■"X0 -2968
Donderdag 23 Maart 1916
29st# Jaargang
za
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
rui
iis( 2)an week tot week
upi I
Uifl
Advertentiën vóór half negen op den dag der altgav>
'EJxel. den 6 Maart 1916i
TEXELSCHE COURANT.
•Ml blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond
Abonnementsprijs per 8 maanden.
voor dm Bobo 30 CU. Franco per post door ge-
ueel Nbdmland 45 CU. N«ir Ammu en «ndere
l'.nden met verhooging der porto's.
Prys der Advertentièn.
V*n 1 tot 5 regels 30 Cta. Iedere regel meer S Ct
Groote letters en Vignetten worden nasr plsaUruimti-
berekend. Bewijsnummers I CU. per nummer.
"ntON NEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bi) de üitg. Fibma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, Bürö opPïk»
INRICHTINGEN
Wat'e gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
irgemeester en Wethouders der Ge
ne Texel brengen ter openbare
iis- dat het verzoek van D. EELMAN
Ierland op Texel, om op het perceel,
rif,straal bekend in Sectie A, No.
inrichting voor waterbemaling, ge
en door een benzinemotor van 4 P K.
□ogen oprichten, door hen is inge-
gd.
i aandacht wordt er op gevestigd,
volgens de bestaande jurisprudentie
tueel NIET tot beroep van de be-
1 liking bevoegd zijn zij, die indertijd
4 pvoor het Gemeentebestuur zijn ver-
ien, om hunne bezwaren mondeling
;e lichten.
Burgem. en Weth voornoemd,
—«Secretaris, De Burgemeester,
■NEER BUYSING DAMSTE,
r jj'y 11-18 ïlaart.
'..«lis zeker niets dat in de laatste dagen
is land de gemoederen meer in beroe-
heeft gebracht, dan het onheil dat het
;e passagiersschip „Tubantia" van de
indsehe Lloyd trof. Nauwelps had
dei reis van Amsterdam naar Buenos
y..:S aanvaard en was het in de buurt
de; Noord-Hinder gekomen toen b6t
een ontploffing getroffen en een
l «i van den oorlog werd. Er is alle reden
i aan te nemen, dat de ontploffiing die
U schip midscheeps ter hoogte van de
3 liinekamers trol, veroorzaakt werd door
N torpedo van een Duitschen onderzeeër.
ifficieren van de wacht en de uitkijk
H.n; blijkens een mededeeling van het
Ktement van Marine, duidelijk de
baan van een torpedo waar genomen,
een ze onder 6ede hebben verklaard,
el was het Wolffbureau te Berlijn er
de.kippeD bij om te melden, dat aan
aanval van een Duitsche duikboot niet
at worden gedacht en dat het schip
g ten offer gevallen was van een mijn,
urlijk een Engelsche mijn, doch het
ekt vanzelf dat de beëedigde verkla-
jn van genoemde officieren en den
jjk van de „Tubantia" heel wat meer
cht in de schaal leggen,
it mag een groot geluk worden ge-
ad, dat voor zoover bekend alle opva-
en van het verongelukte schip gered
gewordeD, maar dat verandert aan het
wanneer het schip door een duikboot
en grond geschoten is, niet veel. Hoe
hadden van de bijna 400 opvarenden
paar honderd het leven kunnen ver
in.
larbp blijft het vergaan van dit kostbare
p alleszins een zwaar verlies voor onze
ivaardijvloot. De „Tubantia" was een
onze grootste en op de meest moderne
e ingerichte schepen die de groote
n bevaren. Het vertegenwoordigde een
rde van eenige millioenen.
