m 1
'"de" sterkste.
N° 3156
Zaterdag 19 Januari 1918,
31ste Jaargang.
Nieuws- en
Advertentieblad.
m
Binnenland.
FEUILLETON.
k
ier
Ier
rzd
-bl
Ti
?>ii blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Abonnementsprijs per 3 maanden.
Voor den Borg 40 Cts. Franco per post door ge
heel Nederland 95 Cta. Naar Amerika en andere
lunden met verhooging der porto's.
s4ta
Advcrtcntiën daags voor de uitgave vóór 4 nar nam'
Prijs der Adverlcntiin.
Ven 1 tot 5 regels 40 Cta. Iedere regel moor Ct
Grooto letters on Vignetten worden aimr pUat-sniimto
berekend. Bewijsnummers 2 Cta. per nummer.
anjA.BONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Oitg. Fibma LANGJEYELÖ& DE R O O IJ, Parfaimat, Buna op Texet.
gt
HA
lita
00,
SUI
kte.
5 Regceringswarcn.
VBurgemeester en Wethouders van Texel
faken bekend, dat van 21 Jan. tot en met27 Jan.
|"jj:s. bij de winkeliers alhier verkrijgbaar zal
=»1Jop elke blauwe bon no. 8 '/i hectogram
V, ons) zachte zeep
U,J op elke groene bon no. 13 of It ons gort
jf It ons havermout-
3r op elke gele bon no. 10 eén hectogram
Aormaal bak- en braadvet.
op elke grijze bon no. 14 2 ons groene
"wten óf indien voorradig 2 ons bruine
ionen
Gedurende het tijdvak van 16 tot en met 31
„„.anuari is verkrijgbaar:
[efop elke bon no. 13 eenerthee-en koffiekaart
05 K.G. thee. ,t
op elke bon no. 14 eenerthee-en kofhekaart
1 K.G. Koffie.
op elke bon no. 7 eener Rijks-Petroleum-
istributiekaart 2 Liter Petroleum.
Bovenstaande goederen mogen met anders
an tegen afgifte van bons worden verkocht.
ïyt Texel, 18 Jan. 1918.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
■rij' BUYSING DAMSTE.
De Secretaris, JONKER.
ÜL. Landbouwers
noorden er op gewezen dat bewaarloon
I Uilechts zal worden gegeven tot 2 Maart
m dat voor bewaron na dien datum
'een vergoeding meer zal worden gegeven
Jn dat indien levering van partijen na
I April geschiedt, in het geheel geen
bewaarloon voor die partijen zal worden
ietaald, dus ook niet voor den termijn
er December 1917 2 Maart 1918. Hier-
P 7an uitgesloten zijn voorjaarszaaizaden,
Wtooals bedoeld in do beschikking van
11 Augustus 1917.
De Burgemeester van Texel.
>eJ TEXEL, 16 Jan. 1918
Zeemest.
I Wij ontleenen aan de Vissclierij
:htJourant liet volgende:
jat Aangezien de mosselkwestie in de
aatste dagen heel wat stol heeft opge-
aa°d en ook in enkele landbouwbladen
jver deze meststoi op verschillende
in Door W. Beimburg.
lid.
1
bap Ilse had een kleur gekregen van .blijd-
steichup, had de jonge vrouw de hand gekust
badra was naar haar kamer gegaan om baar
nama den ongehoorden rijkdom mee te
ontleeleD, dien zij nu bezat,
ier Het eerste zelfverdiende geld i3 iels van
vijlkeian? in het leven van een meisje! In
andaar gedachten deelde zij er kwistig van
zouitzij wilde iedereen in haar familie iets
ie irvan schenken. Toen zij echter in ge-
eelachten allen iets gegeven had, was zij
i werbaasd, dat bet slechts kleine sommeij-s
griraren, die zij. aan elk geven kon. Zoo
sdefies'obt zij dan, alleen voor moeder wat to
tiknopen. Maar dat zou dan ook iets prach-
p ifags zij o.
bel Zij had op de Bank een bankbiljet van
oelhonderd mark ingewisseld en dat toen
dadelijk in een aangeteekendea brief ver
zonden. Zij was ontroerd, als z'j er aan
qd,dacht, wat móeder wel zeggen zou, als zó
'di a brief ontving. Zij wist M, dat deze
met het geld dadelijk naar ton slager zon
wijze is geoordeeld, verdient bet mis
schien aanbeveling kennis te nemen
van den uitslag eener hiermede gehou
den bemostinsproef.
