Hai
3070
Woensdag: 21 Maart 1917.
80ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
laar;
are i
iosp[
U
an week tof week-
»>tt blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
■Voor DM Bono 30 Cts. Franco per post door ge-
iieel Nbdekwnd 45 Cts. Naar Ahïiuk.a en andere
louden met rerhooging der porto's.
Advertentlën vóór acht unr op don dag der uitgave
Prijs der Adverlenlièn.
Van l tot 5 rogels 30 Cts. Iedere regel meer 5 Ct
Groote letters eu Vignetten worden naar plastsruimt
berekond. Bewijsnummers 3 Cts. per nummer.
NEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg Fxkma LAN8EVELD DE ROOIJ, Paritstraat, Buna op T k x s l.
ier,-
kma 10-17 Maart.
jji note, geweldige gebeuren, dat zich
laatste dagen heeft afgespeeld in
be6ft alle andere gebeurtenissen
.chtergrond gedrongen. Vry plotse-
ij brak in Petersburg een formeele
dit, die zich snel voortplantte naar
%p groote steden van het Russische
- ,land is meer dan eens ten prooi
van geweldige volksbewegingen,
i'SBde laatste jaren, maar nimmer
resultaten ervan zoo belangrijk,
's in enkele dagen tjjds het geval
- j Ijzeren vuist, die geslachten aan-
1 SiiRussische rjjk bestuurd heeft, wist
weer het losbrekend verzet te
kken en iedere poging van het
zich meer vrijheden te verwerven
einde te maken aan bureaucratie
tie, werd in bloed gesmoord. En
meer galg en knoet geen dienst
an was er nog de verbanning naar
£«5 ische oorden van eeuwige ellende.
V Russische geweldenaars vergaten,
re. onderdrukte opstand de klove
het volk en zijn overheerschers
in breeder maakte en dat het een
nen werk is, het wentelend rad van
oruitgang stil te doen houden of
ln" doen gaan.
werd in Petersburg opnieuw de
an den opstand ontplooid en zóó
groot ging alles in het werk, dat
lagen tijd het oude Czarenrjjk ver
in een nieuw Rusland geboren werd.
reactionaire regeering werd ver
door een nieuw bewind dat den
ang wenscht te dienen en Czaar
de Tweede zag zich genoodzaakt
doen van den troon. Inderdaad
wel buitengewoon groote gebeur-
lekenen, dat er een zwaar onweer
waren er al eenige dagen geweest.
r wiéten er niet veel van, want de
,e censuur werkte daarvoor te hard,
,t den loop der gebeurtenissen valt
de af te leiden, dat het vuur van
itand lang gegloeid heeft onder de
te, om dan plotseling uit te breken
e kracht, De oorlogsellende, waar-
ik het Russische volk gegeeseld
heeft ten slotte de beslissing ge-
Het volk, dat niets meer had te
ten van de reactionaire regeerders
Czaar die een speelbal van d6
'iaire holkliek was, is opgesprongen
kluisters af te schudden en eindelijk
et gezegevierd.
eïz(jdaad, de geschiedenis van de laatste
u, tad bewezen, dat er van den Czaar
in raadg6V6rs niets te verwachten viel.
s"j-tal jaren geleden kwamen de Doeren
l'Êidir&nd °nder den indruk van de neder-
:n Mantsjoerije geleden. Nimmer nog
shod de Russische steppen zoo'n wreede
ikkelyke opstand gezien. De bewe-
lantte zich voort naar de steden, waar
onder de studenten het zaad van
,ie en verzet diepe wortels had ge-
i. Heel het Czarenrijk verkeerde in
ereïvigste beweging, totdat graaf Witte
eider optrad en den Czaar bewoog tot
umi.tvaardigen van een oekase, waarin
;t volk een grondwet en een volks-
"rü5enwoordiging werd beloofd. De rust
terug, maar van de beloofde her-
igen kwam zoo goed als niets terecht.
Ie gemoederen weer tot rust waren
^ht.lnamen de bureaucratische raad-
van den Czaar nuc werk weer op.
En de zwakke Czaar luisterde maar al te
gretig naar hunne inblazingen. Zoo werd
de constitutie al spoedig tot een bespotting.
De gegeven Kieswet word al dra weerzoo
maar willekeurig gewijzigd, om de uiterste
linkerzijde uit de Doema te verdrijven en
de rechten van deze Volks" vertegenwoor
diging werden sedert dien nog steeds be
knot. De eene conservatieve regeering volg
de de andere in het bewind op en er was
steeds een felle strijd tusschen Doema en
Kabinet een strijd waarin de regeering
nieuwe wapens smeedde om de vertegen
woordigers van het volk onschadelijk te
maken.
Vooral sedert het uitbreken van den
grooten wereldoorlog had dikwijls de stem
van de Doema fel verwijtend geklonken.
De vele misslagen ia den oorlog begaan,
komen wellicht voor het grootste deel op
rekening van een onbekwamen Minister
van oorlog en een troep zorgelooze ambte
naren. In felle bewoordingen werd dit ge
zegd in de Doema.
