N° 3041 Woensdag 6 December 1916, 30ste Jaargang. 'Tieuw8- en Advertentieblad. Binnenland. Van week tof wee/;. ;e 11. Wed, iaat. COÜRA Git blad verschflat Woensdag- en Zaterdagmorgen Abonnementsprijs per 3 maanden. Voor den Bübg 30 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 45 Cts. Niuir Amerika en Andere l'inden met verhooging der porto's. Advertentiëu vóór acht uur op den dag der uitgave Prys der Adverlentièn. Ven 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct Groote letters en Vignetten worden neer plsAtsruimte berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummor. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uiig. Firma LANGEVELD& DE R O O IJ, Parkstraat, BurgopTexbi. I- TNVORDERING 'a Rijks Directe belastingen. De Burgemeester der Gemeente Texel maakt bekend, dat de kohieren no. 5 en 6 der Personeele belasting over het belastingjaar 1916, invorderbaar zijn verklaard en aan den ontvanger ter invordering zijn ter hand gesteld en ieder daarop voorkomende belastingschuldige verplicht is zijnen aanslag, op den bij de wet bepaalden voet te voldoen. Texel, den 5 Dec. 1916. De Burgemeester, BUYSING DAMSTE. VERLICHTING. Burgemeester en Wethouders der gemeente Texel; Overwegende, dat ten gevolge van onvol- |doenden aanvoer van grondstoffen op de gas verlichting te den Burg noodzakelijk bespaard [2, Imoet worden; Doen een ernstig beroep op de medewerking der inwoners van den Burg om met betrekking DfR tot het gebruik van aërogeengas de uiterste den zuinigheid te betrachten, en noodigen 016 de burgerij met aandrang uit zich stipt over- aid- eenkomstig de aanwijzingen van de Directie 3 teder gasfabriek te gedragen, tot) Texel, 30 November 1916. Burgemeester en Wethouders voorn., uur de tot BUYSING DAMSTE. De Secretaris, JONKER. er 1 25 Nov.—2 Dec. De afgeloopen week was er een, die in vnd irwi 'l^Jinze parlementaire geschiedenis met een ,rj iizonder teeken zal worden gemerkt. Om ektelwee"erlei reden w. o. een van ernstigen igeD.lard. De afgeloopen week bracht ons n. 1. Uge-keer eens een ministerieels crisis. Een der 'flnongste, tevens een der bekwaamste leden an het Kabinet werd door de Eerste Kamer n val gebracht. De heer Yan Gijü, minis- r 7an financiën stelde zijn portefeuille x beschikking van H. M. de KoningiD, |mdat de Eerste Kamer met 22 tegen 18 lemmen het wetsontwerp tot wijziging der ccessiewet verwierp. De Minister had de rtefeuillekwestie gesteld. Er moet geld, ter veel geld wezen om de door de buiten- wono omstandigheden steeds toenemende ftgaven te dekken. En door wijziging van n de Successiewet wilde de minister baruit jaarlijks 8 millioen meer halen, k wanneer er niet die buitengewone standigheden waren zou dat geld noodig ,n, zooals de Minister aantoonde. Deuit- N Lilering van de wet-Talma vraagt per jaar ehaUsp1 Paar millioen en de nieuwe onderwjjs- elihg zal straks zware offers van de atkist vragen. De rechterzijde had echter waren tegen de wijziging der Successie- it. De ver'hooging in rechte lijn en voor enkingen konden haar niet bekoren. In Tweede^ Kamer had het ontwerp dan reeds heel wat bestrijding gevonden was het met e6n betrekkelijk kleine ierderheid van stemmen aangenomen, de Eerste Kamer verwierp het, zooals Nen gezegdde geheele rechterzijde stem- tegen. )e wijze waarop dit vonnis door de iaat geveld werd heeft in een deel der 8 groote ontstemming gewekt. En niet teel ten onrechte. Er werd slechts door der tegenstanders een redevoering ge lden tegen het ontwerp en die rede riDg was nog zeer gematigd ook. Vier rstanders verdedigden krachtig" het C werp en de Minister niet minder. Zon- dat repliek gevoerd was, volgde de fming en berooide de Eerste Kamer boekje l. het Kabinet van een zijner beste krachten. Minister-president Cort van der Linden is met zijn ministers van financiën niet gelukkig. Minister Bertling moest heengaan omdat de taak te zwaar werd voor zijn schouders, minister Treub die den heer Bertling opvolgde, werd in Februari door de Tweede Kamer weggezonden en thans zendt de Eerste Kamer minister Van Gijn naar huia. Is onder normale omstandigheden het wegzenden van een minister reeds een feit van beteekenis, hoeveel te meer in dezen abnormalen tijd, nu er zoo ontzaggelijk veel van de bewindslieden gevraagd wordt. Maar het leven, [ook het parlementaire leven, gaat ten onzent nu eenmaal al weer geheel zijn ouden gang. Buiten de grenzen van ons land mogen de