f N°, 3249. Woensdag 11 December 1918. 32ste Jaargang. Nieuws- en Advertentieblad. Van week tof week. Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagmorgen Abonnementsprijs per 3 maanden. Voor dek Burg 40 Cts. Franco per post door ge heel Nederland 55 Cts. Nsar Amerika en andere landen met rerhooging der porto's. Idrertentiën daags voor de uitgave vóórt aar nam. Prijs der Advertentièn. Van 1 tot 5 regels 40 Cts. Iedere regel meer 8 Ct., met 20 Crisistoeslag. Qroote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. ABONNEMENTEN en ADVERTENTIEN worden aangenomen bij de Uiig. Fibma LANGEVELD& DE ROOIJ, Parkstraat, Bura op T k x x n. 30 Nov.—7 Dec. De Tweede Kamer is eindelijk de inter pellatieziekte te boven gekomen en in de afgeloopen week, beeft ze met de algemeene beschouwingen der Staatsbegrooting een aanvang kunnen maken, 't Is zeker een goede maatregel geweest om vooraf eerst een spreekbeurtenrantsoen vast te stellen voor de verschillende politieke fracties, waardoor althans voorkomen kan worden, dat het algemeen debat al te veel van den nationalen tijd sal vragen. Ook voor de ruplieken zyn de sprekers op rantsoen ge steld. De talrijke interpellaties, die in den laatsten tijd behandeld werden hebben deze goede zijde gehad, dat verschillende onderwerpen nu niet meer bij het begroo- tingsdebat uitgepluisd behoeven te worden. Het begrootingswerk kan dus vlot in zijn werk gaan dezen keer, alser bij de artikelen maar niet getracht wordt de scha weer in te halen. Want voor het bespreken van de verschillende onderdeelen der be grooting is geen tijdmaat bepaald. In den goeden ouden tijd had de Kamer de goede gewoonte te zorgen tegen Kerst mis met de begrootingen klaar te wezen. Wel moest er in latere jaren nog wel wat extra vaart achter worden gezet en moest er zelfs nog wel eens tusschen Kerstmis en Nieuwjaar nog even een dagje worden vergaderd om het staartje van de begroo- tiugen af te doen, maar de Kamer kwam toch steeds voor 't nieuwe jaar gereed en de heeren volksvertegenwoordigers konden met een verruimd hart Sylvesteravond in den huisolijken kring doorbrengen, ont slagen van de begrootingsboeien. In de achterliggende oorlogsjaren waarin de heele wereld op haar kop werd gezet, liep het met de begrootingsarbeid heele- maal mis; maar nu weer geregelder tijden zijn aangebroken, mag men hopen, dat de kamer tot de oude goede paden zal teiug- keereD. Er zijn anders een groot aantal buiten gewone en evenzeer belangrijke onder werpen, die de aandacht der Kamer bezig houden. We staan opnieuw aan het begin van een nieuw tijdperk in de geschiedenis van ons politiek en staatkundig leven, als een gevolg van den nieuwen tijd, die alom in de wereld aangebroken is. Een tijd van ingrijpende veranderingen van „Neuorientierung" als een gevolg van het ernstige oorlogsproces, dat Europa en daar mee ook ons land heeft doorgemaakt. En daarbij zijn er nog menigerlei klem mende vragen en komen er nog steeds allerlei moeilijke vraagstukken de aandacht van Regeering en Volk vragen. Onze verhouding tot het buitenland vormt vooral thans een onderwerp van buitengewone beteekenis, die vooral duidelijk in het licht springt als men de vele stemmen hoort die in het zuiden en westen opgaan over de netelige Keüerkwestie, de doortocht der Düitschers door Limburg etc. Men kon in de laatste dagen bepaald spreken yan een felle perscampagne jegens ons land, die voor de naatste toekomst waarlijk niet veel goeds voorspelt. Of onze regeeriDg uitgenoodigd zal worden aan de vredes conferentie deel te nemen, staat nog niet vast, maar wel mag als vaststaande woiden aangenomen, dat er bij de te sluiten vredes verdragen hooge Nederlandsche belangen betrekken zullen zJjn en dat ook daarover .in de kamer gesproken wordt is begrijpelijk, —oJ—o President Wilson heeft zich Woensdag ingescheept voor zijn reis naar Europa en als deze regels in druk verschijnen, zal hij reeds te Brest geland zijn. Wel hebben zijn politieke tegenstanders met Taft en Roosevelt aan het hoofd op allerlei wijzen er tegen geprotesteerd, dat Wilson het heeft durven wagen te breken met de traditie die den president verbiedt zich buiten de landspalen te begeven, maar Wilson heeft zich daar niet aangestoord. Dat de republikeinen uit zijn Europeesche reis zooveel politieke munt zullen trachten te slaan als mogelijk is de verkiezingen naderen I heeft Wilson niet van zijn voornemen kunnen afbrengen. Vergezeld van zJjn vertrouwste raadslieden scheepte by zich naar de oude wereld in. Waarom komt Wilson eigenlijk naar EuropaP Die vraag is actueel geworden in den laatsten tijd, 't Is natuuriyk