m
rsciie
3169,
Woensdag 6 Maart 1918,
31ste Jaargang.
reren
:ken,
E IlOfil
Nieuws- en
Advertentieblad.
Binnenland.
at, Dei;
>fteltfke
verkri'
1KEBÏ
en en wei
en voorw
Fik baron
naaimac
en. ÏNEMENTEN en AD
j 5^
Bit hlad verschflnt Woensdag- en Zaterdagmorgen
Advcrtontiön daags voor de uitgave vóór 4 unr naiu
VERTENTIEN worden aangenomen btj de itg, Firma LANGEVELD <fc DE ROOIJ, Parkstraat, Burg op Tkxbi,.
en l Dan week tot week
'n Gond i—
STG Wijl
tel te ot
Abonnementsprijs per S maanden.
Voor dsn Bubo 40 Cts. Franco per post door ge
heel Nïdïeland 33 Cta. Naur Ambbiba en andere
landen met Terhooging der porto's.
Prps der Advertentitn.
Van 1 tot 5 regel» 40 Cta. Iedere regel meer Ot
.Groote Ietter» en Vignetten worden naar plaaUruimte
berekend. Bewijsnummer» 3 Cts. per nummer.
'PPfonimeester en Wethouders vaD
uluLöJInnaken bekend, dat vanaf heden
Uvaj ide vijf maanden op de secretarie
öAlli ,00r een ieder ter visie is gelegd
KKüft kohier van de belasting op de
rfek„rflPn voor 't dienstjaar 1917.
en i kohier van Schoolgelden over 't
•s wartaal 1918.
kohier van Schoolgelden betrek-
s. c de school met uitgebreid leer-
over de maanden Januari 1918
m met Maart 1918.
EM» 27 Februari 1918.
De Burgemeester,
Zi BUYSING DAMSTE.
•reefcuar De Secretaris, JONKER.
!fjP^ elling militiedienst lichting 1919.
3urgemeester der gemeente Texel
n Bc ter kennis der ingeschrevenen
,r' e militielichting 1919 dat zij, die
'"k fl elljijDg voor den dienst wenschen te
r4la"'J(en wegens eigen vrij willigen dienst
Uki!iS,rdienst of aanwezigheid van in
i.Tll,flde jaar geboren broeders of ball
ad jrs zich daartoe hebben te vervoe-
ir gemeente-secretarie, tusschen 21
Maart a.s.
het in ontvangst nemen en be
ien van aanvragen, als hiervoor be-
zal in het bijzonder worden zitting
den op Woensdag 27 Maart a.s.
es voorm. 9'/3 tot l2 uur.
Senen )r nadere bijzonderheden wordt ver-
igen 1 Daar de aaDS0Plakte bekendma-
wél, 4 Maart 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BUYSING DAMSTE.
est en~
3. Df'
roorkotV
'Ude zi. d
23 Febr.— 2 Maart.
Kamerdebat over de levensmiddelen-
>n 7fi iening heeft reeds een week geduurd
'raarschijnlijk zullen er nog wel een
ïcbitis
o luck,
storen
bijkomen, alleen de behandeling van
aak is ten einde gebracht. Tot nog
Vas de belangstelling buiten de Kamer
groter dan in de Kamer, waar
Jwe kicken allesbehalve dichtbezet waren.
urgemeester van den Haag heeft ge-
ioest eld bijzondere maatregelen te moeten
in tot handhaving van de orde buiten
kamergebouw en op den openingsdag
het debat was zelfs een buitengewoon
va:e politiemacht op de been in den om-
oiepcr van het Binnenhof en was dit als ware
i. werljjgjjjg gebied, zoo goed ais geheel atge-
1,slijm Tot nog toe jS aiies gelukkig heel
lezing toegegaan. Er kwamen geen op-
3fl-f,'jes voor en de burgemeester van den
muffig kan zich vrijwel gerust gevoelen.
>k minister Posthuma over wie in deze
sn, nf.Sn de vierschaar gespannen wordt, kan
en nogal rustig'gevoelen. Een der poli-
laterD prentteekenaars teekende hem dezer
kies'm uit, slapende den slaap des recht
digen en al was daar een beetje over
ving in, de gang van het groote debat
'1 70.:t tot nog toe niet den indruk gevestigd,
de minister daarin het luiden van de
dsklok kon hooren.
j het at wil echter geenszins zeggen dat er
zijn adres geen harde dingen zijn ge
in. ft. Ook alle redevoeringen waren laDge
1 lO.jhten over het beleid of liever gemis
beleid dat deze bewindsman aan den
j heeft gelegd, doch aan het uitspreken
i eeD bepaald vonnis daaraan beeft zich
nog toe geen der sprekers gewaagd,
fs niet de heer Van Berestijn, die den
ival op den minister ea diens systeem
bnde met een redevoering van zes uur.
d. schoon hij alles waarin de minister
ros fort geschoteD is, breed uitmat toch
Ier fdde niet zijn requisitorminister Post-
|ina, ge zyt in zooveel tekort gekomeD,
i.
jan-
iis;
Jz.