kanonnen dreunen en de volkeren met elkaar zijn in baDge worsteling op leven en dood, bij ons gaat alles zijn gang alsof er niets bizonders ge beurt. Er worden nog pogingen aangewend om minister van Gijn voor het land te behou den, maar de ontslagaanvrage werd reeds ingediend. Getuigde de daad der Eerste Kamer van een strengheid en onverzoenlijkheid als zelden, de Tweede Kamer gaf daarentegen een voorbeeld van toegevendheid en eens gezindheid als haast niet vei wacht was. Het tweede belangrijke deel van de Grond wetsherziening de onderwijskwestie kreeg zjjn beslag. En wat bijna niemand had durven verwachten, art. 192 werd met op 1 nd algemeene stemmen aangenomen,, nadat daarin door den Minister eenige wij ziging was gebracht., wat de redactie be treft. Wel was de oppositie nog niet geheel en al bevredigd, maar men erkende toch,, dat aan hun wenschen eenigermate was tegemoet gekomen en toen het op stemmen aankwam gingen allen met het artikel mee, nadat vooraf alle amendementen in- getrokkea waren. Volgens het aangenomen artikel zal als regel gelden, dat in elke gemeente voldoend openbaar lager school onderwijs moet worden gegeven. Door de wet zal nader worden uitgemaakt, in hoe ver en in welken vorm van dien regel kan worden afgeweken. Verder zal dé bijzondere school, gelijk-op met de openbare, de volle honderd procent van al haar kosten uit de openbare kassen vergoed krijgen. Daarvoor zal ze moeten voldoen aan eischen van deugdelijkheid die de wet even afdoende moet waarborgen voor haar als voor de openbare school, zonder dat men aan haar richting mag raken en ook zoo, dat ze in de keuze van haar leerkrachten en de leer middelen vrij zal zijn. Zoo zagen we in de afgeloopen week aan de eenezijde van het Binnenhof alles pais en vrede en aan den anderen kant een scherp conflict. —o—o—o— Van de krijgsoperaties der laatste dagen bi6ven die in Roemenië wel van het meeste belang. De legers der Centralen onder leidiDg van von Falkenhayn en Mackepzen, zetten nauw aaneengesloten hun opmarsch met kracht voort en op het oogenblik dat we deze regels schrijven, staan de vijandelijke legers voor de poorten van Boekarest. De krachtige tegenstand van het RoemeeDscbe leger is gebroken, het Roemeenscbe front werd doorbroken en als deze regels onder de oogen der lezers komen is bet lot vaD Boekarest zeer zeker reeds beslist. Uit alles blykt, dat Roemenie zijn nood. lot met rasscbe schreden tegemoet,gaat. Is er nog ontkenning aan Gemeld wordt dat sterke Russische afdeelingen een krachtig offensief hebben geopend in de Karpaten en in de Dobroedzja. Dat offensief heeft ten doel Roemenië van den ondergang te redden. Gelukt het de Russen aldus op de beide vleugels vooruit te driDgen dan moet dat van invloed zijn op de krijgsbedrijven in Roemenie. Van daar wellicht ook, dat de Centralen in Roemenie zoo veel haast maken. Met verdubbelde kracht vielen ze in de laatste dagen de Roemeensche stellingen aan en steeds met groot succes. Eeu groot aan tal gevangenen werden gemaakt en tal van kanonnen veroverd. Men kan zeggen dat vrijwel geheel Wallachüe thans reeds in handen van den vjjand is. Naar luid van de berichten nam Roemenie reeds maat regelen om de ontzaggeiyke voorraden graan en olie, die niet meer Daar Rusland konden worden in veiligheid gebracht te vernietigen. Ook daarin ligt misschien een reden waarom de Centralen zoo snel mogelijk hun opmarsch trachten voort te zetten. Het was misschien niet geheel en al ten onrechte dat de correspondent van de „Times" te Boekarest schreef aan zijn blad, dat onder de overwegingen, waarom Duitschland Roemenie tracht te verpletteren, vermoe delijk de economische een eerste plaats innemen. De groote rijkdom van graan in Roemenie is er op berekend om Duitsch land ten minste gedurende vier maanden van het jaar van voedsel te voorzien en de onuitputtelijke petroleum-voorraden, die voor militaire doeleinden zoo noodig zijn, zouden Duitschland in staat stellen den oorlog met een aanmerkelyken tjjd te ver lengen. Men mag daarom aannemen aldus genoemde correspondent dat zulk een prijs Duitschland zal bewegen te vol harden in zijn pogiDgen en dat bet daar voor zelfs het gevaar van ernstige neder lagen aan de Fransche en Russische fronten zal trotseeren, om zijn doel te bereiken. Duitschland heeft een opmerkelijke energie en organisme getoond in de ontwikkeling v^n minerale en andere hulpbronnen van de bezette landen.' Koper