Doch daar bleef het niet bij de tijden
werden moeilijker en in de laatste winter
maanden werd er door het Russische volk
bitter geleden. Koude niet alleen, maar ook
gebrek. Gebrek in het land waarin over
vloed van broodgraan is. Er stierven te
Petersburg monschen van hongeren ellende
terwijl elders in de pakhuizen het graan
lag te rotten, eenvoudig omdat de regeering
zich niets aan dat alles gelegen liet en het
spoorwegverkeer volkomen gedesorgani
seerd was en bleef.
In de afgeloopen week nu is het te
Petersburg en elders gekomen tot reus
achtige hongerdemonstraties, die door de
politie op de gebruikelijke wijze met de
vuurwapens werden gekeerd. Bovendien
braken werkstakingen uit en zelfs het
tramverkeer werd stilgelegd. Dit alles gaf
een Commissie uit de Doema aanleiding
tot het richten van een verzoek aan den
Czaar, om op de teekenen des tijds te let
ten en de bureaucraten iD het Kabinet te
vervangen door mannen die het vertrou
wen hadden van het Volk. Het antwoord
van den Czaar kwam al heel'spoedig, doch
in anderen vorm dan de verzoekers ver
wacht hadden. Het antwoord toch bestond
in het verdagen van de zittingen van Rijks
raad en Doema. De stem van het vulk
mocht niet meer worden gehoofd. Bureau
cratie en reactie zouden met den sterken
arm van het geweld wel weer de orde her
stellen.
Toen achtte Rodzianko, de Doemapresident
het oogenblik gekomon om handelend op
te treden. Hij vormde met een aantal
vooruitstrevende Doemaleden een nieuw
Uitvoerend Bewind en nam de leiding van
de zaken in handen. De leden van het
Russische Kabinet werden gearresteerd, een
proclamatie werd opgesteld tot het volk
gericht enin weinige uren tijds was
de groote omwenteling volbracht, dank zij
de steun van het garnizoen van Petersburg
dat dadelijk de zijde van de opstandelingen
koos. De geweldige volksbeweging plantte
zich snel vooit naar andere streken van
het Czarenrijk en het gevolg is geworden
dat Czaar Nicolaas afstand van troon en
scepter heeft gedaan. Als zijn opvolger
wees de Czaar zijn broeder Michael Alexan-
drovitsj aan, een vooruitstrevend man, die,
door een huwelijk beneden zijn stand, lan
gen tijd in ongenade buiten Rusland heeft
moeten leven.
Terwijl we deze regels schrijven ontbre
ken nug de gegevens om zich een juist
beeld te vormen van den toestand zooals
die thans is, maar wel blijkt uit alles, dat
door deze korte snel-geslaagde revolutie aan
het conservatieve bewind een einde ge
maakt is en een nieuwe regeering, die do
teekenen van onzen tijd heeft begrepen,
het roer in handen heeft. Met spanning
mag de verdere ontwikkeling der gebeur
tenissen worden tegemoet gezien.
Er rijzen onwillekeurig allerlei vragen,
waarop nog geen antwoord is te geven.
Een der voornaamste is zeker wel, wat
de gevolgen van de Russische omwenteling
zullen zijn voor den oorlog. Zal deze
revolutie den vrede hebben nader gebracht
of zal ze betoekenen een verscherping van
den strijd Bonar Law, de Britsche minister
van buitenlandsche zaken, heeft in het
Lagerhuis verklaard, dat de nieuwe Rus
sische regcering niet opgetreden is om
tot vrede te geraken, maar om den oorlog
tot een goed einde te brengen. 1 Ook heeft
do afgetreden Czaar een manifest gericht
tot het leger, om den strijd voort te zetten
en naar luid van verschillende berichten
uit Petersburg, heeft de Russische generale
staf de nieuwe regeering trouw beloofd.
Maar met dat al ondergaat Rusland thans
op een der critieksto momenten een zware
operatie en we zullen nog eenige dagen
geduld moeten hebben voor we kunnen
vaststellen welke invloed de Russische
revolutie heeft op de geweldige wereld
gebeurtenissen van onze dagen.
De laatste berichten melden dat Groot
vorst Micbaël bij manifest heeft bekend ge
maakt, slechts dan bereid te zijn het
opperste gezag te aanvaarden, wanneer dat
de wil is van het Russische volk. Hij
verzocht daarbij, zich aan de tegenwoor
dige regeering te onderwerpen, die hij met
oobeperkt gezag bekleed acht.
—o—o—o—
Omtrent de andere gebeurtenissen van de
afgeioopen week moeten en kunnen we
ook kort zijn. In den algemeenen toestand
kwam vrijwel geen verandering.
Bijzondere vermelding verdient dat op
het westelijk front aan de Ancre de Duit-
schers nog weer verder achteruit trokken,
zoodat de Engelsche troepen weer nieuwe
terreinwinst konden maken en Bapaume
thans haast door hen bereikt is.
