13055
Zaterdag 21 Januari 1917,
30ste Jaargang.
5
Nieuws- en
Advertentieblad.
innenland.
Gemengd Nieuws.
M
lei
0,
lei
au
)Q
•ei
Oit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Advertentie» vóór acht uur op den dag der altgave
EMENTENen ADVERTENTIEN worden aangenomen by de üitg. Firma LANGEVELD DE R00IJ, ParkstraatBdrq op Texki,
)E
or;X EL, 27 Januari 1917.
jnwenkiesrecht.
(ar r openingswoord sprak Dinsdag-
'revr. Wagemaker ip cafe den
t Jk waarn. presidente hare vol-
uit over het bezoek dat de ver-
"|ten deel viel en uitte daarbij
g jonden dat de bij Irage, door den
,s te leveren, bet bezoek zeker
rt«e band gnw-rkt
.wlj-de uotuleo waren gelezen en
r, urd, las de secretaresse mej
r p]i>n keurig jaarverslag voor, waar-
d aoutleeneo dat bet aantal leden
rerktot 122 was gestegen en waar-
h Ojj- door de voorz. dank weid ge-
i, dit
i (I volgde oen even goedgesty
•slag van mej. Dijt alsafgevaar-
algemeene vergadering, waar-
eveneens den dank der voorz.
rekening en verantwoording van
J|ngm mej. C. Rab, door de dames
ju DaJmeijer nagezien, werd op
per dames bij acclamatie goed-
I Het kassaldo bedroeg op 1
f 0,17, op 1 Jan. 1917 f 10,47,
dus geen wonder, dat de voorz.
"lenningm. lof bracht voor haar
het nazien van de rekening 1917
^daarop, met instemming der
;ing, aangewezen mevr. Roeloffs
v. d. Vegt.
istuursverkiezingen hadden tot
lat mevr. Wagemaker met op
gemeene stemmen totpresidente
[kozen en tot bestuursleden met
©rderfaeid de aftredenden, mevr.
in mevr Keijser Bolier, die allen
ing aannamen.
Keijser—Koster sprak de voorz.
=nrend toe, du z\j de functie van
sporite definitief heeft willen aan-
r ft
bedipover bet huishoudelijk gedeelte.
en eer Mijs, die inmiddels ter ver-
was gekomen werd door de
jegroet en hem het woord ver
spor zijne bijdrage „Evenredige
ajwoordiging."
n deelde daarop mede hoe de ver-
,ten['n tot nu toe plaats vonden en
bezij* de onbillijkheden, die het tot nu
loorjj stelsel met zich brengt, n.l. hoe
>r v«n der minderheid verloren gaat
pto partij, die hoewel overal aanhan-
en ih nergens een meerderheid viDdt,
den de regeering vertegenwoordigd
da/egen nog van de ongelijkheid der
Q bijn, waarin geen eokele regeering
g bracht om niet den schijn, van
r zich te doen, op zich te laden.
ip eDiieuwe stelsel, de evenredige ver-
e> °')ordiging, bedoeld die onbillijk-
lUri rit den weg te ruimen.
1 int zegt spr. er worden in den lande
a w stemmen uitgebracht, ej zijn
iwdtels te bezetten, dan geeft elke
de temmen een zetel en een partij
iersc)0 stemmen op zich vereenigt,
zetels tot hare beschikking.
e - zoo eenvoudig is bet niet, men
..tten met de overschotten en om
het billijkst te verdoelen zijn
:at geleerde verhandelingen ge-
n, de eene nog geleerder dan de
)retiiwei heeft de Staatscommissie,
'ordejzë regeeriDg ingesteld, een heel
olgdlijk stelsel uitgedacht, dat de
bewag met een kleiDe wijziging heeft
endide regeringsvoorstellen is het
,ht jrdeeld in kieskringen, 14 in getal,
rovincie één, benevens de groote
Op de stembiljetten, die wat grooter
zullen zijn dan tot nu toe, krijgt de
kiezer gelegenheid zich voor een bepaalde
partij, doch tevens voor een bepaald
persoon uit te spreken. Aan het stem
bureau in den Haag, waar alle stem
biljetten van het land zullen worden ver
zameld, wordt eerst uitgemaakt, door
het vaststellen van den kiesdeeler, op
hoeveel zetels iedere partij recht heeft.
