N°. 3138
Woensdag 14 November 1917,
31ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
Van week tot week
Bit bind verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Burg 40 Cta. Franco per post door ge
heel Nederland 55 Cta. Naar Amebika en andere
Linden met verhooging der porto's.
Advertentiën daags voor de uitgave vóór 4 uur nam.
Pri/js der Adverlentién.
Van 1 tot S regels 30 Cts. Iedere regel meer 8 Ct
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte
berekend. Bewijsnummers S Cta. per nummer.
ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de üitg. Fibma LANGEVELD DE R O O IJ, Parkstraat, Buna op Tïxki,
Bons voor rcgeeringsartikelen.
De Burgemeester van Texel brengt
mder de aandacht dat het verboden is
neer broodkaarten en bons voor ver-
chillende gerantsoeneerde artikelen in
ntvangst te nemen dan waarop men
iolgens de samenstelling van het gezin
anspraak heeft.
Zij, die te veel bonbladen in hun be-
it hebben worden daarom met aandrang
jtgenoodigd deze zoo spoedig mogelijk
bd gemeentehuize in te leveren.
Blijkt bij de ingesteld wordende con-
role, dat inlevering achterwege is ge
leven, dan zal tegen de overtreders
roces verbaal worden opgemaakt.
Texel, 6 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
Sclioorstccnen.
De Burgemeester van Texel brengt
herinnering, dat ingevolge het be-
lalde in de verordening van Politie
oor deze gemeente de gebruikers van
arceelen verplicht zijn elk hunner schoor
tenen in de maand November te doen
Bgen. Het Diet opvolgen van deze be
lling is strafbaar.
Texel, 9 November 1917.
D9 Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
Wegen.
De Burgemeester van Texel breDgt
ider de aandacht van belanghebbenden,
it het verboden is gedurende de maan-
m October tot en met Februari over
wegen der gemeente te rijden met
achtwagens, welke met meer dan
150 K.g. zijn belast.
Van dit verbod kan door Burgemeester
Wethouders ontheffing worden ver
end.
Texel, 9 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE
of
lokt!
Dq dagen, die we thans doormakeD,
mol lien in de geschiedenis van dezen oor-
wellicht eens als zeer belangrijk wor-
'a aangemerkt, dank zij de beteekemsvolle
beurtenissen die bezig zijn zich af te
alen. En als we dat schrijven, dan spreekt
t van zelf, dat de blik onzer lezers zich
uuu ;ht naar het oost6ü en het zuiden, waar
nan ilitaire en politieke gebeurtenissen van
t grootste belang plaats grijpen.
Eerst naar het oosten wellicht, want het
n schokkende tooneelen die men daar
(t afspelen, tooneelen, die in hun verdere
ïolgen van het grootste gewicht kunnen
Iu Rusland is een nieuwe revolutie
aar
et
iver
of
oogta
imel
ezel!
op
Hs it
oor b
ndei
idere
Igd
'i gebarsten, die als in één slag een einde
naakt heeft aan de macht van Kerenski
8 zijn voorloopige regeering en die Lenin,
Gele i aanvoerder der maximalisten, op het
Iers. itoelte der eere heeft gebracht,
ïinhi lp het oogenblik, dat wij deze regels
■J"111 /-.nt-hrepirt-, ons noer een eere-
(irschry ven, ontbreekt ous nog een gere-
d overzicht van de opzienbarende ge'oeur-
rerh jggen, die zich in de afgeloopen week
Petersburg hebben afgespeeld maar het
toch duidelijk genoeg, dat „het feest
revolutie" opnieuw een aanvang heeft
tomen en de toestand in Petersburg en
'B> 0 lere Russische steden verwarder is dan
lit tal van berichten was in de laatste
ken gebleken, dat de voorloopige regee-
niet kon rekenen op den steun van
Raden van Arbeiders en Soldaten of
tweg genoemd S)sjete. Integendeel,
tëuski zag zich door de dreigende hou
ding die de linkerpartijen aannamen, ge
noodzaakt straffe maatregelen te nemen,
die door de tegenpartij met uitiDgen van
vijandschap beantwoord werden. Steeds
scherper en vijandiger kwamen de partij
en tegenover elkander te staan en al drei
gender begonnen de sovjets en maxima
listen op te treden. Met ijver werd getracht
de troepen voor zich te winnen, door de
regeering zoowel als door de tegenstanders.