waaraan vroeger gebrek heerschte, krijgt het thans over vloedig uit Servie en ook uit Klein-Azie terwijl het uit Thracie overvloedig ijzererts bekomt. Als Roemenie nu straks zorgt voor graan en petroleum, dan is de kracht van de Centralen weer aanmerkelijk ver hoogd. Doch de Russen komen de Roemeniers ter hulp, Gemeld werd dezer dagen dat Grootvorst Nicolaas uit de Kaukasus ver trok om in Europa een nieuw commando te aanvaarden. Waarschijnlijk is hem de taak opgedragen om vhn het bedreigde Roemenie nog te redden wat te redden is. Vallen de Russen aan in de Dobroedzja in de Karpathen, generaal Sarrail blijtt zijn aanvallen in het zuiden voortzetten. Tot nog toe echter kon noch het'eeD noch het ander wijziging breDgen in den toestand en in het lot van Roemenie. fc Zoo wordt er om het bezit van roeme nie thans verbitterder dan ooit gestreden, —oo—o— De toestand in Griekenland trekt in niet mindere mate de aandacht. Deze is thans zoo verward en zoo ernstig, dat er allerlei gebeurtenissen uit kunnen voortvloeien. De Grieksche regeering heeft geweigerd aan den door admiraal Fournet gestelden eisch te voldoen om uitlevering van kanon nen, geweren en muDitie. Na de aanvan kelijke weigering had de admra-il een ultimatum gezonden en daarin I Dec, als uiterste termijn gesteld. Ook dat ultimatum heeft de Koning van Griekenland met een weigering beantwoord. Wat er daarop is geschied valt uit de be richten op het oogenblik, dat we deze regels schrijven nog niet precies uit te maken.Blijkbaar ïb het tot ernstige botsingen gekomen tusschen Grieksche troepen en Fransche bezettingstroepen en hoeft admi raal Fournet bij wijze van schrikaanjaging zijn marinekanonnen laten spelen, Athene werd beschoten en er ontstond In de stad een geweldige paniek. Blijkbaar spelen zich daar thans zeer ernstige gebeurtonissen af. Gebeurtenissen die ook wel eens van gioot gewicht kunnen zijn voor de verdere ont wikkeling van den militairen toestand in het Oosten. Het ziet er daar voorde En tente niet zoo schitterend uit en als Roemenie straks eens door de Centralen mocht worden veroverd, wie weet of gene raal Sarrail dan wel niet een harde beurt kr\jgt. Het leger van Sarrail strijd thans met de verbitterde Grieken in den rug en dat zou wel eens ernstige gevolgen kunoen hebben. —o—o—o— Er is een wijziging gekomen in de Engel- sche admiraliteit. Jellicoo, de vlootvoogd, is als zoodanig afgetreden en zal de mini ster van marine ter zijde staan. Admiraal Beatty zal het bevel krijgen over de vloot Het officieels EDgelsche bericht, dat deze benoemingen bracht, vermeldde dat de be sluiten daartoe reeds eenigen tijd geleden genomen, doch deze om militaire redenen geheim werden gehouden. Deze toevoe ging diende waarschjjDlijk om te laten uitkomen dat de veranderingen geen ver band hielden met de critiek die in den laatsten tijd op de bevelvoering van de vloot werd uitgeoefend. Eeu deel der pers was allesbehalve tevreden over den gang van zaken en begreep niet waarom de vloot eigenlijk niets van zich laat hooren. Zelfs de waakzaamheid der vloot liet,te wenschen over, zoodat Duitsche torpedo booten ongestraft tot in de monding van -de Theems koDden doordringen en Rams- gate bombardeeren. 't Is dan ook zeer wel mogelijk, dat de wijziging in de Admiraliteit met een en ander wel verband houdt. TEXEL, 2 December 1916. U, d. I. De opkomst van donateurs en hunne dames was Zondagavond schitterend te noemen de groote zaal van hotel Texel was bijna geheel gevuld. Zeker zullen de opgekomenen, zich den gang daarheen niet beklaagd hebben, „Het Huis Hense en Zoon" is een too- neelspel van meer dan gewone betee kenis en U. d. I. heeft Zondag weer blijk gegeven, dat zij over uitstekende krachten beschikt. De uitvoering viel hoogelijk te roemen vooral het laatste bedrijf werd uitnemend vertolkt. Een prettig bal hield, naar wij verne men, een deel dir aanwezigjn nog ge- ruimen tijd bijeen. Afscheid Dr. Norel. Onder groote belangstelling van collega's en gemeenteleden hield Zondagavond Dr. Norel in het kerkgebouw der Ned. Hervormde Gemeente alhier zijne af- scbeidrede naar aanleiding van den Zendbrief yan Judas, vers 20 en 21. Aan het einde der godsdienstoefening bracht spr. dank aan zijne collega's, aan kerk- en armbestuur en gemeentelo iou zoomede aan de burgerlijke autoriteiten voor da vriendschap, de medewerking

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1916 | | pagina 1