-4068
11(
;eme
rend
r.l
Woensdag 14 Maart 1917,
30ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
lil week tot week
DtL
km,
niit blad verschflnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Advertenttëu vóór acht uur op den dag; der uitgave
IS
njpj
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Boko 30 Cts. Franco per post door ge
heel Nedebland 45 Cta. Near Ameeika en andere
'inden met verhooging der porto's.
LmENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij
Prijs der Advertentiin.
Van 1 tot 5 regels 30 Cts. Iedere regel meer 6 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewyanummors J Cts. per nummer.
öitg. Fikma LANGEVELD DE ROOIJ, Parkstraat, Bona op Tkxkr.
INVORDERING
'ijks Directe belastingen.
j;emeester der Gemeente Texel
r'end, dat de kohieren no. 7 en
ksoneele belasting over bet
ar 1916, invorderbaar zijn
en aan den ontvanger ter
l ter hand gesteld en ieder
"orkotnende belastingschuldige
,.is zijnen aanslag, op den bij
j npaalden voet te voldoen.
en 12 Maart 1917.
Tl i De Burgemeester,
li BUYSING DAMSTE
3-10 Maart.
'd staat in het teeken van het
JQjlelenvraagatuk, een der gevolgen
V00ten' oorl°g- Ia alle landen
e zoowel als oorlogvoerende
vraagstuk de volle aandacht der
ige, 1, nu bijna ieder land op zijn
srkte voorraden aangewezen is.
uken de voorraden die er nog
ratste oogst zijn en de nieuwe
nog ver. Overal worden de re
dan ook gedwongen regelend,
kot,rend en veelal beperkend op te
t beteekent weten we ook ten
ids al te wel. De broodkaarten,
middelenboekjes, ze herinneren
relijks aan en over eDkele dagen
ook nog ods „oorlogsbrood"
behandeling van bet wetsont-
£6 beschikbaarstelling van leveos-
het z.g. 80 miljoen-ontwerp
in dat opzicht geooeg te zeggeD.
ede Kamer heeft het in de afge-
"""'eek afgehandeld en na een laDg
ader hoofdelijke stemming het
crediet van 80 miljoen toege-
achtig miljoen het is slechts
ng, men mag haast zeggen een
fa keurig cijfer, dat wel eens reeds
ij dig bij lange.niet toereikend zal
r dijken te zijn. Die veronderstel-
faia de Kamer ook geoppeid en de
'r iheeft alvaBt gezegd, dat als de
ijja.n op is hij met een nieuwe aan
sis korren.
ildden reeds, dat't by de behande-
dit wetsontwerp niet ontbroken
il6i critiek op het beleid van dec
en de maatregelen door hem in-
levensmiddelenvraagstuk geDO-
een lange, gedocumenteerde rede-
eeft minister Postbuma de sprekers
rd, zijn beleid verdedigd, zijn
len toegelicht. En het moet
jat deze verdediging van dezen
ritiseerden bewindsman, Diet Da-
heeft iDdruk te maken. Vooral
minister den nadruk gelegd op de
loeilijkbeden die de aanvoeren van
idervindeo, vooral nu de verscherpte
Bnoorlog het scheepsverkeer vry-
dreigt te leggen. Zoo had de
op 1 Febr.zooveel graau aanwezig
weg dat er voor 5 maanden brood
u zgn. Echter; de torpedeering
m onzer schepen stuurde de reken
den Minister weer iD de war en
I, ilg is geworden, dat we straks ons
•logsbrood" tevreden moeten stellen
verwachten dat in dez6n zomer
en het vleesch duur zullen zyn,
st is niet mijn schuld, verklaarde
gister, want in Eogeland worden
«ton veevoeder van ods vastgehou-
ls de gewassen niet best zyn, wijt
aan Engeland, dat 27000 ton kuDst-
for onze landbouwers bestemd Diet
of aan Duitscbland dat onze schepen
^orraden in den groDd schiet. Een
ipjerve te vormen gaat niet, omdat
p,l cedecretcerd heefc dat er niet
Sn een bepaalde hoeveelheid graan
naar onze havens gebracht mag worden.
Een kolenreserve te vormen is eveneens
niet mogelijk, omdat Duitschland slechts
een beperkte hoeveelheid kolen wil leveren
uit vrees dat een reserve misschien wel
eens tegen DuitschlaDd zelf gebruikt zou
kunneD worden.