Kerenski liet zooveel mogelijk het garni
zoen te Petersburg versterken met troepen
die trouw aan de regeering hadden be
loofd, maar de sovjet trachtte dadelijk de
soldaten onder haar invloed te krijgen.
Zelfs aarzelde ze niet, de troepen te heve
len, geen enkele order van de regeering
uit te voeren, iudien deze niet schriftelijk
door haar was goedgekeurd.
Lenin, de aanvoerder der uiterste linker
zijde, achtte nu het tusscheu de regeering
en de socialistische sovjets tot een open
lijk conflict was gekomen, het oogenblik
gunstig om zijn slag te slaan. Én zijn
„staatsgreep" is maar al te wel gelukt.
Hij liet door revolutionaire troepen het
post- en telegraafkantoor bezetten, nam de
voornaamste openbare gebouwen in Peters
burg in bezit en rukte op naar het Winter
paleis, de zetel der Voorloopige Regeering.
Wel verdedigden aan Kerenski trouw gb-
bleven troepen het paleis, maar nadat dit
gebombardeerd was,moest het verzet worden
opgegeven en slaagde Lenin er in, den
zetel der regeeing in bezit te nemen, de
ministers met uitzondering van Kerenski,
die er in slaagde te ontvluchten gevan
gen te zetten en zijn proclamatie aan het
Russische volk op te stellen. Ook verscheen
Lenin al spoedig daarna in de buitenge
wone bijeenkomst van den Raad van
Arbeiders en SoldateD, welke in het Win
terpaleis gehouden W6rd en waarin hij de
grondslagen aaDgaf van hetgeen hij zich
tot doel heeft gesteld, of zooals hy zeide,
de drie problemen der Russische demo
cratie. Deze zijn:
1. Onmiddelijke beëindiging van den
oorlog, waartoe de nieuwe regeeriug aan
de oorlogvoerenden een wapenstilstand
moet voorstellen
2. overdracht van het land aan de boeren
3. regeling van de economische crisis.
Lenin's rede werd met gejuich begroet
en de vergadering nam eeu motie aan,
waarin verklaard werd, dat deze drie
problemen ten spoedigste moesten worden
opgelost.
Mag men afgaan op de mededeelingen
van het Petersburgsche Tèlegraaf-Agent-
schap, dan was de bijeenkomst een groot
succes voor Lenin. Men moet echter niet
vergeten, dat het Agentschap onder toe
zicht van de maximalisten staat. Teeke
nend is het alvast, dat de maximalisten
partij in de sovjet, roet in het eten wier
pen, door te verklaren, dat zij de s-aatsgreep
niet goed konden keuren en Petersburg
zouden verlaten.
Tot nog toe valt niet te zeggeD, hoe in
Rusland de nieuwe beweging te Petersburg
wordt opgenomen. Petersburg is Rusland
niet en al zeggen ook Petersburgsche be
richten, dat ook Reval, Wladiwstock en
enkele andere steden trouw aan het nieu
we bewind in de hoofdstad hebben beloofd,
Rusland is groot genoeg en de tegenpar
tijen zijn voldoende sterk, om Kerenssi
of een ander in staat te stellen met suc
ces front tegen Lenin te maken. Vandaar
ook dat deze alles in het werk stelt, om
Kerenski onschadelijk te maken en hij het
leger last gegeven heeft, maatregelen te
treffen, teneinde den gewezen leider ach
ter slot en grendel te krijgen. Iedere hulp
ten gunste van Kerenski zal als een zwaar
vergrijp tegen den staat gestraft worden.
Afgewacht moet worden of Leain zich
op den wankelenden regeeringszetel zal
kunnen handhaven, of zijn schouders breed
en sterk genoog zijn den last der regee-
ringszorgen te torsen en of zijn inzicht
diep genoeg is, om Rusland uit het moe
ras op te heffen, waarin het door den oor
log en de revolutie is gestort. Leuin was
eertijds, evenals Kerenski, advocaat en hij
genoot de reputatie zeer welsprekend te
zijn. Maar met advocatenhaudigbeid en
scaoone redevoeringea is Rusland niet te
redden. Wiadimir Oeliauof zoo luidt de
wnre naam van Lenin behoort tot de
uiterste linkerzijde, de partij van schoono
theoriën, maar theoriën, hoe schoon ouk,
zyn niet altijd in de praktijk om te zetten.