i pers, aannemende dat het schip door
onderzeeër in den grond geschoten is,
zich in zeer scherpe bewoordingen
dezen sluipmoord uit. En inderdaad, als
een of andere duikbootcommandant dit
Birjjf op z'n gewetenheeft dau kaD de zaak
worden afgedaan met de gebruikelijke
verklaring van leedwezen en toezegging
van schadevergoeding door de Duitsche
regeering. De „Tubantia" was een van de
schepen, die aan alle zeevarenden bekend
zijo, het droeg alle kenmerkeD, die in dezen
oorlogstijd voor neutrale schepen noodig
worden geacht. Ende torpilleering
geschiedde zonder voorafgaande waarschu
wing. Een dergelijke daad van oorlogsver
wildering is met een verontschuldiging van
vergissing en betuiging van leedwezen
met wat er bij behoort niet uit te wisschen
't Is te verwachten, dat onze reg6ering
de noodige stappen zal doen om de vol
doening te erlangen, die in een geval als
dit volkomen dient te zijn.
—o—o—o—
Door sommigen wordt het onheil dat de
„Tubantia" trof in verband gebracht met
het aftreden van Von Tirpitz, den chef
van de Duitsche vloot. Von Tirpitz heeft
n 1. ontslag gekregen en in zijn plaats is op
getreden de admiraal Von Capelle. Men
verdiept zich in gissingen waarom Von
Tirpitz, die zoo'n belangrijk aandeel beeft
gehad in de volmaking van de Duitsche
vloot en die zoo lange jaren in blakende
gunst stond bij den Keizer, is heengegaan
Wel heeft de officieuse Duitsche pers ver
zekerd, dat er door dat heeDgaan niet de
minste verandering zou komen in de wjjze
van optreden door de vloot, m.a.w. dat
Von Capelle de affaire op den ouden voet
zal voortzetten, doch er schijnt toch wel
het een en ander achter de coulissen te
zijn geschied, voordat de Keizer Von Tirpitz
heeft losgelaten.
Het ontbreekt niet aan allerlei gissingen.
Een daarvan is, dat von Tirpitz en de kan
selier het niet samen konden vinden inzake
den duikbootenoorlog. Von Bethmann
Hollweg zou voor de bedreiging van
president Wilson willen zwichten hetgeen
Von Tirpitz Diet weDseht. En daar de
keizer bet standpunt van den kanselier
deelt zou het heeDgaan van Von Tirpitz,
die den duikbootenoorlog nog wilde ver
scherpen, onvermijdelijk zijn geworden. Die
veronderstelling vindt eenigen grond in
het feit, dat door de drie conservatieve
groepen van den Rijksdag moties zijn in
gediend om de regeering te verzoeken de
duikbootenoorlog tegen Engeland zoover
door te voeren als maar mogelijk is. iDdien
die groepen de Nat. Liberalen, het
Centrum, en de Conservatieven in d6
verandering, die er in het opperbevel over de
vloot heeft plaats gehad, niet een aanwijzing
zagen dat de duikbootenactie zal verslappen,
dan had de motie gerust achterwege kunnen
blijveD.
Daartegenover staat weer een andere
veronderstelling, n.l. dat Von Tirpitz niet
zoo ver met den duikbootenoorlog wilde
gaan als de kanselier. Het optreden van
Von Capelle zou in dat geval beteekenen
een verscherping van de actie der ODder-
zeeers, het opzijzetten van alle regels van
menschelijkheid en volkenrecht en het
torpedeeren van de „Tubantia" zou als een
voorproefje moeten worden beschouwd van
den nieuwen koers. En dan zouden de moties
die bij de Rijksdag zijn ingediend beschouwd
moeten worden als een poging om op den
Rijksdag de verantwoordelijkheid te laden
van een conflict met de Vereenigde Staten,
dat stellig niet zal kunnen uitblijven indien
Duitschland zijn standpunt niet wijzigt.
Welke der beide nogal uiteeDloopende
veronderstellingen j uist is zal uit de komende
feiten wel nader blijken. In elk geval is
het aftreden van Von Tirpitz, hoezeer hij
Ook met hooggestemde hulde-artikelen door
da Duitsche pers wordt uitgeleid een feit,
waarover te denken valt en waarover ook
nog wel bet een en ander zal worden ge
zegd.
