N° 2999
Donderdag 13 Juli 1916.
29ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tof week.
öit blad verschflnt Woensdag- en Zaterdagavond
Advcrtentiën vóór lialf negen op den dag der nitgave
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Fibma LANGEVELD&DEROOI.T, ParkstraatBuna op Tbx b i.
1-^8 Juli.
GeldGeld I De oorlogstoestand blijft
zware offers vragen, ook van onze Neder-
landsclie schatkist en het werk der Tweede
Kamer was er in de laatste weken vooral
op gericht om voor den komenden tijd de
noodige versterking van de geldmiddelen
te vinden. Na de Verdedigingsbelastingen
het aanzien te hebben gegeven is de Kamer
aan de verhooging van de Successiebelas
ting begonnen. Van hen, wien het genoegen
van een erfenis te mogen deelen, bescho
ren is zal straks door den fiscus een vrjj
belangrijk hooger percentage worden afge
vraagd dan thans nog door de wet toege
laten wordt. De minister denkt uit het
hoogere tarief een meerdere bate voor de
schatkist van 7 millioen te zullen vinden.
Het ontwerp is nog niet afgehandeld, de
heeren zitten nog in het tarief, maar de
minister zal wöI krijgen wat hij vraagt.
Er waren natuurlijk by de algémeene be
schouwingen wel tegenstanders van de
verhooging aan het woord, doch de meer
derheid d6r Kamer zal onder de gegeven
omstandigheden het midd6l, haar door den
Minister aan de hand gedaan om het be
denkelijke gat in de schatkist te stoppen,
zeker niet afwijzen. Veel verandering zal
er in het ontwerp wel niet komen, want
een poging der soc. democraten om het
tarief te verhoogen zoodat er 7 a 8 millioen
meer kan worden gehaald uit de erfenissen,
mislukte omdat de minister het desbetref
fende amendement onaannemelijk verklaar
de. Ook kon een amendement vau rechtsche
zijde ingediend om het tarief te veranderen
speciaal voor de kleine erfenissen, geen
instemming bij den Minister en de Kamer
vinden.
Over een paar dagen zal het Successie-
ontwerp zijn beslag hebben gekregen en
kan de Kamer met nieuwen arbeid weer
aanvangen. Wel staat het zomerrecès voor
do deur, maar er is te veel werk aan den
parlementairen winkel om lang met vacan-
tie te gaan.
En belangrijk werk ook. We werden er
in de afgeloopen week aan herinnerd door
de verschijning van het voorloopige verslag
omtrent de Grondwetsherziening. Een lyvig
stuk, waaruit duidelijk de verschillende
stemmingen kunnen blijken, die het groote
werk, dat het algemeen kiesrecht zal bren
gen en de grendels verwijderen moet die
de vrouwen nog buiten het stemlokaal
sluiten, in de afdeelingen der Kamer heeft
gewekt. Afgaande op het voorloopig verslag
mag de Grondwetsherziening als verzekerd
worden beschouwd, al zal er ook tevens
gerekend moeten worden op een krachtige
oppositie.