Intusschen is het niet onmogelijk dat de
nieuwe, zoo niet verrassende, dan toch zeer
belangrijke gebeurtenissen, de meest be-
teebenisvolle gevolgen kunnen hebben, ook
wat het vraagstuk van den vrede aan
belangt. Aan bespiegelingen daarover wagen
we ons echter nog maar niet. Daarvoor
staat in Rusland alles ook nog te zeer op
losse schroeven.
o—o—o—
Niet enkel naar het oosten, maar ook
naar het zuiden, naar Italië, richt zich de
gespannen blik. Wat zich daar afspeelt, is
wellicht van niet geringer beteekenis dan
het gebeuren in de Russische hoofdstad.
Nog steeds zijn de Italiauen er niet in ge
slaagd, den zegevierenden opmarsch der
Centralen tot staan te brengen. Wel spreken
de Ententebladen den Italiaanschen bond
genoot voortdurend moed in en vooral de
Engelsche pers is zeer royaal met haar
troost, maar ondanks dat kan niet worden
ontkend, dat de toestand zich voor Italië
buitengewoon ernstig laat aanzien. De Tag-
liamento is voor de Centralen geen beletsel
gebleken. Eerder dan iemand had verwacht
hadden ze de overgangen geforceerd en de
geheele zeer versterkte Tagliamentolicie in
hun bezit. De Italiaansche legers moesten
zich snel terugtrekken op de tweede ver
dedigingslinie, die langs do Piave loopt,
maar de vervolging door de Centralen was
zoo intensief, dat de terugtrekkende Itali
anen letterlijk haast het vuur aan de
schenen werd gelegd. Sterke afdeelingen
der achterhoede trachtten den vyandelljken
stormloop aan de Livenza tot staan te
brengen, doch ook dat mislukte en de over
gangen dezer rivier werden even gemak
kelijk genomen als die van de Tagliarrento
Thans zijn de Centralen reeds totdePiave
genaderd en begint ook in Tirol het Itali
aansche front te wankelen.
Er hebben in de laatste dagen allerlei
conferenties plaats gehad tusschen de Engel
sche, Franscho en Italiaansche staatslieden
en militaire autoriteiten, teneinde de mid
delen te bespreken, die tot verbetering van
den militairen toestand kunnen leiden. Een
der eerste maatregelen is geweest....
Cadorna van zijn post te ontheffen, of zooals
de altijd hoffelijke Italianen berichtteD, hem
tot een hooger post te roepen. Generaal
Diaz is als opperbevelhebber aangewezen.
Nog steeds blyft de groote vraag bestaan,
of de troepenversterkingon uit Frankrijk
wel tydig genoeg zullen aankomen, om den
inval der Centralen te keeren, afgezien nog
van de andere vraag, of ze daartoe sterk
genoeg zullen zyn. Het vijandelijke offensief
is vrijwel onverwacht gekomen en Beeft
zich als een wervelwind voortgeplant. Het
heeft voor de geallieerden een toestand ge
schapen, die nog niet te overzien is, maar
waarvan de ernst voldoende aan den dag
treedt. Het leger van Cadorna is door het
verlies van zooveel geschut en manschap
pen meer dan een kwart millioen
aanmerkelijk verzwakt en de Centralen
zorgen er wel voor, het geen tijd te geven
om zich eenigermate te herstellen, de ver
liezen aan te vullen tn met zorg de stel
lingen uit te zoeken,* waarin de tegen
stander met eenige gerustheid kan worden
afgewacht. De gezwindheid 6n de kracht,
die de Centralen aan den dag leggen, maakt
den toestand voor Italië wel buitengewoon
zprgelijk.
o—o—o
Bij de groote gebeurtenissen in Rusland
en Italië vallen de andere bijoa geheel weg.
Toch verdienden de krijgsbedrijven op het
westelijk front ook in de laatste dagen nog
de aandacht. Al brachten ze geen belang
rijke beslissingen en konden de Fraoschen
aan de Aisne slechts geringe vorderingen
maken, toch wordt daar de taaie strijd met
verbittering voortgezet.