De minister zei het Datuurlijk iu andere
bewoordingen dan wy het boven weergeveD,
doch wat hij zeide kwam vrywel hierop
neer dat we voortdurend tusscben aam
beeld en hamer zitten. De Minister toonde
zich ook zeer pessimistisch gestemd ten
opzichte van de komende tyden. Het ziet
er overal slecht uit de wereldoogst is
het vorige jaar ver gebleven beneden de
verwachtingen eD omtrent de nieuwe ban
men niet hoopvol gestemd zyn. Ook na
den oorlog zullen de tyden nog zwaar zijn,
ook wat de voedselvoorziening betreft. Eén
lichtpuotwas erechter nog iD derede van
den Minister,, al gaat er dan ook weinig
vertroostend licht van uit. Mocht het er
nog eens van komen, dat we geheel van
de zee worden afgesneden, dan zal er toch
naar de meening van den minister, nog
wel voedsel genoeg zyn om Dijpend gebrek
te voorkomen.
Laat ons hopen voor een dergelijke kracht
proef bewaard te mogen worden.
o—o—o—
Het voedingsvraagstuk klemt nog in
ve6l erger mate aan' de overzijde onzer
oosteiyke grenzen dan bij ods. De berichten
in de bladen en particuliere mededeeliogen
wezen er reeds laDg op, dat 6r vooral
iu de groote steden en faoriekscentra
gebrek heerscht aan veel en vooral aan het
onootbeeriyke voedsel. Er wordt booger
geleden door velen en de toestand begint
een steeds ernstiger aanzien te krijgen. Dit
is in de afgeloopen week erkeDd, door nie
mand minder dan deD regeeringecommis-
saris voor voedingskwesties zelf. Er is
D.l. in den Pruisischen Landdag een scherp
debat gevoerd over de levensmiddelenvoor-
zieniDg en de Pruisische minister van
landbouw, Schorlemer, had op heel wat
aanvallen te antwoordeD. Dr. Michaelis,
de pasbenoemde regeeringscommissaris,
sprak echter meer over den huidigen
toestand en wat by mededeelde moest wel
den indruk vestigen, dat do toestand, wat
de voedselvoorziening betreft, als buiten
gewoon ernstig moet worden beschouwd.
Michaelis verklaarde, dat men er op moest
rekenen, dat de op 15 Januari gehouden
mventarisatie niet tot uitslag zal hebben,
wat velen hoopten, dat er een overschot
zou zpn aan broodgraan. En als er inder
daad geen overschot is dan zal de regeering
voor zeer groote moeilijkheden geplaatst
worden en verstrekkende maatregelen
moeten nemen. Valt de inventarisatie
tegen en Michaelis neemt dat vrijwel
als zeker aaD dan moet men in Duitsch
laDd ook bij het broodgraan een buiten-
gewooD zware, ernstige zorg verwachten.
Reeds -nu kondigde de spreker dan
ook ernstige maatregelen aaD, ten opzichte
van hen die zich Diet streDg aaD de he
velen der regeeriug houden.
Bleek uit de woorden van Michaelis reeds
voldoende, dat de toestand in Duitschland
zeer ernstig is, een nog schriller beeld gaf
de rede van den sociaal-democraat Hofer,
die vooral de oorlogswinst makende Prui
sische Agrariërs te lijf ging en op aan
grijpende wpze schilderde, hoe er .door de
armere bevolking gelsden wordt, boe deze
zich moet voeden met kraaien en raven,
bieten en mangelwortelen, terwijl hare
zonen zich offeren aan het vaderland.
o—o—o
Over den toestand in Oostenrijk hoort
men niet veel, maar af en toe verneemt
men ook vandaar dat er ellende en honger
heerscht vooral in de groote centra. Maar
ook in de Ententelanden is de toestand niet
rooskleurig. In Rusland zyn reeds tal van
menschen van honger en gebrek omgeko
men, voor een groot deel misschien ook
al te wijten aan de onvoldoende regeling
inzake de voedselvoorziening. Id Frankrijk
moet men zich ook Veeds veel ontzeggen
eu zich in het gebruik van veel beperken
en in EDgeland is do toestand al weinig
anders. Men kent daar ook reeds vleesch-
looze dagen en legt de bevolking belang
rijke voedselbép'erking op.
