd, terwijl
de eischen herhaald werden. ThaDS heeft
de regeering te Weenen op deze tweede
DOta geantwoord in tegemoetkomenden zin.
Hoewel ze de schuld van het verlies aa*i
meuschenlevens op rekeniDg schrijlt van
den gezagvoerder der „Ancona" en de be
manning toch geeft ze thans toe dat de
duikbootcommandant buiten.zjjn instructie
is gegaan. Deze is deswege gestraft en de
Oostenrykscbe regeering verklaart zich
bovendien bereid zich aan de eischen tot
schadeloosstelling niet te Onttrekken.
In hoofdzaak heeft president Wilson dus
zijn zin gekregen en men mag verwachten
dat de „Ancona"-kwestie nu wel spoedig
van de baan zal zjjn.
TEXEL, 5 Januari 1916.
Vrijdag j. 1. slaagde te 's Graven-
hage voor Zeevaartkunde M. O. akte I
de heer J. Middendorp, van Amsterdam,
vroeger alhier.
De Staatscourant no. 303 bevat o. a.
de statuten van de vereeniging „Tram
comité te Texel", den Burg, gem. Texel.
Uit de oude doos.
In een lijst van de in October 1840
te Rotterdam geveilde en verkochte
huizen, uitgave M. Wijt Zonen, aldaar,
komt o. m het volgende voor, ons door
vriendenhand toegezonden, dat betrek
king beeft op binnen onze gemeente ge
legen goederen en waarin Texelaren en
in het bizonder zeker bewoners van den
polder Eierland belang zullen stellen.
„Door de Notarissen Van der Looy en
Van der Hoop. Het op het Eiland Texel
gelegen Eyerland, bedijkt in de jare 1835,
groot ruim 5800 bunders, bevattende 14
Bouwhoeven, met Bouw- en Weilanden
daar bij behoorende, een groot aantal
partijen losse Landen, alles tiendvrij
voorts een aangelegd Dorp, twee Kerken,
Koren- en Pelmolen, Hoeren- of Directie
buis, mitsgaders verdere Gebouwen,
Gronden, Tuinen en Erven, met al des-
zelfs Bedijkingen, Sluizen, Wateringen,
WegeD, Bruggen, Jagt en Visscherjj
en verder al hetgeen deze gemeenschap
pelijke bezitting uitmaakt.
Geveild in 72 perceelen den 8 October
1840, en ingezet te zamen op f 617485,
Afgeslagen in perceelen den 22 dito,
en gedeeltelijk gemijnd, waardoor eene
vermeerdering is ontstaan van f 37005,—
Totaal f 654490,
Behalve eene aanzienlijke som voor
de overneming van Polders, Goederen,
Arbeiderswoningen, etc. etc. Op de massa
heeft geen Mijning plaats gehad, terwijl
van de afzonderlijke Perceelen geen
gunning is geschied."
In beslag genomen prentbriefkaarten.
Door de politie zijn te Amsterdam
eenige honderden prentbriefkaarten in
beslaggenomen bij verschillende winke
liers, welke briefkaarten een afbeelding
droegen van Nederl. bankbiljetten.
Hbld.
Uit den goeden ouden tijd.
Thans, nu alles zoo duur is, en men
o.a. ook voor het vee ongekend hooge
prijzen ontvangt, is het merkwaardig
deze eens te vergelijken bij vroeger
jaren.
Uit oude brieven en aanteekeningen
is gebleken dat in het jaar 1822 voor
beste scharige ossen werd ontvangen...
f 96 en voor de volgende tien f 86, ter
wijl voor een vette koe slechts f65
werd betaald. (Een kalf kost thans meer).
Men kocht toen een veulen voor... f 15,
één jarig veulen voor f25 a f50 en een
vetten 4-jarigen ruin voor f 100.
Tegenwoordig betaalt men voor scharige
ossen soms 1409 en voor een kalfkoe
zelfs reeds tot f525. Een veulen of
eenjarig paard van f 300 a f 400 is geen
zeldzaamheid terwijl de prijs voor een
4-jarig paaid thans tot 1800 a flOOO
en zelfs nog hooger loopt, althans is
besteed. N.v.d D.
TEXELSCHE COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Naar Amerika en andere
landen met verhooging der porto's.
Prijs der Adverlentièn.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct.
Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.