P.
dat uw aftreden een gebiedende eisoh is.
Waarschijnlijk zal ook door dezen spre
ker zoowel als door de anderen worden
gevoeld, dat bet niet zoo gemakkelijk zal
gaan iemand te vinden, die bereid is de
zeer bezwaarde Posthuma-erfenis over te
nemen. Men heeft niet alleen te rekenen
met een persoon, doch met een geheel
stelsel, eea Posthuma-systeem, waarvoor
men nog direct geen ander heefl, al hoe
groot de gebreken ervan ook mogen zijn.
De besprekingen zijn dan ook daarop ge
richt; het gaat niet zoo zeer om don per
soon van deD minister of om de een of
andere kwestie, doch het debat loopt over
het geheele distributiestelsel in zijn vollen
omvang, zoowel over de productie als over
de distributie, de rantsoeneering, de prijzen,
de organisatie van het stelsel. En niet
het minst over de vele fouten die er ge
maakt zijn of waarmede de regelingen zijn
behept.
Onze boven neergeschreven conclusie
omtrent de resultaten van deze Kamerweek
luidde, dat minister Posthuma zich nog
niet al te ongerust behoeft te maken. Of
ook de eindconclusie daarmee in overeen
stemming zal zijo, valt nog niet te zeggen.
Eenvoudig niet, omdat het debat nog wel
een beel andere wending kan nemen, dan
men verwacht. Do eindconclusie hangt
mee voor een deel af van de vraag, hoe
de houding en bet antwoord van den minis
ter zal zjjn, of de misverstanden voldoende
opgehelderd kunnen wordeu, of er behoor
lijke toezeggingen verkregen kunnen wor
den voor verbeteringen, enz.
Er zijn twintig sprekers voor het alge
meen debat iogescbreven en een 8 tal heb
ben nog maar het woord gevoerd. Er kan
nog heel wat ter tafel wonen gebracht.
Dan komt pas de minister aan het woord
en kunnen de replieken volgen. We zullen
in een volgend overzicht stellig nog niet
de eindconlusie kunnen vaststellen. Maar
voor minister Posthuma was het begin nog
niet bepaald slecht. We moeten verder
afwachten.
—o -o—o
De Duitsche rijkskanselier heeft weer
eens een groote redevoering gehouden.
Thans ter beantwoording vsn de jongste
redevoering van presideut Wilson en om
het Duitsche ooilogsdoel nader uiteen te
zetten. We kunnen hier geen uitvoerig
overzicht geveu van den inhoud van deze
belangwekkende rodevoering, doch enkele
belangrijke punten daaruit mogen in ons
weekoverzicht niet gemist worden. We
stippen dan allereerst aan, dat Von Hert
ling zonder voorbehoud verklaarde, de vier
beginselen welke door Wilson als d n
grondslag voor den vrede werden aange
merkt, te aanvaarden. Ook de Duitsche
regeling wil dat de vrede er een zij van
de opperste rechtvaardigheid, dat over de
volkea en provincies niet zal worden be
schikt alsof het schaakstukken zjjn en dat
op het belang en 'het welzijn der bevol
kingen moet worden gelet, De wensch van
arbitrage en een volkerenbond vond ook
by Von Hertling instemming. De vier
grondslagen van Wilson's vredesprogram
dienen echter door alle partijen erkend te
worden. Voorts verklaarde de Rijkskanse
lier dat Duitscbland nimmer het plan heeft
gehad België te annexeerea. Wel echter
moeten er waarborgen gegeven worden dat
België niet het operatiegebied van vijande
lijke kuiperijen ol een opmarschgebied voor
den vyand wordt. Omtrent de Elzas Lotha-
ringsche kwestie betoogde Von Hertling,
dat een dergelijke kwestie niet bestaat
Over Elzas Lotharingen valt niet te praten.