In 1912 werd in overleg met den
Rijkslandbouwleeraar voor N.-Holland
door de afdeeling der Hoilandsche Maat
schappij van landbouw te Wieringen
besloten, aldaar eenige proefvelden aan
te leggen.
Daar de mosselen in dien tijd op
Wieringen zeer veel werden aangewend
voor bemesting, werd besloten om naast
een tweetal proeven welke zouden wor
den genomen om den bemestingstoestand
van den grond te doen nagaan, ook
een perceel bemest met mosselen aan
te leggeD.
De meest zuivere opzet zou zijn die,
waarbij de bemestiugskosten der per-
ceelen gelijk waren, doch, een zoo rijke
lijke mosselen bemesting zou waarschijn
lijk sterke legering van de haver ten
gevolge hebben.
Daarom werd een bemesting met mos
selen gegeven, zooals deze gebruikelijk
was n 1. voor haver, tegen 300 IIL.
per H.A. Op het veldje „mosselen" van
de 2e reeks werd een bemesting gege
ven van 350 H.L. per H.A.
Als kunstmestbemesting werd gegeven
800 K G. Tbomasslakkenmeel, 800 K.G.
kainiet, 400 K.G. Chili per H A.
De bodem waarop de proef werd ge
houden bestond uit goede humusrijke
zandgrondde voorgrond was chevalier-
gerst.
Het uitstrooien der kunstmest had
plaats voor het slakkenmeel half No
vember en kainiet begin Januari. Pe
chili werd in 3 porties uitgestrooid, n.l.
veertien dagen na het zaaien en ver
volgens nog 2 maal, 14 dagen na elkaar.
De mosselen werden in het laatst
van Maart in 1913 op het land gebracht
en pl.m. 2,5 c.M. diep ondergeplo-gd.
Half April werd pl.m. 30 cM. diep
geploegd.
Volgens toen geldende prijzen voor
mest en arbeidsloon bedroegen de bemes-
tingskosten per A.:
Mosselen tegen 300 H.L por H A.f0,78
Mosselen tegen 350 H L. per H.A.fO,91
Volledig b9m9st (phosphorzuur, kali
en stikstof)fl,04
Zoolang de planten uit de moederkor-
gaae, om da laatste onbetaalde maandre
kening te voldoen, want haar huishoudgeld
vond grootendeela zijn weg naarde zakken
van haar zoon, den luitenant, die nooit
iets over had. altijd om meer gold vroeg.
Ilse zuchtte. Verschrikkelijk, dat het
geld zoo ongelijk verdeeld was! Nu stond
zij stil en kocht voor tien pfenning eeQ
lijst vau aangekomen vreemdelingen.
Al loopende vouwde zij het blad open
en lis. Plotseling stond z:j stil en slaarde
op bet blad; waarachtig, dmc, s'ond het:
„Hotel Kurnaas: dokter Ernst Sanders
uit F.auenfelde, Kaszberg."
Hij was dus hier? Zij vloog naar huis
zoodat de menschen haar verwonderd na
keken. Buiten adem kwam zij thuis, drukte
driemaal op den koop van de electrische
schel, zoo lat hét m«isje, dit tot hulp van
Minna was aangenomen, haastig de deur
opendeed ea risp: „Vat is er? Is er
brand ia S .viaueraüade Ilse liep haar
voorbij, wierp do doos ia da gang op een
tafei en lLp de kamer ia beide haaden
op het herig kloppend hart gedrukt.
