N°, 3128
Woensdag 10 October 1917.
31ste Jaargang.
- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
)l
Van week tof week.
ftit blsd verschyut Woensdag- en Zaterdagmorgen
idrertentiön daa?s roor de uitgave vóór 4 uur nam.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN wordeu aangenomen bij de JJitg. Firma LANGEVELD Ss DE ROOIJ, Parkstraat, Bdrs op T e x s l.
29 Sept.-6 Oct.
We snellen den winter tegemoet. Het
laatste trimester van 1917 is al weer be
gonnen en op de mooie Septemberdagen
zyn stormachtige ruwe Octoberdagen ge
volgd, die ons er op voorbereiden dat nog
ongezelliger, ongewenschter gast dan de
nukkige onvriendelijke herfst op komst is.
Het belooft een barre sombere winter te
worden. We schrijven dit niet neer, om.
dat van de zijde der weerprofeten, die
met de zonnevlekken werken, ons een
nog veel strengeren winter dan die van
1916 wordt voorspeld, maar omdat deze
winter ons zal spreken van vervlogen hoop.
De vredesklanken hebben zich in de laat
ste maanden vermenigvuldigd, Stockholm,
de Russische revolutie, niet het minst
ook de vredesveiklaringen uit Berlijn en
Weenen en ten slotte wel het allermeest
de pauselijke vredesvoorstellen, hadden de
hoop gewekt, dat de wereld een nieuwen
oorlogswinter zou worden bespaard. En
die hoop temperde de vrees voor den
jkomenden winter. Ook al wisten we( dat,
het morgen aan den dag vrede werd,
het nog een moeilijke winter zou worden,
omdat alles [ontwricht is en het herstel
van het uit zijn voegen gerukt Europa
Imaanden en maanden zal vergen, toch
zou de winter van 1917 een gelukkige en
blijde geworden zijn, als hij geworden
was het begin van een Dieuwen vrede.
Helaas, het moet gezegd, dat het bloe-
Idige zwaard, hetwelk de volkeren in en
buiten Europa teistert, niet zoo spoedig
jin de schede terugkeeren zal. De hoop opt
een spoedig einde van dezen verscbrikke-
lijken oorlog wordt met den dag geringer,
tockholm is tot een mislukking geworden
|en met de vredesactie van den Paus zal
het wel niet anders gaan. De geallieerden
ebben de Pauselijke nota voor kennis
geving aangenomen zonder meer en de
Centralen hebben, ondanks hun vurig,
steeds meer aan den dag tredende vredes-
verlangen, het niet verder kunnen bren
gen, dan tot woorden. De noodzakelijke
daad, het herstel van het jegens België
edreven onrecht, laat nog steeds op zich
wachten. Wel loopen er thans weer aller"
geruchten over een verklaring van
den kanselier in den Rijksdag af te leg
gen, een verklaring, die de mist zou doen
optrekken, maar tegenover dergelijke ge
ruchten, waardoor het publiek al zoo dik
wijls misleid geworden is, past de noodige
srughoudendheid. Dat geldt ook ten op
zichte van alles wat er in de laatste da
gen weer geschreven is over een nieuwe
vcedesictie van den Paus. Het hoopvolle
ial van „Giorna d'Italia" dat de Paus
san de Eotentemogendheden zou hebben
verzekerd, dat Duitschland bereid is Bel
gië te herstellen en Frankrijk te ontruimen,
61 is niet bevestigd geworden en we vreezen
dat het het ook wel zoo zal gaan met het
andere Italiaansche bericht, waarin ge
meld wordt, dat de Paus bezig is de Cen
trale mogendheden te bewegen concrete
vredesvoorstellen te doen.