Niet alleen het voorloopig verslag der
Grondwetswijziging vroeg de aandacht,
doch ook minister Posthuma, die weer
zoowat hersteld is, zorgde voor een belang
rijk object. Zijn antwoord op het voor
loopig verslag omtrent het z. g. 29 millioen-
ontwerp is verschenen. Hij tracht daarin
zijn straatje schoon te vegen, zet uitvoerig
zijn standpunt uiteen en geeft een verdedi
ging van de door hem genomén of te nemen
maatregelen. En niet alleen verscheen dit
lijvig stuk, maar haast op hetzelfde oogen-
blik kwam een nieuw belangrijk wetsont
werp bij de Kamer in, dat zijn oorzaak al
weer vindt in de huidige abnormale tijds
omstandigheden. We bedoelen de „Distri-
butiewet 1916* welke beoogt regelen te
stellen in het belang van de volksvoeding
ba van een doelmatige distributie van
goederen. Dit belangrijke wetsontwerp be
vat een drietal groepen van bepalingen,
die kort samengevat hierop neerkomen, dat
de gemeentebesturen verplicht worden zorg
te dragen, dat in hun gemeenten steeds
voorradig zijn voldoende hoeveelheden
levensmiddelen en brandstoffen door den
minister aan te wjjzen, teneinde deze onder
de minvermogende ingezetenen te distri-
bueeren. Het begrip minvermogenden wil
de regeeriDg nogal ruim opvatten zooals
bljjkt uit de bepaling, dat men onder hen
heeft te verstaan allen die een jaarlyksch
inkomen hebben beneden 5 maal het bedrag
van de gemeente of het deel der gemeente,
vermeld iD de tabel der Kieswet. Men be
hoeft slechts de Kieswet te raadplegen om
te zien dat een belangrijk deel van de
middenstand onder deze bepaling valt. Door
den minister worden maximumprijzen vast
gesteld voor de levensmiddelen en brand
stoffen. Van de kosten der beschikbaar
stelling komt s/i deel voor rekening van
het rjjk en ]/a deel voor die der gemeenten.
Het ontwerp bevat regelen voor een goede
distributie, strafbepalingen tegen hen, die
levensmiddelen etc. achterhouden of on
bruikbaar maken, de verplichting om op
gave aan den burgemeester te doen van
de voorraden die men heeft en maatregelen
om tegen té gaan dat het belang van de
voeding van mensch en dier wordt geschaad
door het telen van minder wenschelijke
gewassen eto.
Men ziet, dat het hier een belangrijk
ingrijpend wetsontwerp geldt, geboren uit
de abnormale omstandigheden waaronder
wij door den oorlogstoestand leven.
o—o—o
De opvolger van den zoo tragisch om
het leven gekomen lord Kitchener is be
noemd. Lloyd George de Engelsche munitie
minister, is minister van oorlog geworden
en als jonderstaatssecretaris is hem toege
voegd lord Derby, de man van het naar
hem genoemd werfsysteem. De Engelsche
pers heeft zonder uitzondering het land en
de Entente met deze keuze geluk ge wenscht.
Z6 voorspelt dat Lloyd George de voet
stappen van Kitchener zal drukken en dat
door hem het groote werk van zijn voor
ganger zal worden voltooid.
Intusschen was er niet veel tyd over om
den lof van den nieuwen oorlogsminister
te bezingen, want het groote offensief op
de oorlogsfronten in Europa Dam al te zeer
tijd en aandacht in beslag.
Inderdaad het waren, of liever het zijn
geweldige, belangrijke gebeurtenissen, die
zich thans op de oorlogsterreinen afspelen
Het groote voor lang reeds aangekondigde
offensief der geallieerden in het westen is
in vollen gang en in de afgeloupen week
zijn er belangrijke gevechten geleverd zui
delijk en noordelijk van de Somme, waarbij
de Duitschers harde klappen hebben opge-
loopen. Vooral het offensief viid de Franshen
zuidelijk van de genoemde rivier heeft be
duidende resultaten opgeleverd. Reeds
slaagden de Franschen er in de derde
loopgravenlinie der Duitschers te nemen
veel gevangenen te maken en geschut te
veroveren. Minder snel vorderde het
offensief der Engelschen noordelijk van de
Somme, tusschen deze rivier en deAncre.
Tot nog toe was de voortuitgang daar
nog vrij onbeduidend en Dauwelyks op de
kaart na te gaan. Wel heeft de Engelsche
Koning een telegram van hulde aan zijn
troepen gericht, maar de Fransche pers
vond toch, dat het offensief der Engelschen
eigenlijk gelijken tred behoorde te houden
met dat der Fransche troepen, De Engel
schen moeten dus nog een beetje beter
aanpakken. De Engelschen zeggen dat ze
flink hebben aangepakt, maar een week
bombardeeren. van de vijandelijke stelling
heeft deze nog niet voldoende „stormrjjp"
kunnen maken en daarom is opnieuw het
woord gegeven aan de artillerie.