Alles wis hier stil; op de veranda zat
alleen Helens aan da tafel te schrijven.
Langzaam, met wijd geopende oogea kwam
hat mei-j"1 nader.
i Heione wondde zici om, keek haar
rel werden gevoed, was op geen dér
veldjes eenig verschil te constateeren.
Langzamerhand teekenden deze zich meer
en moer af, vooral de veldjes bemest
met mosselen en volledig bemest, wed
ijverden in groei en vertoonden beiden
zoowel op de eerste als de tweede reeks
een donkerblauwe kleur. Tegen het ver
dorren van het stroo begon het veldje
„Volledig bemest" van het voorste paralel-
perceel te legeren, betgeen ook de op
brengst van het stroo en haver bewijst.
Het veldje „mosselen", bomèst tegen
350 H.L per H.A., legerde eonigszins,
en droeg daarenboven de kenteekens vau
te ruim bemest te zija, betgeeu ook uit
de opbrengt valt af te leiden.
Ter nadere oriëatesriDg diene.dat het
proefveld was aangelegd mat de z g.
parallel percoelen, elk veidje groot 1 A.,
waarvan de 2e reeks ongeveer 2 meter
achter de eerste was gelegen.
De opbrengst was als volgt
Parallel perceel I h 300 H.L, mosse
len per H.A.
Haver Stroo.
Mosselen 38 K.G. 62 KG.
Volledig bemest34 K.G. 58 K.g.leg9rde
Onbemest 19 39,5
Perceel II, 350 H.L. mosselen per H.A.
Haver Stroo.
Mosselen 36" KG 62 KG
Volledig bemest 39,5 55
Onbem9St 27,5 35
le Ile9ks
Bemest Bruto meer
Opbrengst, kosten, opbrengst.
Mosselen 2,32 0,78 1,54
Voll bemest2,12 1,04 1,08
Onbsmest 1,30 1,30
2e Reeks
Bemest Brflto meer
Opbrengst, kosten, opbrengst.
Mosselen 2,35 0,91 1,44
Volledig bemest 2,26 1,04 1,22
Onbemest 1,52 1,52
Conclusie. Zooals uit de cijfers
blijkt, heeft het geven van 50 HL. mos
selen meer per H A. tot geen resultaat
geleid.
De bemesting met mosselen hoeft geen
beduidend lagere opbrengst gegeven, ter
wijl de bruto meeropbrengst overal hooger
was. Wij willen daarmee niet zeggen,
dat een bemesting met mossalen op den
duur meer rationeel zou zijn dau een
verschrikt aan en sprong op. „Wat zie je
er uit Is er iets gebeurd toch niet
mat Hansi? Om Gods wil
„Neen neen ik heb alleen maar wat
hard ge'.oopen ik dacht Daarna
zweeg ze, eer3t na een lange pauze ver
volgde zij: „Dokter Sanders is in Swine-
mii ide ik dacht, dat bij al bier was.'
„Ea heb je daarom zoo bard geloopen
vroeg de jonge vrouw!
Ilse scheen tot z:ch zelf te komen,
„Toch niet ik wilds voor 't eten nog
iets naaien onderweg kocht ik de vreem-
deiiogenlijst hier staat het dr. Sanders
uit Kaszberg."
„Dokter Sanders i3 niet meer hier,
jnft' ouw von P.ötion," zei He'ene kalm,
„hij was slechts eea paar uur inSvine-
müad9, juiet op den dag, toen ji met de
jongens naar Misdroy wille varen
„Juist op don dag, dat ik met do j ougens
herhaalde Ilse als in een droom en
keek starend in Ilelece's gez:cht, dat
langzaam rood werd. De beide vrouwen
keken elkaar in da oogen, a'sof zij tot op
den bodem van eikaars ziel wilden door
dringen,
Helece voelde, dat een diepe wrevel in
haar opkwam. Wat wilde dat meifji
eigenlijk? Ea daarna kwam het inedLij-ren
kunstmestbemesting. In geen geval, de
praktijk bewijst dit ook. Na eenige jaren
daalt de korrelopbrengst eu ook het
korrelgewicht, terwijl het stroo minder
stevig wordt.