Men kan zeggen, dat van de zijde der
Entente vrij onomwonden de vredesvoor
waarden openbaar gemaakt zijn, althans
wat de hoofdvoorwaarden betreft., Ze hou
den ook in den afstand van Elzas-Lotha-
ringen, een eisch die de Duitschers met
een krachtig gebaar van de hand hebben
gewezen. Dit laatste is te begrijpen, maar
Vaarom geeft Duitschland niet wat nauw-
zat
i
ree
ba
sras
jl
*1
leurigbr aan, hoe het staat ten opzichte
van het vredesvraagstuk. Men weet nog
niet eens, of Michaëlis bereid is tot een
„Verstaadigungsfrieden" en of hij van
ganscher harte de resolutie van d6 Rijks-
dagmeerdeiheid onderschrijft. En omtrent
België wil hij zich nog met geen enkel
woord uitlaten. Op die wijze bomt de zaak
echter geen stap verder, het komt nu niet
aan op woorden, maar op daden. De Oos-
tenrtjksche regeering durft in elk geval
een stapje verder te gaan. Graaf Czernin,
de Oostenrijksche minister van buitenland-
sche zaken, heeft nog dezer dagen in een
redevoering te Budapest gezegd,.dat Oos
tenrijk tot een vrede op den grondslag
van geen annexaties of schadeloosstellin
gen bereid is en dat het inzonderheid mee
wil werken om een duurzamen vrede tot
stand te brengen. De paradox van den
gewapenden vrede „heeff haar tijd gehad,"
dat wordt ook in de leidende Oostenrijk
sche kringen gevoeld. Het zal niet vol
doende zijn, vrede te sluiten, maar boven,
al om te breken met het oude vredesgeloof,
dat men zich tot de tanden toe moet wa
penen als men den vrede wil. Graaf Czer
nin heeft in zijn rede onomwonden gezegd,
dat de grondslagen voor den komenden
wereldvrede moeten worden gezocht in
ontwapening ter zee en te land, vaststel
ling van de vrijheid der zeeën en instel
ling van verplichte arbitrage. Onder die
voorwaarden is Oostenrijk bereid vrede te
sluiten op den grondslag van het program
van .den Russischen Riad van Arbeiders
en Soldatenzonder annexaties, zonder
schadeloosstelling.
Van de zjjde der Entente eischt men
echter meer. Churchill betoogde nog dezer
dagen, dat de strijd moet worden voort
gezet tot het Pruisische militarisme ver
nietigd is. Daaronder moet men dan verstaan
dat het Duitscbe leger verslagen is. Ec dat
die meening overheerscht ook bij de mili
taire machthebbers der geallieerden, dat
blijkt voldoende uit de maatregelen die
genomen worden om den strijd voort te
zetten met alle kracht.
De winter Dadert snel en dat het een
bittere verschrikkelijke oorlogswinter zaï
zijn, is wel zoo goed als zeker.
—o—o—o-
Dat de Entente met kracht den strijd
voortzet bewijst het offensief van generaal
Haig in Vlaanderen. In de afgeloopen week
heeft h\j opnieuw oostelijk van Yperen een
krachtige stoot toegebracht aan het Duitsch6
front. Men kan zeggen dat er in het offen
sief van Haig meer en meer een climax
komt. Dit geldt allereerst den artilleriestrijd,
waarmee iedere aanval wordt voorbereid
en die gestaig in geweld toeneemt. Bij den
jongsten aanval sprak men ni9t meer van
trommelvuur, maar van een verschrikke-
lijken vuurorkaan. Ook ziet men een climax
in het tempo der aanvallen. Eerst had Haig
een paar weken noodig om zich op het
veroverde terrein weer gereed te maken
voor een volgenden stormloop, lat.er kon
een week voldoende zijn om zich voor te
bereiden en thans heeft hij al binnen een
week zijn geschut weer in stelling en zijn
nieuwe stormcolonnes geformeerd.