Op het front in Mesopotamie bleven de
Engelsche troepen snel vorderen. Bagdad,
de oude kaliefenstad is in hun bezit en
hun voorhoeden bevinden zich reeds een
heel eind noordelijk daarvan.
Ook de Russen gingen vooruit op het
Perzische front.
Tusschen de Vereen. Staten en Duitsch-
land blijft de toestand nog even ernstig.
Wilson heeft, op advies van zijn rechts
geleerden, bevel gegeven om de koopvaar
dijschepen te wapenen. Omtrent de gevolgen
behoeft men niet in het onzekere te ver
keeren. In Berlijn zoowel als te Washington,
verwacht men het ergste.
TEXEL, 21 Maart 1917.
Door den kerkeraadder Ned. Herv.
Gemeente alhier is beroep uitgebracht
op den heer ds. J. A. Steen beek te
Fouagum.
Gudeschild, 19 Maart.
Ia de afgeloopen week ging alhier het
gerucht, dat de tank zoo good ale leeg
was ea dat de ingezetenen daardoor
weldra gebrek aan petroleum zouden
krijgen. Gelukkig kunnen wij mede-
deelen, dat voorioopig in den eersten
nood is voorzien door don aanvoervan
een 00 lal vaten.
Schipper Plaatsman kwam Zater
dagavond in de haven met kolen, waar
van een gedeelte bestemd was voor
Oudeschild. Bijna alle ingezetenen maak
ten van de gelegenheid gebruik om voor
hun gezin een halve H.L. machtig te
worden.
Gisteravond werd in de Zeven Pro
vinciën door de Arb, TooneelvereenigiDg
„Kunst aan bet Volk" voor eene volle
zaal met veel succes, opgevoerd: „Her-
eenigd", .tooneelspel in 5 bedrijven, door
L. Klaver. De hoofdrollen, zoowel die
der dames als der beeren waren in uit-
stekeude banden. Ook de mindere rollen
kwamen goed tot hun recht. De ver-
eeniging heeft eer van baar werk. Een
hartelijk applaus bij bet einde was dan
ook een welverdiende belooning. Met
een gezellig bal word do avond besloten.
Hedenmorgen overleed na eene
kortstondige ongesteldheid te Den Helder
eene op Texel zeer bekende persoonlijk
heid, namelijk de vrachtrijder Cornelis
Jz. Zegel. Bij oud en jong was hy bekend.
Na een werkzaam leven tot voor enkele
dagen, is hij op 73-jarigen leeftijd ge
storven.
Hedenavond trad als spreker van
de S.ö.AP. Afdeeling Texel op de heer
J. Westerhof, propagandist voor Noord.
Holland met het onderwerp„Naar de
nieuwe Maatschappij. Nadat de Voorz.,
de Heer Korevaar, de aanwezigen had
verwelkomd, nam de spreker het woord.
Met gloed en overtuiging sprak ZEd.
afgebroken door eene kleine pauze, ruim
2 uur. Alles weer te geven wat door
hem gezegd werd, ligt èn buiten onze
bedoeling èn buiten onze macht.
In hoofdzaak komt het hierop neer
dat er door hem op gewezen werd, hoe
in de maatschappij, de normale en niet
eens in de tegenwoordige, de toestand
van den arbeider, van het proletariaat,
een schrille tegenstelling vormt, met
dien van de bezittende klasse. Hoe in
de maatschappij, die gegrond is op het
stelsel van oDbetaalden ar beid,de arbeider
in alles door de bezittende klasse wordt
uitgebuit en ten achter gesteld.
Ia vergelijking met de rijken betaalt
hij veel te veel aan Directe en Indirecte
belastingen. Bij het onderwijs is hij
al zeer stiefmoederlijk behandeld. Kos
teloos onderwijs, zoowel Lager, Middel
baar als Hooger, voor alle klassen be
hoorde er te z(jn. Slechts een gedeelte
van den verrichten arbeid, komt den
arbeider ten goede, het overige is voor
do bezittende klasse, voor het kapitaal,
den grootsten vijand van een goeda
maatschappij
Uitvoerig bleef spreker stilstaan bij de
groote trusten, die kanker der maat
schappij, die de kleinen verdrukken en
ten ouder breogen en het kapitaal in
enkele handen opboopen.
Aan al die misstanden een einde te
maken was het streven vandeS D A.P.
Zij zou trachten naar eene nieuwe maat
schappij, waarin grond en productiemid
delen m handen van de gemeenschap
zou zijn. Alle aüdere partyen waren
die idee niet toegestaan, van haar was
zulks niet te verwachten, daarom riep
spreker de aanwezigen op, zich als één
man bij de S.DA.P. aan te sluiten. .Te
ruim balt elf werd de bijeenkomst met
een koit woord van den voorzitter ge-
.eloten.
Niet minder dan 1300 a 1400 per-
smen soliiciteereu naar het, baantje van
p iwachter te Iipendam (jaar >/füde
f öOu en vrij woning). Hbl,