Daarna wordt aan de baud van de lijsten
der kieskringen bepaald wie van de can-
dateu gekozen zijn, door de stemmen,
die eenig caodidaat meer dan noodig was
op zich vereenigde, op zijn partijgeDooten
over te schrijven, in de volgorde zooals
ze door de partij op de lijst worden ge
plaatst.
Een kleine partij kan één candidaat
stelleD in moer dan één kring, de op die
candidaat uitgebrachte stemmen worden
bij elkaar opgeteld. Wat de overschotten
betreft, is bepaald dat de partij die het
grootste overschot heeft een zetel meer
krijgt, bij een even groot overschot be
slist het lot
't Is waar, zegt spr. er blijft misschien
wel iets aan mankeeren, doch de nieuwe
regeling neemt de onbillijkheid weg dat
minderheden worden doodgezwegen.
Bovendien verwacht spr. dat hst nieuwe
stelsel veredelend zal werken, dat het
peil der volksvertegenwoordiging zal
worden verhoogd, omdat personen die
thans bezwaar maken aan politiek te
doen, om het z.g. bekvechten, het den
boer opgaan, geen bezwaar zullen hebben
zich door een partij te laten candidaat
stellen.
Het stelsel van evenredige vertegen
woordiging zal ook worden ingevoerd
voor Brov. Staten en Gemeenteraad.
Algemeen mannenkiesrecht,stemplicht
en evenredige vertegenwoordiging zullen,
zegt spr., een beter beeld geven van wat
in het volk leeft, dan onder het tot nu
geldende stelsel het geval is geweest.
Er ontbreekt, zoo eindigt spr., nu slechts
aan het kiesrecht* voor de vrouw.
Dat het spoedig moge tornen!
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen maakte de heer Wagemaker ge
bruik, óm op te merken, dat het kiezen
van personen met locale bekendheid
ODder het nieuwe stelsel wel eenige
bezwaren zou ontmoeten iets wat door
den spr. moest worden beaamd, al is dat
bezwaar voor wat betrett da groote
partjjen, wel eenigszins ondervangen
door de kieskringen.
De spr. deelde vervolgens Dog mede
dat de tusschentijdsche verkiezingen
onder het nieuwe stelsel tot het verleden
zullen behooren, omdat bij een vacature
de plaats vervuld wordt door den partij
genoot, die bij de periodieke verkiezingen
bet opvolgend grootste stemmenaantal
bad.
Nadat in huishoudelijke vergadering
nog geregeld was de candidaatstelling
voor het hoofdbestuur, sloot de voorz
met dank aan den heer Mijs, voor wiens
voorlichting op staatkundig gebied de
vereeniging zich bli]ft aanbevelen
Ons werd door de secr. nog medege
deeld, dat bet bestuur van de afdeelibg,
na de plaatsgehad hebbende verdeeling
der bestuursfuncties, thans als volgt is
samengesteld: Mevr. Wagemaker, Pres,
Mevt- Keijser-Bolier, vice-pres., Mej.
M. Dijt, secr., Mej. Gollards, 2de secr.,
Mej. C. Rab, penDingm. en Mevr. Keijser-
Koster en Mevr. Bossen, bestuursleden.
Onsterend26 Jan.
Bij Oost zitten'enkele blazerschuiten
en een tjalk in het ijs vast. Ze bebben
er op bet rogeuolik geen nood, doch als
de wi .d keert of het ijs met kracht
komt ppzelten, kunnen ze het er te
kwaal kragen. - Door het openhouden
van geulen moet men trachten te voor
komen, dat ze niet met het ijs mede
gaan. Voor het met kracht opduwen
van ijsvelden kan men zich niet wachten
't Is meer gebeurd, dat de schuiten
boven op den dijk geschoven werden.