De jongste stoot tegen het Duitsche front
is een zeer krachtige geweest. Er werden
eenige duizenden Duitschers gevangen ge
maakt en zelfs een aantal kanonnen ver
overd. Do Eagelsche moker slaat steeds
dieper deuken in den muur der Duitsche
verdediging. Klaarblijkelijk is hetdoel van
zijn telkens weer hervatte aanvallen, om
de Duitschers van de Bdgische kust te
verjagen en Zeebrugge te heroveren. Als
h\j daarin kon slagen, dan zou dat voor
Engeland heel wat waard zijn. Zeebrugge
is oen uitvalspoort van de Duitsche marine
en de Engelschen hebben dat meer dan
eens ervaren.
De Duitsche berichten stellen het voor,
alsof het succes van Haig eigenlijk niets
te beteekenen beeft. De Engelschen konden
„slechts" een K.M. vorderen. Daarentegen
meldde Haig, dat hjj al zjjn doelen bereikt
had.
—o—o—o—
De berichten over den toestand in Rus
land "bljjven nog steeds verward en onbe
trouwbaar, maar dat de toestand in meer
dan één opzicht zeer ernstig is, blijkt uit
veel. Ook valt uit de berichten op te maken
dat Kerenski alle pogingen in het werk
stelt om de eendracht onder de leiders der
revolutie te herstellen en ze tot eendrachtige
samenwerking te brengen. Sedert de mik-
lukte staatsgreep van Kornilof hebben de
maximalisten, anarchisten, of hoe de aan
hangers van de uiterste linkerzijde zich
ook mogen noemen, getracht de lakens uit
te deelen. Hun invloed is zeer toegenomen
en ze zijn zelfs in zekere mate goede vrien
den geworden met de minder radicale leden
van de Raden van Arbeiders en Socialisten.
Ze hebben van Kerenski geeischt, dat hij
zal breken met de burgerlijke partijen,
deden de kadettenpartjj in de ban en eischen
dat het feest der revolutie zal worden voort
gezet. Hun wenschen strekken zich uit
tot een zuiver socialistische regeering, ter
wijl Kerenski van oordeel is, dat alleen
door samenwerking vaD alle partjjen het
land gered kan worden. Volgens een berictrt
van Reuter heeft Kerenski dan ook gedreigd
te zullen aftreden als er geen coalitie re
geering komt. Op de democratische confe
rentie te Petersburg moet echter aan den
dag zijn getreden, dal Kerenski's invloed
gaandeweg afneemt. Do Bolsjewiki moeten
zijn redevoering zelfs met hoongelach heb
ben begroet en ze moeten hebben verklaard
niet met Kerenski, die het bevel gaf tot het
offensief in Galicië, te willon samenwerken.
Dat men te Londen en Parijs begint te
begrijpen, dat de politieke toestand in Rus
land de geallieerden allerlei onaangename
verrassingen kan brengen, blijkt wel duide
lijk uit de kraGhtige stappen die de Entente
thans ondernomen heelt om zich te ver
gewissen van de voornemens der Russische
regeering en van de revolutionaire comité's
te Petersburg. De geallieerden willen weten
wat men in Rusland eigenlijk van plan is
en welke maatregelen er genomen zullen
worden, om de dreigende desorganisatie
van het leger tegen te gaan. De Entente
is bereid nog zware offers te brengen voor
de reorganisatie van het Russische leger,
maar dan moet Rusland ook bereid zijn
het militaire verbond na te komen.
De verwarring in Potersburg duurt echter
nog voort.
TEXEL, 10 Oct. 1917.
Bij het de vorige week te Amster
dam gehouden examen voor vrije- en
ordeoefeningen der Gymnastiek slaagde
o.m. Mej. J N. Koopman, leerlinge der
Bijzondere Normaalschool alhier.
Met 1 November a.s. is benoemd
tot le ambtenaar ter secretarie te
Mijdrecht den hear D. van Hoepen, thans
ambtenaar ter secretarie Spijkenisse.
Ljitslag keuring.