Verder beginnen in de laatste dagen
vooral ook de fronten in Palestina en Meso-
potamië de aandacht te vragen. De Engel-
schen maakten op beide zeer beduidende
vorderingen. Een belangrijk feit was daarbij
vooral de verovering vau Gaza en Berseba,
tengevolge waarvan de Turken over ds ge
heele linie in Palestina naar het noorden
moesten wijken. Naar het zioh laat aanzien,
zal de Engelsche opmarsch roeds spoedig
Hebron eu daarna ook Jeruzalem hobben
bereikt, nu de Turken eenmaal uit hun
sterke stellingen aan de grenzen van het
Heilige land geworpen ziju.
Ook in Mesopotamië zetten de Engelschea
hun opmarsch aan de beide zijden van de
Tigris met succes voort. De Turken trekken
gestaag achteruit.
—o—o—o
Duitschland doorleefde in politiek opzicht
in de afgeloopen week weer eenige moei
lijke ureD. Het was nog steeds niet tot een
goede overeenstemmiug gekomen tusschen
den nieuwen Rijkskanselier Von Hertiing
en de Rijksdagmeerderheid. Laatstgenoem
de wenschte met de kanseliersvervanging
alleen geen genoegen te nemen. Ze eischte
ook hot aftreden van den conservatief von
flelffericb. Van conservatieve zijde werd
niets onbeproefd gelaten om dit to ver
ijdelen, waarschijnlijk in de hoop de een
heid in de meerderheidspartijen te verstoren.
Tenslotte echter heeft de meerderheid ook
in deze zaak gezegevierd en heeft von
Helfferich het bijltje moeten neerleggen.
Hjj is als plaatsvervangend kanselier ver
vangen door den leider der vooruitstrevende
vrijzinnigen von Payer, terwijl de nationaal-
liberaal Friedberg benoemd werd tot Prui
sisch minister. Graal HertliDg heeft ingezien
dat hij zonder de vast aaneengesloten Rijks-
dagmeerderheid niet regeeren kan, maar
door zijn toegeven heelt hij zich voor goed
van de conservatieven en jonkers vervreemd.
Zij noemen hem nu de zaakwaarnemer
der meerderheid en... een gevaar voor het
RUk.
TEXEL, 10 Nov. 1917.
Maandag 12 November had de
stemming plaats voor twee hoofdinge
landen voor het Waterschap de 30 Gem.
Polders.
De uitslag was als volgt
D. J. Bruin 179 stemmen.
J. J. Bakker 169
A. Eelman Cz. 28
W. Wuis 2
R. C. Keijser 2
Jb. Roeper Jbz. 1
Gekozen D. J. Bruin en J. J. Bakker.
Vrijz. Dem. Kiesvereeniglng.
Een betrekkelijk groot aantal leden
mocbt de heer Mijs MaandagavoLd in
café den Burg welkom heeten.
Al had de voorz. gehoopt nog meer
leden tegenwoordig te zien, toch gaf de
opkomst, die vrij wat beter was dan
ooit in de oude kiesvereenigiDg, hem
goeden moed voor de toekomst.
Spr. deelde mede, dat het aantal leden
van de nieuwe kiesvereeniging maar
weinig minder is dan dat van de oude.
Nadat de notulen waren gelezen en
onveranderd vastgesteld kwam een ont-
werp-reglement ter tafel, dat na artikels-
gewijze behandeling met algemeene
stemmen werd vastgesteld..
Tot leden van het bestuur werden
daarop gekozen de heeren D. C. Dros,
Jb. Roeper Jbz., J. G. Ph. Pisart, J. C.
Visser en A, Epe, die allen de benoemiDg
aannamen.
Op voorstel van den voorz. werd ua
uitvoerige gedachteDwisseling besloten,
inplaats van onderafdeelingen op de
dorpen met een afzonderlijk bestuur,
vertegenwoordigers of correspondenten
te benoemen.
De benoeming werd aangehouden tot
de algemeene vergadering in Januari.
Besloten werd naar de algemeene ver
gadering volgende week te Utrecht te
houdeo, nog geen afgevaardigde te zenden.
Nadat de heer Roeloffs den heer Mijs
in hartelijke bewoordingen had dmk ge
zegd voor wat hij voor de vrijficnige
kiesvereeniging is geweest en hem eeu
dat
>k
3-10 Nov.
k
Iers.
)k
UDE
to
;u uct - -j