Bij Verdun golfde de strijd in de laatste
dagen heen en weer. De Duitschers waren
niet in staat nieuwe vorderingen te maken,
maar ook het Fransche offensief leverde
hier nog niet veel resultaat op.
Geweldig zwaar is thans de druk, die
op de Duitsche liDie in hot westen wordt
uitgeoefend. Maar de Duitsch tegenstand
is geducht. Aan beide zijden wordt gevoeld,
dat het thans gaat om een overwinning of
een nederlaag. Maandenlang hebben de
geallieerden zich op deze actie voorbereid.
Men heeft er ontzaggelijke hoeveelheden
munitie voor noodig, maar ze zijn er. Ook
veel reservetroepen heeft men bijeenge
bracht. Geleidelijk moet nu de vijand uit
zijn loopgraven en holen gebeukt worden.
De Ententepers is vol goeden moed, maar
ook de Duitschers geven den moed niet
verloren. Aan beide zijden wordt gevoeld,
dat deze geweldige actie in een beslissing
moet eindigen.
Van belang ook zijn thans d6 gebeurte
nissen op het oostelijk front, waar de Russen
hun offensief met succes voortzetten. Zeer
zwaar is thans de druk die door hen uit
geoefend wordt op het front in het noorden
dat zich uitstrekt van de Golf van Riga
tot de Pripetmoerassen. De „Feldgrauen"
van Hindenburg hebben het thans zwaar te
verantwoorden. Belangrijke gebeurtenissen
op dit frontdeel schijnen voor de deur té
staan.
Nog zwaarder echler hebben de Duitsche
en Oostenrijksche troepen ten zuiden van
de Pripjet het te verantwoorden. Op het
geheels front daar dringen de Russen voor
uit. In het zuiden zijn ze reeds ver voorbij
Kolomea en wordt het belangrijke spoorweg
punt Stanislau ernstig bedreigdin het
centrum heeft generaal Bothmer ten slotte
voor de overmacht moeten wijken zoodat
hij zijn front 20 K.M. naar het westen
moest verplaatsenen meer noordelijk
werden d6 troepen van generaal von Lin-
zingen over de Styr teruggeworpen, waarbij
zij meer dan 10000 gevangenen en een
aantal kaoonneD, mitrailleurs en oorlogs
materiaal verloren. De Russen dringen
daar thans krachtig vooruit in de richting
van het belangrijke spoorwegcentrum
Kowel. De toestand op het oostelijk front
laat zich niet rooskleurig v.oor de Centralen
aanzien. En ook op het zuidelijk front
kunnen de Oostenrijkers nauwelijks weer
stand bieden aan het offensief der Italianen.
Eet spreekt vanzelf dat de toestand in
het oosten en zuiden Diet zonder invloed
blijft voor d6 gebeurtenissen op het westelijk
front. Van alle kanten worden de Centralen
thans aangevallen door de geallieerden.
Ontzaggelijke inspanning wordt gezien
aan beide zijden. Het wordt gevoeld dat
het oogenblik van groote beslissingen
nadert,
—o—o—o—
Het moeteeDigszins verwondering bareD,
dat het op het Balkanfront nog steeds zoo
rustig is. Wel hadden in de laatste dagen
af en toe schermutselingen plaats, doch
van beteekenis waren deze niet. Waarom
generaal Serail nog steeds niet het bevel
tot den opmarsch heeft gegeven, is een
raadsel. Aangenomen moet toch worden,
dat Bulgarije thans niet veel steun van
Oosterijk heeft te verwachten, terwijl gene
raal Serail thans toch alle beschikbare troe
pen onder zijn bevelen heeft nu ook de
Serviërs van Korfoe zijn aangekomen.