—o—o o
Naast "de vele oorlogsmoeiiykbedeD, die
de Engelsche regeering heeft te overwinnen
heelt zich thaDS ook nog een andere ge
voegd. De „Home-Rule'-stryd, die sedert
het uitbreken van den grooten oorlog ge
staakt was, is plotseling weer in volle
hevigheid ontbrand. In den laatsten tijd
begonnen de Ier'sche Nationalisten zich
bezorgd te maken over de toekomst van
hun plannen omtrent zelfrege6ring. Het
was hun niet onbekond, dat door den op
stand in Dublin de breuk tusscben de Home
Rulers en de (Jlstermannen zeer verwyd
was geworden en dat de Ulstermannen
zeer verwijd was geworden en dat de ie-
geering meer aarzelend tegenover het
Iersche vraagstuk stond dan vroeger. Dit
gaf hun aanleiding eon motie bij het Lager
huis in te dienen, waariD van de regeering
geeischt werd dat ze zoDder uitstel aan
Ierland de gevraagde en beloofde zelfre-
geering zou verleenen. Lloyd George had
daar echter geen ooren naar en verklaarde
dat hy het een schandeiyke inbreuk op de
vryheid zou achten, als de tegen Home
Rule gekante bewoners onder Iersch be
stuur werden gebracht. Na die verklaring
protesteerde Redmond en verliet met zijn
volgelingen de vergaderzaal. Later publi-
oeerde de Nationalisten een manilest, waarin
ze aan de regeering dön oorlog verklaarden.
Het incident heeft in de leidende kringen
een zeer pynlijken iodruk gemaakt en zal
er aanleiding geven tot groote zorg. Het
opnieuw ontbranden van den Home Rule-
strijd kon op geen ongunstiger tydstip
geschieden. De gevolgen kunnen
ernstig worden.
—oo—o
TëDgevolge van longontsteking is Donder
dag te Charlottenbrue overleden de bekende
graaf Ferdinand von ZeppeliD, de baanbreker
van de moderne luchtscheepvaart. De Duit-
fecbe blad6n breDgen zyn portret in rouw
rand en wyden artikelen vol eerbied en
hulde aan de nagedachtenis van den natio-
nalen luchtbelij. Zeppelin was het die er in
slaagde bet luchtschip bestuurbaar te maken
en toen hy na lange jaren arbeid, waarby
hij veel tegenweiking en spot te verduren
had gehad, iD 19U0 met succes een drietal
goed geslaagde tochten in het luchtruim
had ondernomen, was zijn fortuin gemaakt.
In 1908 kocht het Duitsche Rijk het mono
polie voor ruim 2 millioen en met dat geld
in banden kon de graaf zich nog beter op
het verwezenlijken van zijn denkbeelden
toeleggen. Men herinnert zich hoe in dat
zelfde jaar Zeppelins nieuwste luchtschip
door een onwederby Echterdipgen vernield
werd en hoe het Duitsche volk in korten
tijd een bedrag van zes millioen bijeen
bracht om den graaf iu de gelegenheid te
stellen zyn taak te kunnen voortzetten.
Zeppelin stichtte te Friedricbshafen een
groote labriek eD sedert werd er met kracht
aan bet vervaardigen en verbeteien van
luchtschepen gewerkt.
Het kan al niet anders, dat in deze dagen
het levenswerk van graaf Zeppelin door de
oorlogsbril wordt beschouwd. Het laatste
woord over dè waarde der Zeppelins als.
oorlogswapen, is nog niet gesproken, maar
wel nebben ze tot nog toe de Duitschers
niet veel militair voordeel gebracht. Het
dooden van vrouwen en kinderen en het
bombardeeren van onbeschermde steden
kan althans moeiiyk als zoodanig worden
aangemerkt.
—o—o—o—
Van de oorlogsfronten kwam in de laat
ste dageD niet veelnieuws.KoudeeDsneeuw
belemmeren er de operaties. Alleen op het
front in Mesopotamië was de actie levendig.
De Engelschen zetten snel hun opmarsch
voort en wellicht dat Bagdad thans reeds
in hun handen is.
