t
N° 2947
Zondag 9 Januari 1916.
29sU Jaargang
Nieuws- en
Advertentieblad.
Land- en Tuinbouwbrieven.
Bui tien 1 and»
Gemengd Nieuws.
>e;
en
Dit blad verschijnt Woensdag:- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 45 Cts. Niuir Amerika en andere
l'inden met verhooging der porto's.
Advertentlën vóór half negen op den dag: der uitgave
Prijs der Advertentièn.
Van 1 tot 5 regols 30 Cts. ledore regel moer 6 Ct.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
borekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
""ABONNEMENTEN en ADVERTENTIES worden aangenomen bij de üitg. Firma LAN9EVELD <fe DE ROOI.T, Parkstraat, Burg op Te x sr..
op
LANDSTORM.
5 Opkomst in werkelijken dienst
der Jaarklasse 1913.
(eerste gedeelte).
De Burgemeester van Texel brengt ter
/'openbare kennis, dat de in de registers
ieJjvan den landstorm ingeschreven per-
^„sonen der jaarklasse 1912, wier ge
in slachtsnamen aanvangen met een dei
ns letters van A tot en met J, bij dezen
ettworden opgeroepen om op
Dinsdag 1 Februari a. s.
«ddes namiddags te 1 uur aanwezig te zijn
te Amsterdam, gebouw „Bellevue",
Marnixstraat 400.
Op het aanplakbiljet te den Burg is
uitvoerig aangegeven wie niet of voor-
j loopig niet aan de oproeping behoeven
prte voldoen en wie aan de oproeping
/)fvoorloopig niet mogen voldoen.
Ziekte. Ingeval ziekte of gebreken
de opkomst mochten verhinderen, dient
de landstormplichtige hiervan zoodra
is' doenlijk door overlegging van een gele-
1 Egaliseerde geneeskundige verklaring ter
gemeente-secretarie te doen blijken.
Desertie. Hij, die zonder geldige
reden aan deze oproeping voor den wer
kelijken dienst niet voldoet, stelt er zich
«daan bloot als deserteur te worden be
de handeld.
>n« Kostwinnerschap. Indien ten
tie gevolge van het verblijf in werkelijken
'!i' dienst van den opgeroepen landstorm-
m plichtige voldoende middelen tot levens
ei onderhoud ontbreken of zouden komen
75 te ontbreken aan zijn gezin of aan dat,
ie, waartoe hij behoort of waarin bij als
13 pleegkind is opgenomen, dan wel aan
or personen, die hem in den eersten of den
d- tweeden graad van bloed- of aanver-
'er wantschap bestaan, dan kunnen belang
hebbenden zich wenden tot den Burge-
r meester met een ongezegeld door den
landstormplichtige mede-onderteekend
verzoekschrift tot het ontvangen eener
geldelijke vergoeding,
te, Texel, 6 Janauri 1916.
sn De Burgemeester voornoemd,
m
Ik
s'
w
BUYBING DAMSTÉ
Overgang naar de Landweer.
De Burgemeester van Texel brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat de
dienstplichtigen, die laatstelijk als inge
lijfde bij de militie van de lichting 1907
oi van eene oudere lichting behoorden
tot de iufanterie, de wielrijderscompag-
Diecn, de vestingartillerie, de ponton
niers, de genietroepen, de hospitaal
soldaten of de administratietroepen, en
in gewone omstandigheden hun Dormalen
diensttijd vóór of op 31 December 1915
ten volle zouden hebben volbracht inge
volge de wet op 1 Januari 1916 naar de
landweer zijn overgegaan.
De landweerplichtige, die op 1 Januari
1916 naar de landweer is overgegaan en
zich thans met GROOT verloi bevindt,
is ingevolge art. 24 der Landweerwet
verplicht zich met zijn verlofpas vóór
1 Februari a. s. in persoon aan te melden,
bij den Burgemeester zijner woonplaats.
Houdt hij echter verblijf buiten zijn
woonplaats, dan behoelt bij zicb niet
in persoon aan te melden, doch is het
voldoende, dat hij zijn verlofpas vóór i
Februari a. s. bij aangeteek9nden brief
aan den Burgemeester zijner woonplaats
opzendt.