Zjjn het misschien de gebeurtenissen in
Griekenland die de generaal afwacht, liet
Griekscho leger is naar huis gezonden, een
nieuw Kabinet is er gekomen als zaak
waarnemer voor de Entente en Venizelos
is thans bezig do verkiezingsactie te be
ginnen. Hy en zijn aanhangers zullon
die actie zoo krachtig mogelijk voeren en
verwachten een volledige overwirming. En
wint Venizelos het bij de stembus dan zal
Griekenland zich aan de zijde der Entente
scharen. Dit heeft Venizelos zelf verklaard.
Volgeus hem heeft Griekenland zich al veel
te lang onzijdig gehouden eD is het alleen
aan de Entente te danken, dat het Grieksche
volk zijn rechten hoeft behouden, waar
deze door de Koning en het afgetreden
Kabinet miskend zijn.
Intusschen zal ook op den toestand op'den
Balkan van grooten invloed zijn de loop
der gebeurtenissen van de komende dagen
op het westelijk en oostelijk front.
TEXEL, 12 Juli 1916.
Onze Zeevaartschool.
Ooze zeevaartschool mag zich in veler
belangstelling verheugen en vaart daar
wel bij, de collectie leermiddelen breidt
zich voortdurend uit.
Deze week nog ontving de school van
den binnenkort vertrekkenden ieeraar
den heer Vellinga een keurig geschenk,
n. 1. een tot in de onderdeelen compleet
stoomschip ter lengte van ongeveer VI,
meter.
Wij hadden het genoegen dat geschenk
dezer dagen te bezichtigen en kregen
toen van den heer Directeur der school
eene opsommiDg van de geschenken in
den laatsten tijd ODtvaDgen.
Allereerst werd ons getoond een ge
schenk van de Java-China-Japan-LijD,
een deflector, een instrument om bjj
betrokken lucht of mist de fouten van
het kompas te bepaleD, verder legio voor
werpen door leerlingen en oud-leerlingen
aangeboden.
Daar was een instrument voor het
meten van de kimduiking, een kunst
horizon voor het meten van hoogten op
zee, een sloephoorn, een Walkers Cherub
patentlog, een Thomson's diepzee lood-
toestel, een seinlicht-apparaat, een twee
tal miniatuur scheepjes, voorzien van de
gebruikelijke lichten, om j bij de lessen
dienst te doen.
Tot zoover de leermiddelen in de
schoollokalen aanwezig.
In de vestibule prjjkt een compound-
machine met aangekoppelde dyuamo,
dank zij de vrijgevigheid van de Mariue-
autoriteiten en op de eerste verdieping
treffen wij een vol getuigd zeilschip (brik)
aan, welwillend in bruikleen afgestaan
door den heer Dekker, opzichter te Anna
Paulowna.
Van de Marine-autoriteiten vooral
ondervindt onze school de meest moge
lijke medewerking, daarvan getuigt de
mast met volledig laadgerei, op het ter
rein opgesteld, de sloep met zeiltuig en
riemen in de haven aanwezig, daarvan
gewaagde thans weer met lof de direc
teur, omdat, nu hot voor de lessen in
schiemanswerk noodige touwwerk ner
gens was te verkrijgen, de school door
hunne welwillendheid aan materiaal was
geholpen.
Van schiemanswerk gesproken, daar
van troffen wij op den zolder verrassende
staaltjes aan, ons bleek dat vooral dat-
practische werk op onze school ernstig
wordt behandeld, keurige werkstukke
troffen wij aan.
Nog werd qus door den directeur ge-
TEXELSCHE COURANT
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor dek Boeg 30 Cts. -Franco per post door go-
heel Nederland 45 Cts. Naar Ameeixa en andere
l'raden met verhooging der porto'a.
Prijs der Adverteniiin.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere rogel moor 8 Ct.
Qroote lettors en Vignetton worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.