Dat Duitscbland geen veroveringsplannen
koestert verzekerde de kanselier met na
druk. De oorlog is voor Duitschland nog
steeds een van defensieven aard ter ver
dediging van het vaderland, het behoud
der territoriale integriteit en de vrijheid
van Duitschland's economische ontwikke
ling. De opmarsch naar het Ou3ten ge
schiedde ook niet uit een oogpunt van
verovering, doch in naam der menscbelijk-
heid, om het jonge Oekraïne ter hulp te
komen en Lijf]tod, Estbla^d en Finland
van de B dsjewikiplaag te verlosseD, Duitsch
land denkt er nine aan, zich in Lijflanden
Esthlaud te vestigen, terwijl in Koerland
Sn Lithauen een orgaan van .zeifoestuur en
zelfvertegenwoordiging zal worden in het
leven geroepeu. Polen is van den Rus-
siscben druic verlost, om een zelfstandigen
staat te worden. Ten slotte betoogde Von
Hertling dat Duitschland nog steeds tot
onderhandelen over den vrede bereid is en
dat als de oorlog wordt voortgezet dit voor
rekening komt van de geallieerden, die
allerlei veroveringsplannen najagen,
Tot zoover de rede van den kanselier,
die wat toon en inhoud betreft, van tege-
moetkomenden en vredelievenden aard
moet worden geacht. Z(j zou ongetwijfeld
een aanleiding kunnen zijn voor de gealli
eerden, indien deze althans geen verove
ringsplannen najagen en het verschrikke
lijke bloe lbad, dat in het Westen dreigt
wenschen af te wenden, om er verder op
in te gaan teneinde tot vredesbesprekingen
te komen.
In Engeland schijnt men die meening
echter niot toegedaau te zjjn, want de
Engelsche minister van buitenlandsche
zaken heeft in een redevoering Donderdag
in het Lagerhuis gehouden, dit duidelijk
genoeg gezegd. Er werd door den pacifist
Holt tot de regeering de vraag gericht, of
de rede van Von Hertling geen aanleiding
kan zijn om onderhandelingen aan te knoo-
pen. Duitscbland had nu immers de hoofd
beginselen van Wilson's vredesprogram
onderschreven. Balfour heeft veel omhaal
van woorden noodig gehad om die vraag
te beantwoorden. Von Hertling kon dat
wel verklaren, meende hij, maar Duitscb-
lands daden wezen voldoende uit, dat hij
er toch niets van meende. Het optreden
van de Duitscbers in België en Noord-
Frankrijk, alsmede in Rusland bewees hem
dit voldoende. Ook oordeelde Balfour dat
Duitscbland van plan is België wel België
te laten biyven, doch dan in een of ander
opzicht onderworpen en onder voogdij van
de Duitsche regeering. Een bespreking
met Duitschland aan te gaan zou op dit
oogenblik geen enkel resultaat kunnen
hebben. De rede van Von Hertling heeft
volgens Balfour geen duidelijk uitzicht op
overeenstemming kunnen openen en het
zou z. i. een misdaad zijn tegenover een
duurzamen vrede voor de gemartelde we
reld, zich wys te maken, dat het vredes-
vooruitzicht bestaat.
Dat klinkt wel verre van bemoedigend.
o-o—o—
Nadat de regeering te Petersburg zich in
beginsel bereid had verklaard, de haar door
de Centralen voorgeschreven vredesvoor
waarden te aanvaarden, zyn de delegaties
van beide parken weer naar Brest-Litowsk
gegaaD, om hot vredesprotocol op te maken.
Iotusschen heeft de Duitsche onderstaats
secretaris Von der Busscbe in den Rijks
dag de volledige tekst vau de aan Rusland
gestelde voorwaarden medegedeeld. De
voornaamste bepalingen geven we hier een
plaats.
De bezette Russische gebieden zullen geen
deel moer uitm.ken van Rusland Zoolra
de algemeene vrede gesloten is zullen
Duitschland en Oostenrijk in overeenstem
ming met de bevolkingen het toekomstig
lot dezer gebieden bepalen en deze ont
ruimen. Lijfland en Estbland moeten on
middellijk door de Roode Gardes en de
Russisc.be troepen worden ontruim 1 en
zullen door Duitsche politietroepen bezet
wordea, totdat de staatsorde is ingevoerd.
Rusland sluit daieiyk vrede met Oekraïne
6h dit gebied alsmede Finland moeten on
middellijk door de Roode Gardes ontruimd
worden. Turkije zal de Oos'-Anatolische
provincies terugkrijgen. De Russische oor
logschepen moeten oatwapead of in de
havens wordea opgesloten. De handels
scheepvaart ia de Zwarte Zee en de Oost
zee wordt hervat, terwijl mot het opruimen
der zecmljnen onmiddellijk wordt begonnen.
Verder wordt het handelsverkeer tusschen
Rusland en de Centralen dadeljjk hersteld.