Waal, 26 Jan.
De baan van „de IJsclub" houdt zich
goed, niettegenstaande het bezoek dage
lijks druk is. Het Bestuur stelt dan
ook alles in het werk, om de gelegen
heid zoo goed mogelijk te doen zijn.
Mogen ijs eD weer a s. Maandag voor den
aangekoudigden wedstrijd naar wonsch
zijnDau zal men hier zeker op een
overdruk bezoek kunnen rekenen.
Martinus Nicolaas De W., land
arbeider te Egmond-Binneb had de kat
van juffr. Stet om het leven gebracht.
Juffr. Stet was een oud mensch en haar
grootste vriend was die mooie Cypersche
kat.
Op een kwaden dag kwam het dier
met een bloedende hoofdwond terug en
stierf kort daarna.
De Officier van Justitie eischte 1 mad.
gevangenisstraf.
Middel tegen winterhanden
Een of meermalen per dag dompelt
men de handen in een aftreksel van
hooizaad, zoo heet mogelijk (voor 10 cent
hooizaad zacht gekookt op 1V* literwater).
Na dit heete badje dompelt men de han
den in koud water. Het middel werd
aanbevolen in een medisch tijdschrift en
het resultaat is verrassend.
Mbld. d. R. V. v. H.
Steenkoolgebrek.
Wie 't dichtst bij de mijnen woont,
warmt zich hot best, denkt men allicht
in Holland. Maar dan heeft men 'tmis.
In de gemeente Tegelen toch, een plaats
van ruim 8000 zielen, waar men reeds
b9t gfheele najaar door te kampen heeft
gehad met scbaarschte aan kolen, zijn
thans, in 't bartje van den winter, de
bergplaatsen der verschillende kolen
handelaars totaal leeg. In groote bezorgd
heid voor de komende dagen, telegrafeert
men naar Departement en Mijndirecties
doch 't is moeite vergeefs. Dag aan dag
rijden er koleutreinen aac uit het zuiden,
tientallen wagons per dag, maar ze rijden
door naar de groote steden, naar Holland.
En Tegelen, zoo vlak bij de mijnen,
warmt zich het slechtst. H b 1.
IJsongelukken.
Te Broek, onder Akkerwoude (Fries
land) is een 9-jarig zoontje van T. L.
Rozema door het ijs gezakt en verdronken.
Te Rauwerd overkwam hetzelfde den
13-jarigen G v. d. W., terwijl te Beersum
een 11-jarige jongen op deze WLjze het
leven liet.
In 1916 werden bij de daarvoor
aangewezen autoriteiten op Terschelling
232 zeehonden ingeleverd.
Een aanvrager om een broodkaart
te Haarlemmermeer gaf als zijn beroep
op wonderdokter 1
2000 Gulden boete.
De Rechtbank te Amsterdam veroor
deelde iemand wegens onjuiste aangifte
voor de Rijksinkomstenbelasting tot
f2000 of 3 maanden hechtenis.
In het ijs beklepxd.
De postboot „Von Geusau" zat Woens
dag met passagiers vast in het ijs zuid wes t
van Urk, na tevergeefs getracht te
hebben EQkhuizen te bereiken. Hbl.
Te Grolloo is een witte haas gezien
Groninger jagers hebben witte hazen
in een jachtveld aangetroffen.
Gevaarlijk huismiddeltje.
We lezen in de Brcdasche Ct.
In de Boeimeerstraat woont het echt
paar Yan Dijleen kostganger woont bij
hen in. Om van hoest, veroorzaakt door
verkoudheid, af te komen, werd in de
drogisterij van S. en B. een pakje borst-
kruiden gehaald.
De loopknecht, een jongen nog nam de
de boodschap aan, doch vermoedelijk in
de meening, dat naar kruiden voor de
borst wordt gevraagd om door opsnuiving
b.v. verlichting te geven, verstrekte hij
eeu pakje stramoniumbladeren, waarvan
de asthmalijders de dampen plegen in te
ademen.