Bij de aanmelding moet de verlofganger
zijn zakboekje bij den Burgemeester in
leveren.
De verlofganger van de landweer, die
art. 24 der Landweerwet niet naleeft.,
kan deswege, ingevolge art. 28 dier wet,
in werkelijken dienst worden geroepen
voor den tijd van ten hoogste een maand.
Texel, 6 Januari 1916.
De Burgemeester,
BUYSING DAMSTE.
LXVII.
Beter dan liet oude?
Het is te begrijpen, dat in de buiten
gewone tijden die we tegenwoordig mee
maken, bet dikwijls niet aangaat om alles
maar met de gewone maat te meten, dat de
landbouwer zich wel e6ns met grondstoffen
moet behelpen, waaraan h(j vroeger niet
zou gedacht hebben en als gevolg daarvan,
dar bij nu aandacht schenkt aan bijv. aan
biedingen, waarop hij vroeger geen acht
zou hebben geslagen. Zoo zien we tegen
woordig allerlei advertenties, waarin ruwe
phosphaten als Algierscü phospkaat, Land
bouwphosphaat (vroeger heette dit Agricul-
tuurpbospbaat) aan den landbouwer
worden aangeboden. Zelfs worden deze
geleverd vanwege bet zgn. Centraal Bu
reau te Enschede. Waar we vroeger bij de
beoordeeliDg van deze stoffen ze eigenlijk
altijd vergeleken met slakkenmeel en super-
phosphaat, viel in de meeste gevallen om
allerlei redenen die vergelijking ongunstig
voor de ruwe 'gemalen phosphaten uit.
Het zou echter onverstandig zijn, altbaos
zeer onpractisch, op grond daarvan den
aankoop van deze stoffen thans in elk ge
val te ontraden. Supor en slakkenmeel
zjjn immers alleen maar te krijgen op de
kaarten van de Kunstmestcommissie en dan
heelt men nog maar af te wachten welk
gedeelte van de bestelling zal kunnen
worden geleverd. Wie du voor het moeie-
lijke geval staat, dat hij het onmisbare
phosphorzuur niet anders kan krijgen dan
in genoemde ruwe phosphaten, die zouden
wij zeker aanradeD, dan maar deze te
koopen, tenminste, wanneer men kan na
gaan, dat de prijs van de grootere hoe
veelheid, die wegens de langzame werking,
moet worden aangewend, het waarschijnlijk
nadeel bij niet bemesten met phosphorzuur
niet overtreft.
Het tij is verloopen, de bakeDS dienen
dus verzet!
Een gevaar, dat de buitengewone om
standigheden kunnen hebben is hierin ge
legen, dat artikelen, welke dit ook nu zelfs
niet verdienen, weer kans maken aan den
man te komen, temeer, waar de reclame
er voor, door de grootere kans op succes,
gewoonlijk des te krachtiger wordt gevoerd.
Onder dergelijke artikelen neemt de „Nor
niaalmest" een zeer bijzondere plaats in,
doordat wij, voorzoover wjj dat hebben
kunneD beoordeelen de overtuiging zfjn
toegedaan, dat kwade trouw van de zijde
van den verkooper hier niet aanwezig is,
hoe misleidend wij de zaak overigens ook
vinden Deze „mest" (F) is „uilgevonden"
door den Heer F. Bezemer, gediplomeerd
Landbouwkundige, en wordt in den handel
gebracht door de N.V. Natuurmest-Maat-
schappij te Nijmegen. Wie na deze mede-
deeling verwacht, dat „Normaalmest" een
voor een bepaald doel gemeDgde mestsoort
met een zekere gewenachte „normale"
verhouding in het gehalte aan die stoffen,
waarnaar de bemestingsleer de meetwaarde
afmeet vergist zich deerlijk. Onder no. 1
van de 15 Algemeene Verkoopvoorwaarden
wordt letterlijk aangegeven
„Daar onze „Normaalmest" eene bijzondere
samenstelling heeft, die het geheim onzer
Vennootschap is en die geheel afwijkt van
de tot nu toe gevolgde theorieën bij be
mesting, is keuring ot herkeuring volmaakt
overbodig, zoodat wij nimmer keuringen
voor onze rekening nemen." Onder keuringen
worden hier natuurlijk bedoeld analysen
door onze Rijkslandbouwproefstations.