—o—o-o—
Dp toestand tusscben de Vereen. St&ten
en 'buitschland is Dog onveranderd. Intus-
schen is president Wilson in de afgeloopen
week een zeer onaangename ervaring ryker
geworden. Men weet dat de president uit
gebreide volmachten had gevraagd van het
Congres, iDzake bet bewapenen der Ameri-
kaausche handelsschepen ter beveiliging
tegen het duikbootengevaar. Na de publi
catie van het document door de Duitsche
regeering aan den gezant te Mexico gericht
was het zoo goed als zeker, dat het Congres
de wenschen van Wilson zou vervullen.
Er was slechts een kleine oppositie meer
overgebleven, dooh dozo heoft den pre
sident niet onverdienstelijk oen kool gestoofd.
Maandagnamiddag eindigde n. 1. de zittings
duur van het oude Congres, om plaats te
maken voor het nieuwe. En nu wist de
oppositie der Duitsch gezinde Congresleden
zooveel en zulke lange redevoeringen te
houden, dat er geen tijd meer overbleef om
over do 'voorstellen der regeering een be
slissing te nemen. Een middel als bij ons,
om al te lange debatten, af te snydeD, b.v.
door een motie van orde kent men in de
vrye republieken niet en zoo kon de min
derheid de voorstellen van Wilson letteriyk
„doodpraten".
Het nieuwe Congres komt pas in Decem
ber byeen, tonzy hot in buitengewone
zitting bijeeugeroepen wordt. President
Wilson is intussohen een aantal juristen
gaan raadplegen of hij al dan niet bevoegd
is op eigen verantwoordeiykheid do maat
regelen to nemen, die hij noodig acht. Men
schijnt het daarover lang niet eens te zyn
en tusscben de bedryven in is de president
nu ook nog ongesteld gewordeD, zoodat hy
ie de eerste dagen zich wel niet met de
kwesties voldooDde kan bezighouden.
TEXEL, 14 Maart 1917.
Een heldin gehuldigd.
Dezer dagen hadden wij het genoegen
een deputatie te ontvangen, die ons het
verzoek overbracht de moedige daad van
een harer leden wereldkundig te maken.
Een heel gezelschap heel jonge dames
landde voor ons bureau en maakten na
heel drukke discussie uit, wie niet, wie
wel tot de deputatie zouden behooren.
De laatsten kwamen met heel veelover
en weer gepraat binnen.
Wij behoefden niet te vragen, waar
aan wij de eer van het bezoek te dan
ken hadden, een lief buurmeisje van
nog geen tien lentes, leidde het verzoek
bij ons in; de redster gaf de noodige
toelichting.
Wat was het geval?
Martha Rab was Vrijdag, bij het thans
zoo gevaarlijk ijsvermaak op de Zes
op een zwakke plek door het ijs gezakt
en zou zeker verdronken zijn, wanneer
niet Nelly Kikkert, die bij het ongeval
tegenwoordig was, den moed bad gehad,
zich aan een boomtak vasthoudende, de
drenkelinge de reddende hand te reiken
en haar op het droge te helpen.
De moedige Nelly was door den va-
der van de drenkelinge beloond, maar
men achtte het noodig, dat de Texelsche
krant van de heldhaftige redding mel
ding zou maken.
Ziedaar het verzoek.
Wij hebben het hun plechtig beloofd
eD brengen onze belofte hierbij in ver
vulling.
Hulde aan het kranige kind, dat zoo
flink wist op te treden.
ft', n. Varkensfokvereeniging.
Ruim 70 personen waren Zaterdag
avond op de vergadering van de afd.
Texel van bovengenoemde veroeniging
aanwezig in hotel „de Oranjeboom".
Die groote opkomst was voor een deel
zeker te danken, meende de voorz. de
heer K. Uitgeest in z'n openingswoord,
aan een belangrijk punt van de agenda:
„de verkoop van varkens aan
de Regeering Welnu, zegt spr. wy
zullen in deze vergadering trachtten een
gooi overzicht te krijgen van de var-
kensfokkerij in deze gemeente, om dan
in verband met de mededeelingen die
hot bestuurslid de Wit ten gemeente
huize zijn verstrekt, een besluit te
nemen.
De notulen der vorige vergadeiing,
hierop door den Secretaris, den beer
Rentenaar gelezen', werden onveranderd