niet de nieuwsgierigheid om eens met eigen oogen de verwoestingen, die de krijg in België en Noord-Frankrijk heeft veroorzaakt, te zien. Evenmin mag men van den als sober en eenvoudig bekend staanden presi dent veronderstellen, dat het hem te doen is om persoonlijk de lauweren in Europa te oogsten voor wat Amerika in dezen oorlog heeft verricht, om gehuldigd en be wierookt te worden. Als dan ook de vraag gesteld wordt, dan moet daarvoor een ander antwoord worden gezocht. En dat antwoord is in de laatste dagen gegeven en ïykt wel alleszins betrouwbaar. Het luidtWilson komt zelf, omdat er by de vredesonder handelingen ernstige moeiiykheden zijn te verwachten. Het is de Engelsche pers, die dat antwoord geeft en in dit geval wordt daardoor de betrouwbaarheid ver hoogd. Niemand minder dan Balfour moet gezegd hebben, dat het op de vredescon ferentie „ruw en hardhandig" zal toegaan en dat het er spannen zal tusschen Enge land en Frankrijk eenerzijds en Amerika anderzyds. Reeds by de onderhandelingen over den wapenstilstand moet men een voorproefje hebben gehad van wat komen zal, daar de Amerikaansche generaal Per- shiDg het over de voorwaarden met Foch danig aan den stok moet hebben gehad. Een der beiangrykste geschilpunten zal vermoedelijk de kwestie van de Bond van vrije naties en de vrije zee zijn. In Londen rekent men er op, dat de zee wel vrij zal zyn, maar Engeland door een sterke vloot voor de orde zal moeten zorgen, m.a.w. dat de Britsche vloot als politie agent zal optreden. Maar in Washington denkt men daar anders over. Amerika is druk bezig zyn vloot uit te breiden en binnenkort zal de unie meer oorlogsschepen hebben dan Engeland. Ondanks de mooie ontwapeningsideën van Wilson is nog pas besloten tot aanmerkelijke uitbreiding der Amerikaansche slagvloot. Broeder Jonathan zal zijn goeden vriend John Buil stellig niet toestaan de baas op de groote wateren te spelen, ook al mochten Frankrijk en Italië dat goedvinden. Maar het spreekt vanzelf, dat als Wilson het waagt de Engelsche heerschappij op zee aan te randen, de Eogelschen op hun achterste beenen gaan staan, Reeds nu geven Londensche bladen geweldig af op „den Amerikaunscben naijver." Gemeld wordt dat Wilson aan wil sturen op de instelling van een Hooggerechtshof voor de vrije naties, aan welks uitspraken door een internationale marine kracht moet worden bijgezet. In hoofdtaak zou die ge vormd moeten worden door Amerikaansche en Engelsche schepen, maar ook de andere naties zouden daarin vertegenwoordigd moeten zijn. Er zijn nog meer haken aan de kling. Zoo b. v. de wijze van Duitschlands be straffing. Als men tegenwoordig leest, wat de Londensche en Parysche bladen over dit onderwerp schrijven, dan moet men aan nemen, dat het Duitsche volk enkel uit boeven en moordenaars bestaat, die nog lange jaren van boetedoening en straf zullen moeten doormaken voordat ze in den kring der vrye naties zullen kunnen worden ge duld. Vooral de vroegere oorlogsleiders moeten tot een afschrikwekkend voorbeeld gesteld worden en voor den Keizer wordt geen mindere bestraffing noodig geacht dan de strop of de valbijl dor guilliotine. De geallieerden-conferentie te Londen besloot alvast dat de Keizer uitgeleverd en voor een gerechtshof gedaagd moet worden. President Wilson wil echter genade voor recht laten gelden. De geallieerden moeten jegens den overwonnen vyand grootmoedig en vergevingsgezind zyn en het nieuwe Duitschlaud, dat thans boete doet, moet niet van den Bond d9r vrye naties worden uitgesloten. Vóór zyn vertrek naar Europa heeft Wilson het Congres toegesproken, maarover de moeilijkheden repte hij niet rechtstreeks. Hy verklaarde het zyn plicht te achten zich by de vertegenwoordigers der gealli eerden te voegen om met hen de voor naamste punten van het vredesverdrag te bespreken. De geallieerden hebben zoo vervolgde Wilson de basis van d6n vrede welke ik op 8 Jan. j.l. voor het Congaes omschreef, aanvaard, evenals de CeDtrale mogendheden. Zy wenschen zeer terecht myn persooniyke raalgevingen by de uit legging en toepassing en het is in hooge mate wenschelijk, dat ik deze zal geven opdat de oprechte wensch van onze regee ring, om zonder zelfzuchtige bedoelingen van anderen aard bij te dragen tot de rege lingen, die van gemeenscbappeiyk voordeel zullen zyn van alle betrokken naties, ten volle aan den dag treedt. De vredesrege lingen, waarover thans een besluit moet worden genomen, zijn van transcendent belaDg, zoowel voor ons als voor de overige wereld en ik ken geen zaak of belang, dat daarboven de voorkeur zou moeten hebben. De dappere mannen van onze gewapende macht