In een brochure met mededeelingen over
de „Normaalmest" wordt ter verklaring
van dat standpunt gezegd:
„De mest is zoodanig samengesteld, dat
de chemische analyse niets kan leeren
omtrent den aard der werkzame stoffen."
Ieder, di6 ook maar eeoigszins thuis is
iD de hoofdzaken van de tot nu als juist
erkende bemestingsleer, spert na dergelijke
uitsprakeu de oogen op en vraagt zich af
w.it men daD, aannemende dat het hier Diet
gaat om een gewone bedriegerij, aan zoo'n
geheimzinnige mest heeft.
Hierop moet antwoord dienen no. 2 van
de verkoopvoorwaarden
„Wij garandeeren de eigenschappen, die
in ons prospectus worden genoemd, en dus
geen bepaald gehalte aan stikstof, kali,
phosphorzuur enz., maar een voldoende
aanwezigheid van alle door de planten be-
noodigde stoffen."
Hoe onze landbouw tegenover een
dergelijk standpunt dient te staan, zullen
we in den volgenden brief uiteenzetten.
S.H. V.
TEXEL, 8 Januari 1916.
Toyubee-weik.
„Het komt ons voor", zoo schreven
wij na de eerste bijeenkomst, „dat een
volgende avond meer bezoek zal ten deel
vallen, want onbekendheid met de strek
king kan oorzaak zijn, dat zoovelen ver
zuimden van de kostelooze gelegenheid
gebruik te maken, om over een onder
werp uit het dagelijksch leven iets
wetenswaardigs te hooren."
De uitkomst heeft ons in het gelijk
gesteld, al was ook nu weer van toe
passing wat wij toen schreven, n. 1. dat
hoofdzakelijk vrouwen waren opgekomen.
Waar blijven de mannen? Is hen
niets nieuws meer te vertellen, of stel
len zij er geen belang in Niet alle
mannen toch worden door bezigheden
verhinderden de kosten kunnen ditmaal
geen beletsel zjjn, want alles wordt om
niet aangeboden.
Alweer hadden de afwezigen ongelijk.
De heer Wagemaker gaf iets ten beste
over „de spijsvertering", zooals wij te
voren reeds mededeelden en deed dat op
zóó bevattelijke wijze, dat iemand ons
bij het heengaan mededeelde nog nooit
zóó voldaan van een lezing te zijn huis
waarts gekeerd.
Spijsvertering is iets waar we allen
aan doen, waaraan we zelfs genoodzaakt
zijn te doen, al weten wij er ook de
klompen van.
We zullen niet in bijzonderheden tre
den over het verhandelde, en volstaan
met te zeggen, dat de avond als alles
zins geslaagd mag worden genoemd.
Een aardige verhouding tusschen den
spreker en z'n gehoor, die ons de vorige
maal reeds opviel, trof ook nu ons, het
publiek stelde vrij en onbevangen zijn
vragen, wauneer een of ander niet reebt
duidelijk was en de beantwoording van
die vragen mocht een kleine afwijking
tengevolge hebben, het droeg steeds bij
tot verheldering van denkbeelden, tot
beter begrip van het geheel.
Wij twijfelen niet of Dinsdag a.s. zal
het aantal bezoekers(sters) nog grooter
zijn, de gelegenheid om niet iets goeds
to hooren wordt hier waarlijk niet zoo
druk geboden.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot
opzichter bij 's Rijkskustverlichting te
Eierland, de heer P. C. A v. Hoepen,
thans in gelijke betrekking te Noord-
Schouwen.
Oosterend, 7 Jan.
In 1915 hebben hier niet minder dan
28 beffigfenissep plaats gehad, wat een
zeldzaam hoog getal is. Het gemiddelde
sterftecijfer toch voor Oosterend" en om-
streken is 12.