Thans echter, nu het phosphorzuur en
de stikstof bijna niet voorbanden zijn en
de prijsverhouding ten opzichte van de
mossolen nog meer zullen uiteonloopen
dan in normale jaren, zijn we van meening
dat deze laatste zeer geschikt als hulp
meststof kunnen worden gebezigd en,
dat hieraan meer waarde dient te worden
toegekend, als men geneigd zou zijn baar
aan te rekenen op grond van de ba-
schouwingen in enkele onzer landbouw
bladen..
Wanneer een bemesting mot mosselen
eenige jaren wordt toegepast za! de daar
door verkregen kalk op vo9n en andere
humusrijke gronden de ontleding van
humus waarschijulijk nog bevorderen.
Van het bezwaar, als zouden de schel
pen, indien een dergelijke bemesting in
de Veenkoloniën werd aangewend, hin
derlijk zijn bij het rooien dor aardappelen,
gelooven wij, dat dit niet zoovor zal
loopon, ten minste op Wieriügen, heeft
men hiervan geen noemenswaardige be
zwaren ondervonden.
Omtrent de activiteit der stikstof in
het eersto jaar meenen wij met zeker
heid te kunnen zeggen, dat deze in het
eerste jaar ten volle werkzaam is. Even
als met elk artikel onderscheidt men
ook hierbij best eri slecht. Mosselen ter
grootte van 8Va a 4 cM. tot 5 cM. ver
mengd met wat zeesterren verdienen
eerstgenoemde, die in groote van 2V» cM.
en kleinere waarin tevens nog wat ledige
schalen voorkomen,laatstgenoemde ouder
scheiding.
Re sneeuw tl.
Do sneeuwval vau Woensdagmorgen
die ook hier heel wat stoornis teweeg
bracht voor a'le verkeer per as en te
voet, heeft elders in onze provincie
grooter ongemak veroorzaakt.
Ia do hoofdstad lag de sneeuw voeten
hoog, zoodit zelfs de tram op vele lijoeu
m rest wachten tot de sneeuwruim wagon
zjjn plicht had vervuld.
Meer dan 300telefoonaansluitingen
werden verbroken en da storing der
telegraafgem jenschap was ook belangrijk.
want op het gezicht yan het meisje
stond plotseling een groote dro.-fenis. „Ach
verge f mij mfja onbescheidenheid mijn
vragen," stamelde zij.
„Ik had hit je kunnin vertellen," ait-
woordddo Heloae, zij had willen zeggen
ik vergat hot: toen zweeg zjj. Niet de
miu&te li.ugen zou in deze zaak die haar
zie hiilig was, uitgesproken worden;
zij was alleen bang, dat Hansi van de
aanwezigheid van Erost zon hooren zij
kon het meisje toch niet zeggen: VertL
niet aan Haosi, dat zijn voogd hier was
„Nogmaals, vergeef mij, mevrouw,"her
haalde Ilse, die haar kalmte teruggevonden
hed, „ik zal gauw die kleiae verandering
aan mijn blouse gaaa doen dag me
vrouw I"
Zij ging snel met opgeheven hoofd weg
als was ze ia de beste etemmiig. Holene
bleef haar nakijken,
Wat had het meisj Er wa3 in eens
zoo'n smartelijke trek over haar gez'cht
gebomen, die imr tien jaar ouder maakte.
Poinzind ging de jor.ga vrouw de kamer
op ea neer; zij void ge n verklaring voor
Ilsi.'o houding. Maar opeens ging haar een
licht op de klei.no za! toch niet op
Ernst verli. tz a.
i rdl verv lgd.)
A5-4
x nfl
C
id.
en