te land en ter zee hebben bewust voor idealon gestreden, welke zij kennen als de idealen van hun land. Ik ben het aan hen verschuldigd, te zorgen, voor zoo ver het in mijn vermogen ligt, dat er geen verkeerde of onjuist opgevatte uitlegging aan wordt gegeven en dat geen enkele mogelijke poging verzuimd wordt, om ze te verwezenlijken. Wilson besloot, dat hy zyn afwezigheid zoo kort mogelyk zal maken en dat hij hoopt terug te keeren met de heugeiyke zekerheid, dat het moge lyk is geweest de groote idealen waarvoor Amerika gestreden heeft, in daden om te zetten. Wat we hier mededeelden uit de rede van Wilson was wel de belangrijkste pas sage. De president heeft over veel meer onderwerpen gesproken, o. a. ook over de beslissende rol die Amerika in den oorlog gespeeld heeft, de prestaties van het leger en de medewerking der natie, het aandeel dat de vrouwen in de overwinning hebben gehad, de maatregelen die op economisch en militair gebied voor de naaste toekomst noodig zyn, maar voor ons was het beiang rykste te hooren dat de president Daar Europa gaat om zijn idealen, waarvoor Amerika gastreden heeft, te verwezenlyken. En al sprak de president ook nietopen- lyi van de gerezen geschilpunten, toch geeft hetgeen hy zeide Voldoende aanwij zingen, dat ze inderdaad bestaan. Wilson gaat zelf naar Europa, omdat hy zijn ide alen in gevaar ziet gebracht. Intusaohen zijn in de Britsche hoofdstad de Entente staatslieden bijeen geweeBt om alvast hun gedragsiyn vast te stellen Clemenceau en Foch, Orlando en Sonnino zyn roet Lloyd George en de andere Engel sche oorlogsleiders samengekomen om hun programma voor Versailles op te maken. De besprekingen waren niet toegankelijk voor de pers en men hoort er dan ook weinig van, maar ze zullen zeer zeker ook verband houden met de idealen waarvoor do president der Vereen. Staten naar Europa oversteekt. Die idealen zyn gebaseerd op recht en gerechtigheid maar ook op recht vaardigheid en vergevingsgezindheid. En als men leest wat de Ententepers schryft over den overwonnen vynnd en als men let op de harde wapenstilstandsvoorwaar den en de wreede gestrengheid, waarmee Foch daaraan vasthoudt, dannu de lezer ban de zin zelf wei verder aanvullen. Het staat te vreezen dat Wilson niet veel plezier van zyn tocht naar Europa zal beleven. —o—o—o— We hebben wat uitvoerig stilgestaan by de reis van Wilson, omdat zich naar onze meening daarin de grootste belangen oon- centreeren. Daarnaast zou, als de ruimte zulks toeliet, te gewagen zyn van ver schillende andere belangryke onderwerpen meer. Wy moeten echter volstaan met enkel aan te stippen wat byzonder naar voren trad in de afgeloopen week, Allermeest was dat de toestand in Duitsch- land. Deze biyft nog steeds zeer onzeker en verward, al zyn er aanwijzingen voor, dat de strooming ton gunste van de eenheid des ryks in kracht toeneemt. Wel zal waar- schynlijk dr. Solf als minister van buiten- landsche zaken niet kunnen worden ge handhaafd op zijn post nu Beieren zeer nadrukkeiyk zijn ontslag beeft geeischten de Berlijnsche Arsolraad zich daaimee ver- eenigd heeft, maar daarnaast is er kans dat er omtrent het byeenroepen van een con- stitueerende Nationale Vergadering over eenstemming zal worden verkregen. De verkiezingen zyn reeds uitgeschreven ze zullen 16 Febr. plaats hebben. Zonder een wettige Volksregeering is voor Duiischland geen vrede mogelyk. Dat besef schynt ten slotte tot de noodzakelijke samenwerking te zullen leiden. De terugtocht van het Duitsche leger gaat thans nog steeds voort. De geallieerde legers hebben reeds een belangrijk stuk van de Rynprovincies bezet. Men vei keert intusschen nog in groote vrees, want aan generaal Foch wordt het voornemen toegeschreven, dat by den op- marsch niet zal staken voordat de Fransche vlag te Berlijn wappert. De geallieerden zouden dit noodzakeiyk achten met het oog op het herstel van de orde. Eigenaardig echter, dat de berichten dienaangaande uitsluitend uit Duitsche bron komen. Niet on mogelijk ook, dat daar wat achter gezocht moet worden, dat de berichten n. 1. alleen moeten dienen om in Duitschland de aoar- chie die van alle kanten dreigt, te bezweren. Van belang zyn ook de gebeurtenissen die zich in Rusland afspelen. Met behulp der Ententetroepen is te Tomsk een nieuwe Russische regeering opgestaan en deze is alvast begonnen de houders van Russische papieren te verrassen met de mededceling datzy Ruslands oude schulden overneemt en de daaruit voortvloeiende verplichtingen stipt zal nakomen. Lat klinkt dus nsgal COURANT. |HKhiS3|

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1918 | | pagina 1