Vanwege de Regeering is opnieuw
een onderzoek ingesteld naar de eerdere
resultaten van het zoogenaamde aalzeilen
d.i. het vangen van paling met den
zeilelger, wat thans verboden is. Vis-
schers van Oost hebben voor de tweede
maal dispensatie van het verbod ge
vraagd.
Steeds dalende koers.
De koers der marken was Dinsdag nog
meer gedaald n.l. tot 41 cts,
Donderdagmiddag is te Nieuwediep
door het pantserdekschip Noord-Brabant"
aangebracht de bemanning, bestaande uit
35 koppen, waaronder 8 officieren, van
de Engelsche onderzeeboot „E 17", welke
bij de Haaksgronden is gezonken. De
noodseinen van de „E 17" werden dien
morgen opgemerkt door de „Noord-Bra
bant", die twee sloepen uitzond om de
opvarenden te redden. Volgens de be
manning van den onderzeeër, was men
ter hoogte van den Noordhinder den
koers kwijtgeraakt bij de vervolging van
vijandelijke patrouillevaartuigen en in
de Haaksgronden terechtgekomen, waar
de onderzeeër lek gestooten en gezonken
is. De Engelscben zijn geinterneerd en
ondergebracht in de Marinekazerne.
Tel.
Dat liep mis.
Werklieden van de gasfabriek te Gro-
ningeu hadden sedert eenige jaren de
gewoonte om iedere week een dubbeltje
of meer in het spaarpotje te doen, dat
een hunner kameraads voor hen bewaarde.
Zulks met de bedoeling om voor het op
gepotte geld tegen de Kerstdagen spek
voor den winter in te slaan.
Altijd werd het potje door den schat
bewaarder eerlijk beheerd, zoodat bij
ieders vertrouwen had. Het getal inleg
gers nam jaar op jaar toe en dit jaar
waren er niet minder dan 70 gezinnen,
die bij dezen gasfabriek-bankier waren
aangesloten.
Jammer genoeg voor de inleggers, zijn
des bankiers zaken fout gegaan. Toen
zij den dag voor het Kerstfeest kwamen,
werd hun medegedeeld door den ontrou
wen kassier, dat de kas leeg was. Waar't
geld gebleven was, kon shij Diet vertellen,
maar hij kon geen cent teruggeven.
Een bedrag van f450 is weg. De be
drogenen hebben de zaak in handen der
politie gegeven, toen ook de man biDnen
den hem gestelden termijn vhd vier
dagon niet met het geld over de brug
kwam.
Men zegt, dat hjj al eenige jaren te
weinig in kas had, maar telken jare het
gat wist te stoppen door te leenen van
iemand, die nu weigerde weer bij te
staan. Prov. Gr, Ct.
Spionnenvrees.
Hoe gevaarlijk het is in Duitschland ge
sprekken aan te knoopen met soldaten
heeft dezer dagen een Amsterdammer
ondervonden. Deze, de heer J. Stroecker
vertelde aan het Hbl. het volgende:
„Ik reisde den 3en December voor
zaken van Berlijn naar Zwiterland. In
den trein tusschen Augsburg en Lindau
geraakte ik in gesprek met een soldaat.
Ik vroeg, of hij aan bet westelijk of aan
het oostelijk front was geweest, hoe het
leven was in de loopgraven, of men er
niet spoedig rheumatiek kreeg of ziek
werd Ik kreeg slechts korte ant
woorden en in Lindau aangekomen,
waarschuwde de soldaat de politie. Deze
bracht mij over naar de Kommandantur
waar ik aan, een eerste verhoor werd
onderworpen. Nog denzelfden dag werd
ik naar Munchen vervoerd en daar in
een cel geworpen. Den volgenden dag
werd ik opnieuw verhoord. De politie
commissaris verklaarde, dat hij volkomen
aan mijn onschuld geloofde, doch desniet
temin werd ik 21 dagen gevangen ge
houden. Ik mocht mij met niemand
in verbindiDg stellen, zelfs niet met den
Hollandschen consul, mijn brieven wer
den achtergehouden...
Landgenooten, die in Duitschland
reizen, zullen goed doen om met per
sonen, die zij niet kennen, geen gesprek
ken aan te kDoopen."
TEXELSCHE COURANT.