De Russische delegatie, zoowel als die
der Centralen zijn te Brest Litowsk aan
gekomen en als deze regels onder de oogen
der lezers verschijnen zat het vredesproto
col wel reeds geteekend zijn. Nadat de
Russische regeering de in ultima-umvorm
gestelde voorwaarden had aangenomen kon
de verdere bespreking geheel als een for
maliteit wordea aangemerkt Bmcen 14
dagen zal het vredesverdrag door de re
geeringen wordon goratifieerd, zoodat ovor
enkele dagen de zaak beklonken zal zijn.
Intusschen blijven do Duitscbers nog
steeds hun opmarsch in Lijfland on Esth-
laod voortzetten en sohynenook toebereid
selen getroffen te worden om Finland ter
hulp te komen.
Biykbaar storen de Bolsjewiki en Roode
Gardes zich niet al te veel aan de bevolen
uit Petersburg. Vandaar dat de Oosten-
rjjksche regeering, op verzoek van die van
Oekraine, thans ook aan de actie tegen
deze geordende en ongeordende benden
deelneemt. In d6 Oostenryksche Kamer
heeft de regeering medegedeeld, dat de
troepen in Oekraine opgerukt zijn om do
voedselvoorraden tegen de Bolsjewiki te
beschermen, goenszins om veroveringen te
maken.
Do regeering te Petersburg is thans half
en half onder voogdij gesteld en 't is te
verwaohten, dat het met de uitspattingen
der Bolsjewiki nu wel spoedig gedaan zal
zyn. Nu daar bohoeft niemabd rouwig om
te wezen.
Naar het zioh laat aanzien zal de Rus
sische rogeering ook in het Oosten nog
een voogd krygon. Er loopen allerlei ge
ruchten over militaire maatregelen, die
Japan neemt in verband met don toestand
in Siberie. Wel heeft de regeering te Tokio
plechtig laten verzekeren dat ze mets
kwaads ia haar schild voert en alleen
maar enkele maatregelen neemt om tegen
verrassingen uit Siberië beveiligd te zyo,
doch enkele Engelsche bladen weten ook
te vertellen, dat Japan oen voorstel aan
de bondgenooten heelt gedaan om een
veldtocht in Siberië te ondernemen, ten
einde do groote voorraden die te Wladi-
wostock en langs den Transsiborisohen
Spoorweg opgestapeld zyn „in veiligheid"
te brengen. Dit plan moet afgestuit zyn
op den onwil van Amerika om mee te
doen. Misschien dat Japan het nu wel op
eigen houtje onderneemt.
Voorts zal het Oosten voorloopig nog de
aandacht bezig houden door wat er in en
om Roemenië geschiedt, Naar luid der be
richten heeft Bulgarye zeer verstrekkende
eischen gesteldhet wil n. I. de geheele
Dobroedsja, met Constanza incluis In be
zit hebben. Roemenië zou zich daartegen
met kracht verzetten en nu is graaf Czer-
nin persoonlijk naar Jassy gegaan om met
koning Ferdinand do zaak te besproken.
Gemeld wordt dat de onderhandelingen
dreigen afgebroken te worden en dat de
Koning eenigen bedenktyd heeft gevraagd.
TEXEL, 2 Maart 1918.
Vereenigiug voor Vrouwenkiesrecht.
„Eerst door vrouwenkiesrecht een
einde aan de oorlogen", ofwel „Op den
dag dat do vrouw als gelijkberechtigde
naast den man zal plaats nemen, zal
het doodvonnis over den oorlog zijn
uitgesproken", dat was de conclusie van
de redo, Vrijdagavond in hotel Texel
door mevr. Dr. Aletta Jacobs uitgesproken
Allereerst bracht de begaafde spreek
ster naar voren, bet feit, dat elke man-
nenregeering groote sommen blijft uit
geven voor oorlog, telken jare een aan
merkelijk deel van den nationalen tijd
over dat onderwerp en bovendien zoo
vele joDge mannen uit het volle leven
wegneemt om in bet leger of op de
vloot te dienen.
De plaats, die de vrouw in de natuur
en in het maatschappelijk leven inneemt,
zegt mevr. Jacobs is een waarborg, dat
die toestanden ondei haar medebestuur
niet zullen blijven bestaan.
In het voortplantingsproces zegt spr.
is da taak van de vrouw, voeding en
verpleging van het jonge kind, die van
aeu maa, om vrouw en kiod te bescher
men, te verdedigen. Vandaar de strijd
lust bij de maunen, bij de vrouwen de
zacht om té behouden wat bestaat.
De mannenrëgeering berust op inarht,