—o o—o
Dit geldt zeker in niet mindere mate
ook ten opzichte van den Franschen staats
man die in de afgeloopen week het mini
sterieele veld heeft moeten ruimen. In
Duitschland Von Tirpitz in Frankrijk
Gallieni, de minister van oorlog.
Dat de Fransche minister van oorlog
afgetreden is, juist nu, waar op het weste
lijke front ongetwijfeld belangrijke, zoo
niet beslissende gebeurtenissen voor de
deur staan, is wel zeer opvallend. Wat de
eigenlijke reden is, wat als naaste aan
leiding ervoor aangemerkt moet worden,
valt op het oogenblik dat wij dit schrijven
nog niet uit te maken. De Fransche
censuur schijnt nogal te werken en de
Fransche pers heeft nog geen vergunning
kunnen krijgen om het hare ervan te zeggen
Intusschen staat het wel vast,
dat het aftreden van een zoo in
vloedrijken en hooggeplaatsten bewindsman
onder de huidige omstandigheden een
diepe achtergrond moet hebbeD. Voor
Gallieni zijn ontslagaanvrage indiende zal
er achter de coulissen wel heel wat zijn
voorgevallen. Mogelijk, dat wel spoedig
nader zal blijken wat dit geweest is.
Natuurlijk wordt als officieels redeD voor
het aftreden van Gallieni opgegeven diens
geschokte gezondheidstoestand. Hjj schreef
dat in een briefje aan den ministerpresident
en Briand antwoordde met een betuiging
van leedwezen, over de ziekte van deD
generaal en den wensch voor een spoedig
herstel.
Er wordt al heel wat oprekening van
Pandora geschoven.
—o—o—o—
De strijd om Verdun duurt nog steeds
voort, al werd er in de laatste dagen ook
niet zoo verbitterd gevochten als de vorige
week. Hoofdzakelijk hadden de gevechten
thans plaats bij Mort Homme en in het
Bois des Corbeax. De Doode Man en het
Kraaienbosch beginneD een gewichtige rol
te spelen in den strijd om het bezit van
Verdun. Het zijn een tweetal strategische
nogal belangrijke punteD. Of de Duitschers
dan wel de Franschen ze thans bezet hou
den is moeilijk uit te maken, De weder
zijdsche legerberichten zijn weer integer
spraak met elkander. In elk geval echter
wordt er voortdurend om het bezit van
beide gestieden.
Ook bij Vaux is de strijd weer ontbrand.
De Duitschers hebben blijkens de Fransche
berichten, opnieuw eenige malen een poging
ondernomen om de gewichtige stelling te
vermeesteren. Tot nog to6 echter tevergeefs.
Zoo is er in den roestand rondom Verdun
nog niet veel verandering gekomen sedert
we ons vorig overzicht schreven. Fransche
bladen nemen echter aan, dat de Duitschers
hun pogingen nog niet zullen opgeven en
dat de strijd om Verdun spoedig weer in
zijn volle hitte zal losbranden.
Van de andere gevechtsterreinen blijven
de berichten nog steeds uiterst schaarsch
en onbelangrijk. Aanvankelijk liet het zich
aaDzien, dat er aan het zuidelijke front,
inzonderheid aan de Isonzo, een nieuw
groot opgezet Italiaansch offensief begonnen
was, doch ook daar is al weer betrekkelijke
rust ingetreden. De Italianen hebben bun
aanvallen al weder zoo goed als gestaakt.
Opmerkelijk rustig blijft de toestand op
en om den Balkan, 't Is al eenige dagen
geleden dat vandaar eenig bericht kwam.