De vrouw van Van Dijl, in de veron
derstelling dat het middel voor inwendig
gebi uik was, trok de kruiden als thee en
alle drie dronken er een kopje van.
Weldra deden zich vreemde verschijn
selen voormen lachte, schreeuwde,
sloeg en ging er zelfs toe over de bran
dende kachel van haar plaats te balen
en deze op de tafel te zetten, waarop
de drie personen eveneens plaats namen.
De veldwachter !|igom, uit Teteringen,
het geval te weten komende, waar
schuwde dokter Schaly. Deze consta
teerde vergiftigingsverschijnselen.
Het vreemde was, dat de menschen
absoluut hun oriëDteeringsvermogen kwijt
waren: ze hadden er niet het minste
besef van, waar zo zich bevonden, of
wat ze deden.
Kapitein J. E. H. v. Waegeningb,
militair apotheker le klas, die van het
voorgevallene hoorde, dacht onmiddellijk
aan het gebruik van stramoniumblaren
en het bleek, dat hij goed zag. De ge
volgen waren gelukkig niet van ernstigen
aard daar de ingenomen hoeveelheid
gering was.
Had men meer van de stiamonium
gebruikt, dan zou zulks den dood tenge
volge kunnen gehad hebben.
De zaak is in handen der justitie.
huisvlijt-wedstrijd.
Onze tijd staat in het teeken der huis
vlijt. Was reeds voor de oorlogsjaren
een opleving van deze nuttige kunst te
bespeuren, de mobilisatie heeft haaf be
kend doen worden in breed) lagen van
ons volk, die er zich vroeger niet mede
bezig hielden. De behoefte en het ver
langen zich nuttig te maken instrueerde
de gemobiliseerde huisvlijtmanneu hun
kennis aan te wenden ten behoeve van
hun kameraden, die dikwijls vrijen tijd
in overvloed hadden en vormden op deze
wijze tal van huisvlijt-beoefenaren, die
bij hun terugkomst in hun civiele om
geving het geleerde toepassen en op hun
beurt wéér anderen opwekken de huis
vlijt te beoefenen. In het algemeen Wordt
thans, èa door het legerbestuur èn door
allen, die zich op maatschappelijk terrein
bewegen, het groote maatschappelijke
nut ingezien van de beoefening der huis
vlijt. Een gevolg daarvan is wel, dat
tegenwoordig op huisvlijtgebied zooveel
tentoonstellingen worden gehouden.
Het halfmaandblad „Do Huisvlijt", dat
geredigeerd wordt door de bekende huis-
vlijtmannen, de hoeren J. Stam te Am
sterdam en F. W. Drijver to Naarden
en wordt uitgegeven door de firma Jobs.
J. C. van der Bürgb to Deventer, deeldo'
onlangs mede, dat zij voor de abonnés
huisvlijt wedstrijden zal organiseeroh.
Op deze wijze hoopt heft blad bij hen,
die daartoe in staat zijn, de lust op te
wekken om modellen van voorwerpen
van huisvlijt te ontwerpen. ,De eerste
wedstrijd is roods uitgeschr-weneen
ontwerp-teekening van een d>ö!matig
vèrsierd theeblad. Het best ba mrdeeide
wordt beloond rm.t f2,50; er wordt eeu
cliché van gem v.ki, waarvan do afdruk
als bijlage by het blafi wordt gevoegd.
v
E
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Buks, 30 Cta. Franco per post door ge
heel Nedeeland 45 Cta. Niuir Ameeika en andere
Pinden met verhooging der porto's.
Prijs der Adverlentién.
V»n 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel oseer f> Ct
Groote lettors en Vignetten worden naar pliuitaruimts
berekend. Bewijsnummers 2 Cts. per nummer.
i Sit'
vei
eizetj
lid i
>ia i
Dg 100160,
"erm