Wij hebban voor ons liggen den uit
slag der keuring van oudere rammen
met bekende afstamming door de Ver-
eeniging tot verbetering van de Scha
penfokkerij 19 September j.l. te Alkmaar
gehouden. v
Van de 6 premieën van 10 gld. voor
die van Texelsch ras beschikbaar gesteld
vielen 4 ten deel aan rammen gefokt
door den heer C. Keyser Sz, twee be
hoorden aan eigenaars elders, de andere
resp. aan de fa. C R. Keijser Co en
den heer M. Zuidewind alhier.
Op de verschillende keuringen in
Augustus en September te Texel, Hoorn,
Purmerend, Schagen en Alkmaar gehou
den, werden 13 rammen en 13 ooien,
halfjarige afstammeliugen van Texelsch
ras, geprimeerd, van da eerste categorie
waren 8 op Texel gefokt, van de laat
ste categorie 7 exemplaren.
Oudeschild, 8 Oct.
Gistermiddag werd in de Zeven Pro
vinciën eene vergadering gehouden van
de alhier bestaande Visscbers-vereeni-
ging. Deze bijeenkomst was vry goed
bezocht en werd geieid door den Heer
A. Boon.
Hot eerst was aan de orde Rek. en
Verantw. over het afgeloopen boekjaar.
Deze rekeniDg sloot met een klein
voordeelig saldo. Daarna kwamen de
visscherij-zaken in behandeling. Op aan
raden van den voorz. traden alle aanwe
zige leden toe als lid tot de Rijks-mos-
selen-controle vereeniging. Na eenige
discussie werd met algemeene stemmen
besloten, de gezameniyke oester-cultuur
der vereeniging op te geven, als zyntfe
niet loonend.
Uitvoerig word verder gesproken
over de noodzakelijkheid, alles' in het
werk tè stellen, ten bohoeve van de
garnalen visscherij, eene voldoende hoo-
veelheid steenkolen te verkrijgen, daar
dit voor de visschers een levensbelang
is.
Wat de visscherij betreft, kan
worden medegedeeld, dat deze thans
niet van groote beteekenis is Gedurende
eenige weken hebben een aantal visschers,
kleinere en grootere mo33elen gevischt
voor de bemesting. Hiermede werd door
sommigen een aardig weekloon besoind.
Dit wordt thans echter minder. De oes-
ter-visschorij is van weinig beteekenis,
doordat èi het weer tegenloopt èn de
prijzen bijzonder laag zijn. Ook de gar
nalen visscherij heeft weinig om het
lijf.
O osterend, O Oct.
Heden is door een noodlottig toeval
te^ water geraakt de 27 jarige J. Brou
wer, van Nieuwoschild, die bezig was
een bootje te repareeren Levenloos heeft
men hem aan de dijkglooiïng gevonden
en uit het water opgehaald. Hy wrsde
kostwinner voor eene oude, gebrekkige
moeder en eene zuster.
De overvloedige regens der laat
ste dagen be'oben vele landerijea inden
omtrek ond9r water gezet.
Te Spaarndam heeft men 's naehts
van een groot gebouw eea blik emaf-
leider gestolen 1
De electriciteitfabriek te Leiden
is er na langdurige proefnemingen in
geslaagd de electriciteitopwekking bijna
uitsluitend te doen geschieden mes
kolenafval welke in ruime hoeveelhed >u
ter beschikking staat, aangezien m lar
weinig fabrieken dit product kunnen
verwerken. N. Ct,
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 40 Cls. Franco per post door go-
heel Nederland 55 Cts. Nnar Amerika en «Ddere
lenden met rerhooging der porto's.
Prijs der Adverlenlièn.
Van 1 tot 5 regel* 30 Ct*. Iedero regel moor 6 Ct
Groote letter* en V-ignotton worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers S Ct*. per Dummer.
10e
i ba
iUll
Ha b
1 V(
ang
alk
oegi
wee
ersl
g ii
irell i
cht.:
nas
ter
looi
dii
i zi
ir p
ets
huil
groo
bei
oy
nas
lel'j