Alleen maakt thans een enkel bericht mel
ding van een schermutseling, die aan het
Doïranmeer, op de Grieksch-Serviscbe grens
heeft plaats gehad. Men hoorde overigens
omtrent de troepeübeweeinni n der a.1 li
eerden alsmede van die der Oostenrijkers
en Bulgaren letterlijk niets.
En ook van de andere lronten kwamen
geen berichten van eenige beteekenis.
-0 0-0
President Wilson heefi het weer druk in
de laatste dagen. Niet alleen door de kwestie
van den duikbootenoorlog, die opnieuw
scherp naar voren is getreden door het
zonder voorafgaan ie waarschuwing rorpe-
deeren van een Noorsch schip met Ameii
kanen aan boord, doch ook mor andeie
aangelegenheden. Zoo is er thans n.zonder-
beid de kwesiie met Mexico, die afgedaan
moet worden. Zooals men weet is het nog
steeds niet rustig in de woelige Mexicaan-
sche republiek Caranza is als president
door Je Vereen. Staten erkend, maar Villa
blijft de baas spelen in de Noordelijke
provincies. En de wijze van zijn optreden
is bekend. Zijn benden rooven en plunderen
naar hartelust, zonder zelfs de burgers van
de Ver Staten te ontzien. Men herinnert
zich hoe zij onlangs een trein overrompel-
don en een groot aantal Amerikanen in
koelen bloede vermoordden. Dat heeft de
maat doen overloopen en piesident Wilson
doen besluiten tot een strafoefening. Villa
moet onschadelijk worden gemaakt en
Mexico dient tot ru«t te worden gebracht.
De Amerikaansche generaal, die de straf
expeditie zal aanvoeren heeft zich echter
genoodzaakt gezien voorloopig aan de grens
te blijven en versterkingen af t6 wachten,
daar de troepen van Caranza, die Villa
trachten te verslaan, zich met dezen tegen
de Amerikanen verbinden Ze willen van
de inmenging der Ver. Staten niets weten.
Er wordt ny met Caranza nader onder
handeld.
TEXEL, 22 Maart 1916.
De rechte Ifln.
De herhaalde opvoering van „De rechte
lijn" Zondag in hotel Texel doorU. d. I.
gegeven, bezorgde in figuurlijken zin die
vereeniging wederom een lauwerkrans
aan haar vaandel.
Het kunnen van ons tooneelgezelschap
is schitterend gebleken. De ademlooze
stilte die gedurende de geheele opvoering
en bet overweldigend applaus, vooral het
eerste, hebben den uitvoerenden reeds
alles gezegd.
De keuze van het stuk, die hoogelljk
valt te roemen, waie een gewaagde
geweest, wanneer de kamer niet van
hare kracht overtuigd was geweest,
thans heeft ze de leden in de gelegen
heid gesteld hunne volle krachten te
ontplooien.
U. d I. heeft „kunst" gegeven en met
de opvoering van „De rechte lijn" een
succes behaald als nooit te voeren.
Moeten wij gewagen van de uitne
mende vertolking der hoofdrollen, wi)
behoeven van onzen lof met één uit te
sluiten, zelfs de wijze waarop de bijna
zwjjgende rol van Van Buren vervulde
werd, droeg bij tot volmaking van bet
geheel.
De opkomst van het publiek was
Zondag niet evenredig aan den mep,
die van de eerste uitvoering is uitge
gaan; toch was de zaal vrjj goed bezet.
Een gezellig bal hield de jongere. nog
geruimen tijd bijeen.
De „Palembang" verloren gegaan.
Wij ontleenen onderstaand aan het
Rotterdamsch Nieuwsblad
„Het tiende te Rotterdam thuisbe-
hoorende of op Rotterdam varende schip
sinds 1 Januari j.l. is verloren gegaan
de „Palembang", vrachtboot van den
Rott. Lloyd.
De „Palembang", Vriidagnacht n
hier vertrokken naar ava met i k-
goederen was in 1911 gebouwd op de
